მეჯლისები ქვიარ კულტურის ნაწილად ჯერ კიდევ მე-19 საუკუნის ბოლოს იქცა. აფრიკელ-ამერიკელი და ლათინო ლგბტქი ადამიანების მიერ დაწყებული ქვიარ საღამოები ერთადერთი თავშესაფარი იყო მარგინალიზებული ადამიანებისთვის, რომელთაც დრეგ მეჯლისზე მცირე ხნით მაინც შეეძლოთ საკუთარი
“The Colors We Don’t See at The End of The Rainbow” — ეს ახალი ჟანრია ბრუკლინში დაბადებული ფოტოგრაფისა და კინორეჟისორის, ლინდსი პერიმენისგან.
Untitled Gallery Tbilisi პროექტ ფუნგუსთან და Ria Keburia Foundation-თან ერთად უკრაინელი ქვიარ არტისტებისთვის სარეზიდენციო პროგრამას აცხადებს. სარეზიდენციო პროგრამა 20-დან 30 აპრილამდე გაგრძელდება და 5
ავტორი: Sian Cain / The Guardian პოლ იორი საკუთარ ფურგონს მაჩვენებს. მას ყოველთვის უნდოდა, რომ მანქანისგან (“ისინი ფალოსისებრნი არიან, არა?”) სკულპტურა შეექმნა და
მუსიკის სამყაროში ქვიარ არტისტების შემოქმედებით აფეთქებასა და იმგვარი სიმღერების გამოშვებას, როგორებიც საყოველთაო ყურადღებასა და აღიარებას იმსახურებენ, ბოლო დეკადაში ყოველწლიურად ვხედავთ. ეს გამოწვეულია ქვიარ მუსიკოსების შემოქმედებითი მრავალფეროვნებით, უნიკალურობითა და ექსპერიმენტულობით და იმით, რომ ბოლო წლებში ადამიანები მეტად პოულობენ უსაფრთხო სივრცეებს თავიანთი იდენტობისა თუ სექსუალობის გასაჯაროებისთვის და ამაყად თქმისთვის, რომ ისინი ქვიარ თემს წარმოადგენენ.
2022 წელი ქვიარ ადამიანებისთვის მრავალი გამოწვევით იყო სავსე, თუმცა, ქვიარ და სრულიად სამყარომ, გამოწვევებთან ერთად, როგორც არაერთი მუსიკალურად ღირებული, ასევე, პოლიტიკური მნიშვნელობის მქონე სიმღერა შეიძინა. ზოგიერთი მათგანი იმდენად საყვარელი გახდა მსმენელისთვის, რომ 2022 წლის გეი ჰიმნადაც მიიჩნევა, ხოლო ზოგიერთმა — საერთაშორისო მუსიკალურ არენაზე ბევრი წარმატება მოიპოვა ჯილდოების სახით.
გიზიარებთ სიმღერების ჩამონათვალს, რომლებიც ღიად ქვიარმა მუსიკოსებმა მსმენელს 2022 წელს შესთავაზეს. ბევრი, ალბათ, გსმენიათ, ბევრი თქვენს ფლეილისტშია და ბევრსაც დღეს აღმოაჩენთ.
ჩამონათვალს ამერიკელი ქვიარ მუსიკოსისა და პროდიუსერის, Steve Lacey-ის სიმღერით, Bad habit ვიწყებთ. სტივის თქმით, ბავშვობაში ბიჭების კოცნაზე ხშირად ფიქრობდა, თუმცა, ამასთანავე, გოგოებიც მოსწონდა. ეს მისთვის ძალიან დამაბნეველი იყო, თუმცა, დღეს, 24 წლის ქვიარ მუსიკოსი ღიად ბისექსუალია და საჯაროდ საუბრობს იმ გამოწვევებზე, რომლებიც ბისექსუალად ყოფნას მუდმივად ახლავს თან. Gen Z-სთვის საყვარელ არტისტს სხვადასხვა პლატფორმაზე ასობით მილიონი მოსმენა აქვს და მისი სახელი ისეთ ბრენდებთან და არტისტებთან ასოცირდება, როგორებიც არიან Solange, Vampire Weekend, Kendrick Lamar და YG, თუმცა Bad Habit-ია სწორედ ის სიმღერა, რომელიც ტიკტოკზე ვირუსული გახდა.
