ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერმა ჯგუფმა (WISG) ახალი, მასშტაბური კვლევა — წინარწმენიდან თანასწორობამდე გამოაქვეყნა, რომელიც ლგბტქი თემისა და მათი უფლებრივი თანასწორობის მიმართ საზოგადოების ცოდნის, ინფორმირებულობისა და დამოკიდებულების შესახებ 2016 წლის კვლევის ანალოგიურია და საზოგადოებრივი
საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტის (IRI) საზოგადოებრივი აზრის კვლევის მიხედვით მოქალაქეებს ეკონომიკური პრობლემები, პოლიტიკური პოლარიზაცია და ამავდროულად, რუსეთისგან მომავალი გაზრდილი საფრთხეები აწუხებთ.
შოტლანდიაში მცხოვრები ლგბტქი ახალგაზრდების რაოდენობა, რომლებიც ქვეყანას საცხოვრებლად კარგ ადგილად მიიჩნევდნენ, ბოლო 5 წლის განმავლობაში შემცირდა.
კვლევისა და მენეჯმენტის საკონსულტაციო გლობალურმა კომპანია ACT-მა შემთხვევითობის პრინციპით სატელეფონო კვლევა ჩაატარა, რომლის მიხედვითაც საქართველოს მოსახლეობის 87% მიიჩნევს, რომ „უკრაინის ომი ჩვენი ომიც არის“.
26 ივლისს, თბილისში, კვლევის „მენსტრუალური სიღარიბის ფსიქო-სოციალური გავლენები ქალებსა და გოგონებზე საქართველოში“ წარდგენა გაიმართა.
კვლევა მოამზადა „უხილავმა შრომამ“, „Spark Fund“-ის მხარდაჭერით. პროექტის ჯგუფის წევრები არიან: სოფო ჯაფარიძე, სალომე ადამია, თეონა სიმაშვილი, ხატია ტყეშელაშვილი და დავით ომსარაშვილი. ხოლო კვლევის ავტორია თეონა ქავთარაშვილი.
უხილავი შრომა ორგანიზაციაა, რომელიც უკვე რამდენიმე წელია ცდილობს დღის წესრიგში დააყენოს ქალების წინაშე მდგარი პრობლემები და გამოწვევები. მათი მუშაობის ერთ-ერთი მთავარი ფოკუსი ქალების შრომის უფლებები და რეპროდუქციული ჯანმრთელობაა.
როგორც თავად ამბობენ კვლევას ორი მთავარი მიზანი აქვს, ერთი მხრივ, სურდათ ეკვლიათ მენსტრუალური სიღარიბე, რომელიც საქართველოში უხილავი პრობლემაა და არ არსებობს სათანადო ცოდნა, ხოლო მეორე მხრივ, სურთ ქალებისა და გოგონების წინაშე მდგარი პრობლემები პოლიტიკის დღის წესრიგში დააყენონ.
კვლევაში საკმაოდ კარგადაა განმარტებული რას ნიშნავს მენსტრუალური სიღარიბე და რა გავლენა აქვს მენტალურ ჯანმრთელობაზე, ეკონომიკურ შემოსავალზე, სკოლასა და სამსახურში გამოცხადებაზე.
„ეს არის უმნიშვნელოვანესი კვლევა იმიტომ, რომ პირველია საქართველოში, სადაც მოხდა სამეცნიერო ლიტერატურაში მენსტრუალური სიღარიბის ტერმინის განმარტება. ეს ტერმინი აქამდე განმარტებულიც კი არ იყო. მენსტრუალური სიღარიბე უხილავი პრობლემაა, რაზეც ქალებს უჭირთ საუბარი, შესაბამისად, ადამიანები არ არიან ინფორმირებულნი და ასე პრობლემაც ვერ მოგვარდება. ამგვარად, ეს კვლევა ძალიან მნიშვნელოვანია იმ თვალსაზრისით, რომ მომავალში დისკუსიები დაიწყოს და მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება“, – ამბობს თეონა ქავთარიშვილი.
კვლევა იყო მცირე შერჩევის და მასში მონაწილეობა 13-დან 43 წლამდე ასაკის ათმა გოგონამ და ქალმა მიიღო. როგორც თეონა ამბობს, ცოტა რთულია განვაზოგადოთ, მაგრამ ეს არის ბიძგი და ბაზისი სხვა კვლევებისთვის.
კვლევაში ჩართული ადამიანები იმედოვნებენ, რომ სხვა ბევრი ორგანიზაციაც ჩაერთვება ამ საკითხის კვლევაში და, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია სახელმწიფოც დაინტერესდება.
„ჩვენი შემდეგი ნაბიჯი იმ უწყებებთან თანამშრომლობაა, რომელთაც ამ პრობლემებზე რეაგირება ხელეწიფებათ. ჩვენი მიზანია, რომ ეს ერთიანი სურათი ვაჩვენოთ და დავადასტუროთ საჭიროება, რომ სახელმწიფომ სხვადასხვა ნაბიჯები გადადგას“, – ამბობს სალომე ადამია.
ეროვნულ–დემოკრატიული ინსტიტუტი (NDI) კვლევის ახალ შედეგებს აქვეყნებს. კვლევის მიხედვით, ფასების ზრდა, სამუშაო ადგილები და სიღარიბე კვლავ ყველაზე მნიშვნელოვან გამოწვევად რჩება — ყოველ მეხუთე ოჯახს საჭმლის სამყოფი ფული არ აქვს. მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობა ფასების მომატებაზე წუხს და მათი ოჯახის ეკონომიკურ მდგომარეობას ცუდად ან დამაკმაყოფილებლად აფასებს.
