ივნისი 2023 - Page 6

“დაიცავი გამოხატვის თავისუფლება” – ამ სახელწოდებით დღეს, 3 ივნისს, 21:00 საათზე პარლამენტთან საპროტესტო აქცია გაიმართება.

აქციის მონაწილეები გუშინ ღამით განვითარებულ მოვლენებს გააპროტესტებენ – პოლიციამ აქციის მონაწილეებს ბანერები წაართვა, მოგვიანებით კი მათი ნაწილი დააკავა, მათ შორის უფლებამდაცველები. ბანერებზე ძირითადად ირაკლი ღარიბაშვილი იყო გამოსახული, მოქალაქეები დააკავეს თეთრი ფურცლის გამოც.

“30 მაისიდან მოყოლებული ჯიუტებს ყოველდღე გვართმევენ ბანერებს. 2 ივნისს დააკავეს ჯიუტის წევრები და სხვადასხვა ჯგუფის წევრი აქტივისტები. დაკავების მიზეზი ერთია – პოლიცია ებრძვის ნებისმიერი შინაარსის ბანერს, სადაც ღარიბაშვილზე რაიმე მინიშნებას ამოიკითხავენ. დაამზადეთ თქვენი ბანერი ღარიბაშვილის შესახებ და მოდით 21:00 საათზე პარლამენტის წინ”, – ნათქვამია მოძრაობა ჯიუტის განცხადებაში.

ბოლო ინფორმაციით, დაკავებულების ნაწილი თელავში, ნაწილი კი გურჯაანში გადაიყვანეს.

თბილისი პრაიდის ინფორმაციით, კვირეული 1-8 ივლისს ჩატარდება და მოიცავს პოლიტიკური, კულტურული და აკედემიური ხასიათის დახურულ ღონისძიებებს, მათ შორის საერთაშორისო ლგბტქი კონფერენციასა და პრაიდის ფესტივალს.

“სიყვარულს ვერ დაამარცხებ!

თბილისი პრაიდის ყოველწლიური კვირეული 1-8 ივლისს ბრუნდება! ტრადიციულად, ივლისის დასაწყისში ვუერთდებით ღირსებისა და სიამაყის თვეს, რომელიც მთელს მსოფლიოში აღინიშნება.

პრაიდის კვირეული ლესბოსელი, გეი, ბისექსუალი, ტრანსგენდერი და ქვიარ ადამიანებისთვის ერთმანეთის დანახვის, გაერთიანების, თავისუფალი თვითგამოხატვისა და საკუთარი უფლებებისთვის ბრძოლის უნიკალური შესაძლებლობაა. პრაიდის კვირეულის ჩატარება კიდევ უფრო მნიშვნელოვანი და პოლიტიკურია საქართველოში, სადაც ქვიარ მოძრაობის გავლენიანი მოწინააღმდეგეები გამიზნულად უშლიან ხელს ადამიანის ფუნდამენტური უფლებების დაცვას, თესავენ სიძულვილს და ავრცელებენ პუტინისტურ იდეოლოგიას.

გვჯერა, რომ 2023 წლის თბილისი პრაიდის კვირეულის ჩატარებით:

▪️ გავაძლიერებთ თემს;
▪️ ავამაღლებთ საზოგადოების ცნობიერებას;
▪️ უფრო აქტიურად მოვითხოვთ ჩვენი უფლებების დაცვას;
▪️ შემოვიკრებთ მხარდამჭერებს სხვადასხვა სფეროდან;
▪️ წარმოვაჩენთ ლგბტქი კულტურასა და ისტორიას.

წელს, თბილისი პრაიდის კვირეული მოიცავს პოლიტიკური, კულტურული და აკედემიური ხასიათის დახურულ ღონისძიებებს, მათ შორის საერთაშორისო ლგბტქი კონფერენციასა და პრაიდის ფესტივალს.

შემოგვიერთდით! მიიღეთ მონაწილეობა 2023 წლის პრაიდის კვირეულში და მხარი დაუჭირეთ ქვიარ ადამიანების ღირსეულ ცხოვრებასა და თანასწორობას საქართველოში”, – ნათქვამია თბილისი პრაიდის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

საქართველოს კინემატოგრაფიის ეროვნულმა ცენტრმა გაგა ჩხეიძის დირექტორობით ჩატარებული კინოფესტივალი, შესაძლოა, აღარ დააფინანსოს.

ცენტრის უკმაყოფილება გამოიწვია გოეთეს ინსტიტუტის სტატიამ, რომელშიც, ცენტრის თქმით, წერია, რომ ჩხეიძე თანამდებობიდან რუსეთ-უკრაინის ომში უკრაინის მხარდამჭერი საჯარო პოზიციის გამო გაათავისუფლეს.