ბისექსუალმა მომღერალმა, Dove Cameron-მა 2022 წლის პოპ-სამყაროს მძაფრი და მგზნებარე ჰიმნი გამოუგზავნა სიმღერით Boyfriend. ექსპერტების აზრით, სიმღერის პროდაქშენი შესანიშნავია. მისამღერამდელ ნაწილში იგრძნობა როგორც მძიმე, ბევრშრიანი დარტყმები, ასევე, სიმღერისთვის სპეციფიკური ინსტრუმენტალი, რომელიც მას უნიკალურს ხდის, რაც მსმენელისთვის ამაღელვებელია. კამერონმა, რომელმაც სახელი დისნეით გაითქვა, მუსიკალური წარმატება იმგვარი ჯილდოებით განიმტკიცა, როგორიც ემია, თუმცა, უნდა ითქვას, რომ Boyfriend-ის რელიზი მიმდინარე წელს, შემოქმედებითი თვალსაზრისით, მისთვის ყველაზე მაღალი წერტილი იყო.
ნორვეგიელი მუსიკოს და ქვიარ არტისტი, Marie Ulven-ის (საზოგადოებისთვის ცნობილი, როგორც Girl in Red), Steve Lacey-ს მსგავსად, Gen Z-სთვის ერთ-ერთი ყველაზე ახლობელი და საყვარელია, რაც მის შემოქმედებით გულწრფელობას უნდა დავუკავშიროთ, რომელსაც თინეიჯერები ასე აფასებენ. არტისტის თქმით, მისი სიმღერები იმ საკითხებზეა, რომლებიც ცხოვრების მიმდინარე პერიოდში აწუხებს. ურთიერთობები, მენტალური ჯანმრთელობა და გულახდილობა ქვიარ ურთიერთობების სირთულეებთან მიმართებით, ის თემებია, რომლებიც მის სიმღერებს ლაიტ-მოტივად მუდმივად გაჰყვება. სიმღერა October Passed Me By შინაარსობრივად სიმღერის We Fell in Love in October-ის გაგრძელება და მომხდარის ერთგვარი რეფლექსიაა. სიმღერა მშვიდი, ღრმად პერსონალური ფოლკ-პოპ ჟანრისაა, ზუსტად ისეთი, როგორიც 23 წლის მომღერლისთვის ტიპურადაა დამახასიათებელი.
ღიად ბისექსუალი მომღერალი, Halsey სექსუალობაზე საჯაროდ 2015 წელს ალაპარაკდა და ბისექსუალადაც დაქამინგაუთდა, ხოლო მოგვიანებით პუბლიკას განუცხადა რომ მისთვის she/her/they/them ნაცვალსახელების გამოყენება ყველაზე ავთენტურია მის სხეულთან მიმართებით. So Good მრავალფეროვნებით, დრამისა და ბასის რიტმული ცვლილებით, ხმაურიანი პოპ ბითებითა და ვოკალისტის ძალისხმევის გარეშე არსებული უზადო ჟღერადობის წყალობით, ექსპერიმენტული როკის ტიპური ჟანრიდან, Halsey მსმენელს უმტკიცებს, რომ კომფორტის ზონის გარეთ, პოპშიც ისევე კარგად შეუძლია მუშაობა, როგორც მისთვის ჩვეულ ჟანრებში, რომლებშიც თავს კომფორტულად გრძნობს.
როგორ უცნაურადაც არ უნდა ჟღერდეს, FLETCHER-ის სიმღერა Becky’s So Hot-ის ტექსტი ექსგელფრენდის ახალ გელფრენდს ეხება, რაც ლესბოსური და ქვიარ ტიკტოკის მცოხნე ადამიანებს ნამდვილად არ გამოეპარებოდათ. ქვიარ მუსიკოსი ცნობილია პერსონალური ცხოვრების შემოქმედებაში გადმოტანით და გამონაკლისი არც აღნიშნული სიმღერა ყოფილა. სიმღერაში მოყოლილია დაშორების შემდეგ არა მომღერლის მზაობაზე ახალი ეტაპებისთვის, არამედ – მისი ყოფილი შეყვარებულისაზე, რომელიც მის გარეშე აგრძელებს ცხოვრებასა და წინსვლას. მომღერალი იხსენებს სიმღერის შექმნის იდეას, როცა ის ყოფილის ახალი შეყვარებულის ინსტაგრამს “სტალკავდა” და გაიფიქრა, რომ ძალიან მიმზიდველი იყო. რაც შეეხება თავად სიმღერას, ის მომღერლის ჟღერადი პოპ-როკ ვოკალისა და გიტარის კომბინაციაა, რაც კომპოზიციას რიტმულსა და მარტივად ამყოლს ხდის.
