31 მარტი ტრანსგენდერი ადამიანების ხილვადობის საერთაშორისო დღეა. დღესდღეობით პოპ კულტურაში და კინო ინდუსტრიაში მრავალი ტრანსგენდერი ადამიანია, რომლებიც ისტორიას ცვლიან და ახალ სამყაროს ქმნიან, რომელიც უფრო მეტად მრავალფეროვანი და თანასწორია. გაიცანით ტრანსგენდერი მსახიობები,
31 მარტი ტრანსგენდერი ადამიანების ხილვადობის დღეა, რომელიც 2009 წლიდან აღინიშნება. ამ დღეს საერთაშორისო საზოგადოება კიდევ ერთხელ იხსენებს ლგბტქი უფლებებისთვის მებრძოლი მამაცი ტრანსგენდერი ადამიანების ცხოვრებას და ფიქრობს იმ ყოველდღიურ გამოწვევებზე, რომელთა წინაშეც ტრანსგენდერი ადამიანები არიან. ამ სტატიაში გამოცემა ქვიარის მომზადებულ სტატიებს
დიდი ბრიტანეთის პრემიერმინისტრი ბორის ჯონსონი ამბობს, რომ მას მიუღებლად მიაჩნია ტრანსგენდერი ქალების ქალთა სპორტულ ღონისძიებებში მონაწილეობა.
მარშა პ. ჯონსონი აფროამერიკელი ტრანსგენდერი ქალი, ლგბტქი უფლებების აქტივისტი, დრეგ ქვინი და ფერადკანიანი ტრანსგენდერი ადამიანების დამცველი იყო. 1969 წელს ის სათავეში ჩაუდგა ცნობილ სთოუნვოლის
ბიონსეს შედევრი რენესანსის ტურნე, ნაწილობრივ სასიყვარულო წერილია იმ სუბკულტურებისადმი, რომლებიც შავკანიანი ტრანს ქალების პიონერები იყვნენ. გასულ კვირას მან ტრანსგენედრთა საზოგადოებას მიმართა, რამაც გულშემატკივარი გაახარა.
კენდის პერსუასიანმა, ტრანსგენდერმა დრეგ არტისტმა, TikTok-ზე მომღერლის კონცერტიდან ვიდეო გამოაქვეყნა. ვიდეოში ბიონსე როდესაც მაყურებლებს მადლობას უხდის ამჩნევს პლაკატს, რომელიც პერსუასიანის უჭირავს და მიკროფონში კითხულობს მას: „ტრანსი ლამაზია“.
პერსუასიანი TikTok-ზე წერს: „ბიონსემ ჩემი პლაკატი წაიკითხა! გმადლობთ დედოფალს, რომ შექმნა უსაფრთხო ადგილები ქვიარ და ტრანს ადამიანებისთვის“!
„ვიცოდი, რომ ეს მომენტი ჩემზე დიდი იყო, ეს იყო ყველასთვის, ვინც ტრანს საზოგადოების ნაწილია. ბიონსე ნამდვილად გვხედავს და სურს, რომ დაფასებულნი ვიყოთ“!
თუ გავითვალისწინებთ ლგბტქი ადამიანების, განსაკუთრებით ტრანსგენდერი ქალების მიმართ სიძულვილის ამჟამინდელ მასშტაბებს, ყველა დროის ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ ტურნეზე ტრანსგენდერი ადამიანების მიმართ მცირე შეძახილიც კი განსხვავებას ქმნის. გარდა ამისა, გასულ კვირას, ბიონსემ მოკლედ განაახლა თავისი ვებ-გვერდი, რათა პატივი მიაგო ო’შა სიბლისადმი, რომელიც ბრუკლინის ბენზინგასამართ სადგურზე მისი მუსიკის მოსმენის დროს ვოგის ცეკვის გამო მოკლეს.
ჯეიმი ლი კერტისმა MSNBC-ზე ბოლო ინტერვიუს დროს მხარდაჭერა გამოუცხადა ტრანსგენდერ ქალიშვილს რუბის.
ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, ჯეიმი აქტიურად უჭერს მხარს თავის ქალიშვილს, რომელსაც ქამინგ აუთი 2020 წელს ჰქონდა.
რუბის ქორწილიდან დაწყებული ანტი-ტრანს კანონმდებლობის დამცველი პოლიტიკოსებით დამთავრებული, კერტისმა თავისი პლატფორმა გამოიყენა ქალიშვილისა და ზოგადად ლგბტქი საზოგადოების მხარდასაჭერად.
„ეს ცხოვრება სიყვარულზეა. მშობლობა სიყვარულზეა და მე მიყვარს რუბი, მიყვარს იგი“, – თქვა ჯეიმიმ ინტერვიუში.
„ხალხი მეუბნება: „შენ ძალიან მაგარი ხარ რომ რუბის სიყვარული მიიღე“ რაზე მელაპარაკებით? ეს ჩემი ქალიშვილია, ეს ადამიანი მოვიდა ჩემთან და მითხრა: „ესაა ვინც ვარ“ და ჩემი საქმეა ვთქვა: „კეთილი იყოს შენი მობრძანება სახლში“.
„მე ვიბრძოლებ და დავიცავ მისი არსებობის უფლებას ყველასთან, ვინც ამტკიცებს, რომ ეს ასე არ არის“.
კერტისმა ისიც აღიარა, რომ გენდერულ თემებზე ჯერ კიდევ ბევრი აქვს სასწავლი.
„ვცდილობ ვისწავლო, რომ ყველაზე მნიშვნელოვანი ისაა, რომ ყველაფერი არ ვიცი. ყოველდღე ფხიზელი ვიღვიძებ და ვამბობ – ყველაფერი არ ვიცი“, – განმარტა მან.
ეს პირველი შემთხვევა არ არის, როცა ჯეიმი ტრანსგენდერების უფლებებზე სასუბრობს.
2022 წლის ინტერვიუში ესპანურ საინფორმაციო გამოცემა Cadena SER Radio-სთან, ჯეიმიმ განმარტა თუ რა მნიშვნელობა აქვს შენი ხმის გამოყენებას ანტიტრანს კანონმდებლობასა და პოლიტიკოსებთან საბრძოლველად.
„მე მყავს ტრანსგენდერი ქალიშვილი. მას ემუქრებიან მხოლოდ იმიტომ რომ არსებობს. არიან ადამიანები ვისაც მისი და მისნაირი ადამიანების განადგურება სურთ“.
„ასე რომ, ჯეიმი ლი კერტისს ეშინია და შენც უნდა გეშინოდეს. ჯეიმი ლი კერტისს აქვს ხმა და ის ცდილობს მის გამოყენებას. და შენც ასე უნდა ქნა“.
თამაში სიმსები პერსონაჟების პერსონალიზაციის ახლად დამატებული ვარიანტებით კიდევ ერთხელ ამტკიცებს, რამდენად მარტივია ადამიანების სხვადასხვა ნიშნით რეპრეზენტაცია.