ცენტრი ამას კატეგორიულად უარყოფს და ამბობს, რომ ჩხეიძე თანამდებობიდან სამინისტროს აუდიტის დეპარტამენტის მიერ მომზადებული ანგარიშის შედეგების გამო გაუშვეს.

ცენტრის განცხადება:

“აუცილებლად მივიჩნევთ, საჯაროდ გამოვეხმაუროთ გოეთეს ინსტიტუტის მიერ მიმდინარე წლის 31 მაისს გამოქვეყნებულ სტატიას, რომელშიც საუბარია საქართველოს კინემატოგრაფიის ეროვნული ცენტრის (კინოცენტრი) ყოფილი ხელმძღვანელის, გაგა ჩხეიძისთვის 2023 წლის გოეთეს მედლის გადაცემაზე.

სამწუხაროდ, სტატია შეიცავს მცდარ და ფარისევლურ ბრალდებას იმის შესახებ, თითქოსდა გაგა ჩხეიძე თანამდებობიდან გათავისუფლდა რუსეთ-უკრაინის ომში უკრაინის მხარდამჭერი საჯარო პოზიციისათვის. ამგვარი უტიფარი სიყალბე უსაფუძვლოდ აყენებს ჩრდილს კინოცენტრის, როგორც სახელმწიფო ინსტიტუტის რეპუტაციას, და მან შეიძლება შეცდომაში შეიყვანოს და დააბნიოს საზოგადოება.

მკაფიოდ განვმარტავთ, რომ გაგა ჩხეიძე დაკავებული თანამდებობიდან 2022 წლის 18 მარტს გათავისუფლდა არა უკრაინის მხარდაჭერისათვის, არამედ საქართველოს კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს შიდა აუდიტის დეპარტამენტის მიერ მომზადებული „სსიპ საქართველოს კინემატოგრაფიის ეროვნული ცენტრის შესაბამისობისა და ფინანსური აუდიტის ანგარიშის“ საფუძველზე, რაც მოიცავს 2019-2020 წლებში მის მიერ გაწეული საქმიანობის შეფასებას. სწორედ ამ აუდიტორული შემოწმების შედეგად, გამოვლინდა კინოცენტრის დირექტორის, გაგა ჩხეიძის მიერ ფინანსური რესურსის კანონმდებლობასთან სრულიად შეუსაბამო ხარჯვის ფაქტები, კინოცენტრში არსებული ფინანსური მართვის სისტემის სერიოზული ხარვეზები, შესყიდვების შესახებ საქართველოს კანონმდებლობის დარღვევის სისტემატური ხასიათი, ნეპოტიზმი, კონტროლის სისტემის არარსებობა და მრავალი სხვა.

გამოვლენილი დარღვევების კვალიფიკაციის შესაბამისად, გაგა ჩხეიძის საქმიანობის შემსწავლელი აუდიტის დასკვნა გადაეგზავნა საქართველოს გენერალურ პროკურატურას შემდგომი რეაგირებისთვის. შედეგად, საქართველოს გენერალური პროკურატურის კორუფციულ დანაშაულზე სისხლისსამართლებრივი დევნის სამმართველოში დაიწყო გამოძიება (სს N 074020522803) კინოცენტრის კუთვნილი დიდი ოდენობით თანხის, სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით, მართლსაწინააღმდეგო გაფლანგვის ფაქტზე, საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 182-ე მუხლის მე-2 ნაწილის „დ“ ქვეპუნქტით და მე-3 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შესაძლო დანაშაულის ნიშნებით.

გამომდინარე აქედან, გაგა ჩხეიძის სამსახურიდან გათავისუფლების მიზეზად დასახელებული ბრალდებები, თითქოსდა რუსეთ-უკრაინის ომთან მის მიერ საჯაროდ გამოხატულ პოზიციასთან დაკავშირებით, უსაფუძვლოა, სიცრუეა და არანაირი კავშირი არ აქვს არც ელემენტარულ სიმართლესთან და არც მორალთან.

