ლგბტქი ადამიანებს უამრავი მძიმე ბრძოლის გადატანა მოუხდათ თავიანთი უფლებების მოსაპოვებლად და განსახორციელებლად. თემის წევრები და მათი მხარდამჭერები დღემდე იბრძვიან, რათა ლგბტქი ადამიანებმა, როგორც საზოგადოების სრულფასოვანმა წევრებმა, ღირსეული ცხოვრება შეძლონ. მიუხედავად განუწყვეტელი ბრძოლისა,
დაახლოებით 50 წლის წინ, ამერიკელმა ლგბტქი აქტივისტებმა მიაღწიეს იმას, რასაც იმდროინდელი “ყველაზე დიდი გეი გამარჯვება” ეწოდა — მათ შეძლეს, ამერიკის ფსიქიატრთა ასოციაციის წევრები ეიძულებინათ, ჰომოსექსუალობა ფსიქიკური დაავადებების ოფიციალური კლასიფიკაციიდან და ფსიქიკური აშლილობების დიაგნოსტიკური და სტატისტიკური სახელმძღვანელოდან ამოეღოთ. ჰომოსექსუალობის, როგორც ფსიქიკური
ILGA-Europe-ის განახლებული რუკის მიხედვით, რომელიც ლგბტქი უფლებების დაცვისა და თანასწორობის კუთხით ევროპაში არსებულ მდგომარეობას ასახავს, საქართველო ევროპის 49 ქვეყნიდან 34-ე ადგილზეა. 2021 წლის რუკაზე
Rainbow Europe-ის 2021 წლის სტატისტიკის მიხედვით, ლგბტქი უფლებების დაცვის კუთხით აზერბაიჯანი ევროპაში ბოლო, 49-ე ადგილზეა. გენდერის მარკერის სამართლებრივი ცვლილების, სიძულვილით მოტივირებული დანაშაულების და სიძულვილის
პეტერბურგის სასამართლომ რუსული ლგბტქი ორგანიზაციის, Sphere-ის ლიკვიდაციის ნებართვა გასცა. რუსეთის იუსტიციის სამინისტრომ ჯერ კიდევ თებერვალში შეიტანა სარჩელი, რომლითაც იმ ორგანიზაციის ლიკვიდაციას ითხოვდა, რომელიც რუსული ლგბტქი ქსელის მუშაობას უზრუნველყოფდა. სამინისტროს მტკიცებით, ორგანიზაცია „ტრადიციულ ღირებულებებთან“ წინააღმდეგობაში იყო.
სამინისტრომ ორგანიზაცია „ლგბტქი აზრების“ გავრცელებაშიც დაადანაშაულა, ასევე 18 წელს მიუღწეველ ადამიანებთან თანამშრომლობაში და „ლგბტქი მოძრაობის სასარგებლოდ რუსეთის ფედერაციული მოწყობის შეცვლის მცდელობაში“ — სხვა სიტყვებით თუ ვიტყვით, „გეი პროპაგანდის“ შესახებ კანონის დარღვევაში.
2011 წელს დაარსებულ ორგანიზაციას 2016 წელს ოფიციალურმა უწყებებმა „უცხოეთის ჯაშუში“ უწოდეს, 2021 წელს იმავე სახელით მოიხსენიეს ლგბტქი ქსელი და Sphere-ის დამფუძნებელი, იგორ კოჩეტკოვი. იმავე დროს სახელმწიფო მედიებმა ლგბტქი მოძრაობის საწინააღმდეგო კამპანია წამოიწყეს.
„ ორგანიზაციის 11-წლიან ისტორიაში Sphere არცერთი რეგულაციის დარღვევაში ყოფილა შემჩნეული. სახელმწიფოს მხრიდან საწინააღმდეგოს მტკიცება იდეოლოგიურია და კანონთან შესაბამისობაში არაა. არ ვტირი, ამაყი ვარ იმ სამუშაოთი, რომელიც გასულ 11 წელში გავწიეთ. ცალსახაა, რომ სასამართლომ გადაწყვეტილება არა სამართლებრივ საფუძველზე, არამედ იდეოლოგიური მიზეზებით მიიღო. რუსული კანონმდებლობა არ კრძალავს იმ ორგანიზაციების მუშაობას, რომლებიც „ღირებულებებზე“ კომენტარს არ აკეთებენ. კანონმდებლობაში უბრალოდ არ არსებობს არასამთავრობო ორგანიზაციის ლიკვიდაციის საფუძველი. მუშაობას მაინც გავაგრძელებთ. მათი ხელები ბინძურია, მაგრამ ზედმეტად მოკლე, რომ ჩვენი დაბლოკვა შეძლონ“, — აღნიშნა კოჩეტკოვმა.
ხელისუფლების ზეწოლის გამო არაერთი ორგანიზაცია და დამოუკიდებელი მედია მუშაობას წყვეტს ან იძულებით კრძალავენ. რუსული ხელისუფლება ადამიანის უფლებაზე მომუშავე ნებისმიერი ორგანიზაციის, მათ შორის, ლგბტქი მოძრაობის შეჩერებას ცდილობს. სწორედ ამიტომ მრავალი უფლებადაცვითი ორგანიზაცია და აქტივისტი „უცხოეთის აგენტებად“ შერაცხეს და მათ წინააღმდეგ დევნა დაიწყეს.
ორგანიზაციაში აცხადებენ, რომ ყველაფერს გააკეთებენ, რომ სამართლებრივი სტატუსის მიუხედავად მუშაობა შეუფერხებლად შეძლონ.
წყარო: LA Blade
ახლო აღმოსავლეთსა და ჩრდილოეთ აფრიკის რეგიონში ჰომოფობია კვლავ მძვინვარებს. ამ რეგიონების უმეტეს ქვეყანაში ლგბტქი თემის უფლებებს არ აღიარებენ და ქვიარ კავშირები კრიმინალიზებულია. სირიელი ლგბტქი ადამიანები დისკრიმინაციის სამიზნე ყოველდღიურად ხდებიან, ამას სახელმწიფო პოლიტიკა და კანონმდებლობა უმაგრებს ზურგს, რომელიც სიძულვილსა და ნებისმიერი იმ ადამიანის მიმართ აგრესიას აღვივებს, რომლებიც სოციალურ სტანდარტებსა და მოლოდინებთან შესაბამისობაში არ არიან. სირიული კანონმდებლობის 520-ე მუხლი გეი ურთიერთობებზე სანქციებს აწესებს და ლგბტქი ადამიანებს 3 წლამდე პატიმრობის საფრთხესაც კი უქმნის.
ჰაზემმა (აქ და შემდეგ ისტორიებშიც სახელები შეცვლილია), სირიელმა გეი კაცმა, Al-Monitor-თან საუბრისას აღნიშნა — „ვიღაცამ დამასმინა, რის შემდეგაც დამაკავეს და 8 თვის განმავლობაში წამებისა და დამამცირებელი მოპყრობის მსხვერპლი ვიყავი. როდესაც ამნისტიით გამომიშვეს, [ოპოზიციასთან დაკავშირებულ] სირიის ეროვნული არმიის კონტროლირებად ტერიტორიაზე გადავედი, რადგან განმეორებით დაკავების შიში მქონდა. ჩემი სექსუალური ორიენტაციისა და არატოლერანტული საზოგადოების გამო სამსახურის ვერ ვპოულობ. იძულებული ვარ, სრულებით დავმალო ჩემი იდენტობა, რადგან ფსიქოლოგიური და ფიზიკური ზიანის საფრთხე მემუქრება“.