Developer Electronic Arts-მა (EA) 31 იანვარს გამოაცხადა, რომ თამაშს ემატება ტრანსინკლუზიური პერსონალიზაციის ვარიანტები, კერძოდ, მასტექტომიის (ძუძუს მოკვეთა) ნაწიბურები, მკერდის ბაინდერესები და მომდგარი ტანსაცმელი (shapewear), რომელსაც ტრანსგენდერი კაცები მკერდის არეის მეტად ბრტყლად გამოსაჩენად იყენებენ.
აღნიშნული განახლება კონკრეტული კამპანიის ნაწილია და ტრანსინკულუზიური თამაშის გმირების დანერგვას უკავშირდება, რომლის განსახორციელებლადაც თამაშის შემქმნელები ცვალებად ნაცვლასახელებსა (she/he/they) და სხეულის ნაწილების შერჩევას ასახელებენ.
“ძალიან ბევრი ახალი რამ გვაქვს ამ გამოშვებით და ერთი სული გვაქვს, როდის გეტყვით ამის თაობაზე,” — წერს EA განახლების შესახებ გამოქვეყნებულ განცხადებაში.
პერსონალიზაციის ახალი ვარიანტები სამ სხვადასხვა კატეგორიაში თავსდება. ესენია: სამედიცინო დანიშნულების ნივთები, მკერდის მოკვეთის ოპერაციის იარები და მომდგარი ტანსაცმელი.
სამედიცინო ტანსაცმელს შორისაა სმენის აპარატები, გლუკოზის მონიტორები, მკერდის ბაინდერები და მომდგარი ტანსაცმელი, ტოპით, საცვლითა და ბაინდერით.
მკერდის ქირურგიული ოპერაციის იარები ხელმისაწვდომია მასკულინური სხეულის ტიპის პერსონაჟებისთვის და აჩვენებს იმ ნაწიბურებს, რომლებიც პროცედურის შედეგად რჩება. აღნიშნულ ოპერაციას ხშირად მიმართავენ ტრანსგენდერი კაცები და არაბინარული გენდერული იდენტობის მქონე ადამიანები.
ცვლილებები თამაშის ქვიარ ფანებმა დადებითად შეაფასეს. ზოგიერთი მომხმარებელი კი აცხადებს, რომ კარგი იქნებოდა შშმ პირების შესაბამისი რეპრეზენტაციაც, მათ შორის, მოძრაობის დამხმარე საშუალებებისა და სხვა ტიპის სამედიცინო აღჭურვილობების დამატება.
სიმსების შექმნელებმა ქვიარინკლუზიური პერსონალიზაციის ვარიანტების დამატება 2016 წლიდან დაიწყეს — მას შემდეგ, რაც თამაშის გმირებს ნებისმიერი ტიპის სხეულზე ნებისმიერი ტიპის ტანსაცმლის ტარების უფლება მისცეს. მოგვიანებით კომპანიამ ქვიარ გეიმერებისთვის პერსონალიზაციისთვის უამრავი სხვა ვარიანტი დაამატა, რათა მათი სექსუალობა და გენდერული იდენტობა ჯეროვნად ყოფილიყო რეპრეზენტირებული.
YouTube-ის ბრიტანელი ვარსკვლავი, ჩარლი მაკდონელი, ცნობილი, როგორც charlieissocoollike, პლატფორმაზე ტრანსგენდერ ქალად ქამინგაუთის შემდეგ იანვარში დაბრუნდა.
მაკდონელმა პოპულარობა და მაყურებლის სიყვარული ვიდეოების სერიით Fun Science მოიპოვა. აღნიშნული სერიის კონტენტს ჩარლი იუთუბზე აქვეყნებდა, თუმცა, პრეტრანზიციული კონტენტი, რომელშიც ის თავს კაცად აიდენტიფიცირებდა, პლატფორმიდან სრულად წაშალა. ვიდეობის წაშლის მიზეზად ჩარლიმ გენდერული დისფორია და თინეიჯერობის შემდგომი ცვლილებები დაასახელა. მისი თქმით, უნდოდა, დარწმუნებულიყო, რომ ინტერნეტის ნებისმიერი სივრცე, რომელზეც კონტროლი ჰქონდა, იმ ადამიანად წარმოაჩენდა, რომელიც ახლაა.
“არ მინდოდა ძველი ვიდეოები პირველი ყოფილიყო, რასაც ადამიანები ნახავდნენ, როცა ჩემს სახელს დაგუგლავდნენ და იმედი მაქვს, ადამიანები პატივს სცემენ ამ გადაწყვეტილებას,” — ამბობს მაკდონელი.
მიუხედავად კონტენტის აღებისა, ჩარლი პლატფორმაზე, ყველასთვის გასაკვირად, 20 იანვარს დაბრუნდა და მაყურებელს კითხვა-პასუხის ვიდეოთი თავი ხელახლა გააცნო.
“ვგრძნობდი, თუ დავბრუნდებოდი, შესაძლოა, კვლავ მომწონებოდა ამის კეთება,” — ამობს ჩარლი ვიდეოში.
ამავე ვიდეოში მან კიდევ ერთხელ განაცხადა, რომ ის ტრანსგენდერი ქალია და ჰორმონალური თერაპია 4 თვის წინ დაიწყო. ის ნაცვალსახელებს she/they იყენებს, ხოლო სახელს — ჩარლი, ინარჩუნებს, რადგან სახელი გენდერულად ნეიტრალურია.
კითხვაზე, რას ურჩევდა ახლა საკუთარ თავს თინეიჯერობისას, ჩარლიმ უპასუხა, რომ ეტყოდა, ცვლილებები ნორმალურია და ფიქრები, რომლებიც ქალად ყოფნის შესახებ აქვს, სწორედ ტრანსგენდერ ქალად ყოფნის მანიშნებელია.
ჩარლის თქმით, იცის, რომ ადამიანების ნაწილი ტრანსფობია და ამის გამო საკმაოდ შფოთავს, თუმცა მან ასევე აღნიშნა, რომ კარგადაა და ყველაზე თავდაჯერებულია, ვიდერე ოდესმე ყოფილა.
გენდერის დადასტურების ოპერაცია არ არის აუცილებლობა ან ვალდებულება, ეს ინდივიდუალური გადაწყვეტილებაა. ბევრ ტრანსგენდერ და არაბინარულ ადამიანს არ სურს ამ პროცედურის ჩატარება და ეს აბსოლუტურად ნორმალურია.
როდესაც ტრანსგენდერთა ისტორიის გარდამტეხ მომენტებს განიხილავენ, ხშირად ახსენებენ „გენდერის დადასტურების“ პირველ ქირურგიულ ოპერაციებს. ზოგი ახსენებს კრისტინ იორგენსონს, რომელიც გახდა პირველი ტრანს* ცნობილი ადამიანი დასავლეთში. მან ვაგინოპლასტიკა გაიკეთა 1950-იან წლებში. კიდევ უფრო შორეული წარსულიდან კი იხსენებენ ლილი ელბეს, რომელმაც 1932 წელს საშვილოსნო გადაინერგა.