კვლევა შეეხება საზოგადოებისათვის მნიშვნელოვან საკითხებს. მათ შორის ეკონომიკას, სიღარიბის აღქმას, ინსტიტუტებსა და ქვეყნის საგარეო პოლიტიკა.
კვლევის ძირითადი მიგნებები ევროკავშირისა და ნატოს მხარდაჭერას, არსებულ ეკონომიკურ გამოწვევებს, სიღარიბესა და ინფლაციას, ემიგრაციასა და იმიგრაციასა და მთავრობის საქმიანობის შეფასებას ეხება. აღნიშნული მიგნებების თანახმად,
კვლევის პირველი თავის მიხედვით, რომელიც ქვეყნის განვითარების მიმართულებას, უსაფრთხოების განცდასა და მომავალსა და ოპტიმიზმს ეთმობა,
კვლევის მეორე თავი ეროვნული გამოწვევებს/პრიორიტეტებსა და განათლება ეხება.
მესამე თავის მიხედვით, რომელიც საქართველოს ეკონომიკის მდგომარეობას, უმუშევრობას, მთავრობის ეკონომიკური სტრატეგიის შეფასებას, ემიგრაციას, შინამეურნეობის ეკონომიკური მდგომარეობის შეფასებას, ყოველთვიურ ხარჯებს, ფასების მომატებას, საკუთრების ფორმებსა და შინამეურნოების კეთილდღეობის სკალას ეხება, მოქალაქეთა უმეტესობა საქართველოს ეკონომიკურ მდგომარეობას ცუდად აფასებს.
მეოთხე თავი საზოგადოებრივ უსაფრთხოებას ეხება. კვლევის მიხედვით,
მეხუთე თავი მთავრობის, პრემიერმინისტრის, პრეზიდენტის და პარლამენტის საქმიანობის, პოლიტიკური პარტიების შეფასებასა და ქალთა პოლიტიკურ მონაწილეობას შეეხება.
მეექვსე თავი ნატოსა და ევროკავშირში გაწევრიანებას, საქართველოს ევროინტეგრაციის პროგრესის შეფასებასა და ევროინტეგრაცის კუთხით მთავრობის საქმიანობის შეფასებას ეთმობა. აღნიშნული თავის თანახმად,
დოკუმენტის მეშვიდე და ბოლო თავი ეხება რუსეთის შეჭრას უკრაინაში, რუსების იმიგრაციის გავლენას საქართველოზე, სახელმწიფო პოლიტიკას რუსი მოქალაქეების მიმართ, სავიზო რეჟიმის შემოღებას რუსეთის მოქალაქეებისთვისა და დამოკიდებულებას რუსეთისა და რუსი ხალხის მიმართ.
აღნიშნული თავის მიხედვით,
NDI-ის კვლევა დიდი ბრიტანეთის მთავრობის UK aid-ის ფინანსური ხელშეწყობით ხორციელდება. კვლევა ჩატარებულია CRRC საქართველოს მიერ და 2,519 დასრულებული ინტერვიუს (29% გამოპასუხება) აერთიანებს, ხოლო საშუალო ცდომილების ზღვარი +/- 1.6%-ია.
საზოგადოებრივი აზრის მაჩვენებელი ანგარიში 2022 წლის 3 დეკემბრიდან – 20 დეკემბრამდე ქვეყნის მასშტაბით ჩატარებულ, საქართველოს ზრდასრული მოსახლეობის წარმომადგენლობით პირისპირ გამოკითხვის შედეგებს ემყარება (ოკუპირებული ტერიტორიების გამოკლებით).
NDI და CRRC კვლევაში იყენებს სტრატიფიცირებული და კლასტერული შერჩევის მეთოდს. შინამეურნეობის შერჩევა მოხდა შემთხვევითი შერჩევის პრინციპით, ხოლო რესპონდენტების შერჩევა — კიშის ცხრილის გამოყენებით. ინტერვიუებიდან ყველა ჩატერებული პირისპირ ინტერვიუს მეთოდით, 18+ ასაკის მოსახლეობასთან, სამიდან რომელიმე ენაზე: ქართული, სომხური და აზერბაიჯანული.
ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI) პროგრამისა და გენდერული თანასწორობისთვის გაეროს ერთობლივი პროგრამის ფარგლებში ჩატარდა კვლევა “სავალდებულო გენდერული კვოტების მექანიზმის ანალიზი: 2020 და 2021 წლების არჩევნების თეორია და პრაქტიკა საქართველოში”.
კვლევა მიზნად ისახავდა სავალდებულო გენდერული კვოტების მექანიზმის და მისი პრაქტიკაში აღსრულების შესწავლას, არსებული პრაქტიკული და საკანონმდებლო ხარვეზების გამოვლენასა და სავალდებულო გენდერული კვოტების მიღების შემდეგ საქართველოში ქალთა პოლიტიკური მონაწილეობის გაძლიერებისთვის რეკომენდაციების შემუშავებას.
კვლევამ არჩევნებამდე არსებული მდგომარეობა, არჩევნების დღე და არჩევნების შემდგომი პერიოდი შეაფასა და ძირითადი მიგნებები და რეკომენდაციები ჩამოაყალიბა:
რაც შეეხება ძირითად რეკომენდაციებს, კვლევის მიხედვით, მათ შორის არსებითია:
კვლევის ფარგლებში 40 სიღრმისეული ინტერვიუ და 6 ფოკუს ჯგუფი ჩატარდა. მასში მონაწილეობა მიიღეს ქართული ოცნების, ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის, ევროპული საქართველოს, ლელო საქართველოსთვის, სტრატეგია აღმაშენებელის, მოქალაქეების, გირჩის, საქართველოსთვის, საქარათველოს ლეიბორისტული პარტიის, დროას, ანა დოლიძე – ხალხისთვის პარტიის წევრებმა და სახელმწიფო უწყებებისა და არასამთავრობო სექტორის წარმომადგენლებმა.