სამყაროს დედოფლის კონკურსში, რომელიც RuPaul’s Drag Race-ის პროდიუსერების მიერ შექმნილი მომდევნო საერთაშორისო დრეგ კონკურსია, 2021 წელს გამარჯვებისა და საუკეთესო დრეგ ქვინად შერაცხვის შემდეგ, 2022-ში ბრაზილიელმა ქვიარ არტისტმა, Grag Queen-მა პირველი EP-იც გამოუშვა, ხოლო Future is Queer, რომელსაც პოპ-სრულყოფილება უწოდეს, 26 წლის არტისტის მიერ ბრწყინვალედ შესრულებული ვოკალისა და სიმღერის მელოდიურობის კომბინაციის მეშვეობით, ერთგვარი მანიფესტად შეგვიძლია მივიჩნიოთ ქვიარ მომავლისთვის. რა არის ამაში ისეთი, რაც შეიძლება, რომ არ გვიყვარდეს? მგონი, არც არაფერი!
Sam Smith-ისა და Kim Petras-ის სიმღერამ, Unholy ისტორია შექმნა, როცა პირველმა ღიად არაბინარული და ტრანს არტისტების კომპოზიციამ აშშ-ის ყველაზე ცხელ 100 სიმღერაში პირველი ადგილი დაიკავა. პოპის პროვოკაციული ელემენტებით სავსე ტრეკი სენსუალური ტექსტით გამოირჩევა. მისი მელოდიურობა ფაქტობრივად შეუძლებელს ხდის, რომ მომდევნო დღეები ამ სიმღერის ღიღინში არ გაატაროთ.
ქვიარ არტისტის, Michael Alden Hadreas, რომელიც საზოგადოებისთვის ცნობილია, როგორც Perume Genius, ბოლო პროექტის Set My Heart on Fire Immediately ერთგვარი გაგრძელებაა Teeth, რომელიც ალბომიდან Ugly Season არის. მაიკი საუბრობს მის შემოქმედებაში არსებულ გავლენებზე, რომელიც სექსუალობამ მოახდინა. მისი თქმით, მის მუსიკაში არის რაღაც მუქი, ძალადობრივი, სექსუალური ხასიათის შინაარსის, რომელზე საუბარი და ოჯახის წევრებისთვის გაზიარება უცნაური იქნებოდა. Teeth არტისთვისთვის დამახასიათებელი პოეტურობით, ექსპერიმენტალურობითა და ხმასთან თამაშის ტენდენციით გამოირჩევა. დახვეწილი, რაფინირებული ინსტრუმენტალისა და არტისტის მელოდიური ვოკალის შერწყმა, ქაოტურობის საპირწონედ, აბსოლუტურ საპირისპიროს, დასრულებულ, შემდგარ, მაღალი სახელოვნებო ხარისხის სიმღერას გვაძლევს.
Shamir Bailey ამერიკელი მომღერალი, მუსიკოსი და ქვიარ არტისტია. Shamir 2014 წლიდან გახდა საზოგადოებისთვის აღმოჩენა, როდესაც მისი სადებიუტო სინგლი გამოვიდა. ნაცვლად ახალაღმოჩენილი პოპ-ვარსკვლავის ტიტულის ბენეფიტებით ტკბობისა და ახალი მუსიკის გამოშვებისა, მან მედია ფოკუსი თავისი არაბინარულობისკენ მიმართა და საჯაროდ ალაპარაკდა, როგორც თავის გენდერულ იდენტობაზე, ასევე, სექსუალობაზე. არტისტს ბევრი წელი დასჭირდა ალბომის გამოსაცემად, რომლის სახელწოდებაც კვლავ სექსუალობას უკავშირდება. სიმღერა Gay Agenda სწორედ აღნიშნული ალბომიდან, Heterosexuality-დანაა.