მაჯდიც გეი კაცია, რომელიც ახლა თურქეთის ერთ-ერთ ქალაქში ცხოვრობს. ის ჰყვება — „თურქეთში 6 წელზე მეტია დავსახლდი, რადგან სირიაში სექსუალური იდენტობის გასაიდუმლოება და შიშში ცხოვრება მიწევდა. მდგომარეობა არც თურქეთშია ბევრად უკეთესი — ერთ-ერთ ჰუმანიტარულ ორგანიზაციაში სამსახური 2018 წელს დავკარგე, მას შემდეგ, რაც გაიგეს, რომ გეი ვარ. ახალ სამსახურს იმავე მიზეზის გამო ვერ ვიწყებ. ახლახან ევროპის ერთ-ერთ ქვეყანაში თავშესაფრის მოთხოვნით განაცხადი გავგზავნე. ჩემი შიში და უარყოფის განცდა უსასრულოა და მას შემდეგ, რაც თურქეთი სტამბულის კონვენციიდან გავიდა, კიდევ უფრო გამძაფრდა. განსაკუთრებით მაშინ ვშიშობ, როცა სახელმწიფო უწყებებთან მიწევს შეხება. მიუხედავად იმისა, რომ თურქეთში ჰომოსექსუალობა აკრძალული არაა, საზოგადოება მაინც ნეგატიურად არის განწყობილი. თურქეთში ჰომიციდის შემთხვევები განსაკუთრებით მაღალია, ხელისუფლებამ კი ყველა ლგბტქი თემთან დაკავშირებული ღონისძიება აკრძალა. მინდა, ეს ქვეყანა დავტოვო და ნორმალური, უსაფრთხო ცხოვრებით ვიცხოვრო, სანამ ძალიან გვიან იქნება“.
ქვიარ ადამიანების სამწუხარო გამოცდილებების პარალელურად, სირიელი ლგბტქი აქტივისტები კამპანიებს გეგმავენ, რათა საზოგადოებაში არსებული სტერეოტიპები შეიცვალოს და უფლებებზე საუბარი გააქტიურდეს. მსგავსი ინიციატივები, უმეტეს შემთხვევაში, დასახულ მიზანს ვერ აღწევს და დაგეგმვის სირთულეების, განგრძობითი ხასიათის არარსებობის გამო, ამ ინიციატივებს მალევე ივიწყებენ.
24 მარტს, სირიელმა აქტივისტებმა და ლგბტქი თემის ნაწილმა სირიული ორგანიზაცია Guardians of Equality Movement (თანასწორობის მოძრაობის მცველები) დააარსეს, რომელიც მიზნად ლგბტქი ადამიანთა უფლებების დაცვას ისახავს. აღნიშნული ორგანიზაცია პირველი ნაბიჯია სირიელი ლგბტქი ადამიანების წინააღმდეგ განმეორებითი დანაშაულების შესაჩერებლად და დაცვის გარანტიების შესაქმნელად.
„GEM განსაკუთრებით მოწყვლადი სირიელი ლგბტქი ადამიანების დაცვასა და ადამიანის უფლებების ადვოკატირებას ისახავს მიზნად, როგორც სოციალურ, ისე დიპლომატიურ დონეზე და არ ითვალისწინებს ადამიანთა პოლიტიკურ, რელიგიურ და ეთნიკურ კუთვნილებას. ჩვენი პროგრამები სირიელი ლგბტქი ადამიანების აუცილებელ საჭიროებებს უზრუნველყოფს და მათ, მათ შორის, ნაკლებად უსაფრთხო გარემოში, ჰოლისტური დაცვის სერვისებს აწოდებს, აღვრიცხავთ ლგბტქი უფლებების დარღვევებს, ვატარებთ კვლევებს და ადვოკატირებას ვუწევთ ლგბტქი უფლებების დაცვას“, — ვკითხულობთ ორგანიზაციის ვებსაიტზე.
Al-Monitor-თან საუბრისას ორგანიზაციის ხელმძღვანელმა ისაუბრა და თქვა — „წარსულში ორიენტაციის გამო დამაკავეს და იძალადეს, ამას ხელი შეუწყო იმ ფაქტმა, რომ სირიაში ლგბტქი უფლებების დაცვისთვის არცერთი ორგანიზაცია არ მუშაობდა. ამან მიბიძგა, რომ თანამოაზრეები, აქტივისტები შემომეკრიბა და GEM დამეარსებინა. სამიზნე აუდიტორიამდე მედიის, სოციალური მედიის, პარტნიორი ორგანიზაციებისა და ჩვენივე წევრების დახმარებით ვაღწევთ. ბენეფიციართა უსაფრთხოების და ანონიმურობის დასაცავად მონაცემთა დაცვის ძლიერ მექანიზმებს ვიყენებთ. მას შემდეგ, რაც ძალადობის ფაქტს გამოვიძიებთ, მსხვერპლებს ფინანსურ დახმარებას და უსაფრთხო ადგილას გადაყვანას ვთავაზობთ.
„გასულ წელს დროებით დამაკავეს. ოჯახთან კონტაქტი და ადვოკატის აყვანა შემიზღუდეს. დაკავებიდან 4 დღეში, როცა ცემის გამო ჩემი მენტალური და ფიზიკური ჯანმრთელობა მკვეთრად გაუარესდა, კლინიკაში გადამიყვანეს და ამის შემდეგ გამომიშვეს. არც მერე მომასვენეს და ჩემს სახლს გამუდმებით არბევდნენ. GEM-ისგან $7-ათასიანი გრანტი მივიღე და ქალაქგარეთ გადავცხოვრდი. ახლა თურქეთში გაღწევა და ევროპაში გადასვლა მინდა“, — აღნიშნა ლგბტქი ორგანიზაციის ერთ-ერთმა ბენეფიციარმა.
სირია ათწლეულზე მეტია, სისხლიან კონფლიქტშია ჩართული და ამ დროის განმავლობაში ლგბტქი ადამიანებზე თავდასხმის, მათ შორის, გატაცების, დაკავების, სექსუალური ძალადობის შემთხვევები სირიის არაერთ რეგიონში გახშირდა. საერთაშორისო ორგანიზაციები გამოსავლის პოვნას ვერ ახერხებენ, საფრთხის წინაშე მყოფი ადამიანების დახმარება რომ შეძლონ, რასაც ძალადობის ფაქტებზე საერთაშორისო მედიის დუმილი ემატება. სირიის ლგბტქი თემის შესახებ მიახლოებული სტატისტიკაც კი არ არსებობს, რადგან უმეტესობა საკუთარი იდენტობის გამხელას ერიდება.
