მე ვარ მარიამ გაგოშაშვილი, 38 წლის, ქართველი ქვიარ ფემინისტი აქტივისტი და ემიგრანტი ამერიკის შეერთებულ შტატებში. ბავშვობა — პლეხანოვი, “გარაჟებზე” ხტომა და ხეებზე ცოცვა გავიზარდე თბილისში, აღმაშენებლის გამზირზე, ძალიან დატვირთულ, ხალხმრავალ უბანში. კორპუსებს
ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერმა ჯგუფმა (WISG) ახალი, მასშტაბური კვლევა — წინარწმენიდან თანასწორობამდე გამოაქვეყნა, რომელიც ლგბტქი თემისა და მათი უფლებრივი თანასწორობის მიმართ საზოგადოების ცოდნის, ინფორმირებულობისა და დამოკიდებულების შესახებ 2016 წლის კვლევის ანალოგიურია და საზოგადოებრივი განწყობების ცვლილების შესახებ ინფორმაციას მოიცავს. ახალი კვლევის მიხედვით,
23-დან 28 ივლისის ჩათვლით, თანასწორობის მოძრაობისა და ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფის (WISG) თანაორგანიზებით, ქვიარ-ფემინისტური საზაფხულო სკოლა მოეწყობა. საზაფხულო სკოლაში მოხვედრის შესაძლებლობა იმ ადამიანებს ექნებათ,
ჰომოფობიასთან, ბიფობიასთან და ტრანსფობიასთან ბრძოლის დღეს, 17 მაისს, ლგბტქი სათემო ორგანიზაციებმა — ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერმა ჯგუფმა, თანასწორობის მოძრაობამ, იდენტობა იუსმა და თემიდამ ერთობლივი განცხადება
ქალთა და გენდერულ თანასწორობაზე მომუშავე ორგანიზაციები ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ და პარლამენტის გენდერული თანასწორობის საბჭოს თავმჯდომარეს, ნინო წილოსანს მიმართავენ. ორგანიზაციები მოუწოდებენ დეპუტატს, რომ არ დაუჭიროს მხარი რუსულ კანონპროექტს და დაარწმუნოს მისი კოლეგები, რომ ეს კანონი დააზიანებს და გაანადგურებს არამხოლოდ სამოქალაქო საზოგადოებას საქართველოში და ჩაახშობს თავისუფალ, ეთიკურ მედიას, არამედ პირდაპირ იმოქმედებს საქართველოს თითოეულ მოქალაქეზე, პირველ რიგში კი, ყველაზე დაუცველ ჯგუფებზე, როგორებიც არიან ქალები, გოგოები და ბავშვები.
განცხადების თანახმად, თუ საქართველოს პარლამენტი მიიღებს ინიცირებულ რუსულ კანონს, ყველა მიღწევა, რომელიც დაიდო გენდერული თანასწორობისა და ქალთა უფლებრივი მდგომარეობის გაუმჯობესების გზაზე, ფუჭად ჩაივლის.
ორგანიზაციები მიმართვაში აღნიშნავენ, რომ რომ საკანონმდებლო აქტის სათაურის ცვლილება, რისი ინიციატორიც ნინო წილოსანი იყო, ვერ გამოიწვევს მისი არსის გაუმჯობესებას. შესაბამისად, მათ მსგავსი ინიციატივა რეალურ გამოსავლად არ ესახებათ.
“ჩვენ, ქალთა ორგანიზაციები, ათწლეულებია ვიბრძვით საქართველოში გენდერული თანასწორობის გაძლიერებისა და ქალებისთვის თანაბარი უფლებებისა და ცხოვრების ღირსეული პირობების შექმნისათვის. ამ წლების განმავლობაში, ჩვენი ერთობლივი ძალისხმევითა და საერთაშორისო პარტნიორების მხარდაჭერით, მრავალ მნიშვნელოვან პროცესს ჩავუყარეთ საფუძველი, რომელმაც თვისობრივად გააუმჯობესა ქალების უფლებრივი მდგომარეობა საქართველოში.
ქალთა მოძრაობის დიდი ძალისხმევის და ადვოკატირების შედეგი იყო საქართველოს პარლამენტში გენდერული თანასწორობის მუდმივმოქმედი საბჭოს შექმნაც. წლების განმავლობაში, ჩვენ ვაგრძელებდით საბჭოსთან შედეგზე ორიენტირებულ თანამშრომლობას. ჩვენი ერთობლივი მუშაობით და საერთაშორისო პარტნიორების მხარდაჭერით, საქართველოში მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა გენდერული თანასწორობის გაძლიერებისკენ მიმართული საკანონმდებლო ჩარჩო და მრავალი მიმართულებით დაიხვეწა პოლიტიკა.
გაუმჯობესებულ საკანონმდებლო ჩარჩოს და პოლიტიკის განხორციელება რეალობაში სწორედ ჩვენი გავლით ხდება. ჩვენ, ქალთა ორგანიზაციები, ვიდექით და ვდგავართ ადამიანების დაცვის სადარაჯოზე. ჩვენ ვმუშაობთ ძალადობა გამოვლილ ადამიანებთან, შშმ ქალებთან, კონფლიქტის შედეგად დაზარალებულ თემებთან, სექსუალური შევიწროების მსხვერპლ ქალებთან და გოგოებთან, ბავშვობის ასაკში ქორწინების რისკის წინაშე მდგომ ოჯახებთან, ახალგაზრდებთან, ხანდაზმულებთან, ბავშვებთან და ყველა იმ ადამიანთან, ვისაც ჩვენი მხარდაჭერა სჭირდება. ჩვენ გვეამაყება, რასაც ვაკეთებთ და გვჯერა, რომ სწორედ ეს არის გზა ჩვენი ქვეყნის უკეთესი, ევროპული მომავლისაკენ.
ყველა ეს მიღწევა და ყველა აგური, რომელიც დაიდო გენდერული თანასწორობის და ქალთა უფლებრივი მდგომარეობის გაუმჯობესების გზაზე, ფუჭად ჩაივლის, თუ საქართველოს პარლამენტი მიიღებს ინიცირებულ რუსულ კანონს.
ღრმად ვართ დარწმუნებულნი, რომ ამ კანონის მიღება დააზიანებს არამხოლოდ საქართველოს ახალგაზრდა დემოკრატიას და ძირს გამოუთხრის ჩვენს პროდასავლურ გეზს, არამედ პირდაპირ იმოქმედებს ყველა იმ ადამიანის ცხოვრებაზე და ბედზე, ვისაც ამდენი წელია ერთობლივად ვაძლიერებთ.
ჩვენ გვჯერა, რომ თქვენ, როგორც საქართველოს პარლამენტის გენდერული თანასწორობის საბჭოს თავმჯდომარე, ადამიანი, რომელიც იმედად ესახება ბევრ ძალადობა გამოვლილ ქალს, და როგორც რიგითი მოქალაქე, ქალი, სრულიად იაზრებთ იმ საფრთხეს, რასაც აღნიშნული კანონები, მიღების შემთხვევაში, უქადის ჩვენ ქვეყანას.
შესაბამისად, მოგიწოდებთ, არ დაუჭიროთ მხარი მას და დაარწმუნოთ თქვენი კოლეგები, რომ ეს კანონი დააზიანებს და გაანადგურებს არამხოლოდ სამოქალაქო საზოგადოებას საქართველოში და ჩაახშობს თავისუფალ ეთიკურ მედიას, არამედ პირდაპირ იმოქმედებს საქართველოს თითოეულ მოქალაქეზე, პირველ რიგში კი, ყველაზე დაუცველ ჯგუფებზე, როგორებიც არიან ქალები, გოგონები და ბავშვები.
ამას გარდა, ვფიქრობთ, რომ საკანონმდებლო აქტის სათაურის ცვლილება ვერ გამოიწვევს მისი არსის გაუმჯობესებას. შესაბამისად, სამწუხაროდ, მსგავსი ინიციატივა არ გვესახება რეალურ გამოსავლად.
იმ შემთხვევაში, თუ თქვენ მხარს დაუჭერთ რუსულ კანონს, თქვენ კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენებთ ყველა იმ მიღწევას, რითაც ასე ამაყობთ.
კანონის მიღების შემთხვევაში, წარმოუდგენლად გვესახება თქვენთან კონსტრუქციული თანამშრომლობის გაგრძელება და შედეგზე ორიენტირებული ერთობლივი საქმიანობა“, — ნათქვამია მიმართვაში.
განცხადებას ხელს ამ დროისთვის 69 ორგანიზაცია აწერს:
ანტიდასავლურმა მოძრაობამ პარლამენტში რუსული კანონის ორი ვერსია წარადგინა. ორივე ითვალისწინებს „უცხოური გავლენის აგენტად“ რეგისტრაციას იმ შემთხვევაში, როცა დაფინანსების წყარო საერთაშორისო ორგანიზაციებია. წინააღმდეგ შემთხვევაში, გათვალისწინებულია ჯარიმა, ახალ ვერსიაში კი არის პატიმრობის შესახებ ჩანაწერიც. შედეგად, საფრთხე ექმნება თავისუფალ მედიას, არასამთავრობო ორგანიზაციების საქმიანობას და უამრავ სერვისს, რომელსაც მოსახლეობა სწორედ არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიის დახმარებით იღებს, მათ შორის, ჯანდაცვის, განათლების, ინფრასტრუქტურული სერვისები და სხვა.
ქართული ოცნება აპირებს პირველი მოსმენით მხარი დაუჭიროს ორივე კანონპროექტს და შემდეგ ვენეციის კომისიას გადაუგზავნოს განსახილველად. შესაბამისად, ანტიდასავლური მოძრაობის მიერ პარლამენტში უკვე რეგისტრირებულ რუსულ კანონპროექტებს მედია და არასამთავრობო ორგანიზაციები ჩვენი მუშაობის შეზღუდვის მცდელობად მივიჩნევთ. ჩვენ გავავრცელეთ ერთობლივი განცხადებაც და აღვნიშნეთ, რომ კანონპროექტი მიმართულია არა მხოლოდ თავისუფალი სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და კრიტიკული მედიის, არამედ — საქართველოს მოსახლეობის წინააღმდეგ. გარდა ამისა, დამატებით განცხადება გავრცელდა მედიის მხრიდან. ხელმომწერი მედიაორგანიზაციები ვაცხადებთ, რომ არ ვაპირებთ „აგენტებად“ რეგისტრაციას, რეგისტრაციას, რადგან კანონის მიზანია, მედიამ და საზოგადოებრივმა ორგანიზაციებმა ვეღარ ასახონ ქვეყანაში არსებული კორუფცია, უსამართლობა და სიღარიბე.
მსგავსი კანონი რუსეთში 2012 წელს მიიღეს. ბოლო დეკადამ ცხადყო, რომ რომ რუსეთის ავტორიტარმა მმართველმა, „გამჭვირვალობის“ მიზეზით მიღებული კანონის მეშვეობით, მედიისა და არასამთავრობო სექტორის კრიტიკული ხმა სრულიად ჩაახშო.
ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფი (WISG) ფემინისტური ფილმების ფესტივალს, როზადან სიმონამდე აწყობს. აღნიშნული ფესტივალის 2023 წლის გამოშვების მთავარ თემად კინოს გადაღება, როგორც ფემინისტური წინააღმდეგობა სახელდება. საფესტივალო ჩვენებები 3, 4 და 5 მარტს, კინოთეატრ ამირანის მესამე დარბაზში გაიმართება. დასწრება თავისუფალია.
WISG-ის მიერ დაანონსებული ღონისძიებაში არსებული ინფორმაციის თანახმად, ფემინისტური ეთიკისათვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხია ის, თუ ვინ და როგორ ახდენს ქალთა გამოცდილების დოკუმენტირებას და რეპრეზენტაციას. ამ კონტექსტში, გამოცდილების პოლიტიკა არის წინააღმდეგობა, რომელიც, ქალთა ხმის წარმოჩენით, აზროვნების ჰეგემონიური ფორმების გადააზრებისა და მისგან გათავისუფლებისკენ არის მიმართული.
2022 წელი ლგბტქი უფლებების მიმართულებით გამოწვევებით იყო სავსე. მსოფლიოში არაერთი სასიკეთო ცვლილება მოხდა, თუმცა ამის საპირწონედ, მემარჯვენე ჯგუფების გაძლიერება და უფლებრივი მდგომარეობის გაუარესების შემთხვევებიც ვიხილეთ.