“იმ ყუთში ხარ გაჭედილი, რომელიც ჩემთვის დამზადდა და ბრაზობ, რადგან მე გამოვაღწიე და თავისუფლად ვცხოვრობ”, — ნათქვამია სიმღერის ტექსტში, რომელიც ქვიარ ადამიანების გამოწვევებზე საუბრობს. მომღერლის ძლიერი ვოკალური მონაცემები და სასიამოვნო მელოდიის სინთეზი მარტივს ხდის შეიყვარო სიმღერა, როგორც სიმღერა და როგორც ქვიარ ადამიანების გაძლიერების ინსტრუმენტი.
Hayden Silas Anhedönia, ცნობილი, როგორც Ethel Cain, ღრმად რელიგიურ, კონსერვატიულ ოჯახსა და ქალაქში გაიზარდა. მისგან არავინ ელოდა, რომ 16 წლის ასაკში დედასთან ლესბოსელად დაქამინგაუთდებოდა. 24 წლის მომღერალი იხსენებს, რომ მშობლების მსგავსად, ამ ფაქტის გამო მთელი ქალაქი შოკში ჩავარდა, თუმცა მას სხვაგვარად არ შეეძლო. ექსპერტების შეფასებით, Ethen Cain-ის მუსიკა ლანა დელ რეისა და ტეილორ სვიფტის მუსიკის ერთგვარი თანაკვეთაა. მის სადებიუტო ალბომამდე, Preacher’s Daughter, გამოშვებული სინგლი American Teenager სინთ-პოპისა და ინდის ერთგვარი ნაზავია და ამერიკელი Gen Z-ის გამოცდილებებზე ჰყვება, რადგან, მომღერლის თქმით, სიმღერა მისთვის სწორედ ავთენტურ და პერსონალურ გამოცდილებებზეა დაფუძნებული.
გრემის არაერთ ნომინაციაზე წარდგენილი და აშშ-ის მუსიკალური ჩარტების ლიდერი, Lil Nas X ღიად საუბრობს საკუთარ სექსუალობასა და ქვიარ გამოცდილებებზე. რეპერის ქამინგაუთი გარკვეულწილად პრეცედენტული იყო, რადგან ის პირველი მუსიკოსი გახდა, რომელიც სწორედ მაშინ დაქამინგაუთდა, როცა აშშ-ის ჩარტების ნომერ პირველი სიმღერის, Old Town Road გამო მსოფლიო ყურადღება მისკენ იყო მიმართული. უნდა აღინიშნოს, რომ მუსიკოსის ქვიარობა მისი შემოქმედებითი სვლის ყოველ ნაბიჯზე იგრძნობა, რადგან ის უარყოფს ტრადიციულ გენდერულ როლებსა და ექსპრესიას, რაც მის ვიდეოებში ცხადად ხილვადია. ყველგან გავრცელებულ, მასობრივი მოსმენის ერთგვარ ჰიმნებს თუ არ ერიდებით, სიმღერა Star Walkin’ სწორედ ისაა, რაც დაგაინტერესებთ.
Ebba Tove Elsa Nilsson, იგივე Tove Lo ბისექსუალი მუსიკოსია, რომელიც შვედეთში, ლიბერალური გარემოში, ლოიალურ მშობლებთან გაიზარდა. მას არასდროს დაუმალავს, რომ ბისექსუალია. მომღერლის თქმით, ძალიან იღბლიანი აღმოჩნდა მშობლებისა და გარემოს გამო, რადგან მას ყოველთვის აძლევდნენ საკმარის თავისუფლებას, რათა საკუთარი სექსუალობის აღმოჩენა შეეძლო. მომღერალი Gen Z-სთვის კიდევ უფრო საყვარელი მას შემდეგ გახდა, რაც ტიკტოკზე თავის სიმღერების რეაქციების საკუთარი რეაქციების ჩაწერა დაიწყო. სიმღერა No One Dies from Love დისკო-პოპისა და 80-იანების სინთ-პოპის ერთგვარი ნაზავია და ურთიერთობის უეცარ დასასრულზე გვიყვება.