თუმცა, რეალურად, ამ ცნობილი სახეებიდან არცერთი არ იყო პირველი, ვინც გენდერის დადასტურების ოპერაცია გაიკეთა. ამით, დიდი ალბათობით, სხვა ქალი გამოირჩევა — დორა რიხტერი — რომლის სახელიც ისტორიას არ შემორჩებოდა, მისი მკვლელების ნება რომ ყოფილიყო.
დორა რიხტერი 1891 წელს, მადნის მთებში, იგივე ერცგებირგეში არსებულ ერთ-ერთ ფერმაში დაიბადა — დღევანდელი გერმანიისა და ჩეხეთის საზღვარზე. მისი ბავშვობის შესახებ ცოტა რამაა ცნობილი, გარდა იმისა, რომ, როგორც ჩანს, მისი გენდერული დისფორია საკმაოდ ინტენსიური იყო და ადრეულ ასაკში დაიწყო. ის იმდენად კატეგორიულად აცხადებდა საკუთარ ფემინურობას, რომ მშობლებმა უფლება მისცეს, ისე ეცხოვრა, როგორც გოგოს. შემორჩენილი სამედიცინო ჩანაწერების მიხედვით, დორამ მინიმუმ ერთხელ მაინც სცადა საკუთარი პენისის თვითნებურად მოშორება, როდესაც ის 6 წლის იყო.
ზრდასრულობის მიღწევის შემდეგ, რიხტერმა, რომელიც იმ დროისთვის უკვე სახელ „დორხენს“, შემოკლებით „დორას“ იყენებდა, დატოვა თავისი სახლი და 200 კილომეტრის მოშორებით, ბერლინისკენ გაემგზავრა, სადაც მან სეზონური სამსახური დაიწყო როგორც „კაცმა“ მიმტანმა სხვადასხვა ძვირადღირებულ სასტუმროში, სეზონს გარეთ კი დორა საკუთარი, რეალური იდენტობით ცხოვრობდა. მიუხედავად ამისა, ასეთი ორმაგი ცხოვრება საფრთხის შემცველი იყო: დორა რამდენჯერმე დააკავეს საჯარო ადგილებში კაბის ტარების გამო, რის შემდეგაც მას კაცების საპატიმროში უწევდა ყოფნა.
ბოლოს, მორიგი ასეთი დაკავების შემდეგ, დაახლოებით 1920 წელს, უფრო მეტად გულისხმიერმა მოსამართლემ რიხტერი გაათავისუფლა დოქტორი მაგნუს ჰირშფელდის ზედამხედველობის ქვეშ, რომელიც მას დაჰპირდა სექსუალური მეცნიერების ინსტიტუტში დასაქმებას — ქვიარების და ტრანსგენდერების ჯანმრთელობის პირველ თანამედროვე კვლევით ინსტიტუტში, რომელიც ბერლინის ტირგარტენის პარკში მდებარეობდა. ჰირშფელდმა, რომელიც თავად ებრაელი გეი კაცი იყო, წინა ორ ათწლეულში დაიმკვიდრა თავი, როგორც ერთ-ერთმა მოწინავე მკვლევარმა გეი და ტრანსგენდერული იდენტობების საკითხებზე. ის უძღვებოდა ნოვატორულ კვლევებს ქირურგებსა და ფსიქოლოგებთან, მაგალითად, ოიგენ შტაინახთან და არტურ კრონფელდთან ერთად, რომელთაგან მრავალი დაარსების შემდეგ ინსტიტუტში რეზიდენტად ან მოწვეულ სპეციალისტად მუშაობდა.
ინსტიტუტში დორა, რომელსაც ამჯერად ოფიციალურად ჰქონდა იმის უფლება, რომ საჯაროდ გამოჩენილიყო, როგორც ქალი, დამლაგებლად მუშაობდა, სამედიცინო გუნდი კი აფასებდა მის საჭიროებებს, რომელთაგანაც ყველაზე სასწრაფო იყო ორქიექტომია — სათესლის ამოკვეთის ოპერაცია. ეს ოპერაცია მას ქირურგმა ერვინ ჰორბანდტმა გაუკეთა 1922 წელს. შტაინახის 1910-იანი წლების ნაშრომი სათესლეებსა და ტესტოსტერონზე, რომელმაც იმის ამოცნობას შეუწყო ხელი, თუ რა გავლენას ახდენს ჰორმონები სექსუალობასა და ადამიანის სხეულზე, ჰირშფელდს დაეხმარა, განევითარებინა თავისი თეორიები იმის თაობაზე, თუ როგორ შეიძლება ტესტოსტერონის ნაკლებობამ „კაცის“ სხეულში ცხიმის განაწილება შეცვალოს. დორას ოპერაციამ ამის ეფექტების შესწავლის შესაძლებლობა გააჩინა. და მართლაც, როგორც მოგვიანებით ინსტიტუტის სასამართლო სექსოლოგმა, ფელიქს აბრაჰამმა დაწერა, დორას პირველი ოპერაციიდან წლების შემდეგ მისი „სხეული გახდა უფრო სავსე, წვერის ზრდა შემცირდა, შესამჩნევი გახდა მკერდის ზომაში ზრდა, ასევე მენჯის ცხიმოვანმა ქსოვილმა… უფრო ფემინური ფორმები შეიძინა“.
მომდევნო ათწლეულის განმავლობაში, ჰირშფელდის ქირურგიულმა გუნდმა უფრო დახვეწა თეორიები და ტექნიკები, სანამ დორა ტრანს* ქალების გუნდის წევრად იმკვიდრებდა თავს — იმ ტრანს* ქალებისა, რომლებიც მომსახურე პერსონალის ძირითად ნაწილს შეადგენდნენ. მათ შორის იყვნენ ისეთი ქალები, როგორებიც არიან მხატვარი ტონი ებელი და მისი პარტნიორი შარლოტ შარლაქი, რომელიც ინსტიტუტის მიმღებში მუშაობდა. ერთად ისინი თანამედროვე ვაგინოპლასტიკის ოპერაციის პირველ ცდებში მონაწილეობდნენ. 1930-იანი წლების დასაწყისში ქალების მოთმინებამ შედეგი გამოიღო და დაიწყო სრული გენდერის დადასტურების პირველი ოპერაციები. მართალია, უცნობია, ზუსტად როდის ჩატარდა თითოეული პროცედურა, თუმცა მიიჩნევა, რომ სწორედ დორას უნდა გაეკეთებინა ინსტიტუტის ერთ-ერთი პირველი სრული გენდერის დადასტურების ოპერაცია 1931 წელს, როდესაც ის 40 წლის იყო.