ფადელ აბდულ განი, ადამიანის უფლებათა დამცველი სირიული ქსელის დირექტორი აღნიშნავს, რომ უფლებადაცვით საქმიანობას სირიაში არსებული უარყოფის მდგომარეობა და საზოგადოების ლგბტქი თემის საწინააღმდეგო განწყობა ართულებს, ამიტომ „ორგანიზაციები ადამიანთა დაცვას ვერ ახერხებენ. ლგბტქი სირიელებზე თავდასხმების, მათ შორის, მკვლელობის, წამებისა და იძულებითი გასახლების შემთხვევები გრძელდება, სანამ უფლებადაცვითი ორგანიზაციები მდგომარეობის დიდ აუდიტორიამდე მიტანისგან თავს იკავებენ“.
წყარო: AL-Monitor
ნორვეგიის ხელისუფლებამ გეი მოქალაქეებს ქვეყანაში ჰომოსექსუალობის დეკრიმინალიზაციის 50 წლისთავზე ბოდიში მოუხადა.
„მინდა, ნორვეგიის ხელისუფლების სახელით ბოდიში მოვიხადო იმისთვის, რომ გეი ადამიანებს ისე ვეპყრობოდით და ვასამართლებდით, როგორც დამნაშავეებს“, — აღნიშნა ნორვეგიის პრემიერმინისტრმა ჰონას გარ სთორმა უფლებადამცველი ჯგუფების მიერ გამართულ ღონისძიებაზე.
სახელმწიფო მონაცემების თანახმად, 1902-დან 1950 წლამდე, ნორვეგიაში 119 კაცი გაასამართლეს სხვა კაცებთან სქესობრივი ურთიერთობის ბრალდებით. გეი სექსის კრიმინალიზების კანონი 1972 წელს გაუქმდა.
გეი სექსი პატიმრობით ისჯებოდა, გარდა ამისა, აღნიშნულმა მიდგომამ საზოგადოებაში სტიგმის გამყარებას შეუწყო ხელი.
„კანონმდებლობას უზარმაზარი სიმბოლური მნიშვნელობა ჰქონდა, რამაც ქვიარ ადამიანების დაგმობას, დისკრიმინაციას, დამცირებასა და შანტაჟს ხელი შეუწყო. ადამიანების პირადი ცხოვრების გამო დამნაშავეებად გამოცხადება და დასჯა, ჯანმრთელი ადამიანების სამედიცინო მკურნალობაში ჩართვა, კარიერული წინსვლისა და დასაქმების შესაძლებლობის წართმევა ჩვენი ღირებულებების უხეში დარღვევაა“, — ნათქვამია ხელისუფლების მიერ გამოქვეყნებულ განცხადებაში.
აქტივისტებმა ოფიციალური მობოდიშება მოიწონეს და უფლებადაცვითი მდგომარეობის გაუმჯობესების გზებზე მიანიშნეს, როგორიც „გარდაქმნის თერაპიის“ აკრძალვა, მესამე გენდერის სამართლებრივი აღიარება და ტრანსგენდერი ადამიანების ჯანდაცვისა და ზრუნვის სერვისებზე მეტი ხელმისაწვდომობაა.
„მრავალი ჩვენგანისთვის ეს დაგვიანებულია. ვიცით, რომ მრავალი ადამიანი ცხოვრობდა და კვლავ ცხოვრობს სტიგმით დაღდასმული“, — აღნიშნა ინგე ალექსანდერ გიესტვანგმა, გეი უფლებადაცვითი ორგანიზაციის — FRI-ს ლიდერმა TV2-თან საუბრისას.
ILGA-ს 2020 წელს გამოქვეყნებული ანგარიშის მიხედვით, ჰომოსექსუალობა 69 ქვეყანაში იყო დასჯადი, მათ შორის 11-ში კი ქვიარ ადამიანებს სიკვდილით სჯიან.
წყარო: The Local
Rainbow Europe-ის 2021 წლის სტატისტიკის მიხედვით, ლგბტქი უფლებების დაცვის კუთხით აზერბაიჯანი ევროპაში ბოლო, 49-ე ადგილზეა. გენდერის მარკერის სამართლებრივი ცვლილების, სიძულვილით მოტივირებული დანაშაულების და სიძულვილის ენის გამოყენების აღმოფხვრის, ოჯახში მიმღებლობის თუ ქვიარ ადამიანების თავშესაფრით უზრუნველყოფის კუთხით, წლებია, ქვეყანას პროგრესისთვის არ მიუღწევია.
სტატისტიკის თანახმად, უკეთესი მდგომარეობაა შეკრების თავისუფლების კუთხით, რაც კანონმდებლობით არის გარანტირებული, მაგრამ ეს კანონები პრაქტიკაში არ მუშაობს.
2020 წლის 8 მარტს მშვიდობიანი მსვლელობა მოეწყო, რომლის მონაწილეებსაც 4 მოთხოვნა ჰქონდათ:
მსვლელობის 10 მონაწილე პოლიციამ დააკავა და მოგვიანებით, გობუსტანის რეგიონში, უდაბნოში გაათავისუფლეს. 8 მარტის პროტესტს ინტერნეტშიც დიდი გამოხმაურება მოჰყვა. 2 დღის შემდეგ, ფემინისტმა აქტივისტმა აისელ ალექფერზადემ თვითმკვლელობა სცადა.
ოჯახური სისასტიკის, სიცოცხლის მოსპობის მუქარების, პოლიციის ძალმომრეობისა და შეკრების თავისუფლების შეზღუდვის ამსახველი 2020-2021 წლის კვლევა აზერბაიჯანში ლგბტქი ადამიანების მდგომარეობას უფრო ნათლად გვაჩვენებს.
წლებია, ლგბტქი ადამიანებს საკუთარი უფლებებისთვის ბრძოლა სიცოცხლისთვის საშიშ პირობებში უწევთ – ამის მაგალითია ისა შახმარლის საქმე, რომელმაც 2014 წელს სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა და წერილი დატოვა, რომელშიც წერდა – „გტოვებთ. ყველაფრისთვის მომიტევეთ. ეს ქვეყანა და მსოფლიო ჩემთვის არაა… ჩემს სიკვდილში ყველა დამნაშავე ხართ. მსოფლიომ ჩემი ნამდვილი ფერები ვერ დაიტია“. ასევე, 2017 წლის მასობრივი დაკავებების სერია, რომლის დროსაც 100-მდე თემის წევრი დააკავეს და მათ არაადამიანური მოპყრობის გამოვლა მოუწიათ.
ლგბტქი უფლებების მძიმე მდგომარეობის ბოლო მაგალითი კი 2022 წლის 22 თებერვალს, აზერბაიჯანელი ბლოგერის, ჟურნალისტისა და ლგბტქი აქტივისტის, ავაზ ჰაფიზლის მკვლელობაა. ჰაფიზლი ნათესავმა განსაკუთრებული სისასტიკით მოკლა და გენიტალიები მოჰკვეთა.