ამ თემით დაინტერესებული საზოგადოებისათვის ალბათ მნიშვნელოვანი იქნება იმის გაგებაც, რომ კინოცენტრმა თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი, რომლის დირექტორიც თავად გაგა ჩხეიძეა, 2022 წელს დააფინანსა 150 000 ლარით, ხოლო 2023 წელს – 125 000 ლარით. იგივე ფესტივალი, კინოცენტრთან ერთად, დააფინანსა 2021 წელს საქართველოს კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტრომაც 47 000 ლარით. უმარტივესი კითხვა იბადება – თუკი კინოცენტრი უკრაინას არ უჭერს მხარს (გოეთეს ინსტიტუტის სტატიის ავტორთა ლოგიკით) და ამ მიზეზით „ჩაგრული“ გაგა ჩხეიძე თავისუფლდება დაკავებული თანამდებობიდან, ამავე გაგა ჩხეიძეს ფესტივალს რატომ უფინანსებს? ასევე, თუ კინოცენტრი და კულტურის სამინისტრო არ უჭერენ მხარს უკრაინას (გოეთეს ინსტიტუტის სტატიის ავტორთა ლოგიკით), ხოლო გაგა ჩხეიძე უკრაინის თავდაუზოგავი მხარდამჭერია, რატომ იღებს ის მნიშვნელოვანი ოდენობის თანხებს თავისი ფესტივალისათვის სწორედ ამგვარი სახელმწიფო ორგანიზაციებისაგან?!

დანარჩენი თავად საზოგადოებამ განსაჯოს, მიუხედავად იმისა, რომ უფრო მეტი შეიძლება ითქვას იმ ე.წ. ღვაწლზე, რომელიც, გოეთეს ინსტიტუტის სტატიის ავტორებს თუ დავუჯერებთ, გაგა ჩხეიძეს ჰქონია ქართული კინოსა და კინოინდუსტრიის წინაშე. გაგა ჩხეიძის ვითომდა ღვაწლის მორიგ თვალსაჩინო მაგალითად, გარდა აუდიტის ზემოხსენებულ დასკვნაში მოყვანილი სერიოზული კანონდარღვევებისა, მის მიერ თბილისში, აღმაშენებლის გამზირზე, იქ, სადაც იშვა ქართული კინო, „ქართული ფილმის“ ტერიტორიის განვითარების წინააღმდეგ გადადგმული ნაბიჯებიც იკმარებდა.

ზემოაღნიშნული ცრუ და ყოვლად მიუღებელი ბრალდებების ფონზე, კინოცენტრი იტოვებს უფლებას, გადასინჯოს თავისი გადაწყვეტილება გაგა ჩხეიძის დირექტორობით ჩატარებული კინოფესტივალის დაფინანსების გაგრძელების თაობაზე”, – ნათქვამია განცხადებაში.

გოეთეს ინსტიტუტმა “გამორჩეული საქმიანობისთვის” ჩხეიძე პრესტიჟული პრემიით დააჯილდოვა.

პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის (PHR) ბავშვთა დაცვის დღესთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებს და ამბობს, რომ სახელმწიფოს მუშაობა ბავშვთა უფლებების დასაცავად არასაკმარისია.

ორგანიზაციის თქმით, საჭიროა დაუყოვნებლივ მოხდეს სახელმწიფოს სხვადასხვა უწყებების ძალისხმევის მაქსიმალური მობილიზება ბავშვთა უფლებების არსებითად გაძლიერების და მათ წინაშე არსებული გამოწვევების სწრაფი და მდგრადი მოგვარებისთვის.

PHR-ის განცხადებას უცვლელად გთავაზობთ:

“2023 წლის პირველ ივნისს, ბავშვთა დაცვის საერთაშორისო დღეს პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის ყველა ბავშვს ულოცავს და უსურვებს მათი უფლებები დაცული იყოს, ამ განსაკუთრებულად რთულ პერიოდში. PHR-ის თანამშრომლებს ურყევად გვჯერა, რომ საქართველოს ინტეგრაცია ევროკავშირში და ქვეყნისთვის კანდიდატის სტატუსის მინიჭება, უპირველესად, ბავშვების უკეთესი მომავლის წინაპირობაა.

ამავე დროს, PHR საუბრობს იმ გამოწვევებზე, რაც 2023 წელს ქვეყანაში რჩება ბავშვთა დაცვისა და კეთილდღეობის სფეროში. ბოლო წელს, წინა რამდენიმე წლის მსგავსად, მკვეთრად გაუარესდა მთავრობის თანამშრომლობა ბავშვთა უფლების დამცველ ორგანიზაციებთან. ამ ორგანიზაციების მოსაზრებები ფაქტობრივად აღარ აისახება სახელმწიფო სტრუქტურების მუშაობაში, გართულებულია სახელმწიფო სტრუქტურებთან კომუნიკაცია და ბავშვთა დაცვის საკითხებზე ინფორმაციის მიღებაც.

ამ თვალსაზრისით, განსაკუთრებით საგანგაშო იყო „რუსული კანონის“ ინიცირება და ხელისუფლების მიერ მხარდაჭერა საქართველოს პარლამენტში, რაც, მათ შორის, საფრთხეს სწორედ ბავშვთა კეთილდღეობაზე და უფლებებზე მომუშავე საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს უქმნიდა და პირდაპირ აზიანებდა ბავშვებს და მათ ოჯახის წევრებს.