პენისის ინვერსიის ტექნიკას, რომელიც დღეს გამოიყენება, ჯერ კიდევ ათწლეულები აკლდა შემუშავებამდე. დორას ოპერაცია იყო მარტივი, ორნაწილიანი საქმე: პენექტომია — პენისის მოშორება დოქტორი ლევი-ლენცის მიერ, რასაც მოსდევდა ნეოვაგინის აგება დოქტორი ჰორბანდტის მიერ. მიუხედავად ამისა, რიხტერისა და მისი მეგობრების ვაგინოპლასტიკა წარმოუდგენელი წარმატება იყო, რამაც სხვა ევროპელი ტრანს* ქალები მიიზიდა ბერლინში, მათ შორის, ლილი ელბე.
1931 წელი ასევე იყო ის წელი, როდესაც მაგნუს ჰირშფელდმა დატოვა ინსტიტუტი აზიისა და ჩრდილოეთ ამერიკის ლექციების ტურის გამო, რის შემდეგაც ის გერმანიაში აღარ დაბრუნებულა. იმ ათწლეულში, როდესაც დორა ახალი ცხოვრების დაწყებას ელოდა, ვაიმარის რესპუბლიკაში ნაციზმმა მოიკიდა ფეხი, ხოლო 1932 წლის რაიხსტაგის არჩევნებით ჰიტლერის ხელისუფლებაში მოსვლა ინსტიტუტის დასასრულის დასაწყისი იყო. ჰირშფელდი „გერმანიაში ყველაზე სახიფათო ებრაელად“ გამოცხადდა და მას ქუჩებში რამდენჯერმე დაესხნენ თავს — ნაცისტური რეჟიმისთვის დაუშვებელი იყო, რომ გეი სოციალისტი ებრაელის საქმიანობა გადარჩენილიყო.
1933 წლის 6 მაისს ნაცისტები და ნაციონალისტი სტუდენტების ჯგუფი შევარდნენ ტირგარტენში და შეიჭრნენ ინსტიტუტში. შენობის ბინადრები ქუჩაში გამოყარეს და დახვრიტეს, წიგნები და საბუთები კი გაანადგურეს (თუმცა, ტონიმ და შარლოტმა ჩეხოსლოვაკიაში გაქცევა მოახერხეს). უცნობია, ზუსტად რა ბედი ეწია დორას — ის ადგილზევე მოკლეს თუ ჯერ ბანაკში გაგზავნეს და შემდეგ მოკლეს. შესაძლოა, რამდენიმე დღის შემდეგ მან იხილა კიდეც იოზეფ გებელსის სიტყვით გამოსვლა, სანამ ფაშისტები ებრაულ და კომუნისტურ ლიტერატურასთან ერთად ინსიტუტის კვლევების დანარჩენ ნაწილს წვავდნენ. როგორც არ უნდა ყოფილიყო, დორას სიცოცხლის ისტორიული ცნობები ინსტიტუტის სიკვდილთან ერთად წყდება.
ინსტიტუტზე თავდასხმისას ნაცისტებმა არამხოლოდ ის ხალხი დახოცეს, ვისთვისაც ეს ადგილი სახლი იყო, არამედ ასევე გაანადგურეს ფიზიკური მტკიცებულებები, რომლებიც აჩვენებდა, თუ ვინ და როგორ ცხოვრობდა აქ; აბრაჰამის ლექციების ჩანაწერები და ლევი-ლენცის სამედიცინო ჩანაწერები; დორას, მისი ოპერაციებისა და მისი ღიმილის ფოტოები — ყველაფერი, რაც შეიძლებოდა ღირებული ყოფილიყო მომდევნო ქვიარ თაობისთვის და ყველა მტკიცებულება იმისა, რომ არსებობდა ადგილი ტრანს* ქალებისთვის, სადაც ისინი უსაფრთხოდ და მშვიდად ცხოვრობდნენ. ბოლოს და ბოლოს, მიზანი ხომ ის იყო, რომ ქვიარების ეს თაობა უკანასკნელი ყოფილიყო.
ჰირშფელდი და მისი თანამედროვეები ემიგრაციაში ცხოვრობდნენ და რამდენადაც შეეძლოთ, თავიანთ ცოდნას მომავალ თაობებს გადასცემდნენ. მათმა ცნობებმა საბოლოოდ ტრანსქირურგიულ მეცნიერებაში ახალ აღმოჩენებს ჩაუყარა საფუძველი, მაგალითად, ჰარი ბენჯამინის სამედიცინო პროცედურებს აშშ-ში 40-იან, 50-იან და 60-იან წლებში. თუმცა, სამწუხაროდ, ეს მხოლოდ პატარა ჩრდილია იმისა, თუ რა შეიძლებოდა ყოფილიყო, რომ არა ნაცისტური რეჟიმი, რომელმაც უამრავი ადამიანი დახოცა და მათი ამბები სამყაროს ათწლეულების განმავლობაში დაუმალა.
ლილი ელბესგან განსხვავებით, რომლის დღიურიც დღემდე შემორჩა, დორაზე ძალიან ცოტა რამაა ცნობილი, გარდა იმისა, რაც მისმა ექიმებმა დაწერეს მასზე სამედიცინო ჟურნალებში. 1999 წლის გერმანულ ფილმში ჰირშფელდის ცხოვრების შესახებ, Der Einstein des Sex (ქართ. „სექსის აინშტაინი“), სიუჟეტთან შესაბამისობისთვის მნიშვნელოვნადაა შეცვლილი რიხტერის ცხოვრების დეტალები. ლგბტქი ისტორიკოსების ათწლეულების განმავლობაში შრომის შედეგად, შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რომ ვიცით მისი ცხოვრების მსვლელობის ხაზი, თუმცა ჩვენ არ ვიცნობთ დორას, რადგან ზოგ ადამიანს არ სურდა, რომ მას ეცოცხლა და საკუთარი ამბავი მოეთხრო. მათთვის დორა და ყველა, ვინც მას ჰგავდა, იყო „ურჩხული“, მისი სურვილები კი — „საზოგადოებისთვის მომწამვლელი“.
თუმცა, საბოლოოდ, ვერავინ მოახერხა, გაენადგურებინა პატარა დორხენის ამბავი — მთიელი გოგონასი, რომლის ოცნებაც უკეთეს ცხოვრებაზე ამდენ ადამიანს თავიანთი ოცნებების ახდენაში დაეხმარა.
წყარო: Them.us
20 ნოემბერი ტრანსგენდერი ადამიანების ხსოვნის საერთაშორისო დღეა, რომელიც 1999 წლიდან აღინიშნება და პატივს მიაგებს ტრანსფობიური გარემოსა და სისტემის გულგრილობის გამო გარდაცვლილი ადამიანების ხსოვნას.
ბოლო ათწლეულში საქართველოში არსებულ ტრანსფობიურ განწყობებსა და სისტემურ გულგრილობას არაერთი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა. მკვლელობის შემთხვევების გამოძიების გაჭიანურებული პროცესი, ჯანდაცვის სისტემის გულგრილობა და ტრანსგენდერი ადამიანების წინაშე არსებული ფინანსური გამოწვევები არაერთ ადამიანს გაუსაძლის, სიცოცხლისთვის საშიშ გარემოს უქმნის, რომლის გამოსასწორებლად ქმედითი ნაბიჯები არ იდგმება.