ლგბტქი აქტივისტმა, ჯავიდ ნაბიევმა გვითხრა, რომ აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის ოჯახში მისულ კოლეგებსა და მეგობრებს სხეულის ნახვის უფლება არ მისცეს.
ევროპაში წასვლა გადავწყვიტე, რათა ძალები აღმედგინა, ყველაფერი გამეანალიზებინა, თუნდაც, უფრო გავზრდილიყავი, შემეძინა ის უნარები, რომლითაც უკეთ შევძლებდი საქმიანობის გაგრძელებას და მოვმზადებულიყავი აზერბაიჯანში დასაბრუნებლად. ჩემი განზრახვა არასდროს ყოფილა სამუდამოდ წასვლა, – ჯავიდ ნაბიევი.
ჯავიდ ნაბიევი წლების განმავლობაში გერმანიაში ცხოვრობდა. აქტივისტს ქვეყნის დატოვება მაშინ მოუწია, როცა ჯავიდისა და მისი შეყვარებულის საქორწინო ფიცის დადების მცირერიცხოვანი ცერემონიის ამსახველი ფოტოები ინტერნეტში გავრცელდა და რამდენიმე დღე იზოლირებული იყო.
ჯავიდი შევიწროების, დამამცირებელი მოპყრობის სხვა შემთხვევებზეც გვესაუბრა და აღნიშნა, რომ ნეგატიური გამოცდილებების გამო იმ ზღვარზე მივიდა, როცა ქვეყნის დატოვება გარდაუვალი გახდა.
„2012 წლიდან აქტიურად ვიყავი ჩართული ლგბტქი უფლებების დაცვაში, იქნებოდა ეს გაშუქება, დოკუმენტების შეგროვება თუ მონიტორინგი, ვთანამშრომლობდი არასამთავრობო ორგანიზაციებთან, ადამიანების უფლებების კუთხით მომუშავე არაერთ საერთაშორისო ორგანიზაციასთან. უფლებადაცვითი საქმიანობის გამო ჩემზე ზეწოლა სულ უფრო ძლიერდებოდა, 2012-2015 წლებში ხელისუფლება განსაკუთრებით სასტიკი იყო ზოგადად სამოქალაქო საზოგადოების მიმართ. Ზღვარი იყო პოლიციის განყოფილებაში ჩემზე სექსუალური ძალადობა. ევროპარლამენტის წარმომადგენლების ჩართულობით მინისტრთა სხდომა უნდა გამართულიყო, რომელზეც ილჰამ ალიევი სიტყვით აპირებდა გამოსვლას, ამიტომ წამოვიწყე კამპანია, რომლის მიზანიც კონკრეტული კითხვებით მისთვის მიმართვა იყო. ეს იქცა პირველ წითელ ხაზად, რომელიც გადავკვეთე. დამიბარეს განყოფილებაში და მითხრეს, რომ არ მქონდა უფლება, პრეზიდენტი ამ უხერხულ სიტუაციაში ჩამეყენებინა, ამის მიუხედავად, უფლებებისთვის ბრძოლა გავაგრძელე. პარალელურად, ჩემი იმდროინდელი ურთიერთობის შესახებ საჯაროდ ვრცელდებოდა ინფორმაცია და ამას სოციალურ ქსელში ყველა აქტიურად განიხილავდა. გარემო მტრული იყო, მეზობლების გამო რამდენიმე დღე საკუთარ ბინაში იზოლირებულმა გავატარე, წასასვლელი აღარსად მქონდა, ამიტომ ჯერ საქართველოში ჩამოვაღწიე. საქართველოში დარჩენას ვაპირებდი, რადგან აზერბაიჯანთან ახლოს იყო და ვფიქრობდი, რომ აზერბაიჯანელ ლგბტქი ადამიანების დახმარებას უფრო მარტივად შევძლებდი. 3-4 თვე ვცხოვრობდი საქართველოში, თუმცა დარჩენის უფლება არ მომცეს. დავდექი არჩევანის წინაშე – ან აზერბაიჯანში უნდა დავბრუნებულიყავი ან გამეგრძელებინა მოგზაურობა”, – იხსენებს ჯავიდი და ამბობს, რომ ქვეყნის სამუდამოდ დატოვება მისი გეგმა არ ყოფილა – „ევროპაში წასვლა გადავწყვიტე, რათა ძალები აღმედგინა, ყველაფერი გამეანალიზებინა, თუნდაც, უფრო გავზრდილიყავი, შემეძინა ის უნარები, რომლითაც უკეთ შევძლებდი საქმიანობის გაგრძელებას და მოვმზადებულიყავი აზერბაიჯანში დასაბრუნებლად. ჩემი განზრახვა არასდროს ყოფილა სამუდამოდ წასვლა, თავიდანვე ვიცოდი, რომ ერთ დღეს დავბრუნდებოდი და გავაგრძელებდი უფლებადაცვით საქმიანობას ჩემი თემისთვის, საზოგადოებისთვის და საკუთარი თავისთვის“.
ლგბტქი თემის წევრები სახელმწიფოსთვის ცალკე სოციალურ ჯგუფად არ ითვლება, რომელიც ბევრად მოწყვლადია, ვიდრე სხვები, – ჯავიდ ნაბიევი.
აზერბაიჯანში დარჩენილ ლგბტქი ადამიანებზე ფიქრი და აქტივისტური საქმიანობა არც გერმანიაში ცხოვრებისას შეუწყვეტია, მუდმივად თვალს ადევნებდა ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებს. მისი დაკვირვებით, მას შემდეგ, რაც 2001 წელს ერთი და იმავე სქესის წყვილებს შორის ურთიერთობის დეკრიმინალიზებას არსებითი ცვლილებები არ გამოუწვევია.
„2001 წელს ერთი და იმავე სქესის მქონე ადამიანებს შორის კავშირის დეკრიმინალიზება მოხდა და აქედან მოყოლებული, არც სამართლებრივი ცვლილებები განხორციელებულა და არც სამოქმედო გეგმა შექმნილა.
მსუბუქად თუ ვიტყვით, აზერბაიჯანი ლგბტქი ადამიანებისთვის საცხოვრებლად კარგი ქვეყანა არაა – იქნება ეს დასაქმება, ჯანდაცვის სერვისებზე წვდომა, სამართალდამცავ უწყებებთან ურთიერთობა, ეფექტური საგამოძიებო პროცესი თუ სხვა სერვისები. ოფიციალური უწყებების წარმომადგენლები თუ ცნობადი სახეები აქტიურად იყენებენ სიძულვილის ენას, ეს მდგომარეობა ტოტალურია და საერთაშორისო ორგანიზაციების ანგარიშებშიც არის ასახული.