როგორც საქართველოს სახალხო დამცველი, 2022 წლის ანგარიშში მიუთითებს, გაორმაგებულია იმ ბავშვების რაოდენობა, რომლებსაც მოსწავლის სტატუსი „საზღვარგარეთ ოჯახთან ერთად გამგზავრების გამო“ შეუჩერდათ, რაც, მეტი ალბათობით, მძიმე სოციალურ – ეკონომიკური პირობების გამო, ქვეყნის დატოვებასთან არის კავშრიში.

ბავშვთა მიმართ ძალადობის სტატისტიკა მომატებულია. ამის პარალელურად კვლავ პრობლემად რჩება ეფექტური გამოძიების ჩატარება, რაც ხშირად მოძალადეთა არაადეკვატურ დასჯას და/ან დაუსჯელობას იწვევს. დღემდე არასრულყოფილია ბავშვთა სფეროში ჩართული პროფესიონალების რაოდენობა, მათი გადამზადება ბავშვთა უფლებების საკითხებზე. არასაკმარისია რეაბილიტაციისა და მხარდაჭერის სერვისები, რაც ძალადობის მსხვერპლ ბავშვებს და მათ ოჯახის წევრებს ესაჭიროებათ.

განსაკუთრებით რთულია შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვთა უფლებრივი მდგომარეობა. როგორც 2023 წლის გაეროს შშმ პირთა კომიტეტი აღნიშნავს: შშმ ბავშვების არსებული შეფასების მოდელი კვლავ სამედიცინო მიდგომას ეყრდნობა და ბავშვებს ართმევს შესაძლებლობას მიიღონ წვდომა ადეკვატურ სერვისებზე; ქვეყანაში გვყავს განსაკუთრებით მოწყვლადი ჯგუფის ბავშვები: სიღარიბეში მყოფი შშმ ბავშვები, ეთნიკური უმცირესობის წარმომადგენელი შშმ ბავშვები და აუტისტური სპექტრის მქონე ბავშვები, რომელთათვისაც სახელმწიფო პროგრამები არასაკმარისია; ხოლო არსებული ბავშვთა კეთილდღეობის პროგრამები, არ არის მორგებული შშმ ბავშვებზე, რაც კიდევ უფრო მეტ ბარიერს უქმნის ამ ბავშვებს მათი უფლებების დაცვის პროცესში.

საქართველოში კვლავ არსებობს ე.წ. „ბავშვთა სახლები“, რაც ეწინააღმდეგება ბავშვის უსაფრთხო და ჰარმონიული ცხოვრების, მათი განვითარების ფუნდამენტურ უფლებებს. სახელმწიფო კვლავ არაეფექტურად მუშაობს მზრუნველობამოკლებული ბავშვების მხარდაჭერის მიმართულებით.

განსაკუთრებულად მძიმე გამოწვევად რჩება ბავშვთა უფასო სასკოლო კვების არარსებობა. გაეროს ბავშვთა ფონდის კვლევის თანახმად, ბავშვების მხოლოდ მეოთხედი (27%) იკვებება სასკოლო საათებში, ხოლო დანარჩენი ბავშვები ან საერთოდ არ იკვებებიან სკოლაში (35%), ან – არარეგულარულად. აღნიშნული პრობლემა არა მხოლოდ ბაშვების ჯანმრთელობას, არამედ მათ განათლებას და განვითარებას უქმნის საფრთხეს.

იგივე კვლევა მიუთითებს, რომ სკოლამდელი აღზრდა (ბაღები) მიუწვდომელია ბავშვებისთვის სხვადასხვა მიზეზის გამო, მათ შორის, წამყვანი მიზეზი არის ის რომ საცხოვრებელი სახლის ახლომახლო არ არის ბაღი. ამ თვალსაზრისით განსაკუთრებით იჩაგრებიან ბავშვები, რომელებიც ეთნიკურ უმცირესობებს წარმოადგენენ.

ამ და სხვა გამოწვევების გამო, PHR-ს მიაჩნია, რომ სახელმწიფოს მუშაობა ბავშვთა უფლებების დასაცავად არასაკმარისია და საჭიროა დაუყოვნებლივ მოხდეს სახელმწიფოს სხვადასხვა უწყებების ძალისხმევის მაქსიმალური მობილიზება ბავშვთა უფლებების არსებითად გაძლიერების და მათ წინაშე არსებული გამოწვევების სწრაფი და მდგრადი მოგვარებისთვის”, – ნათქვამია განცხადებაში.