სტატიაში კიდევ ერთხელ გავიხსენებთ გარდაცვლილ ტრანსგენდერ ქალებს, რომელთა სიცოცხლე სახელმწიფო ნების არარსებობას შეეწირა.
ტრანსგენდერი ქალი, საბი ბერიანი 2014 წლის 11 ნოემბერს, საკუთარ ბინაში, შსს-ის ინფორმაციით შელაპარაკების ნიადაგზე მოკლეს. 2015 წლის 7 აგვისტოს, თბილისის საქალაქო სასამართლომ საბი ბერიანის მკვლელობაში ბრალდებული ლევან კოჭლოშვილი ნაწილობრივ გაამართლა და სხივის ნივთის დაზიანებისა [ბრალდებულმა საბი ბერიანის ბინაში ხანძარი გააჩინა] და ტრანსგენდერი ქალის, ბიანკა შიგუროვას ცემისთვის თავისუფლების 4 წლით აღკვეთა მიუსაჯა.
2016 წლის 25 მაისს, სააპელაციო სასამართლომ საბი ბერიანის მკვლელობასთან დაკავშირებით საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება ძალაში დატოვა. 2016 წლის 30 დეკემბერს, საქართველოს უზენაესმა სასამართლომ დააკმაყოფილა პროკურატურის მოთხოვნა, ლევან კოჭლაშვილი დამნაშავედ ცნო და 10 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა.
2016 წლის 4 თებერვალს, 22 წლის ტრანსგენდერი ქალი, ბიანკა შიგუროვა საკუთარ ბინაში გარდაცვლილი იპოვეს. შსს-მ მიზეზად გაზის გაჟონვა დაასახელა და გამოძიება სისხლის სამართლის კოდექსის 115-ე, თვითმკვლელობამდე მიყვანის მუხლით დაიწყო.
2016 წლის 16 ოქტომბერს, ზიზი შეყილაძეს თავს დაესხნენ და ყელისა და თავის არეში დაზიანებები მიაყენეს. მისი მდგომარეობა მძიმე იყო და კომაში იმყოფებოდა. 23 ნოემბერს, მიღებული დაზიანებების შედეგად, ზიზი გარდაიცვალა.
2017 წლის 3 თებერვალს, თბილისის საქალაქო სასამართლომ ბრალდებულს, განზრახ მკვლელობისთვის და სხვა დანაშაულისთვის დაკისრებული მსჯავრის შეკრების პრინციპის გათვალისწინებით, 13 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა. სასამართლოს გადაწყვეტილებით, საქმეში სიძულვილის მოტივი არ ფიგურირებდა და დანაშაული შეფასდა, როგორც ურთიერთშელაპარაკების ნიადაგზე მომხდარი დანაშაული.
24 წლის ტრანსგენდერი ქალი, ლიკა 2018 წლის 19 ივლისს ბათუმის ინფექციური პათოლოგიის, შიდსისა და ტუბერკულოზის ცენტრში გარდაიცვალა. ლიკას აივ-ინფექცია/შიდსი და ტუბერკულოზის ის ფორმა ჰქონდა, რომელიც გადამდები არ არის. გარდაცვლილის ბებიის თქმით, „გარდაცვლილისგან ბაქტერიების გავრცელების საშიშროება“ არსებობდა, ამიტომ ექსპერტიზის ბიუროს შენობიდან გადაასვენეს და დაკრძალეს, თუმცა ბათუმის ინფექციური პათოლოგიის, შიდსისა და ტუბერკულოზის საავადმყოფოს ფიზიო-პულმონოლოგიური დეპარტამენტის უფროსმა, დიმიტრი ცეცხლაძემ იმ დღეებში რადიო თავისუფლებასთან განაცხადა, რომ ბაქტერიების გავრცელების საშიშროების შესახებ გავრცელებული ინფორმაცია სიმართლეს არ შეესაბამებოდა.
ტრანსგენდერ ქალზე სიცოცხლის ბოლო დღეებში ბაბუა ზრუნავდა. აქტივისტების თქმით, ლიკას გარდაცვალება სისტემური გულგრილობის შედეგი იყო.
„იმის გამო, რომ სისტემა მათ საჭიროებებს სათანადოდ ვერ ხედავს, ეს ადამიანები ჯანმრთელობის მრავალი გამოწვევის წინაშე დგებიან და იმ პროგრამებშიც კი, რომლებიც მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია ადამიანებისთვის, ვერ ახერხებენ სათანადო ჩართულობას. მკურნალობის მიღებისას მრავალი ხილული თუ უხილავი ბარიერი იქმნება ხოლმე, რის გამოც ხშირად ადამიანები მკურნალობას წყვეტენ და სისტემა მათ იმ დრომდე ვეღარ ხედავს, სანამ ისინი სტაციონარში არ მოხვდებიან. რის შემდეგაც მათ სათანადოდ არ მკურნალობენ, რის გამოც ფატალური შედეგებიც დგება ხოლმე. ტრანსგენდერ ადამიანებს იმ სერვისებშიც კი უწევთ თანხის გადახდა, რაც უფასოდ ეკუთვნით, რადგან სწორი პროფილის გადამისამართება არ ხდება ხოლმე და ყველამ არ იცის, რისი უფლება აქვს და რა უნდა მოითხოვოს ჯანდაცვის კონკრეტული უწყებებისგან“, — აღნიშნავდა გოჩა გაბოძე რადიო თავისუფლებასთან საუბრისას.
2021 წლის პირველ ნოემბერს, ვერაზე, მასაჟის სალონში ტაილანდის მოქალაქე ტრანსგენდერი ქალი მოკლეს, მეორე ქალი კი დაჭრეს.
მოკლულსა და ბრალდებულს შორის დაპირისპირება მას შემდეგ მოხდა, რაც მომხმარებელმა მასაჟის სპეციალისტს, მასაჟის გარდა, დამატებითი სექსუალური ხასიათის მომსახურება მოსთხოვა, რაზეც უარი უთხრეს. პოლიციამ მკვლელობაში ბრალდებული 23 წლის კაცი ცხელ კვალზე დააკავა და ბრალი განზრახ მკვლელობისთვის წარუდგინა.
პაკისტანი 2018 წელს მიღებული ტრანსგენდერი ადამიანების უფლებებისთვის მნიშვნელოვანი კანონპროექტის შესწორებას განიხილავს, რომელზეც ზოგიერთი კანონმდებელი და სასულიერო პირი ამტკიცებს, რომ გენდერული იდენტობის შესახებ ისლამურ სწავლებებს ეწინააღმდეგება.
უფლებადამცველები ამბობენ, რომ კანონი არასწორად არის აღქმული და მის წინააღმდეგ გავრცელებული დეზინფორმაცია ტრანსგენდერ ადამიანებს კიდევ უფრო მეტ საფრთხეს უქმნის.