მსოფლიოს მნიშვნელოვანი ქვიარ მოვლენები 2022 წელს
იმავეს თქმა შეიძლება საქართველოზეც — ერთი მხრივ, გაუმჯობესდა სიტუაცია ლგბტქი მიმღებლობის მიმართულებით, თუმცა, მეორე მხრივ, საშიში პროცესის მომსწრეები ვართ, როცა სახელმწიფო პოლიტიკის დონეზე ლგბტქი უფლებების სრული უარყოფა ხდება.
აღნიშნულ სტატიაში იმ მნიშვნელოვან ლგბტქი მოვლენებს გადაავლებთ თვალს, რომლებიც 2022 წელს, საქართველოში მოხდა.
2022 წლის დასაწყისში თემიდამ ლგბტქი თემის წევრებისთვის დროებითი საცხოვრისის სერვისი დანერგა, რაც კრიზისულ მდგომარეობაში მყოფი ქვიარ ადამიანებისთვის, რომელთაც საცხოვრისი დაკარგეს, უმნიშვნელოვანესია.
თემიდას დროებითი ქვიარ საცხოვრისი ადამიანების გაძლიერებაზე ზრუნავს და გამოწვევებთან გამკლავებისთვის დროს აძლევს. ამასთან, საცხოვრისის მულტიფუნქციური გუნდი მუდმივად ცდილობს, თემის წევრებს მენტალური ჯანმრთელობის გამოწვევებთან გამკლავებაში დაეხმაროს და დასაქმების შესაძლებლობებზე წვდომა გაუადვილოს, რათა დროებითი საცხოვრისის დატოვების შემდეგ, საკუთარ თავზე ზრუნვა მეტი შემართებით შეძლონ.
მაშინ, როცა სახელმწიფოს არ აქვს საცხოვრისის ერთიანი პოლიტიკა, რომელიც სხვადასხვა სოციალური ჯგუფის გამოწვევებს გაითვალისწინებდა და უსახლკაროდ დარჩენილი ადამიანების მხარდამჭერის შესაძლებლობას შექმნიდა, თემიდას საცხოვრისი ის წამოწყებაა, რომელიც ქვიარ ადამიანების რეალობას ცვლის.
ქართული დრეგ სცენა მრავალ წელს ითვლის. დრეგი, ერთი მხრივ, ქვიარ ხელოვნების განვითარებას უწყობს ხელს და თემის არაერთი წევრისთვის შემოსავლის წყაროა, მეორე მხრივ, ქვიარ ადამიანებს თვითგამოხატვის საშუალებას აძლევს. ამიტომ, საინიციატივო ჯგუფისა და თბილისი პრაიდის დრეგ მეჯლისი, რომელიც 2022 წლის გაზაფხულზე დაიწყო, დრეგ ხელოვნების განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესი წამოწყებაა.
დრეგ მეჯლისი შემსრულებელთა ცნობადობის გაზრდას უწყობს ხელს, ახალ-ახალ ადამიანებს აძლევს საშუალებას, რომ საკუთარი თავი ამ მიმართულებით განავითარონ. აღსანიშნავია ყოველკვირეული დრეგ ღონისძიებები ქვიარ და ქვიარ მეგობრულ სივრცეებში, რაც დრეგის მზარდ პოპულარობაზე და მუდმივად განვითარებად ხარისხზე მიანიშნებს.
დრეგ ხელოვნების მიმართულებით კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი სიახლე, დრეგ კოლექტივ KOSA-ს ღონისძიებებია, რომლებიც წარმატებით იმართება ქართულ ქვიარ სივრცეებში და მეტიც, პროგრამა სომხეთშიც წარადგინეს.
Tbilisi Pride-მა 2022 წლის ზაფხულში პრაიდ ფესტივალი გამართა, რომელიც რეგიონულ კონფერენციას, ქართულ ქვიარ ფილმ სველი ქვიშის პრემიერასა და მუსიკალურ ფესტივალს მოიცავდა. 2022 წლის პრაიდ ფესტივალი 3 სხვადასხვა დახურულ ღონისძიებას აერთიანებდა და წლევანდელი წელი გაძლიერების, გაერთიანების წელი იყო.
მიუხედავად იმისა, რომ ძალადობრივი ჯგუფების მუქარა გარკვეულ რისკებს ქმნიდა, ფესტივალი მშვიდ გარემოში მაინც შედგა და ათასობით ადამიანი უსაფრთხო სივრცეში გააერთიანა.
ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ ტრანსგენდერი კაცების გენდერის სამართლებრივი აღიარების საქმეზე დარღვევა დაადგინა. ევროპული სასამართლოს მიერ გამოქვეყნებული განცხადების მიხედვით, დადგინდა, რომ დაირღვა კონვენციის მე-8 მუხლი.
საიას განცხადების მიხედვით, “სასამართლომ ხაზი გაუსვა, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-8 მუხლი სახელმწიფოს ავალდებულებს, უზრუნველყოს სწრაფი, გამჭვირვალე და ხელმისაწვდომი პროცედურები, რომლის საშუალებითაც შესაძლებელი იქნება რეგისტრირებული სქესის მარკერის შეცვლა”.
აღნიშნული გადაწყვეტილება უმნიშვნელოვანესია, რადგან ცხადყოფს, რომ სახელმწიფოს არ აქვს გამჭვირვალე, მოქალაქეზე მორგებული გენდერის მარკერის ცვლილების სამართლებრივი მექანიზმი და შესაძლოა ტრანს* უფლებებისთვის ბრძოლაში გადამწყვეტი მნიშვნელობის იყოს.
აღნიშნულ ქვეთავში არა ერთ კონკრეტულ მოვლენაზე, არამედ იმ სახიფათო პროცესებზე უნდა გავამახვილოთ ყურადღება, რაც ქართულ პოლიტიკურ სივრცეში 2022 წელს ხდებოდა.
როგორც ყოველ წელს, საჯარო, გადაწყვეტილების მიმღები პირები პირდაპირ თუ ირიბ ჰომოფობიურ განცხადებებს წელსაც აკეთებდნენ, მათ შორის, გამორჩეული ქვეყნის პრემიერმინისტრის, ირაკლი ღარიბაშვილის ფრაზა იყო, რომელმაც კონსტიტუციით გარანტირებული შეკრების თავისუფლებით სარგებლობის მცდელობას “ანტისახელმწიფოებრივი“ უწოდა.
გარდა ამისა, გენდერული თანასწორობის სახელმწიფო კონცეფციაში შევიდა ჩასწორება და გაჩნდა ჩანაწერი, რომ „კონცეფციის ყველა დებულებაში გენდერის ნიშნით თანასწორობის/გენდერული თანასწორობის შინაარსი განიმარტება იმგვარად, რომ ის მოიცავს ქალსა და კაცს შორის თანასწორობას“. მოცემული ფორმით გენდერული თანასწორობის კონცეფცია სრულად გამორიცხავს ტრანსგენდერ ქალებს თუ ადამიანებს, რომლებიც გენდერული თვითაღქმის არაბინარულ სპექტრზე იმყოფებიან.
კიდევ ერთი სახიფათო პროცესი, რომელიც ქვიარ ადამიანებისთვის მნიშვნელოვანი გამოწვევების საფუძველი შეიძლება გახდეს, ადამიანის უფლებების სტრატეგიის სახელმწიფო დოკუმენტია, რომელიც ლგბტქი უფლებების გაუმჯობესების ხედვას არ ითვალისწინებს, მეტიც, ლგბტქი თემი საერთოდ არ არის ნახსენები. იქიდან გამომდინარე, რომ აღნიშნულ სტრატეგიას სამოქმედო გეგმა უნდა დაეფუძნოს, შეიძლება ითქვას, რომ ხელისუფლება დღის წესრიგიდან ლგბტქი ადამიანების უფლებების სრულად გაქრობას ცდილობს. ეს საშიში პროცესი ადამიანის უფლებების აშკარა რეგრესს, პოლიტიკურ, ინსტიტუციურ ჰომოფობიასა და ტრანსფობიას ცხადყოფს.
2022 წლის დეკემბერში, საქართველოს სახალხო დამცველის, ნინო ლომჯარიას უფლებამოსილების 6-წლიანი ვადა ამოიწურა.
რამდენიმე თვის წინ სახალხო დამცველობის კანდიდატების დასახელების პროცესი დაიწყო. სულ 19 კანდიდატი იყო რეგისტრირებული, მათ შორის 3-ს — ანა აბაშიძეს, ნაზი ჯანეზაშვილსა და გიორგი ბურჯანაძეს არასამთავრობო ორგანიზაციები უჭერდნენ მხარს. სახალხო დამცველობის კანდიდატების სამუშაო ჯგუფმა კანდიდატები შეაფასეს და არასამთავრობო ორგანიზაციების მიერ წარდგენილ კანდიდატებს მაღალი ქულებიც მიანიჭეს. ამავდროულად, საპარლამენტო მოსმენების პროცესმა ცხადყო, რომ, კანდიდატების დიდ ნაწილს არ გააჩნდა ადამიანის უფლებათა განმტკიცების ხედვა და ბევრი მათგანი მოსმენებისას აკეთებდა ჰომოფობიურ კომენტარებს. გარდა ამისა, ქვიარი ესაუბრა სახალხო დამცველობის ჯანდიდატებს, რომლებმაც ჩვენთან არაერთი საზიანო მოსაზრება გააჟღერეს ქვიარ და ქალთა უფლებების შესახებ.
ამასთან, პოლიტიკური უმრავლესობის წარმომადგენლები ღიად ამბობდნენ, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციების კანდიდატებს მხარს არ დაუჭერდნენ. საბოლოოდ, ახალი სახალხო დამცველის არჩევის პროცესი კანდიდატებთან დაკავშირებით კონსენსუსის არ არსებობის გამო ჩავარდა და განახლება მომავალი წლიდან იგეგმება.
2022 წელს არტისტების, მკვლევრებისა და პუბლიცისტების შემოქმედებითი გაერთიანება, სპექტრი ჩამოყალიბდა, რომელმაც მიზნად დაისახა „ქვიარ სექსუალობის, ემოციების პოლიტიკისა და საზოგადოებრივი ცხოვრების გარშემო მიმდინარე მოვლენების გამოკვლევა, შესწავლა, ანალიზი და მიღებულ ცოდნაზე დაფუძნებით ღია დისკუსიების გახსნა ისეთ საკითხებზე, რომელიც დომინანტური, რეპრესიული, ჰეტერონორმატიული კულტურის რადარებს მიღმა იმალება“.
სპექტრმა ქვიარ არტისტების ცნობადობის გასაზრდელად არაერთი ღონისძიება დაგეგმა, ასევე, ტრანსგენდერი აქტივისტის, ნატა ტალიკიშვილის ქვიარ-იუმორისტული მონოლოგების სერია წამოიწყო, ლგბტქი უფლებებთან დაკავშირებით ღონისძიებები გამართა, რაც ქართული ქვიარ ხელოვნების განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესი წამოწყებაა.
2022 წელს, საზოგადოებრივ განწყობებთან და ქვეყანაში ლგბტქი უფლებების განმტკიცებასთან დაკავშირებით რამდენიმე მნიშვნელოვანი კვლევა გამოქვეყნდა, რომლებიც ცხადყოფს, რომ საზოგადოებრივი განწყობები უკეთესობისკენ იცვლება, თუმცა ეს სამართლებრივ, პოლიტიკურ დონეზე არ აისახება.
მაგალითისთვის, WISG-ის კვლევის მიხედვით, 25%-ით არის შემცირებული იმ ადამიანების რიცხვი, ვინც მიიჩნევს, რომ ლგბტქი ადამიანებს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლება უნდა აეკრძალოთ და 53%-ს შეადგენს. გამოკითხულთა 38,6% კი მიიჩნევს, რომ სახელმწიფო სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის ნიშნით (სოგი) დანაშაულებზე სათანადოდ არ რეაგირებს.
იმედისმომცემი შედეგი აჩვენა NDI-ის კვლევამაც — მონაცემების მიხედვით, 2015 წლიდან დღემდე 17%-ით გაიზარდა საქართველოს მოქალაქეების რაოდენობა, რომლებსაც ლგბტქი უფლებების დაცვა მნიშვნელოვნად მიაჩნიათ. შედეგად, გამოკითხულთა 38% მიიჩნევს, რომ ლგბტქი უფლებების დაცვა მნიშვნელოვანია.