აზერბაიჯანში, ზოგადად, ადამიანის უფლებების დაცვაა გამოწვევა, რაც ხშირად საკანონმდებლო ჩარჩოს გაუმართაობის ბრალია და აზერბაიჯანის ნებისმიერ მოქალაქეს ეხება. მდგომარეობა კიდევ უფრო უარესია, როცა ლგბტქი ადამიანი ხარ და სახელმწიფოს მხრიდან დაცვა გჭირდება. იყო ასეთი შემთხვევა, როცა ცნობადმა პირმა ტრანსგენდერი ადამიანის მისამართით სიძულვილის ენა და მუქარა გამოიყენა, აქტივისტებმა მიმართეს სამართალდამცავ უწყებებს, მაგრამ ოფიციალური პასუხი იყო, რომ ვერაფერს მოიმოქმედებდნენ. ამის მიზეზი ისაა, რომ ლგბტქი თემის წევრები სახელმწიფოსთვის ცალკე სოციალურ ჯგუფად არ ითვლება, რომელიც ბევრად მოწყვლადია, ვიდრე სხვები”, – აღნიშნავს ჯავიდი აზერბაიჯანში ლგბტქი ადამიანების მდგომარეობაზე საუბრისას.
ოფიციალური უწყებების წარმომადგენლები ხშირად აღნიშნავენ, რომ აზერბაიჯანში არ არსებობს ლგბტქი გამოწვევები, რადგან კონსტიტუციით ყველა თანასწორია, ხოლო დამატებითი სამართლებრივი ჩარჩო სხვადასხვა სოციალური ჯგუფისთვის – არასაჭირო. რეალური გამოცდილებები კი სულ სხვაა, – ჯავიდ ნაბიევი.
უთანასწორობის მიზეზად სახელმწიფოს მხრიდან ნების არქონას, მეტიც, ხელისუფლების წარმომადგენლების მხრიდან საზიანო განცხადებებს მიიჩნევს და აღნიშნავს, რომ სახელმწიფო ლგბტქი თემს სოციალურ ჯგუფად არ თვლის, რომელიც განსაკუთრებით მოწყვლადია.
„2 წლის წინ, ბაქოს სახელმწიფო უნივერსიტეტის დაარსებიდან 100 წლის ცერემონიაზე, ქვეყნის პრეზიდენტმა ევროპასთან ინტეგრაციაზე საუბრისას თქვა, რომ ინტეგრაცია იმ სივრცესთან, რომელიც ქალსა და კაცს თანასწორად თვლის, საეჭვოა. ეს ფაქტიც ნათელს ჰფენს იმ მდგომარეობას, რაც ქვეყანაშია. როცა სახელმწიფოს მეთაური მსგავს განცხადებას აკეთებს, რა მოლოდინი უნდა გვქონდეს ლგბტქი ადამიანების დაცვისა და უსაფრთხოების კუთხით?!
ოფიციალური უწყებების წარმომადგენლები ხშირად აღნიშნავენ, რომ აზერბაიჯანში არ არსებობს ლგბტქი გამოწვევები, რადგან კონსტიტუციით ყველა თანასწორია, ხოლო დამატებითი სამართლებრივი ჩარჩო სხვადასხვა სოციალური ჯგუფისთვის – არასაჭირო. რეალური გამოცდილებები კი სულ სხვაა, 2017 წელს ვიხილეთ ლგბტქი ადამიანების დაკავებების სერია და დარბევები, ხშირია წამების, არაადამიანური მოპყრობის, ფიზიკური, სექსუალური ძალადობის თუ სიტყვიერი თავდასხმის შემთხვევები.
დასავლელი პარტნიორები სარეკომენდაციო ხასიათის ანგარიშებში თუ რეზოლუციებში მუდამ აღნიშნავენ, რომ ლგბტქი ადამიანების უფლებების დაცვის კუთხით ქმედითი ნაბიჯები უნდა გადაიდგას, მაგრამ სახელმწიფო ამას არ ასრულებს“, – გვიყვება ჯავიდი და ლგბტქი ადამიანების პოლიციის მიმართ უნდობლობაზეც საუბრობს, რაც სიტუაციას კიდევ უფრო ართულებს – „აზერბაიჯანელ ლგბტქი ადამიანებს მტრულ გარემოში უწევთ ცხოვრება, სიტყვიერი და ფიზიკური ძალადობის ატანა და ამ დროს ოფიციალური უწყებებისთვის მიმართვა მაინც თავისუფლად უნდა შეეძლოთ, თუმცა ხშირად ადამიანები ვერ ბედავენ პოლიციაში მისვლას, რადგან მათი მხრიდან დისკრიმინაციის მოლოდინი აქვთ, შიში, რომ პოლიციელების გამო იძულებითი ქამინგაუთის საფრთხე შეექმნებათ ან, უბრალოდ, სერიოზულად არ აღიქვამენ. წლების წინ თავდასხმის არაერთი შემთხვევა მქონდა და ერთ-ერთი შემთხვევისას, როცა პოლიციას მივმართე, თვეების განმავლობაში საქმე არ დაძრულა და მითხრეს კიდეც, რომ ლგბტქი ადამიანის [პოლიციელის მხრიდან გამოყენებული იყო შეურაცხმყოფელი ტერმინი] საჩივარს ხელს არავინ მოჰკიდებს“.
სასიკეთო ნიშნებს ვამჩნევ, შეიცვალა ენა, რომელსაც ლგბტქი ადამიანების წინაშე არსებულ გამოწვევებზე საუბრისას იყენებენ, სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულებს ღიად გმობენ, – ჯავიდ ნაბიევი.
მიუხედავად იმისა, რომ სახელმწიფოს, პოლიციის, საზოგადოების დამოკიდებულება ლგბტქი უფლებების დაცვას ართულებს, ჯავიდი ამბობს, რომ მაინც შესამჩნევია საზოგადოების აქტიური წევრების ღია მხარდაჭერა და თემის შიგნით სოლიდარობის გაზრდა, რაც ბოლო წლებში მიიღწა.
„საზოგადოება ღირებულებების, ტრადიციებისა და რელიგიური გრძნობებისთვის საშიშ ადამიანებად მიგვიჩნევს და ამის პარალელურად, არ არსებობს სახელმწიფო დაცვის გარანტიები. უნდა აღვნიშნო, რომ ბოლო წლებში თემში მაინც გაიზარდა ხილვადობა, განსაკუთრებით ახალგაზრდები ცდილობენ, რომ აქტიურად ისაუბრონ იმ გამოწვევებზე, რომლებიც ლგბტქი ადამიანებს აზერბაიჯანში აქვთ, იბრძვიან უფლებრივი მდგომარეობის გაუმჯობესებისთვის. მიუხედავად სირთულეებისა, სოლიდარობა უფრო მაღალ დონეზეა, განსაკუთრებით აქტივისტებს შორის, განსაკუთრებით აღსანიშნავი ის ახალგაზრდები არიან, რომლებიც ბევრად ღია და აქტიურები არიან, რათა მდგომარეობა უკეთესობისკენ შეცვალონ. ადრე სამოქალაქო საზოგადოება ბევრად ფრთხილი იყო და ღიად მხარდაჭერას ვერ ბედავდა, ახლა ეს მდგომარეობა მცირედით მაინც იცვლება. სასიკეთო ნიშნებს ვამჩნევ, შეიცვალა ენა, რომელსაც ლგბტქი ადამიანების წინაშე არსებულ გამოწვევებზე საუბრისას იყენებენ, სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულებს ღიად გმობენ.