კანონი, რომელსაც იურისტთა საერთაშორისო კომისია მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე პროგრესულად მიიჩნევს, პაკისტანში აღიარებს გენდერულ იდენტობას და ტრანსგენდერ ადამიანებს აძლევს დოკუმენტების შეცვლის უფლებას.
კანონის მოწინააღმდეგეები აცხადებენ, რომ ეს არაისლამურია და შეიძლება კარი გაუხსნას ერთი და იმავე სქესის წყვილების ქორწინებას, რაც ამჟამად პაკისტანში აკრძალულია.
კონსერვატიული პოლიტიკური პარტიის წევრი, სენატორი მუშტაქ აჰმად ხანი 2018 წლის კანონის წინააღმდეგ გამომსვლელთა ლიდერია. ამერიკის ხმასთან საუბრისას მან თქვა, რომ მოქალაქეებისთვის უფლების მიცემა, აირჩიონ გენდერული იდენტობა, “ოჯახისა და მემკვიდრეობის სისტემებისთვის” საფრთხეს წარმოადგენს, რადგან ის 220 მილიონი ადამიანისთვის გახსნის კარს, ნებისმიერი რამ აირჩიონ.
პაკისტანი მემკვიდრეობის ისლამურ სისტემას იყენებს, რომელიც ქონებას შთამომავლებს შორის მათი სქესის მიხედვით ანაწილებს. კაცებს ორჯერ მეტი ხვდებათ, ვიდრე ქალებს. მოქმედი კანონი ითვალისწინებს იმასაც, რომ ტრანსგენდერ კაციც ორჯერ მეტ ქონებას მიიღებს, ვიდრე ტრანსგენდერი ქალი.
პაკისტანის 2018 წლის საკანონმდებლო ცვლილებები ტრანსგენდერ ადამიანს განსაზღვრავს როგორც ინდივიდს, რომელსაც კაცისა და ქალის გენიტალიები აქვს, ადამიანს, რომელსაც დაბადებისას მამრობითი სქესი მიანიჭეს, მაგრამ ტრანზიცია გაიარა, ასევე ადამიანს, რომლის გენდერული იდენტობა ან გამოხატვა დაბადებისას მინიჭებული სქესისგან განსხვავდება.
სენატორი ხანი ამტკიცებს, რომ თუ ადამიანების გენდერული აღქმა ეწინააღმდეგება დაბადების სქესს, მათ ტრანსგენდერებად აღიარების უფლება არ უნდა ჰქონდეთ და “ამის ნაცვლად, ფსიქოლოგიური დახმარება მოიძიონ”.
მის მიერ შემოთავაზებული ცვლილებები სამედიცინო ჯგუფის შექმნას მოიცავს, რომელიც დეტალურ გამოკვლევებს ჩაატარებს და შემდეგ ადამიანებს ურჩევს, რა სქესის უნდა იყვნენ ისინი.
სექსუალური და გენდერული იდენტობის დასადგენად სამედიცინო ჯგუფის გამოკვლევას ეწინააღმდეგებიან ტრანსგენდერი ადამიანების უფლებების დამცველები.
ამერიკის ხმასთან საუბრისას, აქტივისტმა, ზანაია ჩაუდრიმ რიტორიკული შეკითხვა დასვა — თუკი გამოკვლევა საჭირო არ არის კაცის ან ქალის გენდერული იდენტობის დასადგენად, მაშინ რატომ ხდება ეს დისკრიმინაციული აქტი ტრანსგენდერი ადამიანების მიმართ?
მისი თქმით, 2018 წლის კანონის მიზანი ტრანსგენდერი ადამიანების უფლებების დაცვა იყო.
ოჯახის მიერ მიტოვებული და სოციალური სტიგმის გამო უმუშევრად დარჩენილი პაკისტანელი ტრანსგენდერი ადამიანები რეგულარულად განიცდიან შევიწროებას, მათ ემუქრებიან და თავს ესხმიან. ბოლო ორი კვირის განმავლობაში სულ მცირე 4 ტრანსგენდერი ქალი მოკლეს.
იურისტთა საერთაშორისო კომისიისა და მისი პარტნიორი ორგანიზაციების მიერ შეგროვებული მონაცემების მიხედვით, 2021 წელს პაკისტანში სულ მცირე 20 ტრანსგენდერი ადამიანი დაიღუპა.
2012 წელს, ქვეყნის უმაღლესმა სასამართლომ დაადგინა, რომ ტრანსგენდერ ადამიანებს იგივე უფლებები აქვთ, რაც ყველა სხვა მოქალაქეს და რომ ეროვნულ პირადობის მოწმობაში “მესამე სქესის” კატეგორია უნდა დამატებულიყო.
ამ გადაწყვეტილებამ 2018 წლის კანონმდებლობას გაუხსნა გზა, რომელიც ტრანსგენდერი ადამიანების დისკრიმინაციას საგანმანათლებლო დაწესებულებებში, სამუშაო ადგილებსა და ჯანდაცვაში კრძალავდა.
უფლებადამცველი და ადვოკატი, ჰინა ჯილანი უარყოფს მოსაზრებას, რომ 2018 წლის კანონი არაისლამურია.
“გასაკვირია, რომ კანონს, რომელიც მარგინალიზებულ საზოგადოებას იდენტობას ანიჭებდა და პარლამენტის მიერ იყო მიღებული, ახლა აპროტესტებენ”, — აღნიშნა აქტივისტმა.
პაკისტანის ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული პოლიტიკური პარტიის სენატორმა, ფაუზია არშადმა ახალი კანონპროექტი წარადგინა, რომელიც 2018 წლის კანონმდებლობას შეცვლის.
სენატორების — ხანისა და არშადის ცვლილებები მხოლოდ ინტერსექსი ადამიანების დაცვაზე და იმ პუნქტების ამოღებაზეა ფოკუსირებული, რომლებიც ტრანსგენდერ ადამიანებს აღიარებს და აძლევს საშუალებას, მიიღონ მემკვიდრეობის წილი.
სენატის თავმჯდომარემ საკითხი განსახილველად შესაბამის მუდმივ კომიტეტს გადასცა.
ქვეყნის რელიგიური სასამართლო, რომელიც ფედერალური შარიათის სასამართლოს სახელით არის ცნობილი, არგუმენტებს 2018 წლის კანონის სასარგებლოდ და წინააღმდეგ განიხილავს.
მიუხედავად იმისა, რომ პაკისტანის სამართლის მინისტრმა, აზამ ნაზირ ტარარმა კანონის არაისლამურობის შესახებ კრიტიკა უარყო, როგორც “უსაფუძვლო პროპაგანდა”, იგი ხანის შემოთავაზებულ შესწორებებს მიესალმება და პრესკონფერენციაზე გამოაცხადა, რომ რელიგიური სასამართლოს სიტყვა ამჯერად საბოლოო იქნება.