21 წლის მომღერალმა, Cat Burns-მა პოპულარობა ტიკტიკიდან მოიპოვა. სექსუალობაზე საუბრისას ის ამბობს, რომ გოგოებიც ისევე მოსწონს, როგორც ბიჭები და თავს ბისექსუალად აიდენტიფიცირებს. სოციალური მედიის ამომავალი ვარსკვლავი ქვიარ გამოწვევებზე სასაუბროდ თავის ხმას აქტიურად იყენებს სხვადასხვა პლატფორმაზე. ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილია მისი ტიკტოკ ვიდეო, რომელშიც ის ინტერნალიზებულ ჰომოფობიასა და თავის მიუღებლობაზე საუბრობს, ხოლო დასასრულ baby ქვიარებს არწმუნებს, რომ ყველაფერი უკეთესობისკენ იცვლება და იმედი არ უნდა დაკარგონ. თუ 2020 წელს გამოსული სინგლის, Go-ს მეშვეობით Cat-მა მსმენელს თავისი სევდიანი მხარე აჩვენა, People Pleaser-ით მისი მხიარული, ლაღი ნაწილები აღმოვაჩინეთ. ენერგიული, ბიტებზე ფოკუსირებული მელოდია და Cat-ის ჟღერადი ვოკალი სწორედ იმას გვაძლევს, რაც სიმღერაში Go დაგვაკლდა.
33 წლის ამერიკელი მომღერალი, SZA ღიად ლესბოსელია. მისი ქამინგაუთი ოდნავ კომიკურია და იმ შემთხვევას უკავშირდება, როცა ფანმა მომღერლის სექსუალობით სპეკულაცია სცადა, რაზეც პასუხად მიიღო, რომ ის არ ცდებოდა და SZA ნამდვილად ლესბოსელი იყო. რაც შეეხება 24 წელის Doechii-ის, ინტერვიუებში მას არაერთხელ აღუნიშნავს, რომ თავსა და სექსუალობაში მეტად კომფორტულად ყოფნა მას შემდეგ შეძლო, რაც მეტი გეი მეგობრები შეიძინა. მანამდე ის ერიდებოდა ღიად თავის ქვიარობაზე საუბარს. დუეტი Persuasive, რომელიც პროვოკაციული რიტმებითა და ენერგიულობით გამოირჩევა, მალე გახდა მსმენელისთვის ერთ-ერთი ფავორიტი.
შეუძლებელია ქვიარ მუსიკასა და მომღერლებზე საუბარი ლოკალური ქვიარ არტისტის მხარდაჭერით არ დავასრულოთ. ლესბოსელი მუსიკოსი, თინი ნოღაიდელი, სასცენო სახელით Rémmée, ამბობს, რომ მას უნდა ქალების სიყვარულს უმღეროს. იმ სიტყვით და ფორმით, რა ფორმითაც ყველაზე მეტად უყვარს: მთელი მისი ქართულ-ხალხურ-პოპულარულ-ფანოღური შეჯვარებით. რაც შეეხება სიმღერას დაო, გთავაზობთ მის რემიქსს, რომელიც 2022 წლის მაისში გამოვიდა. თინის თქმით, სიმღერა, ფაქტობრივად, აქტივისტურ დონეზეა გაკეთებული და მის პროდუსინგზე თავადვე აქვს შენიშვნები, თუმცა, იმ ჯგუფის შესაძლებლობებით, რომელიც სიმღერაზე მუშაობდა, სული და გულია ჩადებული.
1-4 დეკემბერს, მოლდოვის დედაქალაქ კიშინიოვში ყოველწლიური ქვიარ კინოფესტივალი, Queer Voices (ქვიარ ხმები) მეხუთედ გაიმართა, რომელსაც ქვიარის წარმომადგენლებიც დაესწრნენ. კინოფესტივალი (თუ, რა თქმა უნდა, უბრალოდ ასე შეიძლება ეწოდოს მრავალმხრივი აქტივობებით დახუნძლულ ფესტივალს) ძირითადად დოკუმენტურ ფილმებზეა ორიენტირებული და მოლდოველი თუ მსოფლიოს სხვა მრავალ ქვეყანაში მცხოვრები ლგბტქია+ ადამიანების ხმებს აჟღერებს. რაც მთავარია, ფესტივალი ადგილობრივ თემის წევრებს შთაგონებასა და გამოცდილებას აძლევს, რომ საკუთარი ამბის მთხრობელებად თვითონ იქცნენ.