“სავალდებულო გენდერულ კვოტაზე საუბრისას, რესპონდენტი პოლიტიკური პარტიების უმრავლესობა აცხადებს, რომ მათი პარტიები მხარს უჭერენ გენდერულ კვოტირებას. მეტიც, რამდენიმე რესპონდენტი აღნიშნავს, რომ 2021 წლის თვითმმართველობის არჩვენებისთვის „ბოლო წუთს შეცვლილმა კანონპროექტმა და გენდერული კვოტის პროცენტულობის შემცირებამ“ მათში დიდი უკმაყოფილება გამოიწვია. რაც შეეხება არასაპარლამენტო და ახლადშექმნილ პარტიებს, მათ არ აქვთ გენდერულ კვოტირებაზე გამოკვეთილი ოფიციალური პოზიცია და აცხადებენ, რომ სხვა პარტიების მსგავსად, აღნიშნულ თემას ჰყავს მომხრეებიც და მოწინააღმდეგეებიც”, — აღნიშნულოა დოკუმენტში.
2021 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებისას, სავალდებულო გენდერულმა კვოტამ ქალთა წარმომადგენლობის ზრდაზე მნიშვნელოვანი გავლენა იქონია. კერძოდ, 2021 წლის თვითმმართველობის არჩევნებისას პროპორციული სიით 31.4% (441) ქალი, ხოლო მაჟორიტარული წესით 7.6% (50) ქალი აირჩა. ჯამში, ქალთა წარმომადგენლობა საკრებულოებში 24%-მდე გაიზარდა.
დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ მიუხედავად პროგრესისა, საქართველოს პარლამენტში ქალების რაოდენობა მნიშვნელოვნად ჩამორჩება იმ კრიტიკულ მასას (30%-40%), რომელიც აუცილებელია გადაწყვეტილების მიღების პროცესზე გავლენის მოსახდენად.
“თანამშრომლობის პოზიტიურ გამოცდილებაზე დაყრდნობით, მნიშვნელოვანია გაგრძელდეს ერთობლივი მუშაობა საქართველოში გენდერული თანასწორობის გაძლიერების მიზნით. ამ პროცესში არსებითად გადამწყვეტია ქალების პოლიტიკური გაძლიერება, რათა მათ შეძლონ თანაბარი მონაწილეობა ქვეყნის ეკონომიკურ, სოციალურ და პოლიტიკურ ცხოვრებაში”, — ვკითხულობთ დოკუმენტში.
კვლევა ჩატარდა ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI) პროგრამის ფარგლებში, „ანგარიშვალდებული და ინკლუზიური პოლიტიკური გადაწყვეტილებების ხელშეწყობა საქართველოში“, დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფოს მთავრობის საგარეო, თანამეგობრობისა და განვითარების ოფისის კარგი მმართველობის ფონდის ფინანსური მხარდაჭერით. კვლევა ასევე მომზადდა გაეროს განვითრების პროგრამის (UNDP) და შვედეთის მხარდაჭერით, გენდერული თანასწორობისთვის გაეროს ერთობლივი პროგრამის ფარგლებში.
NDI-ის ახალი კვლევის მიხედვით, 2015 წლიდან დღემდე 17%-ით გაიზარდა საქართველოს მოსახლეობის იმ ნაწილის რაოდენობა, რომელსაც ლგბტქი უფლებების დაცვა მნიშვნელოვნად მიაჩნია. შედეგად, გამოკითხულთა 38% მიიჩნევს, რომ ლგბტქი უფლებების დაცვა მნიშვნელოვანია. ამასთან, 2015 წლიდან დღემდე 11%-ით შემცირდა იმ ადამიანთა წილი, რომელსაც აღნიშნული საკითხი უმნიშვნელოდ მიაჩნია და ასევე 38% შეადგინა. 18% ამ საკითხისადმი ნეიტრალურად არის განწყობილი.
გაიზარდა ეთნიკური უმცირესობების უფლებების დაცვის მხარდამჭერთა რაოდენობაც და 81% შეადგინა, მცირედი გაუმჯობესებაა რელიგიური უმცირესობების დაცვის ნაწილშიც და 79%-ს შეადგენს.
სტაბილურად მაღალია იმ ადამიანების რაოდენობა, რომელთაც შშმ პირების უფლებების უფლებების დაცვა მნიშვნელოვნად მიაჩნიათ (92%).
აღსანიშნავია ისიც, რომ მოიმატა იმ ადამიანების რაოდენობამ, რომლებიც ადამიანების უფლებების დაცვას ყველაზე მნიშვნელოვან ეროვნულ საკითხად მიიჩნევენ. ეს მაჩვენებელი 14%-ია. ამასთან, გამოკითხულთა 36% მიიჩნევს, რომ ადამიანის უფლებების დაცვის მიმართულებით მდგომარეობა გაუარესდა, 37%-ის აზრით მდგომარეობა არ შეცვლილა, ხოლო 22% ფიქრობს, რომ გაუმჯობესება შეიმჩნევა.
გარდა ამისა, გამოკითხულთა 33%-ის აზრით, დემოკრატიული საზოგადოების 3 მთავარი ნიშნიდან ერთ-ერთი ადამიანის უფლებების დაცვაა.
რაც შეეხება სიტყვის თავისუფლებას, 33% მიიჩნევს, რომ მდგომარეობა გაუმჯობესდა, 34%-ის აზრით, მდგომარეობა არ შეცვლილა, 29% მდგომარეობას გაუარესებულად აფასებს.