უნდა აღინიშნოს, რომ სავარაუდოდ განწყობების გაუმჯობესებისა და სახელმწიფოს მიდგომების შეუსაბამობა აისახა ILGA-Europe-ის ყოველწლიურ უფლებრივ რუკაში. ლგბტქი უფლებების დაცვისა და თანასწორობის კუთხით საქართველო ევროპის 49 ქვეყნიდან 34-ე ადგილზეა, რაც 2021 წლის იგივე მაჩვენებელს 2 საფეხურით ჩამორჩება.
2021 წლის 5 ივლისს მედიის წარმომადგენლების მიმართ გამოვლენილ ძალადობრივ ქმედებებში და პროფესიულ საქმიანობაში ხელის შეშლის ბრალდებით დაკავებული 27 პირიდან 19-ს პატიმრობა შეეფარდა. გაჭიანურებული პროცესი საბოლოოდ ძალადობრივად განწყობილი პირებისთვის თავისუფლების აღკვეთით დასრულდა.
ამასთან, თბილისი პრაიდის ოფისში შეჭრაში ბრალდებული 3 პირი 5000-5000 ლარიანი ჯარიმის სანაცვლოდ გაათავისუფლეს და სასამართლომ ორგანიზებული დანაშაულის ნიშანი გამორიცხა.
აღსანიშნავია, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ დაარეგისტრირა 5-6 ივლისის მოვლენებთან დაკავშირებით მომზადებული სარჩელი საქართველოს წინააღმდეგ. სასამართლო იმსჯელებს, სახელმწიფოს მხრიდან დისკრიმინაციული მოტივით ღირსების შემლახველ მოპყრობასა და შეკრების თავისუფლების ხელყოფას ადგილი ჰქონდა თუ — არა. სამოქალაქო საზოგადოებისა და საერთაშორისო აქტორების მოწოდებების მიუხედავად, 5-6 ივლისის მოვლენების ორგანიზატორები დღემდე არ დასჯილან.
2022 წლის მნიშვნელოვან მოვლენებს შორის ღიად ქვიარ-ფემინისტური მწვანეთა პარტიის შექმნაც უნდა აღინიშნოს. სტატიაში არაერთხელ ნახსენები სახიფათო პოლიტიკური პროცესების პირობებში პოლიტიკურ დღის წესრიგში ქვიარ და ფემინისტური საკითხების შემოტანა აუცილებელია. ეს ხელს უწყობს საზოგადოების ყურადღების მიმართვას ლგბტქი უფლებრივი მდგომარეობისკენ და შესაძლოა სხვა პარტიების ყურადღებაც მიმართოს იმისკენ, რამდენად არიან ინკლუზიურები და პასუხობენ თუ არა ყველა სოციალური ჯგუფის წინაშე არსებულ გამოწვევებს.
პარტია ახალი დაფუძნებულია და ჯერ-ჯერობით მათი საქმიანობის შეფასება ნაადრევი იქნებოდა, თუმცა 2023 წელს შესაძლებლობა გვექნება, მათ აქტივობებს უკეთ მივადევნოთ თვალი.
ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ ტრანსგენდერი კაცების გენდერის სამართლებრივი აღიარების საქმეზე დარღვევა დაადგინა. ევროპული სასამართლოს მიერ გამოქვეყნებული განცხადების მიხედვით, დადგინდა, რომ დაირღვა კონვენციის მე-8 მუხლი და კონვენციის მე-3 და მე-14 მუხლის განხილვის საჭიროება არ არსებობს. ტრანსგენდერი კაცები გენდერის სამართლებრივ აღიარებას – მათ საიდენტიფიკაციო დოკუმენტებში სქესის გრაფაში ცვლილებების შეტანას ითხოვდნენ.
საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის განმარტებით, ევროპულმა სასამართლომ პირადი და ოჯახური ცხოვრების დაცულობის უფლებასთან დაკავშირებით კიდევ ერთხელ განმარტა, რომ გენდერული იდენტობის უფლებასთან დაკავშირებით სახელმწიფომ თავისუფალი შეფასების ვიწრო ფარგლებში უნდა იმოქმედოს.
“სასამართლომ ხაზი გაუსვა, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-8 მუხლი სახელმწიფოს ავალდებულებს, უზრუნველყოს სწრაფი, გამჭვირვალე და ხელმისაწვდომი პროცედურები, რომლის საშუალებითაც შესაძლებელი იქნება რეგისტრირებული სქესის მარკერის შეცვლა”, — აცხადებენ საია-ში.
ნიკოლო ღვინიაშვილმა, რომელიც 3 ტრანსგენდერი კაციდან ერთ-ერთია, ევროსასამართლოს 2019 წელს მიმართა, ხოლო კაცებიდან ორმა – 2017 წელს. ნიკოლო ღვინიაშვილის უფლებებს საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია, EHRAC-თან თანამშრომლობით იცავს, ხოლო ა. დ-სა და ა.კ-ს ადამიანის უფლებათა დაცვის ევროპულ ცენტრთან (EHRAC) ერთად ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფი (WISG).
საია-ს განმარტებით, სასამართლოს დეტალურად არ განუმარტავს როგორი უნდა იყოს სწრაფი, გამჭირვალე და ხელმისაწვდომი პროცედურა, თუმცა ამის შესახებ საერთაშორისო სტანდარტების გათვალისწინებით WISG-ის მიერ მომზადებულ პოლიტიკის დოკუმენტშია განმარტებული, რომლის მიხედვით:
“სწრაფი მექანიზმი გულისხმობს პროცედურას, რომლითაც უზრუნველყოფილია რაც შეიძლება მოკლე ინტერვალი განაცხადის შეტანიდან, ჩანაწერის ცვლილებამდე. მექანიზმი გამჭვირვალედ იქნება მიჩნეული თუ კანონით მკაფიოდ არის რეგულირებული სახელისა და სქესის შესახებ ჩანაწერის ცვლილების პროცედურა, მათ შორის ის, თუ რომელ უწყებას უნდა მიმართონ დაინტერესებულმა პირებმა განცხადებით. პროცედურის ხელმისაწვდომობა უფრო პრაქტიკულ ასპექტზე კონცენტრირდება და გულისხმობს ბარიერების აღმოფხვრას, რაც შეიძლება უკავშირდებოდეს პირის ჯანმრთელობას, ასაკს, შეზღუდულ შესაძლებლობას. ხელმისაწვდომობის საკითხი ეხება ასევე ფინანსურ ხელმისაწვდომობას, რაც არ შეიძლება იქცეს ბარიერად ტრანს ადამიანისთვის”.
საია-ს განმარტებით, ევროსასამართლო ამბობს, “წინამდებარე საქმეში მთავარი პრობლემა ის არის, რომ სრულიად გაუგებარია, როგორია საქართველოში სქესის/გენდერის მარკერის შეცვლის სამართლებრივი რეჟიმი. სასამართლომ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ მთავარი პრობლემა არის სახელმწიფოს და ეროვნული სასამართლოების მხრიდან პასუხგაუცემელი კითხვა: რა სამედიცინო პროცედურების ჩატარება იყო საჭირო გენდერის სამართლებრივი აღიარებისთვის.
ორგანიზაციაში ამბობენ იმასაც, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოსთვის არ იყო ცალსახა საქართველოს მთავრობის პოზიცია, რომლის მიხედვითაც, სქესის შეცვლა უნდა შეფასებულიყო “ბიოლოგიური, ფიზიოლოგიური ან/და ანატომიური კრიტერიუმებით”, იმის ფონზე, რომ ამის შესახებ საკანონმდებლო განმარტებები არ არსებობს. სასამართლომ მიუთითა, რომ აღნიშნული ტერმინების გამოყენება დიდ სიფრთხილესა და სიზუსტეს მოითხოვს, რადგან თითოეული მათგანი განსხვავებულ სამართლებრივ შედეგს იწვევს.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სასამართლომ დაასკვნა, რომ “მკაფიო სამართლებრივი საფუძვლების არარსებობა უტოვებს გადაწყვეტილების მიმღებ ორგანოებს ფართო დისკრეციულ უფლებამოსილებებს, რაც თვითნებური გადაწყვეტილებების საფრთხეს ქმნის გენდერის სამართლებრივი აღიარების თაობაზე განცხადებების განხილვას”.
ამასთან, სასამართლომ ერთხმად დაადგინა, რომ მოპასუხე სახელმწიფო ვალდებულია, სასამართლო გადაწყვეტილების ძალაში შესვლიდან 3 თვის ვადაში აპლიკანტებს კომპენსაციის სახით გადაუხადოს შემდეგი ოდენობები: 2 000 ევრო სამივე აპლიკანტს და დამატებით ნებისმიერი გადასახადი, რომელიც შეიძლება დაეკისროს, მორალური ზიანის თვალსაზრისით, ასევე, 9 812 ევრო ბრიტანულ ორგანიზაციად ადვოკატის ხარჯების ასანაზღაურებლად.
საქართველოდან გაგზავნილი სარჩელის მიხედვით, მიუხედავად შესაბამისი საკანონმდებლო რეგულაციების არარსებობისა, სახელმწიფო ორგანოები სქესის შესახებ ჩანაწერის ცვლილების წინაპირობად ქირურგიული ოპერაციის ჩატარებას მოიაზრებენ, რაც მომჩივნის პირადი ცხოვრების პატივისცემის (კონვენციის მე-8 მუხლი) და არაადამიანური მოპყრობის აკრძალვის (კონვენციის მე-3 მუხლი) უფლებას არღვევს. გარდა ამისა, მსგავსი მოპყრობა ტრანსგენდერ ადამიანებს არათანაბარ მდგომარეობაში აყენებს სხვა ჯგუფებთან მიმართებით კონვენციის მე-14 მუხლის მოთხოვნის საწინააღმდეგოდ.
რაც შეეხება კიდევ ერთ სარჩელს სტრასბურგის სასამართლოში, რომელიც სტადიონზე ლგბტქი სიმბოლიკის შეტანაში ხელშეშლას ეხებოდა, ევროპული სასამართლოს თქმით, პროკურატურის ორგანოების გადაწყვეტილებას, არ დაეწყოთ სისხლისსამართლებრივი გამოძიება ამ საქმესთან დაკავშირებით, მომჩივნებისთვის უნდა ეჩვენებინა, რომ მათ უნდა მიემართათ სამოქალაქო სამართლის ორგანოსთვის, რომელიც უფრო შესაფერისი იქნებოდა მათი სარჩელის განსახილველად და დასაკმაყოფილებლად.
მე ვარ მარიამ გაგოშაშვილი, 38 წლის, ქართველი ქვიარ ფემინისტი აქტივისტი და ემიგრანტი ამერიკის შეერთებულ შტატებში.
გავიზარდე თბილისში, აღმაშენებლის გამზირზე, ძალიან დატვირთულ, ხალხმრავალ უბანში. კორპუსებს შორის იყო ძალიან დიდი ეზო და სულ იქ ვიყავი, დღე და ღამე. მყავდა ძალიან ბევრი ახლო მეგობარი, მეზობლები და უბნელები. ალბათ ჩემი ყველაზე საყვარელი მოგონებაა მე და ანა, ჩემი მეგობარი გარაჟებზე რომ დავხტივართ, ხეებზე ვძვრებით, რაღაც საიდუმლო ადგილებს აღმოვაჩენთ, მაგალითად, ძველი, მიტოვებული ქარხნის ეზო.
ცუდი მოგონებაც ეს წლებია და ტრავმები. ძალიან პატარა რომ ვიყავი, თურმე ღამით საწოლიდან ვვარდებოდი. წამიყვანეს ნევროპათოლოგთან და აღმოჩნდა, რომ სტრესის ბრალია — ჩვენი საძინებელი იყო ქუჩის მხარეს და მთელი ეს სამოქალაქო ომი, სროლები ძალიან კარგად ისმოდა, ჩანდა და ალბათ მაგის გამო ნერვები მქონდა დაზიანებული. ამას ემატებოდა უშუქობა, უგაზობა, უსაჭმლობა და ა.შ. კიდევ კარგი, რომ ბავშვი ვიყავი. ეს პერიოდი ჩემი მშობლებისთვის კიდევ უფრო რთული იყო.
გარდატეხის ასაკში, როცა გოგოებს მოსწონდათ კლასელი და მეზობელი ბიჭები, მე არავინ მომწონებია. ცოტა მიკვირდა, მაგრამ ვებღაუჭებოდი ბავშვობას, არ მინდოდა გაზრდა, ისევ გარაჟებზე და ხეებზე ცოცვა მინდოდა.
მოგვიანებით, როცა უკვე ვიცოდი რა არის სექსი, მქონდა ხოლმე ფანტაზიები ქალებზე, თუმცა არ ყოფილა სიმპათია კონკრეტული ადამიანის მიმართ. ვნერვიულობდი, ვფიქრობდი: “ღმერთოოო, ლეზბიანკა არ გავხდე” და ვლოცულობდი ხოლმე.