2018 წელს კანონმდებლობა ტრანსგენდერი ადამიანების უფლებების შესახებ ყველა ძირითადი პოლიტიკური პარტიის მხარდაჭერით მიიღეს, გარდა რელიგიური პარტიებისა.
2021 წელს, როდესაც ხანმა პირველად წამოჭრა საკითხი კანონის შესწორების შესახებ, მაშინდელი ადამიანის უფლებათა მინისტრი ამ ნაბიჯს ეწინააღმდეგებოდა.
ეს საკითხი მეტ დატვირთვას იძენს ხანის სიტყვების ფონზე, რომელიც ამბობს, რომ ამ საკითხზე მისი თანმიმდევრული მუშაობა საბოლოოდ შედეგს გამოიღებს.
ქვიარ ასოციაცია თემიდა, ქალთა ფონდის ფინანსური მხარდაჭერით, სამუშაოს მაძიებელი ტრანსგენდერი და არაბინარული გენდერული იდენტობის მქონე ადამიანებისთვის ინდივიდუალური და ჯგუფური კონსულტაციების პროექტს იწყებს.
შეხვედრების მიზანი სამუშაოს მაძიებლებისთვის დასაქმების შესაძლებლობებისა და მათი შრომითი უფლებების შესახებ ინფორმაციის გაზიარება, ასევე იმ უნარებისა და კომპეტენციების გაუმჯობესების ხელშეწყობა იქნება, რომელიც დასაქმების შესაძლებლობას მნიშვნელოვნად გაზრდის. გარდა ამისა, დაინტერესებული პირები პროფესიული კონსულტაციის გავლასა და კარიერის დაგეგმვის ინდივიდუალურ მომსახურებასაც მიიღებენ.
ინდივიდუალური კონსულტაციისთვის ქვიარ ასოციაცია თემიდას ფეისბუკ გვერდს უნდა მისწეროთ. ჯგუფური შეხვედრები 24 სექტემბერს დაიწყება და თვეში ერთხელ ჩატარდება, რომელზე დასწრებასაც ამ სარეგისტრაციო ფორმის შევსებით შეძლებთ.
The Fenway Institute-ის ახალი კვლევა გავრცელებულ ტრანსფობიურ მოსაზრებას უარყოფს, თითქოს ახალგაზრდა ტრანსგენდერი ადამიანები ტრანზიციას „სოციალური გავლენის“ ან იმის გამო გადიან, რომ აღნიშნული იდეა მათ თანატოლებში პოპულარულია.
სოციალური გავლენის იდეას ანტი-ტრანს მოძრაობები უკვე დიდი ხანია იარაღად იყენებენ, რათა ტრანსგენდერი ახალგაზრდებისთვის გენდერის კვლავმინიჭების ზრუნვაზე შეზღუდვა დაწესდეს. ანტი-ტრანსმოძრაობები ტრანზიციაზე სოციალურ გავლენას ანორექსიასა და თვითდაზიანებასთან ათანაბრებენ, რაც აბსურდულია, რადგან ანორექსია მაღალი სიკვდილიანობით გამოირჩევა, ხოლო ტრანზიცია სუიციდის მცდელობათა რიცხვს 65%-ით ამცირებს.
ამ დროისთვის აღნიშნულ საკითხზე ჩატარებული ყველაზე დიდი კვლევა უპირისპირდება აქამდე გავრცელებული წინააღმდეგობრივი და მეთოდოლოგიური ხარვეზებით ჩატარებულ კვლევას, რომელიც მიანიშნებდა, რომ სოციალური გავლენა რეალური ფენომენი იყო. აღნიშნული არასანდო კვლევის ფარგლებში არ გამოკითხულან ტრანსგენდერი ახალგაზრდები და ის მხოლოდ 256 მშობლის მოსაზრებას ემყარებოდა. the Fenway Institute-მა 2 წლის განმავლობაში 200 ათასზე მეტი ახალგაზრდა ტრანსგენდერი ადამიანი გამოკითხა, რის საფუძველზეც მტკიცდება, რომ იქამდე გავრცელებული მოსაზრებები საეჭვოა.
„ჰიპოთეზა, რომ ტრანსგენდერი და არაბინარული ახალგაზრდები, რომელთათვის დაბადებისას მინიჭებული სქესი გოგოა, სოციალური გავლენის გამო გადიან ტრანზიციას, ახალ შესწავლას არ შეესაბამება, ამიტომ მოზარდებისთვის გენდერის კვლავმინიჭების ზრუნვის საწინააღმდეგოდ გამოყენება გაუმართლებელია“, — აღნიშნავს კვლევის ხელმძღვანელი, დოქტორი ალექს კუროგოლიანი წინა კვლევის საპასუხოდ, რომლის მიხედვითაც ის მოზარდები, რომელთა დაბადებისას განსაზღვრული სქესი გოგოა, სოციალური გავლენის ქვეშ მეტად ექცევიან.
გარდა ამისა, ახალი კვლევის მიხედვით, გენდერულ დისფორიას შედარებით ხშირად განიცდიან მოზარდები, რომელთათვისაც დაბადებისას მინიჭებული სქესი მამრობითია. აღსანიშნავია ისიც, რომ კვლევამ კიდევ ერთხელ ცხადყო, ტრანსგენდერი ახალგაზრდები ბულინგის სამიზნე ბევრად ხშირად ხდებიან და ცისგენდერ თანატოლებთან შედარებით სუიციდის მცდელობაც ბევრად ხშირია. ანტი-ტრანსმოძრაობა იმასაც ამტკიცებდა, რომ მოზარდები ტრანზიციას იმიტომ გადიან, რომ ჰომოფობიურ ბულინგს თავი აარიდონ, თუმცა კვლევის კიდევ ერთი ავტორის, დოქტორ ჯეკ ტურბანის თქმით, „ის იდეა, რომ სექსუალურ უმიცრესობებთან დაკავშირებული სტიგმის გამო თინეიჯერები ტრანსგენდერად ქამინგაუთდებიან — უბრალოდ აბსურდულია. მაშინ, როცა ანტი-ტრანს დისკუსია მომატებულია და ტრანსფობიური დანაშაულებიც გახშირებული, ჩაგვრისგან თავის არიდების მიზნით ტრანზიცია ალოგიკურია”.
„მსგავსი კვლევის ჩატარებას მივესალმებით. სიახლე არაა, რომ ტრანს იდენტობა სოციალურ გავლენასთან კავშირში არაა და ამ იდეის უარყოფა წლებია, მოხდა, თუმცა ვიმედოვნებთ, ამ მასშტაბისა და ხარისხის კვლევა ტრანსგენდერ ახალგაზრდებთან დაკავშირებული მცდარი მოსაზრებების გაქარწყლებაში გადამწყვეტ როლს შეასრულებს. ტრანს-იდენტობის, ისევე, როგორც ნებისმიერი იდენტობის ახსნა კომპლექსური, მათ შორის, გენეტიკური, ენდოკრინოლოგიური, ბუნებითი, კულტურული, ქცევითი ფაქტორების შედეგად არის შესაძლებელი. გენდერის ჩვენეული აღქმა თაობიდან თაობამდე იცვლება და ჯერ კიდევ არ ვიცით ბოლომდე, როგორ ვითარდება ადამიანის გენდერული იდენტობა“, — აღნიშნავს კლეო მადელინი, British trans youth charity Gendered Intelligence-ის კომუნიკაციების ოფიცერი.