NDI-ის კვლევა ევროინტეგრაციის საკითხებსაც მოიცავდა. 2019 წელთან შედარებით, 14%-ით არის გაზრდილი იმ ადამიანების რაოდენობა, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანებას ყველაზე მეტად საქართველოს ხელისუფლების მხრიდან პოლიტიკური ნების არარსებობა უშლის ხელს და 25%-ს შეადგენს.
შედეგების მიხედვით, მნიშვნელოვნად გაიზარდა ცალსახად პროდასავლური კურსის მხარდამჭრთა რაოდენობა და 47% შეადგინა, ხოლო შემცირდა იმ ადამიანების რაოდენობა, რომლებიც პროდასავლურ კურსს უჭერენ მხარს, თუმცა რუსეთთან კარგი ურთიერთობის შენარჩუნება სურთ. ეს მაჩვნებელი ამჟამად 31%-ია. პრორუსულ კურსს გამოკითხულთა მხოლოდ 9% უჭერს მხარს.
სტაბილურად მაღალია ნატოში გაწევრიანების მსურველთა რაოდენობა — აგვისტოს მონაცემებით, 69%-ისთვის ევრო-ატლანტიკური ინტეგრაციის გაცხადებული მისწრაფება მისაღებია, მიუღებელი კი სულ რაღაც 16%-ისთვის არის.
გამოკითხვის მიხედვით, საქართველოს მოსახლეობის 65% მიიჩნევს, რომ საქართველო მეტ სარგებელს მიიღებს ევროკავშირსა და ნატოში გაწევრიანებით. რუსეთთან ურთიერთობის სანაცვლოდ ევროპულ და ევრო-ატლანტიკურ ინტეგრაციაზე უარის თქმას კი სულ რაღაც 12% უჭერს მხარს. ბოლო თვეებში მცირედით შემცირდა ევროკავშირში გაწევრიანების მსურველთა რაოდენობა, თუმცა ისევ სტაბილურად მაღალია — აგვისტოს მონაცემებით, გამოკითხულთა 75%-ისთვის მისაღებია საქართველოს გაცხადებული მიზანი, რომ ქვეყანა ევროკავშირის წევრი გახდეს და აღნიშნულ მისწრაფებას 14% ეწინააღმდეგება. ევროკავშირში გაწევრიანების მომხრეთა 67% მიიჩნევს, რომ ეს ქვეყნის ეკონომიკას გააუმჯობესებს, 32%-ის აზრით, სამუშაო ადგილებზე დადებითად აისახება და ქვეყანას მეტ უსაფრთხოებას მოუტანს, ხოლო 20%-ისთვის მოტივაცია დემოკრატიის გაძლიერებაა.
აღსანიშნავია ის, რომ გამოკითხულთა 44%-ის აზრით, საქართველო არასწორი მიმართულებით ვითარდება, 29%-ის აზრით — არ იცვლება, 23% კი მიიჩნევს, რომ ქვეყანა სწორი მიმართულებით ვითარდება.
კვლევა NDI-ის დაკვეთით CRRC საქართველომ 14 ივლისიდან 15 აგვისტოს ჩათვლით გააკეთა და 2 104 ადამიანი გამოკითხა. ცდომილების ზღვარი 2%-ია. კვლევა დაფინანსებულია დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფოს მთავრობის საგარეო, თანამეგობრობისა და განვითარების ოფისის კარგი მმართველობის ფონდის მიერ.
The Trevor Project-ის ახალი კვლევის მიხედვით, იმ ლგბტქი მოზარდებს, რომელთა მშობელიც სამხედრო პირია, მენტალური ჯანმრთელობის გამოწვევებისა და სუიციდის ბევრად მაღალი რისკი აქვთ.
2021 წლის ეროვნული გამოკითხვის შედეგების მიხედვით, ლგბტქი მოზარდების 5%-ის მშობელი იყო სამხედრო პირი და მათ შფოთვის 17%-ით უფრო მაღალი მაჩვენებელი აქვთ, ასევე 14%-ით უფრო მაღალი რისკი, რომ სუიციდზე იფიქრონ და მცდელობის 40%-ით მაღალი მაჩვენებელი. აღნიშნული განსხვავება ბევრად მწვავედ 18 წელს მიუღწეველ მოზარდებში გამოვლინდა.
ოჯახის მხარდაჭერა მდგომარეობას საგრძნობლად ცვლის. სამხედრო პირის ოჯახში მცხოვრებ იმ ლგბტქი მოზარდებს, რომელთაც მშობლები მხარს უჭერენ, შფოთვის 40%-ით დაბალი, დეპრესიის 56%-ით დაბალი და სუიციდის მცდელობის 46%-ით დაბალი მაჩვენებელი აქვთ.
„ოჯახის მხარდაჭერა მრავალი ფორმით ვლინდება, ახალგაზრდის ცხოვრებაში არსებულ პრობლემებზე ღიად საუბრის შესაძლებლობიდან დაწყებული, ლგბტქი მეგობრებთან საუბრის შესაძლებლობით ან მათთან საუბრისას სწორი ტერმინების გამოყენებით დამთავრებული“, — ნათქვამია კვლევის აღწერაში.
The Trevor Project-ის მკვლევრის, ჯონა დეჩანტის თქმით, კიდევ ერთი კვლევაა საჭირო, რომელიც სამხედრო პირთა ოჯახებში მცხოვრები ლგბტქი მოზარდების გამოცდილებათა მრავალფეროვნებას უკეთ ასახავს, მაგრამ „ერთი რამ ცხადია, მენტალური ჯანმრთელობის სპეციალისტებმა უნდა გაითვალისწინონ ლგბტქი ადამიანების ოჯახური მდგომარეობა და გამოსავლის ძიებისას აღნიშნული ინფორმაციის მიხედვით იხელმძღვანელონ“.