არც უნივერსიტეტში მომწონებია არავინ. მაგრამ ვსწავლობდი ფსიქოლოგიას და დავიწყე ფროიდის კითხვა სექსუალობაზე, სადაც ამბობს, რომ ყველა ადამიანი ბისექსუალია. ეს იყო გარდამტეხი მომენტი ჩემს ცნობიერებაში. მივხვდი, რომ ეს ნორმალურია და თურმე ეს არის, მე რაც “მჭირს”.
არც ერთ მომენტში არ მიგრძნია, რომ დედას აღარ ვუყვარვარ, ან გამებუტა, ან გაბრაზებულია. პირიქით, სულ გვერდში მედგა, მიუხედავად იმისა, რომ თვითონაც დასჭირდა შინაგანი სამუშაოები, რათა ეს ყველაფერი მიეღო და გაეაზრებინა, რადგან მაშინ საქართველოში ლგბტქი აქტივიზმის პირველი დღეები იყო.
ცოდნის საშუალებით მივიღე საკუთარი თავი და ისეთი გახარებული ვიყავი, ყველა ახლო მეგობარს მოვუყევი, ფაქტობრივად, ქამინგაუთი გავაკეთე. 18-19 წლის ვიყავი, მაგრამ რადგან არანაირი გამოცდილება არ მქონდა და არც არანაირი ობიექტი მყავდა სიმპათიის. ჩემი ნათქვამი ყველამ არასერიოზულად მიიღო: “უიმე, მარიამი რა უცნაურია, სულ რაღაცას უცნაურობს, ორიგინალობს” და მსგავსი დამოკიდებულებები იყო. ეს არის ადრეული 2000-იანები ან გვიანი 90-იანები, მაშინ ლგბტქი საკითხები დისკურსში ფაქტობრივად არ არსებობდა. იყო ჭორები რამდენიმე ცნობილ ადამიანზე, კონკრეტულად გეი კაცზე, და მორჩა. ქართველი ლგბტქი ადამიანი, მით უმეტეს ქალი, ჩემს ცნობიერებაში მაშინ არ იყო, ქვიარს არავის ვიცნობდი.
წლების შემდეგ ბუდაპეშტში წავედი სასწავლებლად, სადაც პირველად მომეწონა გოგო და ვაკოცე. 21 წლის ვიყავი ამ დროს და საქართველოში რომ დავბრუნდი, უკვე ფაქტები დავდე მეგობრებთან, რომ აი, ხომ ვამბობდი.
ჩემთვის ქამინგაუთი არ ყოფილა ერთჯერადი. 22 წლის ასაკში მეგონა, რომ ბისექსუალი ვიყავი. მყავდა ბოიფრენდებიც, მაგრამ 23 წლის ასაკში შემიყვარდა გოგო და ეს იყო ჩემი პირველი ქვიარ სიყვარული. მერე უკვე მივხვდი, რომ თურმე ბიჭები არ მაინტერესებს და გავაკეთე მეორე ქამინგაუთი.
დედაჩემისთვის თქმა მომიწია. არ მინდოდა, არ ვაპირებდი. როცა ბუდაპეშტში ვცხოვრობდი და ვსწავლობდი, დედაჩემმა დამაკავშირა ეკა აღდგომელაშვილთან და მითხრა, რომ ის აფუძნებს ლგბტქი ორგანიზაციას. თბილისში პერიოდულად ჩამოვდიოდი და მივედი ინკლუზივში. იქ იყო თემის პირველი შეხვედრები. ალბათ მაქსიმუმ 30 ადამიანი ვიქნებოდით. იქ გავიცანი ერთი ადამიანი, რომელიც ძალიან ცუდად გადამეკიდა. პატარა რომანი გვქონდა და როცა აღარ მომინდა ურთიერთობის გაგრძელება, არ შემეშვა. ეს გაგრძელდა წლების განმავლობაში — წავედი ბერლინში, ჩამოვედი, მყავდა ბოიფრენდი, გელფრენდი და ამ პერიოდში სულ დამდევდა, მოდიოდა ფანჯარასთან და ჩემს სახელს იძახდა, ვიღაც ნაცნობი ჰყავდა მობილური ოპერატორის კომპანიაში და ჩემი ტელეფონის ნომრიდან სწერდა ჩემს ნათესავებს და ა.შ.
შარშან, თბილისში რომ ვიყავი, 5 ივლისის პერიოდი იყო. ტაქსით გავედი დედაჩემთან. მამაჩემიც სასწრაფოდ გამოვიდა — ძალიან ინერვიულა. მგონი მიხვდა, რომ უსამართლობაა ის, რის გამოვლაც გვიწევს, რომ რეალური საფრთხე მემუქრება მე, მის შვილს.
დედაჩემთან მივედი შველის სათხოვნელად, რადგან მივხვდი, რომ ამას მარტო ვერ ვუმკლავდებოდი. არამარტო ის ვუთხარი, რომ ვიღაც მაწუხებს, არამედ ის, რომ ისიც ქვიარია და მეც. ალბათ ძალიან ბევრი იყო ეს ინფორმაცია. მახსოვს, რომ ინერვიულა, შეეშინდა, თუმცა ძალიან დამეხმარა და ყველანაირად გვერდში დამიდგა. იმ საღამოსვე მკითხა, ჩემი ბრალია, რომ ეგეთი ხარო? მე დავუშვი რამე შეცდომა ბავშვობაშიო? რაღაც პროცესი გაიარა თვითონაც ემოციურად, თუმცა არც ერთ მომენტში არ მიგრძნია, რომ აღარ ვუყვარვარ, ან გამებუტა, ან გაბრაზებულია. პირიქით, სულ გვერდში მედგა, მიუხედავად იმისა, რომ თვითონაც დასჭირდა შინაგანი სამუშაოები, რათა ეს ყველაფერი მიეღო და გაეაზრებინა, რადგან მაშინ საქართველოში ლგბტქი აქტივიზმის პირველი დღეები იყო.
ამის შემდეგ მე უფრო მეტად ჩავერთე ინკლუზივის, მერე WISG-ის მუშაობაში. დედაჩემთან ერთად ვმუშაობდი ქალთა ფონდშიც, სადაც ერთად სერიოზული პოლიტიკური განათლება გავიარეთ. ბისექსუალობის ფაზა როცა მქონდა, ფიქრობდა, რომ საბოლოო ჯამში მაინც ვიღაც ბიჭი მომეწონებოდა, მაგრამ მერე მიხვდა, რომ ასე არ იქნებოდა.
არ უნდოდა, მეთქვა ოჯახის სხვა წევრებისთვის. ვიცი, ამის მიზეზი იყო ის, რომ მერე ტვინს გაუბურღავდნენ, თავისი ფემინისტური აქტივიზმიდან გამომდინარე, ამ ყველაფერს ისევ მას დააბრალებდნენ და არ უნდოდა პრობლემები. მე მაწუხებდა ის, რომ მიმაჩნდა, ბოლომდე არ მიჭერდა მხარს ქამინგაუთში. მაგრამ ესეც გამოვიარეთ, თვითონაც არაერთხელ მიუცია ინტერვიუები ამ თემაზე.
ჩემი ძმისგან ძალიან კარგი დამოკიდებულება იყო. ძალიან გონებაგახსნილია, ბევრი ქვიარ მეგობარი ჰყავს და მაგ მხრივ ძალიან გამიმართლა.
მამაჩემისთვის იყო რთული. ყველას შეიძლება არ ვუყვებოდი, მაგრამ არასდროს ვმალავდი ჩემს იდენტობას. ამიტომ, მეგონა, მთელმა ოჯახმა იცოდა, მათ შორის, მამაჩემმაც. ისე მოხდა, რომ ლგბტქი ადამიანების შესახებ ერთ-ერთ პირველ ქართულ დოკუმენტურ ფილმში გადამიღეს, ლია ჯაყელი იყო ავტორი. იქ მე, დავით მიხელ შუბლაძემ და გიორგი კიკონიშვილმა გავაკეთეთ ქამინგაუთი. ვისაუბრეთ ჩვენს სექსუალობაზე და ა.შ. 2013 წლის 17 მაისის მერე ეს ფილმი გოგი გვახარიამ აჩვენა წითელ ზონაში. მაშინ უკვე ამერიკაში ვიყავი. მამაჩემმა მომწერა: “მამი, ბიჭები ვართ აქ, ვსვამთ და ტელევიზორში გიყურებთო. რა მაგარია, ვამაყობთ შენით, შენი სადღეგრძელო დავლიეთო” და ჩავთვალე, რომ ყველაფერი იცის, მიმიღო.
სამი წლის შემდეგ, როცა დავიწყე ახალი სამსახური, რომლის სახელწოდებაშიც არის “ლესბოსელი”, მამაჩემს მივწერე, რომ ნიუ-იორკში გადავდივარ. ორაზროვანი აღარაფერი იყო და პირდაპირ ეწერა “Lesbian”, ამიტომ ვეღარ დაიძვრინა თავი, ვერ დააიგნორა ეს თემა და გაბრაზდა. დაახლოებით წელიწად ნახევარი არ ვლაპარაკობდით. მერე შევრიგდებოდით ხოლმე, როცა თბილისში ჩამოვდიოდი, მერე ისევ გავებუტებოდით ერთმანეთს და ა.შ.
მიუხედავად იმისა, რომ უახლოესი მეგობრების წრეში და ოჯახშიც მქონდა მხარდაჭერა, არ ნიშნავს, რომ დაცული ვიყავი ჰომოფობიური აგრესიისგან
შარშან, თბილისში რომ ვიყავი, 5 ივლისის პერიოდი იყო. ტაქსით გავედი დედაჩემთან. მამაჩემიც სასწრაფოდ გამოვიდა — ძალიან ინერვიულა. მგონი მიხვდა, რომ უსამართლობაა ის, რის გამოვლაც გვიწევს, რომ რეალური საფრთხე მემუქრება მე, მის შვილს. მერე ჩემს დაბადების დღეზე ჩემი შეყვარებული იყო ჩამოსული. მამაჩემმა გაიცნო და ძალიან მოეწონა, გამიყვანა ცალკე ოთახში და მითხრა: “მამი, მე მგონი, ძალიან კარგი ქალია”. საყვარლობა იყო. ასე დარეგულირდა ნელ-ნელა.
არ ვფიქრობ, რომ აუცილებელია ყველა ადამიანმა ქამინგაუთის გზა აირჩიოს, ინდივიდუალურია. ეს დასავლეთის კულტურიდან წამოსული ფენომენია, რომელიც ყველასთვის შეიძლება არ იყოს საჭირო. უკვე 9 წელია ვცხოვრობ ამერიკაში და აქ ძალიან სხვანაირად ხდება ეს ყველაფერი — თინეიჯერები მშობლებს ელაპარაკებიან პირად ცხოვრებაზე, სექსი ტაბუ არ არის, სექსუალური განათლება არის სკოლის პროგრამის ნაწილი. აქედან გამომდინარე, მიღებულია, რომ ადამიანებს ჰყავთ ბოიფრენდი, გელფრენდი და ამაზე ლაპარაკობენ. მამაჩემს იმის გაგონებაც არ ენდომებოდა, რომ მე ბოიფრენდი მყავს და სექსი მაქვს.
ქამინგაუთის გაკეთებამდე მნიშვნელოვანია, გვყავდეს მხარდამჭერები, მეგობრები, რომლებიც გვერდში დაგვიდგებიან, რადგან ამის მარტო გაკეთება რთულია.