„კინოს ადამიანების შთაგონება შეუძლია. ეკრანს აქვს ეს გამორჩეული ძალა, ადამიანს იმ მოგზაურობისკენ მიუძღვის, რომელიც მრავალ ჭეშმარიტებას გვასწავლის. საშუალებას გვაძლევს, სხვის გამოცდილებაში არეკლილ ჩვენს ფიქრებს დავაკვირდეთ. ამიტომ, მჯერა, რომ კინოს აქვს ძალა, მათ შორის, ქვიარ უფლებების გაუმჯობესების თვალსაზრისით“, — ამბობს მაქსიმ კარლანი, მოლდოველ-ბერძენი რეჟისორი, სცენარისტი და აქტივისტი, რომელმაც შვედური ინსტიტუტის მხარდაჭერით პირველი და ერთადერთი მოლდოვური ქვიარ ფესტივალი, ქვიარ ხმები 5 წლის წინ წამოიწყო.
ამ სტატიაში თქვენც გაგიზიარებთ იდეას, რომელიც დეკემბრის თოვლიან კიშინიოვში შესანიშნავ ქვიარ ფესტივალზე (შემთხვევით) მოხვედრილს ამეკვიატა და დღემდე თავს არ მანებებს — ყველას გვაქვს ამბავი, რომელიც მოყოლად ღირს და მას ჩვენზე უკეთ ვერავინ მოჰყვება. ამასთან, ვეცდები დაწვრილებით გიამბოთ ფესტივალის დაფუძნების იდეასა და პროგრამაზე, რომელიც კიდევ დიდხანს მემახსოვრება.
„ქვიარ კინოფესტივალის იდეა დოკუმენტური ფილმების ფესტივალის, Moldox-ის ორგანიზებით დაიწყო, რომელიც სოციალურ ცვლილებებს ისახავს მიზნად. ფესტივალის ფარგლებში, სამხრეთ მოლდოვაში მდებარე ჩემს მშობლიურ პატარა ქალაქში ლგბტქი ფილმის ჩვენება გადავწყვიტეთ, რაც მარტივი არ ყოფილა. არ ვიცოდით, როგორი რეაქცია ექნებოდა ხალხს, თუმცა ეს ჩემთვის მნიშვნელოვანი იყო, რადგან მეც გეი ვარ და ხალხის ყურადღების ლგბტქი საკითხებისკენ მიმართვა მინდოდა. მიუხედავად ამისა, გარკვეული შიში მქონდა. მოკლემეტრაჟიანი ფილმის ჩვენება გავმართეთ და კონსერვატიულმა საზოგადოებამ ეს ფაქტი კარგად მიიღო, მეტიც, გამოხმაურება შესანიშნავი იყო — არავის დაუტოვებია დარბაზი, არავის გაუპროტესტებია. ამიტომ, ვიფიქრეთ, რატომ არ გვაქვს სრულფასოვანი ქვიარ კინოფესტივალი კიშინიოვში? რატომაც არა?!“, — აღნიშნავს მაქსიმი.
მისი თქმით, ფესტივალის პირველ წელს ახალი, მისთვის უცნობი სახეების ხილვას, ფართო აუდიტორიის დაინტერესებას არ ელოდა, თუმცა პირველ ფესტივალს უამრავი ადამიანი დაესწრო, რომელიც იქამდე ლგბტქი უფლებადაცვით ღონისძიებებში აქტიურად არ მონაწილეობდა.
“მათ ფილმების ნახვა უნდოდათ, თემის მხარდაჭერის სურვილი და ჩართულობისთვის მზაობა ჰქონდათ. მას შემდეგ ფესტივალი უფრო და უფრო იზრდება და ძლიერდება”.