წყარო: The Advocate
სოლიდარობის თემმა კოვიდ პანდემიის პირობებში აჭარაში მცხოვრები ქვიარ თემის ყოველდღიურობისა და გამოწვევების შესახებ კვლევა გამოაქვეყნა, რომელიც ფსიქოლოგიური და ფიზიკური, ასევე სექსუალური ძალადობის, ეკონომიკური გამოწვევებისა და განათლების მიმართულებით არსებული მდგომარეობის აღწერას მოიცავს.
კვლევის ფარგლებში აჭარაში მცხოვრები 14 ქვიარ ადამიანი გამოიკითხა, რომელთაგან მხოლოდ 3 რესპონდენტი საუბრობს საკუთარ იდენტობაზე ღიად.
კვლევის მონაწილეები ოჯახისა და საზოგადოების მხრიდან ფსიქოლოგიურ და ფიზიკურ ძალადობაზე, საჯარო ადგილებში თავდასხმის შემთხვევებზე, მათ შორის, ჯგუფური თავდასხმის შემთხვევებზე საუბრობენ და აღნიშნავენ, რომ საკუთარი ორიენტაციის საჯაროდ გაცხადების გამო საცხოვრებელ ადგილზე პრობლემებიც შეექმნათ.
ამასთან, კვლევის მიხედვით, რესპონდენტთა დიდი ნაწილი ჰომოფობიური, ძალადობრივი გარემოს გამო ქვეყნიდან წასვლას გეგმავს.
„საზღვარგარეთ ვაპირებ წასვლას უახლოეს მომავალში. შესაძლოა ლტოლვილად ჩავბარდე, ამასაც განვიხილავ. წლების შემდეგ შეიძლება დავბრუნდე და ვიცხოვრო საქართველოში, თუ ჰომოფობიური გარემო შეიცვლება და უსაფრთხო იქნება აქ ყოფნა ჩემთვის. ბათუმი ძალიან ჰომოფობიური ადგილია, ყოველდღე მეშინია, რადგან არ ვიცი სამსახურიდან სახლში ცოცხალი თუ მივალ. ქუჩაში ბევრჯერ ამდევნებიან და ამ საშიშროების წინაშე ვარ სულ. თავს ფიზიკურად ვერ ვიცავ თუ არ გამოვიყენე სხვა საშუალებები მაგალითად სპრეი“, — აღნიშნავს გეი ბიჭი, რესპონდენტი #9.
ყველა გამოკითხული აღნიშნავს, რომ ძალადობის მსხვერპლი ერთხელ მაინც ყოფილა, რომელთაგან 7-ს ფიზიკური ძალადობის გამოცდილება ჰქონია. ერთ-ერთი რესპონდენტი კი „ქუჩის ბანდის“ მხრიდან ჯგუფური ძალადობის შემთხვევებზე საუბრობს.
„ვყოფილვარ ფიზიკური ძალადობის მსხვერპლიც. სკოლის გარდა უბნის ე.წ ბანდა მუდმივად ძალადობდა ჩემზე, რომლის დეტალებზეც საუბარი არ მინდა. ამის შესახებ არავისთან მილაპარაკია, არც ოჯახთან. მაშინ პოლიციისთვის როგორ უნდა მიმემართა, ეგეც არ ვიცოდი“, — აღნიშნავს გეი ბიჭი, რესპონდენტი #4, რომელიც სექსუალური ძალადობის მცდელობასაც იხსენებს, რისგანაც თავის დახსნა შეძლო.
ტრანსგენდერი რესპონდენტი კი აღნიშნავს, რომ ფიზიკური ძალადობის გამოცდილების შემდეგ სხეულზე დაზიანებები ჰქონდა, გამოძიება დაიწყო, თუმცა პოლიციის მხრიდან დამამცირებელი მოპყრობის გამოცდილება ჰქონდა. მისი თქმით, პოლიცია დაცინვით ეკითხებოდა, რა უნდა ჩაეწერათ გენდერის გრაფაში და კამერის წინ პოზირებას სთხოვდნენ.
კვლევაში მონაწილე რესპონდენტების მონათხრობის თანახმად, ქუჩაში ხშირად აწყდებიან დამცინავ მოპყრობას ჩაცმულობის გამო.
4 ლბტქი ადამიანი ოჯახის მხრიდან ფსიქოლოგიური ძალადობის შემთხვევებზეც საუბრობენ. ერთ-ერთი რესპონდენტი ლესბოსელი გოგო კი აღნიშნავს, რომ ძმის მხრიდან ფიზიკური ძალადობის მსხვერპლი იყო, ოჯახიდან წამოსვლის შემდეგ კი ფსიქოლოგიური ძალადობა გაგრძელდა.
„ვყოფილვარ ჩემი ძმისგან ფსიქოლოგიური, ფიზიკური ძალადობის მსხვერპლი. სახლიდან რომ წამოვედი, მე მაბრალებდა, რომ დედაჩემს რაღაც სჭირდა. მაშანტაჟებდა, რომ თუ არ მოხვალ, ასე ვიზამ და ისე ვიზამ. მეუბნებოდა, რომ შემარცხვენელი გოგო ვარ და თავიდანვე უნდა მყოლოდი ხელში და მაშინ უნდა მოგხვედროდაო“, — აღნიშნავს ლესბოსელი გოგო, რესპონდენტი #6.