ასე ღიად და პირდაპირ იმის თქმა, რომ ქვიარობის გამო მშორდებოდნენ, არ ყოფილა. ძირითადად იყო ის, რომ არ სჯეროდათ ჩემი იდენტობის, რადგან ყოველთვის ვიყავი ძალიან ფემინური. სერიოზულად არ მიღებდნენ, იცინოდნენ ამაზე და ეს იყო ძალიან მტკივნეული. პერიოდულად მჭირდებოდა იმის მტკიცება, რომ ქვიარი ვარ. ამ ყველაფერმა ალბათ რაღაც ურთიერთობებზე იმოქმედა, ბუნებრივად დამაშორა ხალხს, უბნელებს, რომლებიც ძალიან მიყვარს. მაგალითად, მყავს ბავშვობის მეგობარი, რომელიც თბილისში ყოველ ჩამოსვლაზე მეკამათება ჩემს იდენტობაზე. მე მგონი ვერ მიღებს, უჭირს ამის გაგება, მე კიდევ მიჭირს ახსნა-განმარტება ამდენი წლის მერე. მაგრამ ბავშვობის ბევრი მეგობარი ისევ შემომრჩა, მათი უმეტესობა ჰეტეროა. არ ვიცი, როგორ მოხდა, მაგრამ ძალიან გამიმართლა, რომ ასეთი წრე მყავდა, თავისუფალი. ესეც რაღაც მხრივ პრივილეგიაა, მესმის, რომ გავიზარდე თბილისის ცენტრში, განათლებულ ხალხს შორის, რომელიც არის საშუალო ფენა და ა.შ. თუმცა ამ ყველაფრის მიუხედავად, ისევ იმ წრეში, მაგალითად, ჩემი ნაცნობის მშობლები საშინელებებს ამბობენ ჩემზე. ვსაუბრობ ხალხზე, რომლებიც მეცნიერები არიან, უნივერსიტეტებში ასწავლიან. მყავდა შეყვარებული, რომლის მშობლებიც პროფესორები იყვნენ, მაგრამ როცა გაიგეს ჩვენ შესახებ, ძალიან ცუდად მოგვექცნენ, ეს გოგო გამოკეტეს სახლში. არ მინდა ვთქვა, რომ განათლება ჰომოფობიას ყოველთვის ეწინააღმდეგება. შეიძლება ძალიან მშვენივრად თანაარსებობდეს ეს ორი. უბრალოდ, მე გამიმართლა.
ძალიან მიამიტები ვიყავით. 17 მაისი დიდი გაკვეთილი იყო ჩემთვის, ძალიან გავიზარდე იმის მერე
თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ უახლოესი მეგობრების წრეში და ოჯახშიც მქონდა მხარდაჭერა, არ ნიშნავს, რომ დაცული ვიყავი ჰომოფობიური აგრესიისგან. იმის გამო, რომ არასდროს ვმალავდი იდენტობას, ყოველთვის აუთ ვიყავი როგორც თემის წევრი და ასევე ძალიან ხილვადი, როგორც ქვიარ და ფემინისტი აქტივისტი, ბევრჯერ ვყოფილვარ დისკრიმინაციისა და ძალადობის სამიზნე თუ მსხვერპლი, მაგალითად, სერვისებზე უარის თქმა, სადღაც არ შეშვება, ფიზიკური თუ სიტყვიერი შეურაცხყოფა, ძალადობა როგორც შემთხვევით გამვლელების, ისე პოლიციის მხრიდან. ოჯახისა და მეგობრების მხარდაჭერა რომ არ მქონოდა, ალბათ ძალიან გამტეხდა ეს ინციდენტები ფსიქოლოგიურად, დამანგრევდა. ამ მხარდაჭერამ გამაძლიერა, რომ გავმკლავებოდი ძალადობისა და დისკრიმინაციის ფაქტებს.
საქართველოში რაღაც დონეზე მაინც კოლექტივისტური საზოგადოება ვართ. ამას თავისი პლუსებიც აქვს, თუმცა ისიც ყოველთვის იცი, რომ შენს გადაწყვეტილებს აქვს შედეგები საზოგადოებაზე, კოლექტივზე, გარემოზე, ამიტომ არჩევანს აკეთებ შენს პირად თავისუფლებასა და სხვა ადამიანების კომფორტს შორის. კომფორტსა და თავისუფლებას შორის, ალბათ ცხადია, რომ თავისუფლებას მეტი წონა აქვს.
ვერიდები ხოლმე დეტალების მოყოლას, რადგან ძალიან მძიმეა. თუმცა საჭიროა ამაზე საუბარი.
მაშინ მე და ნანა, დედაჩემი ვმუშაობდით ქალთა ფონდში, ჩვენი პარტნიორები იყვნენ იდენტობა და WISG, რომლებიც ამ აქციას აორგანიზებდნენ. მე, როგორც თემის წევრი და არაფორმალური აქტივისტი, ვიყავი ჩართული ორგანიზების საკითხებში, დავდიოდი შსს-ს შეხვედრებზეც. ნანა იქ იყო როგორც ქალთა ფონდის წარმომადგენელი და როგორც დედაჩემი.
აქტივისტების სხვადასხვა ჯგუფზე სხვადასხვა ორგანიზაცია იყო პასუხისმგებელი. იდენტობის ხალხი პუშკინის სკვერისკენ წავიდა და რადგან იქ რთული იყო შესვლა, WISG-ის ხალხი შევხვდით ვაჩნაძის კუთხეში და ერთად ვაპირებდით ასვლას. არასწორი კომუნიკაციაც იყო, მათ შორის, იდენტობის ხალხმა არ გვითხრა დროის შესახებ და ა.შ., რასაც არ ჩავუღრმავდები, მაგრამ ეს მერე განხეთქილების საფუძველიც იყო.
ჩემთან ერთად და ჩვენს მხარდასაჭერად იყო ჩემი რამდენიმე მეგობარიც, ჰეტერო, სისგენდერი ბიჭები, ასევე, დედაჩემი. არ ვიცი როგორ, მაგრამ მალე ალბათ თვალსაჩინო გახდა, რომ აქციის მონაწილეები ვართ. მოგვეხვია ბრბო. იქ იყო რამდენიმე პოლიციელი, რომლებმაც, გარდა იმისა, რომ არაფერი გააკეთეს, პირიქით, ჩვენ გვეუბნებოდნენ, ნუ უშლით ნერვებს, ნუ ამწარებთ ამ ხალხს, დაიშალეთო და ა.შ., მაგრამ ვერანაირად ვერ წავიდოდით, ეს ხალხი ჩვენს მოსაკლავად ემზადებოდა. 20-25 ადამიანი და რამდენიმე პოლიციელი შენობის კუთხეში ვიდექით და წინ ვხედავდით ზღვა ადამიანებს. გაგვიმართლა, რომ გაეროს თანამშრომელი იყო მოსული, ოღონდ როგორც კერძო პირი, თუმცა ჰქონდა ბეიჯი. ამან გადაგვარჩინა. რომ არა ის გოგო, პოლიცია ჩვენი უსაფრთხოების დასაცავად არაფერს აკეთებდა. მისი მოთხოვნით კორდონივით გააკეთეს და შეგვიყვანეს სადარბაზოში. შეკრებილები ყვიროდნენ, გვაფურთხებდნენ, ქვებს გვესროდნენ.
რაღაც პერიოდის განმავლობაში შიგნით ვიყავით, მერე რამდენიმე დამატებითი პოლიციელი მოვიდა და იქვე, კოლმეურნეობაზე რომ იდგნენ ყვითელი მიკროავტობუსები, იქიდან ერთ-ერთი წამოიყვანეს. პატარა კორდონი გააკეთეს, ქაოსი იყო. გვითხრეს, ჩაიკუზეთ და თავზე დაიფარეთ ხელებიო, რადგან შეკრებილები გვესროდნენ რაღაცებს. მიკროავტობუსში შევედით, მაგრამ ის იყო შემორტყმული ყველა მხრიდან. არ ვიცი, როგორ დავიძარით იქიდან. ცდილობდნენ კარების გაღებას, ფანჯრები ჩალეწეს, ყველაფერს გვესროდნენ – ქვებს, ხურდებს, ვიღაცამ სოსისები თუ სარედლებიც გვესროლა. ჩვენი გადმოთრევა უნდოდათ, თმებში გვწვდებოდნენ, სულ ნაკაწრები გვქონდა. ერთი თუ ორი პოლიციელი შემოგვყვა. ერთმა მართლა ძალიან გამოიჩინა თავი, რაღაცნაირად ახერხებდა, რომ ორივე კარგი დაეკეტა და არ შემოეშვა ბრბო.
თურმე სოლიდარობას, ერთმანეთის მხარდაჭერას აქვს ლიმიტები, ხანდახან ეს მხოლოდ რიტორიკაა და როცა მოქმედებაზე მიდგება საქმე, ცოტათი მოვიკოჭლებთ
რაღაცნაირად გავარღვიეთ ეს ბრბო და წაგვიყვანეს სადღაც თბილისის ზღვისკენ. მერე პოლიციის მანქანებით დაგვარიგეს სახლებში.
შემდგომი პერიოდი იყო კიდევ უფრო რთული. გარდა ამ დღის ტრავმისა, უსაფრთხოდ აღარავინ გრძნობდა თავს, იყო სახლიდან გასვლის შიში, აგრესია მეზობლებისგან. გაიზარდა აგრესია ყველას ქვიარ ადამიანის მიმართ, შეგვექმნა უსაფრთხოების პრობლემები ყველა დონეზე. იყო ჯგუფური თერაპიის მცდელობა, მაგრამ არც ისე ეფექტური. ყველა ვიყავით ტრავმირებულები და ვცდილობდით, ერთმანეთზე გვეზრუნა, როგორც შეგვეძლო. ეგ პერიოდი უკვე ძალიან ბუნდოვნად მახსოვს…
პოზიტიური იყო, რომ ხალხი აღშფოთდა და მეორე დღეს გამოვიდა. მაგრამ ბევრს გვქონდა მომენტი: “გუშინ სად იყავით?!”.
დღევანდელი გადმოსახედიდან, ვხვდები, რომ ძალიან მიამიტები ვიყავით. დიდი გაკვეთილი იყო ჩემთვის, ძალიან გავიზარდე იმის მერე. ძალიან მიამიტურად მჯეროდა, მაგალითად, სახელმწიფო დაპირებების იმ სიტუაციაში, რადგან შსს გარანტიას გვაძლევდა, მაგრამ მივხვდი, რომ პოლიცია და სახელმწიფო ჩვენს ინტერესებს არასდროს დაიცავს.
ასევე, ძალიან მტკივნეული იყო ის, რომ სოციალური აქტივისტების დიდი ნაწილი აქციაზე არ გამოვიდა. ეს იმედგაცრუება ნამდვილად მაქვს. ამან შეცვალა ჩემი დამოკიდებულება საქართველოში ფემინისტური მოძრაობის მიმართაც, რადგან ფემინისტების დამოუკიდებელი ჯგუფიდან ჩემი არაქვიარ მეგობრები იქ არ იყვნენ. ეს იყო გარდამტეხი მომენტი, რომ თურმე სოლიდარობას, ერთმანეთის მხარდაჭერას აქვს ლიმიტები, ხანდახან ეს მხოლოდ რიტორიკაა და როცა მოქმედებაზე მიდგება საქმე, ცოტა მოვიკოჭლებთ.
ამ დღემ განხეთქილებები გააჩინა ლგბტქი მოძრაობაშიც. გამოჩნდა, ვინ არის ჩაგვრის სამიზნე ყველაზე მეტად: ქვიარ ქალები და ტრანსი ადამიანები, მაშინ, როცა გეი ბიჭები პირველები იყვნენ ასულები ევაკუაციისთვის სპეციალურად გამოყოფილ ავტობუსებში, დონორებს ელაპარაკებოდნენ და ამშვიდებდნენ. რა თქმა უნდა, ყველასთვის ძალიან მძიმე იყო ეს დღე, მაგრამ ზოგისთვის უფრო.
მანამდეც მქონდა იმედგაცრუებები, მაგრამ ეს იყო ბოლო წვეთი, რამაც მიმახვედრა, რომ აღარ მინდა მანდ ყოფნა. ჯერ ერთი, თვითგადარჩენის მომენტი იყო, რომ მჭირდებოდა დასვენება, გარემოს გამოცვლა და რეაბილიტაცია არამარტო 17 მაისისგან, არამედ ყველაფრისგან. მჭირდებოდა აქტივიზმის გადააზრებაც.
როგორც ქვიარ ადამიანი, ამერიკაში უსაფრთხოდ გრძნობ თავს. როგორც ქალი — დიდი განსხვავება არ არის, აქაც არის წამოძახებები, შევიწროება
მე და ჩემი იმდროინდელი შეყვარებული 17 მაისის მერე ძალიან მალე წამოვედით ამერიკაში. უკვე გაზაფხულზე ვფიქრობდით ლტოლვილებად ჩაბარებაზე, მაგრამ შემთხვევით გამიმართლა, რომ შემომთავაზეს სამსახური. ჩემს შეყვარებულსაც დაუფინანსეს ემიგრაციის პროცესი და გადავბარგდით.