შეიძლება ვთქვათ, რომ პოლიტიკოსები, ხელისუფლების წარმომადგენლები ახლა ღიად ამბობენ, რომ სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულებებს გამართლება არ აქვს, თუმცა ეს ფასადურია და მიმართულია საერთაშორისო საზოგადოების გულის მოგებისკენ და არა ადგილობრივ დონეზე ცვლილებებისკენ“, – გვეუბნება ჯავიდი სასიკეთო ცვლილებებზე და ამატებს, რომ კიდევ ერთი პოზიტიური ამბავი მედია მგრძნობელობის გაზრდაა – „კიდევ ერთი სასიკეთო ცვლილება მედიის მუშაობაა, რომელიც ახლა სიძულვილით მოტივირებული დანაშაულების, ლგბტქი ადამიანების წინაშე არსებული გამოწვევების გაშუქებისას სწორ ტერმინოლოგიას იყენებს და ზიანის შემცირებაზე ფიქრობს. ეს ცვლილება სამოქალაქო საზოგადოების აქტიურობამ და თავისუფალი მედიის გაძლიერებამ გამოიწვია, თუმცა სახელისუფლებო მედიები ისევ ნეგატიურ ჭრილში აშუქებენ ლგბტქი ადამიანებს, თითქოს ცდილობენ, რომ ნეიტრალურები იყვნენ, თუმცა საზიანო საქმეს აკეთებენ. საბედნიეროდ, თავისუფალი მედია ნეიტრალური აღარ არის და ლგბტქი უფლებებზე საუბრისას პოზიციის დაფიქსირებას არ ერიდება. აქტიურად მუშაობს უმცირესობების უფლებებზე მომუშავე მედიაც, რომელიც აჟღერებს იმ ხმებს, რომელიც მეინსტრიმულ სივრცეში ნაკლებად ისმის“, – აღნიშნავს ჯავიდი.
ვფიქრობ, მეზობელი ქვეყნების თემის წევრებმა, აქტივისტებმა ერთმანეთს სოლდარობის მაგალითები უნდა ვუჩვენოთ, მოვყვეთ ამბებს, რომლებიც ჩვენგან ძალიან ახლოს ხდება, გავზარდოთ ცნობადობა, გავაშუქოთ ყველა მნიშვნელოვანი მოვლენა და ვეცადოთ, მეტად გავიგოთ, რა ხდება მეზობლად, – ჯავიდ ნაბიევი.
გერმანიაში გატარებული 6 წლის შემდეგ ჯავიდ ნაბიევი აზერბაიჯანში დაბრუნდა. უნდა, რომ გერმანიაში ყოფნისას მიღებული გამოცდილება და ცოდნა ლგბტქი თანამოქალაქეების უფლებებზე მუშაობას მოახმაროს.
„აზერბაიჯანში ხელახლა დაბრუნება, სიტუაციასთან შეჩვევა, უფლებდაცვითი მიმართულებით მომუშავე ადამიანებთან დაკავშირება, მდგომარეობის გაანალიზება რთული პროცესი იყო, თანაც, აღმოვაჩინე, რომ საზოგადოებისა და სახელმწიფოს დამოკიდებულება იმავე ნიშნულზეა, რაც ჩემს წასვლამდე იყო“, – გვეუბნება ჯავიდი.
სამშობლოში დაბრუნებიდან მალევე კოლეგის, ავაზ ჰაფიზლის სასტიკი მკვლელობის საქმეზე მოუწია ფიქრი, საკუთარ ფეისბუკზე მკვლელობის სათანადოდ გამოძიებას და საქმისთვის სათანადო კვალიფიკაციის მიცემას ითხოვს.
2022 წლის 8 მარტის მსვლელობისას, რომელშიც ფემინისტი აქტივისტები და ლგბტქი თემის წევრები მონაწილეობდნენ, ჯავიდს ცისარტყელის პირბადის ტარების გამო პოლიციასთან დაპირისპირება მოუწია. აქტივისტს პირბადის მოხსნა მოსთხოვეს, ერთ-ერთ აქტივისტს კი დროშა წაართვეს. მოგვიანებით, სახელისუფლებო მედიაში გავრცელდა ნარატივი, რომ ქვიარ სიმბოლიკის ტარება კანონმდებლობას და ეროვნულ რელიგიურ გრძნობებს ეწინააღმდეგება.
„ცისარტყელას პირბადე რიგით დღეს, ქალაქის ცენტრში სეირნობისას არ მკეთებია. 8 მარტის მსვლელობისას გამოვიყენე, როცა აქციის მონაწილეები შევიკრიბეთ ან, უფრო სწორად თუ ვიტყვით, ალყაში ვიყავით მოქცეულები… ჩემი, როგორც აზერბაიჯანის მოქალაქის თავისუფლად გადაადგილების, შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლება პოლიციამ შეზღუდა. უნდა ითქვას, რომ აზერბაიჯანის კანონმდებლობა ცისარტყელას ფერების მქონე პირბადის ტარებას არ ზღუდავს და როგორც ვხვდები, არც ლგბტქი დროშაზეა რაიმე ჩანაწერი. ასევე, ყველასთვის ცნობილია, რომ კონსტიტუციის მიხედვით, აზერბაიჯანი დემოკრატიული, სამართლებრივი, სეკულარული, უნიტარული რესპუბლიკაა და რელიგია და პოლიტიკური მმართველობა განცალკევებულია“, – დაწერა ჯავიდმა ფეისბუკზე.
აზერბაიჯანელ აქტივისტს სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ ქვეყანასთან ხელახლა შეჩვევა და პოლიციის მხრიდან უფლებამოსილების გადამეტებასთან, კოლეგის მკვლელობის სტრესთან და ამასთან, ლგბტქი უფლებებისთვის ბრძოლა უწევს.
საუბრის დასასრულს გვეუბნება, რომ ჩვენ, მეზობელი ქვეყნების თემის წევრებმა, აქტივისტებმა მეტი უნდა გავიგოთ სხვა ქვეყნების გამოცდილებაზე და ერთმანეთს სოლიდარობის მაგალითები ვუჩვენოთ.
„ვფიქრობ, მეზობელი ქვეყნების თემის წევრებმა, აქტივისტებმა ერთმანეთს სოლდარობის მაგალითები უნდა ვუჩვენოთ, მოვყვეთ ამბებს, რომლებიც ჩვენგან ძალიან ახლოს ხდება, გავზარდოთ ცნობადობა, გავაშუქოთ ყველა მნიშვნელოვანი მოვლენა და ვეცადოთ, მეტად გავიგოთ, რა ხდება მეზობლად. მიუხედავად იმისა, რომ გეოგრაფიულად ასე ახლოს ვართ, ხშირად არ ვიცით, რა ხდება სხვა ქვეყანაში“.
საქართველოს მთავრობამ ევროკომისიის მიერ გამოგზავნილი კითხვარის პირველი ნაწილი გაასაჯაროვა, რომლის დიდი ნაწილი ადამიანის უფლებებს, თანასწორობისა და დისკრიმინაციისგან თავისუფალი გარემოს შესახებ კითხვებს ეთმობა.