კვლევის თანახმად, რესპონდენტების ყოველდღიურობაზე პანდემიის პერიოდი კიდევ უფრო მძიმედ აისახა, რადგან სამსახურის დაკარგვის დარდს სოციალიზაციის ნაკლები შესაძლებლობა დაემატა, ასევე ოჯახთან ერთ სივრცეში მუდმივად ყოფნა, რაც თავისუფალ გენდერულ გამოხატვას ართულებდა და სექსუალური ორიენტაციის დამალვაც ბევრად რთულ ამოცანად ექცათ.
გამოკითხულთა ნაწილმა აღნიშნა, რომ პანდემიის პერიოდში მათი ფინანსური მდგომარეობა მკვეთრად გაუარესდა, რის გამოც ჯანდაცვის და ფსიქოლოგიურ სერვისებზე წვდომა შეეზღუდათ, ამასთან ერთჯერადი სახელმწიფო დახმარებაც ვერ მიიღეს, რადგან სამსახურში ხელშეკრულებით არ იყვნენ დასაქმებული.
„მედიკამენტებს ვეღარ ვყიდულობთ, სამედიცინო შემოწმებას ვეღარ გავდივართ, ვერც ექიმთან კონსულტაციას. მედიკამენტები რომ შეიძინო ძალიან ძვირია. 8 თვეა იაფფასიან ჰორმონებს ვიღებ, რამაც ფსიქიკა დამიზიანა, ჯანმრთელობა შემირყია და ვერ გავდივარ ვერც თერაპიას და ვერც ვერაფერს. ტრანსგენდერი რომ ხარ ყველამ იცის როგორია ცხოვრება საქართველოში მითუმეტეს გარეთ რომ დგახარ ქუჩაში, — აღნიშნავს ტრანსგენდერი ქალი, რესპონდენტი #11.
14 გამოკითხულიდან უმაღლესი განათლება 7 რესპონდენტს აქვს მიღებული, მეორე ნახევარი კი აღნიშნავს, რომ განათლებაზე ხელმისაწვდომობის პრობლემა ოჯახში ძალადობის, ფსიქოლოგიური წნეხის, ნაადრევ ასაკში დასაქმების აუცილებლობისა და სკოლაში დამამცირებელი გარემოს გამო შეექმნათ.
„ხშირად ვიყავი ბულინგის მსხვერპლი. მე-4 კლასის შემდეგ სწავლის მიმართ ენთუზიაზმი გამიქრა, რაც, ვფიქრობ, მუდმივი ჩაგვრის შედეგი იყო. მჩაგრავდნენ გარეგნობის, სიმაღლის გამო. მაშინ არ ვიცოდი თავდაცვა და ვისტრესებოდი, ძალიან ცუდ მდგომარეობაში ვიყავი….ხშირად ისეთი აგრესია მოდიოდა მათგან, რომ სკამებს, კალმებს, ჩანთებს მესროდნენ. ახლა ამაზე რომ ვფიქრობ, შესაძლოა, ჩემი ბულინგის მიზეზი ჩემი ორიენტაცია ყოფილიყო, ჩემი მცდელობების მიუხედავად, რომ არავის შეემჩნია ეს“, — აღნიშნავს გეი ბიჭი, რესპონდენტი #4, რომელიც იმასაც ამბობს, რომ მასწავლებლები მოსწავლეთა მხრიდან დამამცირებელ მოპყრობაზე სათანადოდ არ რეაგირებდნენ.
სხვა რესპონდენტი კი იხსენებს, რომ ორიენტაციის გამო წნეხი მასწავლებლების მხრიდანაც იყო და სწორედ ამის გამო სხვა სკოლაში გადასვლა მოუწია.
„სამწუხაროდ ჰომოფობიური განწყობა სკოლებში, რა თქმა უნდა, არის. მე სასულიერო გიმნაზიაში ვსწავლობდი 10 წელი და შემდეგ წამოვედი ამ სკოლიდან, სწორედ ჩემი ორიენტაციის გამო. წნეხი მასწავლებლების მხრად უფრო მეტი იყო, თითქოს ისინი ცდილობენ გამოასწორონ მოსწავლეები, რითაც ამახინჯებენ ადამიანების ფსიქიკას“, — აღნიშნავს ბისექსუალი ქალი, რესპონდენტი #3.
რესპონდენტთა ნაწილი უნივერსიტეტში ჰომოფობიურ დამოკიდებულებებზეც საუბრობს, რის გამოც მენტალური ჯანმრთელობის გამოწვევების გამოცდაც მოუწიათ, ერთ-ერთი რესპონდენტი კი დამამცირებელმა გარემომ სუიციდის ზღვარზეც მიიყვანა — „ერთხელ ისეთი შემთხვევა მქონდა სუიციდის სურვილი გამიჩნდა და ვაპირებდი თვითმკვლელობას. ამ დროს მესამე კურსზე ვიყავი ისე გამამწარა ჩემმა კურსელმა მაღალი შენობის ბოლო სართულზე ავიპარე და იქედან გადმოხტომას ვაპირებდი“.
„ლექტორებისთვის ყოველთვის მიუღებელი ვიყავი. რაღაც პერიოდი დეპრესია მქონდა და უნივერსიტეტში არ დავდიოდი“, — აღნიშნავს ბისექსუალი ქალი, რესპონდენტი #14.
გამოკითხულთა ნახევარი, 7 ადამიანი დასაქმებულია და მათ დიდ ნაწილს სამუშაო გარემო მოსწონს, თუმცა დამამცირებელი გარემო უმეტესობას გამოუცდია. აღნიშნავენ, რომ დასაქმების პრობლემა თმის ფერის, პირსინგისა თუ სოციალურად მიღებულ გენდერულ თვითგამოხატვასთან აცდენის გამო გამოუცდიათ.