სან-ფრანცისკოში წავედით. მანამდე ვიყავი ნამყოფი და ვიცოდი, რომ იქ მინდოდა გადასვლა. სამსახურიც იქ აღმოჩნდა. იქ ბევრ ადამიანს, თან პატარა ქალაქია და ვფიქრობდი, თბილისივით იქნება-მეთქი. ძალიან მნიშვნელოვანი იყო, რომ საერთოდ უცხო გარემოში არ მოვხვდი.
ძალიან მოუმზადებლად წავედით, არ ვიცოდით, სად მივდიოდით. გაგვიმართლა, რომ სრულიად შემთხვევით ნაცნობმა შემოგვთავაზა მასთან დარჩენა. დიდი ბინა იყო, ცხოვრობდა ორ სხვა ადამიანთან ერთად და სახლში ჰყავდათ ძაღლი და კატა. ჩვენ ჩავადექით ორი ადამიანი და ორი კატა. 3 კვირა ვიყავით იქ.
პარალელურად, ბინას ვეძებდით. ზოგადად, ამერიკელები ძალიან უცნაური ხალხია. გემეგობრებიან, მაგრამ არავინ შეიწუხა თავი, რომ რეალურად აეხსნათ საყოფაცხოვრებო ნიუანსები. მაგალითად, ის, რომ ბინას ვერ იქირავებ, თუ არ გაქვს კრედიტ ისტორია ამერიკაში. მე ვმუშაობდი, ჩემი შეყვარებული ბინებს ეძებდა. სამი კვირის განმავლობაში დღეში ათ ბინას ვნახულობდით ალბათ. ამისთვის საჭიროა აპლიკაცია შეავსო და თანხა გადაიხადო, რომ შენი კრედიტ ისტორია შეამოწმო. ვიხდიდით ამ ფულს, მაგრამ კრედიტ ისტორია არ გვქონდა. როცა მივხვდით რაში იყო საქმე, ჩემმა სამსახურმა მოგვცა საგარანტიო წერილი და ამის დახმარებით შევძელით ბინის შოვნა.
არ ვიცოდით, სად გვეყიდა საჭმელი მაგალითად, აფთიაქის საჭმელებს ვყიდულობდით, სენდვიჩებს, სნექებს. მერე აღმოვაჩინეთ დიდი სუპერმარკეტი, სადაც იყო ათასნაირი ხილი და ყველაფერი. ეს იყო ძალიან დიდი ბედნიერება.
ცოტა კომიკური იყო ჩვენი პირველი თვე, არ ვიცოდით სად მოვხვდით, ვინ ვიყავით. შეიძლება იმის გამოც, რომ ძალიან ტრავმირებულები ვიყავით 17 მაისის შემდეგ, წესიერად არც გამოვიკვლიეთ. ძალიან ცოტა ხელფასი გვქონდა, ძალიან ღარიბები ვიყავით, მერე ნელ-ნელა მოვედით აზრზე.
ძალიან რთულია ემიგრაცია, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან გაგვიმართლა, რადგან ვიზა გვქონდა და არალეგალურად არ ვიყავით. თუმცა არასდროს მინანია წასვლა და ძალიან მიხარია, რომ გადავდგი ეს ნაბიჯი.
უკვე მე-10 წელია, რაც აქ ვარ. ახლა ვცხოვრობ ნიუ-იორკში. ვმუშაობ Astraea Lesbian Foundation for Justice-ში, ვარ პროგრამების დირექტორი. რამდენიმე ფონდია ჩვენს ორგანიზაციაში, ერთ-ერთი არის საერთაშორისო, რომელსაც მე ვხელმძღვანელობ. დაახლოებით 5-მილიონიანი ბიუჯეტი გვაქვს და მხარს ვუჭერთ ქვიარ, ტრანს და ინტერსექს მოძრაობებსა და აქტივისტებს მსოფლიო აღმოსავლეთსა და სამხრეთში.
ვერ ვიმეტებ საკუთარ თავს, რომ დავბრუნდე
რაც ამერიკაში ვცხოვრობ, სულ ვარ სანაპირო ქალაქებში, რომლებიც ისტორიულად ბევრად უფრო პროგრესულია, ვიდრე დანარჩენი ქვეყანა. თან სან-ფრანცისკოც და ნიუ-იორკიც ყოველთვის იყო ქვიარ თემისთვის საყვარელი ადგილები, უსაფრთხო სივრცეები. ბევრად მეტი საკანონმდებლო დაცვაა ამერიკაში, ფედერალურ დონეზე არსებობს ქორწინების თანასწორობა. მე, მაგალითად, ჯერ კიდევ ვარ დაქორწინებული ჩემს ყოფილზე, ძალიან ზარმაცები ვართ და განქორწინება ვერ მოვახერხეთ, ისე ძალიან კარგი ურთიერთობა გვაქვს. როგორც ქვიარ ადამიანი, აქ უსაფრთხოდ გრძნობ თავს. როგორც ქალი — დიდი განსხვავება არ არის, აქაც არის წამოძახებები, შევიწროება. თბილისში ღამის 4 საათზე მარტო შეიძლება ვყოფილიყავი ქუჩაში და არ შემშინებოდა თავდასხმის. აქ საფრთხეს გრძნობ, მაგრამ ეს არ არის კავშირში ჩემს ქვიარ იდენტობასთან.
მოძრაობა დანაწევრებულია, მაგრამ ის არსებობს და პერსპექტივების მრავალფეროვნება ჩანს, ყველა ერთ აზრზე არ არის და მხოლოდ ერთი ხმა არ ისმის.
თუმცა დაპირისპირებების ნაწილი წამოსულია ზუსტად იმ ტრავმებისგან, რაც გვაქვს მოძრაობაში და ამის მნიშვნელობას მგონი ვერ ვხვდებით. ვერ ვაცნობიერებთ კოლექტიური ტრავმის როლს. ამ ტრავმას თუ არ ვუმკურნალეთ, არ ვუშველეთ, ეს ურთიერთობები არ დალაგდება. ძალიან საჭიროა ამაზე ყურადღების მიქცევა. მაგალითად, ძალიან მნიშვნელოვანია დალხენის პრაქტიკები, საქართველოშიც არის ადგილობრივი მეთოდები. არსებობს სხვა ნაცადი მიდგომებიც, როგორიცაა მედიტაცია, არტ თერაპია, იოგა, სომატური თერაპია, და ა.შ. მე მქონდა იდეა, რომ 17 მაისის აქციაში მონაწილე ხალხი შეგვეკრიბა რაღაც გასვლით ღონისძიებაზე, სადაც დალხენის სხვადასხვა ფორმით ვიმუშავებდით ამ ტრავმებზე. ძალიან მინდა ოდესმე ეს განვახორციელო, რადგან ამ ტრავმების გააზრების გარეშე მოძრაობის კონსოლიდაცია ძალიან გაჭირდება.
ლგბტქი მოძრაობაში ჩემთვის რამდენიმე კრიტერიუმია მნიშვნელოვანი: საჯარო დისკურსზე რამდენად აისახება ის თემები, რაზეც მოძრაობა მუშაობს, რამდენად არის აზრთა და ხმათა მრავალფეროვნება და აქტორების რაოდენობა. ამ სამივე კრიტერიუმით დიდი პროგრესია. მხოლოდ ერთი ტიპის აქტივიზმი არ არის, სხვადასხვა სტრატეგია და ადგილი აქვს ყველას ამ ერთიან ეკოსისტემაში. სოციალური ცვლილება არ არის სწორხაზოვანი მოვლენა და ყოველთვის არის დამოკიდებული კონტექსტზე, პერიოდზე. არ ვიცით, რა არის სწორი სტრატეგია, სხვადასხვა კონტექსტის, პერიოდის, სტრატეგიის კომბინაცია ქმნის ეფექტურ შედეგს. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ყველა ერთსა და იმავეს არ აკეთებს, არ არის ერთი ლიდერი, რომელსაც ყველა მხარს უჭერს.
იმას ვაცნობიერებ, რომ საქართველოში არ ვცხოვრობ და იმ ყველაფერს საკუთარ ტყავზე ვერ ვგრძნობ, რასაც საქართველოში მყოფი ქვიარები, მიუხედავად იმისა, რომ ჩამოვდივარ ხოლმე და ვცდილობ შევხვდე აქტივისტებს.
ძალიან დიდი დაღი დააჩინა 17 მაისმა იმ თაობაზე, რომელიც მაშინ ჩართული ვიყავით აქტივიზმში. ჩვენთვის ბევრად უფრო მძიმედ აღიქმება დღევანდელი დღე. ჩემი მეგობრები, ვინც საქართველოში არიან, რაღაც პროგრესს ხედავენ, მაგრამ იმდენად არა, ვიდრე აქტივისტების ახალი თაობა, რომლებსაც ეს ტრავმა არ აქვთ. მათ ის შიში არ დაჰყვებათ, ბევრად უფრო ოპტიმისტურად არიან განწყობილები, რაც კარგია. მე მგონი, საჭიროა ვისწავლოთ წინამორბედების, მოძრაობის გამოცდილებაზე და გავითვალისწინოთ ეს, მაგრამ მეორე მხრივ, ისიც კარგია, რომ ეს ტრავმა და სიმძიმე ახალ თაობას არ აქვს, აქვთ მეტი ამბიცია და ბრძოლისუნარიანობა.
ახლა ბევრად მეტ ქვიარ ადამიანს ვხედავ საჯარო სივრცეებში, ბევრად მეტი ქვიარ მეგობრული ადგილი არსებობს და ე.წ. ბაბლი, რომელიც მიმღებელია, უფრო გაფართოვდა. ეს იგრძნობა ყველა ჩამოსვლაზე. შარშან 5 ივლისი იყო ერთგვარი გადამოწმებაც, ნამდვილად ასეა თუ არა. მივხვდი, რომ შეიძლება ბაბლი გაიზარდა, მაგრამ დისტანციაც საკმაოდ გაიზარდა ბაბლსა და დანარჩენ ქვეყანას შორის, პოლარიზაციაა. უმრავლესობა ჯერ კიდევ არ არის იმ დონეზე, რომ რეალური მიმღებლობა გაჩნდეს და არ არსებობს ამის პოლიტიკური ნება.
სოციალურ ცვლილებებს ბევრი დრო სჭირდება. 10 წელიც არ გასულა 17 მაისის შემდეგ და 20 წელიც არ გასულა, რაც საქართველოში პირველი ლგბტქი ორგანიზაცია, ინკლუზივი გაჩნდა. ეს ძალიან პატარა პერიოდია იმისთვის, რომ სერიოზული, ძირეული სოციალური ცვლილებები მოხდეს. ამას დასჭირდება ალბათ 20 წელი კიდევ და მერე კიდევ. სოციალურ ცვლილებებს თან ახლავს წინააღმდეგობის გაზრდა, რაც მტკივნეულია იმ ადამიანებისთვის, ვინც არის ამ ყველაფრის სამიზნე, მაგრამ ეს ცვლილების ბუნებრივი ნაწილია.
ძალიან გრძელვადიან გეგმებს არასდროს ვსახავ, რადგან არ ვიცი, 5 წლის შემდეგ რა მომინდება და რა პრიორიტეტები მაქვს. ახლა ნიუ-იორკში კომფორტულად ვარ. მიფიქრია ნახევარი წლით მექსიკაში წასვლაზე და იქ ცხოვრებაზეც. საქართველოზე არ ვფიქრობ. წელს არც ჩამოვსულვარ. პირველი წელია, რომ ჩავაგდე, რადგან შარშანდელი ზაფხული ძალიან მძიმე იყო 5 ივლისის გამო, ამას დაემატა უკრაინაში ომი და ჩემთვის ამდენი რაღაცის კომბინაცია ნიშნავს, რომ ვერ დავისვენებ. საცხოვრებლადაც არ ვიცი, ვერ ვიმეტებ საკუთარ თავს, რომ დავბრუნდე. ძალიან ეგოისტურად კი ჟღერს, მაგრამ ყველამ საკუთარ თავს უნდა მოვუაროთ. ოდესმე შეიძლება მომინდეს, არ ვიცი.
მთავარი, რაც მენატრება, არის კულტურული მომენტი — როგორი ურთიერთობებიც გვაქვს ადამიანებს, მეგობრობის როგორი მოდელიც არსებობს. ეს ძალიან მაკლია და მაგას სულ ვეძებ. აქ ჩემი მეგობრების უმრავლესობა ემიგრანტია და სულ ვცდილობ გარშემო მყავდეს ისეთი ხალხი, ვინც კულტურულად იზიარებს იგივე ტიპის ურთიერთობებს, მაგრამ მთლად ის არ არის. საქართველოში უფრო ღრმა, უფრო ახლო და… ძალიან მენატრება ეს. თურმე ძალიან კარგი ყოფილა ცოტა უფრო კოლექტიური საზოგადოება. მანდ როცა ვცხოვრობდი, ინდივიდუალიზმს შევნატროდი. აქ მეორე უკიდურესობაა და ძალიან იზოლირებულად გრძნობ თავს, მიუხედავად იმისა, რომ გყავს მეგობრები და ახლობლები. გარდა ამისა, თვითონ თბილისი მენატრება, ძალიან მიყვარს ეს ქალაქი და მით უმეტეს, პლეხანოვი, ჩემი ქუჩები, სადაც გავიზარდე, ეს ესთეტიკა და ენერგია, რაც თბილისშია.