დისკრიმინაციისგან თავისუფალ გარემოში ცხოვრების უფლებისა და თანასწორი მოპყრობის, მათ შორის, სოციალურად მოწყვლადი ჯგუფებისა და ადამიანების, ასევე შშმ პირების უფლებრივი მდგომარეობის ქვეთავში საუბარია იმ სამართლებრივ ბერკეტებზე, რომლითაც დისკრიმინაციის აღმოფხვრა და მასთან ბრძოლა ხდება, ასევე ზოგად სამოქმედო სტრატეგიაზე.
დოკუმენტი გენდერის მარკერის ცვლილების სამართლებრივ საფუძვლებზე, ასევე სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულებთან ბრძოლის საკანონმდებლო ჩარჩოს შესახებ კითხვებსაც ითვალისწინებს. შეკრების თავისუფლების დაცვის გამოცდილებაზე საუბრისას ნათქვამია, „ტარდება თუ არა, ვთქვათ, გეი პრაიდი და მსგავსი ღონისძიებები თავისუფლად?“. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია ონლაინ სივრცეში დისკრიმინაციისგან თავისუფალი გარემოს ხელშეწყობის შესახებ შეკითხვა.
ევროკომისიის დოკუმენტში დასმულია კითხვები, სასჯელაღსრულების სისტემის თანამშრომლებისთვის არსებულ ტრენინგებზე, რომლებიც ქალთა, ბავშვთა, მოხუცთა, შშმ პირთა, ეთნიკური უმცირესობებისა და ლგბტქი ადამიანთა უფლებებს ეხება. ამასთან, როგორ ხდება სასტიკად მოპყრობის ბრალდებებთან დაკავშირებული გამოძიებების წარმართვა და „როგორ არის ქორწინებისა და ოჯახის შექმნის უფლება გარანტირებული, მათ შორის, ერთი და იმავე სქესის პარტნიორების შემთხვევაში?“
კითხვარის ცალკე ქვეთავი გენდერული თანასწორობისა და ქალთა უფლებების საკითხებს ეთმობა. აღნიშნულ ქვეთავში არსებული კითხვები სახელმწიფოს მხრიდან თანასწორობის ხელშეწყოვისთვის გატარებულ საკანონმდებლო ცვლილებებს, დასაქმების, სამუშაო პირობებისა და ანაზღაურების თანასწორობასა და სერვისებზე თანაბარ წვდომას ეხება. ასევე, პოლიტიკურ ნებას, რომელიც გენდერული თანასწორობის მიღწევისკენ არის მიმართული, პოლიტიკაში, სამართლებრივ ინსტიტუტებში და აღმასრულებელ ორგანოში, სახელმწიფოს დაქვემდებარებაში მყოფ ორგანიზაციებში ქალთა მონაწილეობის საკითხებს.
კითხვარში ვხვდებით კითხვებს სქესის ნიშნით დისკრიმინაციისა და გენდერის ნიშნით ძალადობის აღმოფხვრისთვის არსებული სერვისების, ასევე იმ სერვისების შესახებ, რომლებიც გენდერული ნიშნით ძალადობის მსხვერპლებისთვის არსებობს.
კითხვარის პირველი, 42-გვერდიანი დოკუმენტი პოლიტიკური მდგომარეობის, კონსტიტუციის ევროპულ მოდელთან შესაბამისობის, საპარლამენტო მუშაობის, ხელისუფლებისა და სამოქალაქო საზოგადოების უფლებების, სასამართლო სისტემის მუშაობის, განათლების ხელმისაწვდომობის, ბავშვთა უფლებების, ეთნიკური და რელიგიური უმცირესობების უფლებების, რასიზმისა და ქსენოფობიის კუთხით არსებული მდგომარეობის შესახებ კითხვებს მოიცავს.
გერმანიამ პრაიდის მსვლელობის, ან საერთაშორისო ლგბტქი ღონისძიებების აღსანიშნავად, მთავრობის შენობებზე ცისარტყელას დროშის აღმართვის უფლება გასცა. Keep Reading
აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა ადამიანის უფლებების დაცვის კუთხით 2021 წელს არსებული მდგომარეობის შესახებ ანგარიში გამოაქვეყნა.
ანგარიშში კრიტიკულად არის შეფასებული საქართველოში უფლებადაცვითი, მედიის თავისუფლების, უფლებადამცველთა უსაფრთხოების ტენდენციები და აღნიშნულია, რომ ხშირად ხელისუფლების არაეფექტური ღონისძიებები და განცხადებები ძალადობრივი ქმედებების ხელშემწყობია.
„5 ივლისს, პოლიციამ სათანადოდ არ იმოქმედა, რათა ღირსების მარშში მონაწილეთა შეკრების თავისუფლება დაეცვა. 3 ათასამდე ულტრა-მემარჯვენე დემონსტრანტი ძალადობრივ ქმედებებში მონაწილეობდა, კონტრაქციის მონაწილეების შეკრების ადგილს ანადგურებდა, არასამთავრობო ორგანიზაციების ოფისებს უტევდნენ და 50-ზე მეტი ჟურნალისტი სცემეს, რასაც პრემიერ ღარიბაშვილის განცხადებები მოჰყვა, რომელმაც დაგეგმილ ღირსების მარშს ,,გაუმართლებელი” უწოდა და სააკაშვილისა და რადიკალური ოპოზიციის განზრახვად შეაფასა. პრემიერის მტკიცებით, ქვეყნის პოპულაციის 95% ღონისძიების წინააღმდეგი იყო და ძალადობაზე პასუხისმგებლობა თბილისი პრაიდს დააკისრა.
ანგარიშები და ვიდეოები ცხადყოფს, რომ პოლიციამ ულტრა-მემარჯვენე ჯგუფები, რომლებიც პოლიციას, ჟურნალისტებს, ღირსების მარშთან და დასავლურ ღირებულებებთან ასოცირებულ ინდივიდებს თავს ესხმოდნენ, ძალადობისთვის ვერ/არ დააკავა. ოფიციალურმა უწყებებმა ორგანიზატორებს ღირსების მარშის გაუქმებისკენ მოუწოდეს, რადგან, მათი თქმით, მათ დაცვას ვერ შეძლებდნენ“, – ნათქვამია ანგარიშში და საუბარია 6 ივლისის სოლიდარობის აქციაზეც, რომლის პარალელურად შეკრებილი ძალადობრივი ჯგუფები „მშვიდობიან დემონსტრანტებს და პოლიციას ქვებს, ბოთლებს, ასაფეთქებელ საშუალებებს ესროდნენ, მაგრამ პოლიციამ ისევ არ მოუყარა თავი ეფექტურ საპროტესტო კონტროლის აღჭურვილობასა და პერსონალს“. გარდა ამისა, ანგარიშში აღნიშნულია, რომ ძალადობრივი ქმედებების ორგანიზატორები არ დაუკავებიათ.