ფესტივალი, რომელიც ყოველწლიურად ზამთრის პერიოდშია, გაყინულ, გაურემონტებელ ისტორიულ ნაგებობაში, Muzeul Zemstvei-ში იმართება, რაც თავდაპირველად დისკომფორტსაც კი გაგრძნობინებს, მაგრამ მალევე ხვდები, რომ თემის წევრები, ორგანიზატორები, ყველა ადამიანი, რომელიც ამ სივრცის ერთგულია, ფესტივალს ერთად ქმნის. როგორც მაქსიმმა მოგვიანებით სიტყვებითაც დამიდასტურა, „გამოწვევების მიუხედავად და იქნებ სწორედ ამის გამოც, ღონისძიება ყველა სხვა გამოცდილებისგან გამორჩეულია და მეტიც, ერთგვარად ხელშემწყობიც კი“.
თითოეული ადამიანის ერთობლივი ძალისხმევით იქმნება გამოცდილება, რომელსაც ვერაფერს შეადარებ. ცხადად ჩანს, ხედავ კავშირებს, მეგობრობას, რომელიც თემის წევრებს შორის არსებობს და ისიც ზუსტად იცი, რომ ამ ერთიანობის გამო, გამორიცხულია, ფესტივალმა წარმატებით არ ჩაიაროს.
მცირე ხანია, რაც ქვიარ ხმებს კიდევ ერთი სიახლე, ქვიარ კაფე შეემატა, რომელიც იმავე შენობაში მდებარეობს და კვირაში სამი დღე მუშაობს. ადგილობრივი თემის წევრების თქმით, ეს ერთადერთი ლგბტქი გასართობი სივრცეა კიშინიოვში.
„ქვიარ კაფეს გახსნა ქვიარ ხმების დამსახურებაა. წინა წელს კაფეს სივრცე უბრალოდ მოსასვენებელი ადგილი იყო, სადაც ფილმის ჩვენებებს შორის შუალედებში დალევა და განტვირთვა შეგვეძლო. ფესტივალი ზამთარშია, შენობაში ცივა და ფილმიდან ფილმამდე ხალხის შენარჩუნება პრობლემა იყო. ვიფიქრეთ, რომ მსგავსი სივრცე დაგვემატებინა, რამაც თემის გაძლიერებას, სოციალიზაციას ხელი შეუწყო, ამიტომ ფესტივალის ფარგლებში მოწყობილმა სივრცემ არსებობა განაგრძო და ხალხის დაახლოებას ხელი შეუწყო“, — აღნიშნავს მაქსიმი.
ქვიარ ხმების ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტი საერთაშორისო და ადგილობრივი ფილმების ჩვენებებია. თუმცა, ფესტივალის მთავარი მიმართულება მაინც სამუშაო შეხვედრებია, რომლის მონაწილეები ფილმების იდეებს და მოკლე ვიდეო მონახაზს წარადგენენ და იმედისმომცემი პროექტების ავტორებს მომდევნო ფესტივალისთვის სრულმეტრაჟიანი ნამუშევრების მომზადება შეუძლიათ. ამ პროცესში კი აქტიურად არიან ჩართული ქვიარ ხმების გუნდის პროფესიონალი წევრები, რომლებიც საკუთარ გამოცდილებას დამწყებ რეჟისორებს უზიარებენ.
„ხმა უნდა ამოვიღოთ და მოვყვეთ ჩვენი ამბები. სხვა ვის ადარდებს ჩემი ამბავი, თუ არა — მე“
აღარც კი მახსოვს, ფესტივალის პროგრამაში ჩართულ რომელ ფილმში მოვისმინე ეს ფრაზა, რომელიც ტელეფონის ნოუთებში ჩავინიშნე, მაგრამ ეს ნაკლებად მნიშვნელოვანია. მთავარი ისაა, რომ ქვიარ ხმები სწორედ ამ იდეის ირგვლივ ვითარდება და მიზნად ისახავს თემის წევრების გაძლიერებას, მათი გამოცდილებების, სათქმელის მოყოლას, საავტორო დოკუმენტური კინოს კეთების სურვილის მხარდაჭერასა და გამოცდილების გაზიარებას, რათა საბოლოო შედეგი კონცეპტუალურად გამართული და აუდიტორიისთვის საინტერესო გამოვიდეს, დამწყებ შემოქმედებს კი შესაძლებლობა მისცეს, რომ პროფესიულად კიდევ უფრო განვითარდნენ და კინოინდუსტრიაში თუ აქტივიზმში თავის დამკვიდრება შეძლონ.