„არ ვმუშაობ დიდი ხანია, ჩემი ფიზიკურობიდან გამომდინარე მიჭირს სამსახურის შოვნა. ვარ კაცური და ეს ხელს მიშლის დასაქმებაში. საზოგადოება ითხოვს, რომ გრძელი თმა გქონდეს და ქალივით იყო“, — აღნიშნავს ლესბოსელი ქალი, რესპონდენტი #12.
კვლევა აჭარის რეგიონში არსებულ ლგბტქი ორგანიზაციებზე ინფორმაციის დამუშავებასა და იმის გაანალიზებასაც ისახავდა მიზნად, რამდენად მიუწვდებათ თემის წევრებს მათ სერვისებზე ხელი. გამოკითხვის შედეგად დადგინდა, რომ თემის წევრების დიდ ნაწილს პანდემიის პერიოდში სერვისებზე წვდომის პრობლემა შეექმნა, ზოგიერთი გამოკითხული კი ორგანიზაციებს არ ენდობა.
სოლიდარობის თემის მიერ გამოქვეყნებული კვლევის სრულად ნახვა აღნიშნულ ლინკზე შეგიძლიათ.
ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერმა ჯგუფმა (WISG) ახალი, მასშტაბური კვლევა — წინარწმენიდან თანასწორობამდე გამოაქვეყნა, რომელიც ლგბტქი თემისა და მათი უფლებრივი თანასწორობის მიმართ საზოგადოების ცოდნის, ინფორმირებულობისა და დამოკიდებულების შესახებ 2016 წლის კვლევის ანალოგიურია და საზოგადოებრივი განწყობების ცვლილების შესახებ ინფორმაციას მოიცავს.
ახალი კვლევის მიხედვით, რომელიც სხვადასხვა ეთნიკური ჯგუფების გამოკითხვას ემყარება, საზოგადოებრივი განწყობები პოზიტიურად იცვლება.
25%-ით არის შემცირებული იმ ადამიანების რიცხვი, ვინც თვლის, რომ ლგბტქი ადამიანებს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლება უნდა აეკრძალოთ და 53%-ს შეადგენს, ხოლო მსგავს შეზღუდვას მიუღებლად 27,1% თვლის. ამასთან, 20,6%-ით შემცირდა იმ ადამიანების რიცხვი, რომელთაც ლგბტქი თანასწორობის საკითხებზე საუბარი პროპაგანდად მიაჩნიათ.
გარდა ამისა, გამოკითხულთა 38,6% მიიჩნევს, რომ სახელმწიფო სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის ნიშნით (სოგი) დანაშაულებზე სათანადოდ არ რეაგირებს, 30,7%-ის აზრით, სახელმწიფოს რეაგირება სათანადოა. ისევ მკვეთრად ნეგატიურია საზოგადოების განწყობა აქტივისტების საქმიანობასთან დაკავშირებით, თუმცა გაუმჯობესება ამ მიმართულებითაც აშკარაა და ნეგატიური განწყობა 20%-ით 56,8%-მდეა შემცირებული. ამასთან, 25,4%-ით შემცირდა იმ ადამიანების რიცხვი, რომლებიც თვლიან, რომ თუ საზოგადოება ხმამაღლა არ დააფიქსირებს, რომ ჰეტეროსექსუალობა ურთიერთობის ერთადერთი სწორი ფორმაა, ჰომოსექსუალთა რიცხვი მოიმატებს.
გენდერის მკვლევარმა, ეკატერინე აღდგომელაშვილმა პრეზენტაციაზე აღნიშნა, რომ კვლევა მოიცავდა კითხვებს იმ საკითხებთან დაკავშირებით, რაც საზოგადოებაში ყველაზე ფესვგადგმულია, მათ შორის, შვილად აყვანისა და ქორწინების შესახებ. მისი თქმით, გაზრდილია იმ ადამიანების რიცხვი, რომლებიც ამბობენ, რომ რიგ საკითხებზე პასუხის გაცემა უჭირთ ან საერთოდ უარს ამბობენ პასუხის გაცემაზე, რისი მიზეზიც, შესაძლოა, „ჰომოფობიური განწყობების ღიად დაფიქსირების შესახებ განწყობის ცვლილება იყოს“.
გამოკითხულთა 28% ჰომოსექსუალობას დაავადებად არ მიიჩნევს, 23,2% მიიჩნევს, ხოლო 33,8%-ს უჭირს პასუხის გაცემა ან თავს არიდებს. ასევე, 17,6%-ით შემცირდა და 60,8% შეადგინა იმ ადამიანების რიცხვმა, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ „ჰომოსექსუალების მიმართ ყველგან და ყოველთვის ნეგატიური დამოკიდებულება იყო და არსებობს“.
გეი/ლესბოსელი წყვილების მიერ შვილად აყვანისა და ერთი და იმავე სქესის მქონე წყვილების ოჯახაში აღზრდის შესახებ მოსაზრებები ასე გადანაწილდა: გამოკითხულთა 36,6% არ იზიარებს მოსაზრებას, რომ ჰომოსექსუალების ოჯახში გაზრდილი ბავშვი აუცილებლად ჰომოსექსუალი იქნება, 15,2%-ს ნეიტრალური პოზიცია აქვს, 31,2% კი დებულებას ეთანხმება; გეი და ლესბოსელი წყვილებისთვის შვილად აყვანის მოწინააღმდეგეთა რიცხვი 14%-ით შემცირდა, მომხრეთა რაოდენობა კი 15%ით გაიზარდა;
გეი-ქორწინების მოწინააღმდეგეთა პროცენტული წილი 15,4%-ით 74,6%-მდე შემცირდა, მომხრეთა წილი კი 5,6%-ით გაიზარდა.