გენდერული იდენტობის ჩამოყალიბებასთან დაკავშირებით პასუხები ჯერ კიდევ არ გვაქვს, თუმცა დარწმუნებით შეიძლება თქმა, რომ სოციალური გავლენის მცდარი თეორია „მოქცევის თერაპიასა“ და მსგავს მახინჯ პრაქტიკებს უმაგრებს ზურგს.
წყარო: Dazed
მარშა პ. ჯონსონი აფროამერიკელი ტრანსგენდერი ქალი, ლგბტქი უფლებების აქტივისტი, დრეგ ქვინი და ფერადკანიანი ტრანსგენდერი ადამიანების დამცველი იყო. 1969 წელს ის სათავეში ჩაუდგა ცნობილ სთოუნვოლის აჯანყებას, ხოლო მოგვიანებით, სილვია რივერასთან ერთად ქუჩის ტრანსგენდერული მოძრაობის რევოლუციონერები დააარსა, რომელიც მიზნად ისახავდა უსახლკარო ახალგაზრდა ტრანსგენდერი ადამიანების დახმარებას ნიუ-იორკში. 1992 წლის 6 ივლისს, 46 წლის ასაკში, ჯონსონი გარდაცვლილი იპოვეს. მისი ცხოვრება მრავალ წიგნში, დოკუმენტურ და მხატვრულ ფილმში აღიბეჭდა.
მარშა პ. ჯონსონი ნიუ ჯერსიში დაიბადა. ქრისტიანულ ოჯახში აღზრდის გამო მისი ბავშვობა რთული გამოდგა. მან ადრეულ ასაკშივე დაიწყო ქროსდრესინგი, რაც საპირისპირო სქესთან ასოცირებული ტანსაცმლის ტარებას გულისხმობს. ამის გამო მარშას ხშირად საყვედურობდნენ. სკოლის დამთავრების შემდეგ, საცხოვრებლად ნიუ-იორკში მდებარე გრინვიჩ ვილიჯში გადავიდა და დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლა დაიწყო.
მარშა უსახლკარო იყო, ამიტომ თავის გადარჩენის მიზნით სექსსამუშაოში ჩაერთო. ღამის ცხოვრების ფონზე, ერთადერთი სიამოვნება დრეგ ქვინობაში აღმოაჩინა. აღსანიშნავია, რომ ჯონსონი თავად ქმნიდა საკუთარ კოსტიუმებს. ის მოკლე დროში ლგბტქი თემის გამოჩენილი პირი გახდა, რომელიც ეხმარებოდა უსახლკარო და მებრძოლ ლგბტქი ახალგაზრდებს და Hot Peaches-თან (დრეგ თეატრი ნიუ იორკში) ერთად მოგზაურობდა მთელს მსოფლიოში, როგორც წარმატებული დრეგ ქვინი.
„სანამ დრეგ ქვინი გავხდებოდი, არავინ ვიყავი. ესაა ის, რამაც შემქმნა ისეთად, როგორიც ვარ ნიუ იორკში, ნიუ ჯერსისა და სამყაროში“, — მარშა პ. ჯონსონი
მარშა ჯონსონი ექსცენტრიული, უშიშარი და თამამი ქალი იყო, ცნობილი თავისი უცნაური ქუდებითა და გლამურული საკმაულებით. მიუხედავად ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთულეებისა და პოლიციასთან მრავალრიცხოვანი შეტაკებებისა, როდესაც ეკითხობედნენ, რას ნიშნავდა მის სახელში “P”, ან როდესაც მის სქესსა და სექსუალობაზე საუბრობდნენ, ის პასუხობდა: “Pay it no mind”. პირდაპირმა ბუნებამ და სიძლიერემ მარშა აიძულა უსამართლობის წინააღმდეგ ხმა აემაღლებინა.
1969 წლის 28 ივნისს, ერთ-ერთ გეი ბარ Stonewall Inn-ში, კრისტოფერ სტრიტზე, მოვლენები ძალადობრივი მას შემდეგ გახდა, როდესაც რამდენიმე ლგბტქი ადამიანი პოლიციამ საეჭვო ბრალდებით დააკავა. მათ ხელბორკილები დაადეს და პოლიციის მანქანებში ძალით ჩასვეს. ლგბტქი თემს პოლიციის სამიზნედ ყოფნა მობეზრდა. საჯარო დაკავებების ხილვამ პროტესტი გამოიწვია, რომელიც სხვა ქუჩებსაც მოედო და რამდენიმე დღის განმავლობაში გაგრძელდა. ამ დღემ გადამწყვეტი როლი შეასრულა ლგბტქი ისტორიაში და სთოუნვოლის აჯანყების სახელით გახდა ცნობილი. თვითმხილველების თქმით, მარშა ჯონსონი აჯანყების ერთ-ერთი მთავარი წამქეზებელი და ლიდერი იყო, ამიტომ ის აღიარეს გეი განმათავისუფლებელი მოძრაობის მოწინავე ადამიანად ამერიკის შეერთებულ შტატებში.
აფროამერიკელი ტრანსგენდერი ქალი, ჯონსონი მუდმივად შეუმჩნეველი რჩებოდა, როგორც სთოუნვოლის აჯანყების მონაწილე და უფრო მეტად, როგორც ლგბტქი აქტივისტი. მას შემდეგ, რაც გეი და ლესბოსური მოძრაობა თეთრკანიანი სისგენდერი კაცებისა და ქალების ხელში გადავიდა, ფერადკანიანი ტრანსგენდერი ადამიანები ჩრდილში აღმოჩნდნენ. მიუხედავად ამისა, სთოუნვოლში განვითარებული მოვლენების შემდეგ, ჯონსონმა და მისმა მეგობარმა, სილვია რივერამ ქუჩის ტრანსგენდერული მოძრაობის რევოლუციონერები (STAR) დააარსეს და თემის მთავარ იმედად გადაიქცნენ, განსაკუთრებით, ახალგაზრდა უსახლკარო ტრანსგენდერი ადამიანებისთვის. 1970-იანი წლების დასაწყისში STAR უსახლკაროებს თავშესაფარს სთავაზობდა, მაგრამ საბოლოოდ, დაიშალა.
1992 წლის 6 ივლისს, 46 წლის მარშა ჯონსონის ცხედარი მდინარე ჰუდსონში იპოვეს. მიუხედავად მისი მეგობრებისა და ადგილობრივი საზოგადოების სხვა წევრების მტიკიცებისა, რომ ის თვითმკვლელობისკენ მიდრეკილი არ იყო, პოლიციამ სიკვდილის მიზეზად სუიციდი დაასახელა.