ანგარიშში ასევე ნათქვამია, რომ 5 ივლისის ძალადობრივმა ქმედებებმა ლგბტქი ადამიანებს პოლიტიკურ პროცესებში მონაწილეობა და საკუთარი ხმის გაჟღერების შესაძლებლობა შეუზღუდა.
სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიშში წერია, რომ 2021 წელს ლგბტქი ადამიანებზე თავდასხმის შემთხვევებმა იმატა და ჩამოთვლილია სიძულვილით მოტივირებული კონკრეტული დანაშაულები, რომლებზეც სახელმწიფოს არასათანადო რეაგირება ჰქონდა. გარდა ამისა, აღნიშნულია, რომ „მთავარი პროკურორის ოფისის მონაცემებით, 2021 წლის პირველ 9 თვეში სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის მიზეზით ჩადენილი დანაშაულების გამო 64 ადამიანის წინააღმდეგ გაატარეს აღმკვეთი ღონისძიება, თუმცა ლგბტქი ადამიანების მიმართ ოჯახში თუ საჯარო ადგილებში ძალადობა კვლავ სერიოზული გამოწვევაა და სახელმწიფო საპასუხოდ სათანადოდ არ მოქმედებს. ლგბტქი ორგანიზაციებმა, არასამთავრობოებმა და სახალხო დამცველის ოფისმა განაცხადეს, რომ ხელისუფლების არაეფექტური ანტიდისკრიმინაციული პოლიტიკა ლგბტქი თემს სახელმწიფო უწყებების ნდობას უკარგავს, მათივე თქმით, პოლიტიკოსების ჰომოფობიური კომენტარები თემის სიძულვილს და ტოლერანტობის არქონას განაპირობებს“.
ვრცელი ანგარიში მშრომელთა უფლებების კუთხით არსებული მდგომარეობის, დევნილთა და ეთნიკური უმცირესობების მიმართ არსებული დამოკიდებულებების, მათ შორის, სახელმწიფოს გულგრილობის, აივ/შიდსთან დაკავშირებული სტიგმისა და დისკრიმინაციის კრიტიკულ მდგომარეობის შეფასებას მოიცავს, რაც აივ-პრევენციას ართულებს. ასევე, დოკუმენტში საუბარია პოლიციელთა პასუხისგებაში არმიცემის ან ნაადრევად გათავისუფლების, გაუპატიურების შესახებ კანონის გაუმართაობის, ბავშვთა და შშმ პირების უფლებრივი მდგომარეობის, გენდერული თანასწორობის კუთხით არსებული გამოწვევების, ტრანსგენდერი ადამიანებისთვის გენდერის მარკის შეცვლის წინაპირობის გაუმართაობის და სხვა მნიშვნელოვანი საკითხების შესახებ.
აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიშის სრული ვერსიის ნახვა აღნიშნულ ლინკზე შეგიძლიათ.
დიდი ბრიტანეთის პრემიერმინისტრი ბორის ჯონსონი ამბობს, რომ მას მიუღებლად მიაჩნია ტრანსგენდერი ქალების ქალთა სპორტულ ღონისძიებებში მონაწილეობა. Keep Reading
6 აპრილს, ახმეტელის მეტროს მიმდებარე ტერიტორიაზე, ქვიარის ჟურნალისტ გიორგი ბასხაჯაურზე, სავარაუდოდ, ჰომოფობიური მოტივით, ფიზიკურად იძალადეს. Keep Reading
„გარდაქმნის თერაპიის“ შუა საუკუნეებისთვის დამახასიათებელი ფორმები, მათ შორის, ეგზორციზმი, კვიპროსში დღემდე გამოიყენება, რაც ლგბტქი ადამიანებისთვის განსაკუთრებით ტრავმული გამოცდილებაა.
ახალი ანგარიშის მიხედვით, რომლის ფარგლებშიც დაახლოებით 100 ადამიანი გამოიკითხა, კუნძულზე კვლავ აქტიურად მუშაობენ ჯგუფები, რომლებიც ამტკიცებენ, რომ სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის შეცვლა შეუძლიათ.
„მღვდელმსახურმა მსხვერპლს აიძულა, რომ „ჩადენილი ცოდვებისთვის“ მუხლებზე დაჩოქილს ეთხოვა პატიება ღმერთისთვის. ერთ-ერთ გამოკითხულს ენდოკრინოლოგმა ტესტოსტერონის კურსის ჩატარება აიძულა, რადგან, მისი თქმით, პაციენტი „ზედმეტად ფემინური“ იყო“, – ამბობს სტეფანოს ევანგელიდისი, ადვოკატი და ორგანიზაცია Accept-ის წევრი.
გამოკითხულთა შორის არის ადამიანი, რომელსაც „მღვდელმსახურმა ეგზორციზმის [ეშმაკის განდევნის] რიტუალი ჩაუტარა“. მსგავსი მეთოდების გამო, ლგბტქი ადამიანების ნაწილმა თვითმკვლელობაც კი სცადა.
კვიპროსში ჰომოსექსუალობის დეკრიმინალიზაცია 1998 წელს მოხდა, დაშვებულია ერთი და იმავე სქესის წყვილების სამოქალაქო პარტნიორობაც, თუმცა არა თანასწორი ქორწინება. ქვეყანაში კი კვლავ დიდი გავლენით სარგებლობს მართლმადიდებელი ეკლესია, რომელიც „გარდაქმნის თერაპიას“ მიმართავს.
აქტივისტების მიერ მომზადებულმა ანგარიშმა დიდი გამოხმაურება გამოიწვია, რამაც საპარლამენტო განხილვებს ხელი შეუწყო. პარლამენტის ერთ-ერთმა წევრმა საკანონმდებლო ინიციატივა წარადგინა, რომლითაც „გარდაქმნის თერაპიაში“ მონაწილე ადამიანებს 2 წლამდე პატიმრობა, არასრულწლოვანი ქვიარ ადამიანების წინააღმდეგ მიმართული პრაქტიკის შემთხვევაში კი, 3 წლამდე პატიმრობა ემუქრებათ.
„ახალგაზრდები თუ ზრდასრულები შუა საუკუნეების მიდგომებისგან, დამცირებისა და არაკანონიერი პრაქტიკისგან უნდა დავიცვათ. ლგბტქი თემის წევრები ჯანმრთელობის პრობლემების მქონე ადამიანები არ არიან, რომელთაც მკურნალობა სჭირდებათ. სწორედ ეს გზავნილი უნდა მივიტანოთ საზოგადოებამდე“, – აღნიშნა გიორგოს კუკუმასმა, ინიციატივის ავტორმა.
საკანონმდებლო ინიციატივას მხარს უჭერენ კვიპროსის ფსიქიატრთა ასოციაცია და ქვეყნის პრეზიდენტის მრჩეველი მრავალფეროვნების საკითხებში, კოსტა გავრელიდისი.
გამოკითხული ლგბტქი ადამიანები მართლმადიდებელი ეკლესიის „გარდაქმნის თერაპიაში“ მონაწილეობას ადასტურებენ, თუმცა ეკლესია პრაქტიკაში მონაწილეობას უარყოფს.
წყარო: France24