ქორწინებასთან დაკავშირებულ კითხვები მოიცავდა საზოგადოებაში გავრცელებულ ნარატივს იმის შესახებ, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება გეი-ქორწინების დაკანონებას გულისხმობს. გამოკითხულთა 73,5%-ს ევროკავშირში გაწევრიანების წინაპირობად გეი-ქორწინების დაკანონება არ მიაჩნია, რაც 2016 წლის შედეგს 7,3%-ით აღემატება.
აღსანიშნავია, რომ ევროკავშირთან მჭიდრო ურთიერთობის მსურველთა რიცხვი 8%-ით არის გაზრდილი და 53%-ს შეადგენს. ამასთან, ევროკავშირთან უფრო მჭიდრო ან იგივენაირი ურთიერთობა გამოკითხულთა 77,7%-ს სურს, რაც 2016 წლის შედეგს 21%-ით აღემატება. აშშ-სთან უფრო მჭიდრო (49,9%) ან იგივენაირი (26,4%) ურთიერთობა გამოკითხულთა 76,3%-ს სურს, რაც 2016 წლის შედეგს 25,9%-ით აღემატება.
თითქმის უცვლელია რუსეთთან ურთიერთობასთან დაკავშირებული განწყობა, თუმცა უფრო მჭიდრო ურთიერთობის მსურველთა რიცხვი 11%-ით არის შემცირებული და 27,1%-ს შეადგენს.
2016 წლის კვლევის მიხედვით, ლგბტქი ადამიანების მიმართ განწყობასა და საგარეო კურსს შორის ცხადი კავშირი არ არსებობდა, 2021 წლის მონაცემების მიხედვით კი, ეს ტენდენციაც შეცვლილია.
კვლევა მომზადდა „ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფის“ მიერ „გაეროს ერთობლივი პროგრამა გენდერული თანასწორობისთვის საქართველოში“ პროექტის ფარგლებში, რომელსაც გაეროს ქალთა ორგანიზაცია, გაეროს განვითარების პროგრამა და გაეროს მოსახლეობის ფონდი შვედეთის მთავრობის მხარდაჭერით ახორციელებენ.
შოტლანდიაში მცხოვრები ლგბტქი ახალგაზრდების რაოდენობა, რომლებიც ქვეყანას საცხოვრებლად კარგ ადგილად მიიჩნევდნენ, ბოლო 5 წლის განმავლობაში შემცირდა. Keep Reading
საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტის (IRI) საზოგადოებრივი აზრის კვლევის მიხედვით მოქალაქეებს ეკონომიკური პრობლემები, პოლიტიკური პოლარიზაცია და ამავდროულად, რუსეთისგან მომავალი გაზრდილი საფრთხეები აწუხებთ. Keep Reading
კვლევისა და მენეჯმენტის საკონსულტაციო გლობალურმა კომპანია ACT-მა შემთხვევითობის პრინციპით სატელეფონო კვლევა ჩაატარა, რომლის მიხედვითაც საქართველოს მოსახლეობის 87% მიიჩნევს, რომ „უკრაინის ომი ჩვენი ომიც არის“.
მოსახლეობის უმეტესობა (84%) პირდაპირ გამოთქვამს მოსაზრებას, რომ „რუსეთი მტერია“. ამ აზრს დაახლოებით 11% არ იზიარებს, ხოლო დანარჩენ 5%-ს ამის შესახებ პასუხი არ აქვს.
მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობა (91%) ერთხმად თანხმდება იმაზე, რომ უკრაინაში მიმდინარე მოვლენები რუსეთის მხრიდან სამხედრო დანაშაულს წარმოადგენს და სიმართლე უკრაინის მხარესაა.
კვლევის თანახმად, რუსეთის მიერ ომის დაწყებას უკრაინის ტერიტორიაზე ქვეყნის მოსახლეობის თითქმის ნახევარი (49%) არ ელოდა, 17% ფიქრობდა, რომ ომი დაიწყებოდა მხოლოდ ოკუპირებულ ტერიტორიებზე, ხოლო ყოველი მესამე გამოკითხული (31%) ელოდა ომის უკრაინის მთლიან ტერიტორიაზე დაწყებას, მათ შორის, დედაქალაქშიც.
რაც შეეხება ომში გამარჯვებულ მხარეს, 63% მიიჩნევს, რომ გამარჯვება უკრაინას დარჩება, 12%-ს გამარჯვებულად რუსეთი მიაჩნია, 20%-მა ამ კითხვაზე ზუსტი პასუხი არ იცის. ასევე, არიან ადამიანები (5%), რომლებიც მიიჩნევენ, რომ ამ ომს გამარჯვებული არ ეყოლება.
10-დან 9 გამოკითხულს უკრაინის გამარჯვება სურს (88%), რუსეთის გამარჯვების ნახვა კი – ძალიან მცირე რაოდენობას (1%).
საქართველოს მოსახლეობის 51% რუსეთისგან პრობლემებს ნებისმიერ შემთხვევაში მოელის, მიუხედავად იმისა, თუ როგორ განვითარდება უკრაინაში მოვლენები და ფიქრობს, რომ რუსეთს ნებისმიერ შემთხვევაში შეუძლია საქართველოში შემოჭრა.
კვლევის შედეგებმა აჩვენა, რომ ომში განვითარებული მოვლენები მოსახლეობისთვის მტკივნეული და აქტუალურია. გამოკითხულთა უმრავლესობა (96%) თანხმდება იმაზე, რომ უკრაინაში მიმდინარე პროცესები საქართველოს ნაწილობრივ ან სრულად ეხება.
კვლევა 4-6 მარტს ჩატარდა და გამოკითხული რესპონდენტების რაოდენობამ 809 ადამიანი შეადგინა, ხოლო შერჩევის ცდომილებამ – 2.4%.