2022 წლის 6-9 ოქტომბერს, ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფის (WISG) ორგანიზებით, თბილისში ფემინისტური ფორუმი გაიმართება.
ფემინისტური ფორუმი უსაფრთხო სივრცისა და ინტერდისციპლინური ქსელის შექმნის ინიციატივაა, რომელიც სოციალურ თეორიასა და პრაქტიკაზე ფემინისტური რეფლექსიის მიზნით მკვლევრებს, აქტივისტებს, სტუდენტებს, სათემო და სახელოვნებო ორგანიზაციებისა და ფორმალური და არაფორმალური კოლექტივების წევრებს ერთმანეთთან დააკავშირებს.
“ფემინისტური ფორუმის მიზანს ცოდნის, გამოცდილებისა და იდეების გაზიარების, კრიტიკული ანალიზისა და მსჯელობისთვის უსაფრთხო სივრცის შექმნის გზით, ინტერსექციური და სოლიდარობაზე დაფუძნებული თანამშრომლობის ხელშეწყობა წარმოადგენს“, — ვკითხულობთ WISG-ის ღონისძიების აღწერაში.
ღონისძიების აღწერაში ასევე ნათქვამია, რომ წლევანდელი ფორუმი განსაკუთრებით საყურადღებოა “ფემინისტი და ქვიარ აქტივისტებისა და მათთვის, ვისაც აინტერესებს კულტურის კვლევების, ფსიქოლოგიის, ურბანისტიკის, ეკოლოგიის და ორგანიზაციული განვითარების მიმართულებით სოციალური კვლევის გენდერული ასპექტები”.
თუ ფემინისტურ ფორუმში მონაწილეობა გსურთ, 30 სექტემბრამდე სარეგისტრაციო ფორმა უნდა შეავსოთ. გაითვალისწინეთ, რომ შერჩევისას უპირატესობა მიენიჭებათ იმ ადამიანებს, რომლებიც ფორუმზე სრულად დასწრებას გეგმავენ.
ღონისძიება ქალთა ფონდთან თანამშრომლობით და ჰაინრიხ ბიოლის ფონდის თბილისის ოფისის მხარდაჭერით ტარდება. ფორუმის შესახებ დეტალური ინფორმაციისა და დღის წესრიგის სრულად ნახვა WISG-ის ვებგვერდზე შეგიძლიათ.
23-დან 28 ივლისის ჩათვლით, თანასწორობის მოძრაობისა და ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფის (WISG) თანაორგანიზებით, ქვიარ-ფემინისტური საზაფხულო სკოლა მოეწყობა. საზაფხულო სკოლაში მოხვედრის შესაძლებლობა იმ ადამიანებს ექნებათ, რომელთაც ქვიარ და ფემინისტური თეორიებისა და მოძრაობების შესახებ საბაზისო ცოდნის მიღება და აქტივიზმისა და ადვოკატირების გზით, ემანსიპატორული პოლიტიკის შექმნაში ჩართვა სურს.
საზაფხულო სკოლის პროგრამა მოწვეული გენდერის, სექსუალობისა და რეპროდუქციული ჯანმრთელობის მკვლევრებისა და სპეციალისტების, ასევე ქვიარ და ფემინისტურ სათემო ორგანიზებაში ჩართული აქტივისტებისა და ავტორების მიერ არის მომზადებული და ორ ნაწილად იყოფა:
პირველი ნაწილი:
მეორე ნაწილი:
საზაფხულო სკოლაში მოხვედრის შანსი 20 ადამიანს აქვს, ამიტომ, თუ 18-30 წლის ხართ და ქვიარ და ფემინისტური საკითხების მიმართ ინტერესი, აქტივიზმში ჩართვის მოტივაცია გაქვთ, 20 ივნისის ჩათვლით სარეგისტრაციო ფორმა უნდა შეავსოთ.
ჰომოფობიასთან, ბიფობიასთან და ტრანსფობიასთან ბრძოლის დღეს, 17 მაისს, ლგბტქი სათემო ორგანიზაციებმა — ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერმა ჯგუფმა, თანასწორობის მოძრაობამ, იდენტობა იუსმა და თემიდამ ერთობლივი განცხადება გამოაქვეყნეს, რომლითაც საზოგადოების ყურადღებას ურთიერთგადაჯაჭვული სოციო-ეკონომიკური და კულტურული ჩაგვრებისკენ და იმ უფლებებისკენ მიმართავენ, რომელთა მოთხოვნის ირგვლივ გაერთიანებით, ნებისმიერი ნიშნით ჩაგრული ჯგუფების გათავისუფლება წარმოუდგენიათ.
„პანდემიის თითქმის სამწლიანი გამოცდილების და ახლა რუსეთის იმპერიალისტური და ფაშისტური ომის პირობებში, ცხოვრება გვიწევს იმგვარ სახელმწიფო სისტემაში, სადაც პოლიტიკური ძალაუფლებისა და ეკონომიკური რესურსების განმგებთათვის მოსახლეობის სოციალურ-ეკონომიკური კეთილდღეობა არ წარმოადგენს პრიორიტეტს. ლგბტქი ადამიანებისთვის ეს მდგომარეობა კიდევ უფრო მწვავედ აყენებს თვითგადარჩენის და საბაზისო უსაფრთხოების საკითხს.
რადგან გარდა სხვა სისტემური სოციალური და ეკონომიკური წნეხისა (რომელიც შეიძლება მოგვემართებოდეს, როგორც შშმ პირებს, მარტოხელა მშობლებს, მომსახურების სფეროში დასაქმებულებს და ა.შ.), გაბატონებული კულტურული დისკურსი გენდერისა და სექსუალობის ნიშნით კიდევ უფრო გვიზღუდავს წვდომას ისეთ სიკეთეებზე, როგორიცაა ინსტიტუციური მხარდაჭერა როგორც ოჯახებისა და ახლობლებისაგან, ისე სახელმწიფოსგან“, — აღნიშნულია განცხადებაში, რომელიც ღირსეული სამუშაოს, ღირსეული ჯანდაცვის, საცხოვრისის, განათლების, უსაფრთხოებისა და საჯარო სივრცეზე წვდომის უფლებაზეა ორიენტირებული.
განცხადებაში საუბარია ქვეყნის რესურსების „ტოტალურ პრივატიზებაზე“, რის გამოც „მოსახლეობის დიდი ნაწილი ეკონომიკურ სიდუხჭირეშია. მრავალი წელია არ ჩერდება ქვეყნიდან სამუშაო მიგრაციის ტალღა, რადგან ადგილობრივი ხელისუფლება ადამიანებს სამუშაო ადგილებს არ უქმნის, კერძო სექტორს კი არ მოეთხოვება მინიმალური ხელფასის დაწესებაც კი, რის გამოც ადამიანთა დიდი ნაწილი თანახმაა საარსებო მინიმუმზე ნაკლები ხელფასით, 8 საათზე მეტ სამუშაოს დროსა და ექსპლუატატორულ შრომით პირობებს დათანხმდეს. ლგბტქი ადამიანების შემთხვევაში ამას ემატება სამუშაო ადგილებზე დისკრიმინაცია გენდერისა და სექსუალური ორიენტაციის ნიშნით, ან სამუშაოს ძებნის გართულებული პროცესი“.
ღირსეული ჯანდაცვის უფლებაზე საუბრისას აღნიშნულია, რომ ჯანდაცვისა და ჰოსპიტალური სექტორის კომერციალიზაცია მაქსიმალურ მოგებაზე და მინიმალურ დანახარჯზე ორიენტირებულ საბაზრო ვითარებას ქმნის, სახელმწიფო კი „უარს ამბობს, იყოს ღირსეულ ჯანდაცვაზე ხელმისაწვდომობის ფუნდამენტური და კონსტიტუციური უფლების დაცვის გარანტი“. ლგბტქი სათემო ორგანიზაციები საუბრობენ იმ რისკებზეც, რაც სოციალური მხარდაჭერის შესუსტებას მოსდევს — „სოციალური მხარდაჭერის შესუსტებამ, შესაძლოა იქონიოს გავლენა ერთი მხრივ მოსახლეობის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, მეორე მხრივ კი საჭირო სერვისების ხელმისაწვდომობაზე. მარგინალიზაცია, სტიგმა და უმცირესობათა სტრესი, სხვა სოციალურ და ეკონომიკურ ფაქტორებთან ერთად, მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს, როგორც ლგბტ(ქ)ი ადამიანების ჯანმრთელობის ზოგად მდგომარეობასა და კეთილდღეობაზე, ისე ჯანდაცვის სერვისებით სარგებლობასა და სპეციალისტებთან მიმართვიანობაზე. ლგბტ(ქ)ი ჯგუფის საჭიროებები ჯანდაცვის სფეროში არაა გამოკვლეული და შესწავლილი, შესაბამისად, არ აისახება ჯანდაცვის სფეროში არსებულ სამოქმედო გეგმებსა და სტრატეგიებში. წლების მანძილზე სახელმწიფოს მხრიდან ტრანს-ჯანდაცვის უარყოფისა და სამედიცინო პროტოკოლების არარსებობის შედეგად მრავალი ადამიანი მიმართავს ჰორმონალური თერაპიის თვითადმინისტრირებას. ეს ყველაფერი კი საშიშია ჯანმრთელობისათვის და ზოგიერთ შემთხვევაში შეიძლება ფატალურ შედეგამდეც მივიდეს“.
განცხადებაში გაკრიტიკებულია ის ფაქტიც, რომ „არ არსებობს სახელმწიფო საბინაო პოლიტიკა, რომელიც სხვადასხვა სოციალური ჯგუფისთვის შესაბამისი საჭიროების საცხოვრისს უზრუნველყოფდა. იქნება ეს თავშესაფრები – ძალადობის მსხვერპლთათვის, საცხოვრებლები – იძულებით გადაადგილებული მოქალაქეებისთვის, თუ რაიონებიდან დიდ ქალაქებში სასწავლებლად წასული სტუდენტებისათვის. ამას ემატება თავშესაფრის არარსებობა მათთვის, ვინც დაკარგა ოჯახის მხარდაჭერა მათი გენდერული იდენტობის და გამოხატვის, თუ სექსუალური ორიენტაციის გამო დღემდე სახელმწიფო არ აღიარებს თავშესაფრის და ბინის საჭიროებას ამ ნიშნით დევნილი ადამიანებისთვის“.
ამასთან, განცხადებაში საუბარია ახალგაზრდების წინაშე არსებულ საგანმანათლებლო გამოწვევებზე, რომელთაც დაურეგულირებელი შრომის ბაზარზე გარანტიების გარეშე უწევთ სწავლისა და სამუშაოს შეთავსება, რათა სწავლის გადასახადისა და ქირის გადახდა შეძლონ, რასაც ლგბტქი ადამიანებისთვის დისკრიმინაციის სახით დამატებითი ბარიერები ემატება და მათ მოწყვლადობას ზრდის.
უსაფრთხოებაზე საუბრისას აღნიშნულია, რომ სახელმწიფო რეპრესიულ აპარატად გვევლინება, რომელიც ლგბტქი თემის წევრებს პოტენციურ საფრთხეებად აღიქვამს და განსაკუთრებული თვალთვალისა და კონტროლის სამიზნეებად აქცევს.
„მიმდინარე ომის კონტექსტში უსაფრთხოება გლობალური გამოწვევაა. თუმცა ვცხოვრობთ ომისა და მილიტარიზმის პროპაგანდის პირობებში, სადაც იარაღით მოვაჭრენი ამ სამყაროს უსაფრთხო მომავალს, ადამიანთა სოციალური და ეკონომიკური კეთილდღეობის შემცირების ხარჯზე, სულ უფრო მეტი შეიარაღების გზით წარმოგვიდგენენ. ადგილობრივად, ჩვენი სახელმწიფო უსაფრთხოების ინსტიტუტები ნაცვლად უსაფრთხოების ანტი-მილიტარისტული, სოციალურ კეთილდღეობაზე ორიენტირებული გაგებისა, და შესაბამისი პოლიტიკის წარმოებისა, სახელმწიფოს რეპრესიულ აპარატად გვევლინებიან. ის, რომ ლგბტქი თემის წევრებს ამგვარი ორგანოები კვლავაც პოტენციურ საფრთხეებად აღიქვამენ და განსაკუთრებული თვალთვალისა და კონტროლის ქვეშ აქცევენ, ყველაფერზე მეტყველებს“, — ნათქვამია განცხადებაში.
საჯარო სივრცეზე წვდომის უფლებაზე საუბრისას კი ნათქვამია, რომ ლგბტქი ადამიანებს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლება ყველაზე მეტად ეზღუდებათ, თუმცა, ზოგადად, საზოგადოება დღითიდღე კარგავს საჯარო სივრცეებს, თავშეყრის ადგილებს, პარკებს, მოედნებსა თუ ტყეებს, რომლებიც ინტენსიურად იქცევა პრივატიზებისა და ერთეულთა ეკონომიკური მოგების სამიზნედ“.
განცხადების ავტორები იმასაც აღნიშნავენ, რომ წლების განმავლობაში, 17 მაისს ქუჩაში გამოსვლით ცდილობდნენ ლგბტქი ადამიანების სოციალური, ეკონომიკური და პოლიტიკური ჩაგვრის საკითხები ემხილებინათ, თუმცა „ეს მცდელობა იქცა მძლავრი პოლიტიკური მანიპულირების, ინსტრუმენტალიზების, ფუნდამენტური სოციო-ეკონომიკური საჭიროებების გადაფარვის და საზოგადოებრივი დაპირისპირების იარაღად, ყველა ანტი-პროგრესული და ანტი-სოციალური პოლიტიკის მწარმოებელი და მხარდამჭერი სახელმწიფო თუ არასახელმწიფო ინსტიტუციისა და ჯგუფის მიერ“.
განცხადების ხელმომწერები თვლიან, რომ „მხოლოდ იმის გაცნობიერებით და სახელდებით, თუ როგორ, რატომ, ვის და რის მიერ გვაქვს ეს უფლებები წართმეული, შევძლებთ, დავინახოთ ჩვენი საერთო თუ განსხვავებული წუხილების საერთო საფუძველი, და გავაღვივოთ რეალური საზოგადოებრივი სოლიდარობა“.
ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერმა ჯგუფმა (WISG) ახალი, მასშტაბური კვლევა — წინარწმენიდან თანასწორობამდე გამოაქვეყნა, რომელიც ლგბტქი თემისა და მათი უფლებრივი თანასწორობის მიმართ საზოგადოების ცოდნის, ინფორმირებულობისა და დამოკიდებულების შესახებ 2016 წლის კვლევის ანალოგიურია და საზოგადოებრივი განწყობების ცვლილების შესახებ ინფორმაციას მოიცავს.
ახალი კვლევის მიხედვით, რომელიც სხვადასხვა ეთნიკური ჯგუფების გამოკითხვას ემყარება, საზოგადოებრივი განწყობები პოზიტიურად იცვლება.
25%-ით არის შემცირებული იმ ადამიანების რიცხვი, ვინც თვლის, რომ ლგბტქი ადამიანებს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლება უნდა აეკრძალოთ და 53%-ს შეადგენს, ხოლო მსგავს შეზღუდვას მიუღებლად 27,1% თვლის. ამასთან, 20,6%-ით შემცირდა იმ ადამიანების რიცხვი, რომელთაც ლგბტქი თანასწორობის საკითხებზე საუბარი პროპაგანდად მიაჩნიათ.
გარდა ამისა, გამოკითხულთა 38,6% მიიჩნევს, რომ სახელმწიფო სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის ნიშნით (სოგი) დანაშაულებზე სათანადოდ არ რეაგირებს, 30,7%-ის აზრით, სახელმწიფოს რეაგირება სათანადოა. ისევ მკვეთრად ნეგატიურია საზოგადოების განწყობა აქტივისტების საქმიანობასთან დაკავშირებით, თუმცა გაუმჯობესება ამ მიმართულებითაც აშკარაა და ნეგატიური განწყობა 20%-ით 56,8%-მდეა შემცირებული. ამასთან, 25,4%-ით შემცირდა იმ ადამიანების რიცხვი, რომლებიც თვლიან, რომ თუ საზოგადოება ხმამაღლა არ დააფიქსირებს, რომ ჰეტეროსექსუალობა ურთიერთობის ერთადერთი სწორი ფორმაა, ჰომოსექსუალთა რიცხვი მოიმატებს.
გენდერის მკვლევარმა, ეკატერინე აღდგომელაშვილმა პრეზენტაციაზე აღნიშნა, რომ კვლევა მოიცავდა კითხვებს იმ საკითხებთან დაკავშირებით, რაც საზოგადოებაში ყველაზე ფესვგადგმულია, მათ შორის, შვილად აყვანისა და ქორწინების შესახებ. მისი თქმით, გაზრდილია იმ ადამიანების რიცხვი, რომლებიც ამბობენ, რომ რიგ საკითხებზე პასუხის გაცემა უჭირთ ან საერთოდ უარს ამბობენ პასუხის გაცემაზე, რისი მიზეზიც, შესაძლოა, „ჰომოფობიური განწყობების ღიად დაფიქსირების შესახებ განწყობის ცვლილება იყოს“.
გამოკითხულთა 28% ჰომოსექსუალობას დაავადებად არ მიიჩნევს, 23,2% მიიჩნევს, ხოლო 33,8%-ს უჭირს პასუხის გაცემა ან თავს არიდებს. ასევე, 17,6%-ით შემცირდა და 60,8% შეადგინა იმ ადამიანების რიცხვმა, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ „ჰომოსექსუალების მიმართ ყველგან და ყოველთვის ნეგატიური დამოკიდებულება იყო და არსებობს“.
გეი/ლესბოსელი წყვილების მიერ შვილად აყვანისა და ერთი და იმავე სქესის მქონე წყვილების ოჯახაში აღზრდის შესახებ მოსაზრებები ასე გადანაწილდა: გამოკითხულთა 36,6% არ იზიარებს მოსაზრებას, რომ ჰომოსექსუალების ოჯახში გაზრდილი ბავშვი აუცილებლად ჰომოსექსუალი იქნება, 15,2%-ს ნეიტრალური პოზიცია აქვს, 31,2% კი დებულებას ეთანხმება; გეი და ლესბოსელი წყვილებისთვის შვილად აყვანის მოწინააღმდეგეთა რიცხვი 14%-ით შემცირდა, მომხრეთა რაოდენობა კი 15%ით გაიზარდა;
გეი-ქორწინების მოწინააღმდეგეთა პროცენტული წილი 15,4%-ით 74,6%-მდე შემცირდა, მომხრეთა წილი კი 5,6%-ით გაიზარდა.
ქორწინებასთან დაკავშირებულ კითხვები მოიცავდა საზოგადოებაში გავრცელებულ ნარატივს იმის შესახებ, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება გეი-ქორწინების დაკანონებას გულისხმობს. გამოკითხულთა 73,5%-ს ევროკავშირში გაწევრიანების წინაპირობად გეი-ქორწინების დაკანონება არ მიაჩნია, რაც 2016 წლის შედეგს 7,3%-ით აღემატება.
აღსანიშნავია, რომ ევროკავშირთან მჭიდრო ურთიერთობის მსურველთა რიცხვი 8%-ით არის გაზრდილი და 53%-ს შეადგენს. ამასთან, ევროკავშირთან უფრო მჭიდრო ან იგივენაირი ურთიერთობა გამოკითხულთა 77,7%-ს სურს, რაც 2016 წლის შედეგს 21%-ით აღემატება. აშშ-სთან უფრო მჭიდრო (49,9%) ან იგივენაირი (26,4%) ურთიერთობა გამოკითხულთა 76,3%-ს სურს, რაც 2016 წლის შედეგს 25,9%-ით აღემატება.
თითქმის უცვლელია რუსეთთან ურთიერთობასთან დაკავშირებული განწყობა, თუმცა უფრო მჭიდრო ურთიერთობის მსურველთა რიცხვი 11%-ით არის შემცირებული და 27,1%-ს შეადგენს.
2016 წლის კვლევის მიხედვით, ლგბტქი ადამიანების მიმართ განწყობასა და საგარეო კურსს შორის ცხადი კავშირი არ არსებობდა, 2021 წლის მონაცემების მიხედვით კი, ეს ტენდენციაც შეცვლილია.
კვლევა მომზადდა „ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფის“ მიერ „გაეროს ერთობლივი პროგრამა გენდერული თანასწორობისთვის საქართველოში“ პროექტის ფარგლებში, რომელსაც გაეროს ქალთა ორგანიზაცია, გაეროს განვითარების პროგრამა და გაეროს მოსახლეობის ფონდი შვედეთის მთავრობის მხარდაჭერით ახორციელებენ.
არაფორმალურმა გაერთიანებამ — კოალიცია თანასწორობისთვის — 2021 წელს დისკრიმინაციისგან დაცვის უფლების განხორციელების შესახებ ანგარიში გამოაქვეყნა, რომელიც ბავშვთა, შშმ პირების, ქალების, ლგბტქი ადამიანების, არადომინანტი რელიგიური გაერთიანებების, ეთნიკური უმცირესობების, უცხოელების, კონფლიქტით დაზარალებულ პირთა და დევნილების, უფლებადამცველებისა და აქტივისტების, უსახლკარო პირების, ასევე მედიის მდგომარეობის მიმოხილვას მოიცავს.
ლგბტქი თემის წინაშე 2021 წელს არსებულ გამოწვევებზე საუბრისას აღნიშნულია, რომ პანდემიის პერიოდში თემის წევრების ყოველთვიური შემოსავლების მედიანური მაჩვენებელი სამჯერ შემცირდა და 300 ლარი შეადგინა, რასაც სახელმწიფოს ანტიკრიზისულ პოლიტიკაში ლგბტქი ადამიანების საჭიროებების გაუთვალისწინებლობა ამწვავებს. ამასთან, WISG-ის სამედიცინო და სოციალური სერვისის მიმღებ პირთა ჯგუფზე დაკვირვებით, საზღვარგარეთ საცხოვრებლად წამსვლელი თემის წევრების მზარდი რაოდენობა აღინიშნება.
ანგარიშში საუბარია სოგის (სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის) ნიშნით სამართლებრივი დევნის გაზრდილ მაჩვენებელზე, თუმცა აღნიშნულია, რომ „სამართალდამცავი უწყებების მიერ გამოვლენილ სოგი-ს ნიშანსა და თემის წევრების მიერ განცდილი ძალადობის სტატისტიკას შორის“ არსებითი სხვაობაა.
გარდა ამისა, ლგბტქი ადამიანების წინაშე არსებულ გამოწვევებზე საუბრისას ნათქვამია, რომ არ არსებობს ტრანსსპეციფიკური სამედიცინო სერვისები და გაიდლაინები, პრობლემად რჩება სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულთა მსხვერპლთათვის განკუთვნილი სახელმწიფო სერვისების არარსებობა, ლგბტქი თემს არ ეძლევა შეკრების თავისუფლებით სარგებლობის უფლება, ასევე აღნიშნულია ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს ისტორიული გადაწყვეტილება 2013 წლის 17 მაისის საქმეზე, რომელშიც სახელმწიფოს პასუხისმგებლობა დაეკისრა.
ანგარიში საქართველოს მთავრობის, გენერალური პროკურატურის, პარლამენტისა და იუსტიციის სამინისტროს, ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს, განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მისამართით რეკომენდაციებსაც მოიცავს, რაც ლგბტქი ადამიანების უფლებრივი მდგომარეობის, უსაფრთხოების გარანტიების უკეთ დაცვის, ინკლუზიური ჯანდაცვისა და განთელბის სერვისების ხელმისაწვდომობისკენ არის მიმართული.
კოალიცია თანასწორობისთვის საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის ხელშეწყობით შექმნილი არაფორმალური გაერთიანებაა, რომელიც საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდს, სოციალური სამართლიანობის ცენტრს, უფლებები საქართველოს, საფარის, საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციას, ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერ ჯგუფს, პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის, საქართველოს დემოკრატიულ ინიციატივას, ტოლერანტობისა და მრავალფეროვნების ინსტიტუტს, ადამიანის უფლებათა ცენტრს და თანასწორობის მოძრაობას აერთიანებს.