ყოველი ფესტივალის მიმდინარეობისას, დაინტერესებულ ადამიანებს საკუთარი ფილმის იდეის წარდგენა, სამუშაო შეხვედრების შედეგად თემების დამუშავება და 5-დღიან პერიოდში მცირე ვიდეო სინოფსისის მომზადება შეუძლიათ, რომლებსაც ფესტივალის დასკვნით დღეს აუდიტორიას წარუდგენენ. იმედისმომცემ პროექტს სპეციალური ჟიური ასახელებს და ინდუსტრიის გამოცდილ ადამიანებთან ერთად სრულმეტრაჟიან პროექტზე მუშაობის პროცესი იწყება. ყველა ადამიანს თანაბრად აქვს შანსი, რომ საკუთარი ხმა გააჟღეროს და ფილმის სცენარისა და გადაღების პროცესში ჩაერთოს, რომლის პრეზენტაცია ისევ ფესტივალის მიმდინარეობისას, მომდევნო წელს შედგება.
როცა ქვიარ ფესტივალი თუ ლგბტქი ორგანიზაცია თვითონ არის თანასწორობის იდეის მხარდამჭერი და მიზნად ისახავს უფლებრივი მდგომარეობისა და ხილვადობის გაუმჯობესებას ამასთან, ცდილობს, რომ ლგბტქი ადამიანები პასიური როლიდან გამოიყვანოს, მათ გაძლიერებაზე იზრუნოს, პროფესიული განვითარების შესაძლებლობება მისცეს და მაქსიმალური გააკეთოს, რომ ადამიანებმა მათივე გამოცდილება აქციონ პროგრესისკენ გადადგმულ ნაბიჯად. ასე ვთქვათ, ცდილობს, შექმნას გარემო, რომელიც ადამიანების ყურადღებას მოქმედებისკენ, გამოწვევებზე დაფიქრებისკენ მიმართავს, პროგრესის მიღწევა ბევრად მარტივდება. ქვიარ ხმებს სწორედ აღნიშნული ღირებულებები გამოარჩევს.
2022 წლის ფესტივალზე შედგა 2020 წლის სამუშაო შეხვედრების გამარჯვებული იდეის მიხედვით გადაღებული ფილმის, Happy Land-ის პრემიერა, რომელიც სამი ქალი რეჟისორის: ვასილუტა ვასილაჩეს, ელენა კულიკისა და ტომა პანის დოკუმენტური ნამუშევარია. Happy Land ერთ მთავარ კითხვაზე პასუხს იკვლევს — რა არის ბედნიერება და იმსახურებს თუ არა ყველა? ფილმის მსვლელობისას კიშინიოვის ლგბტქი თემს ვეცნობით, ქვიარ მეგობრულ ადგილებს ვსტუმრობთ და ამ სივრცეებში დანახული ურთიერთსიყვარულის, პატივისცემის, ოჯახური, მეგობრული თუ ადამიანური ბედნიერების ამბებს ვიგებთ, რომლის საპირწონედ ქუჩის გამოკითხვის სცენებს ვხედავთ, რომელთა ნაწილში სამწუხარო შერჩევითი დამოკიდებულება მჟღავნდება — “ბედნიერებას იმსახურებს ყველა, თუმცა ქვიარ ადამიანები ნაკლებად“.
წლევანდელი ფესტივალის კიდევ ერთი ფილმი, რომელიც ასევე 2020 წლის სამუშაო შეხვედრების შედეგად დამუშავდა, არის Between Two Worlds, რომელიც ახალგაზრდა ქვიარ ადამიანის, დოის ისტორიას გვიყვება. დოი ცდილობს, საკუთარი თავი ბინარულობის ჩარჩოს მიღმა დაინახოს და სოციალური წნეხისა და მენტალური ჯანმრთელობის გამოწვევების მიუხედავად, თვითგამორკვევის, საკუთარი თავის შეყვარებისა და ტრანზიციის ემოციურად დამღლელ გზაზე შემართება არ დაკარგოს. ფილმის რეჟისორები თვითონ დოი-რომანტა დოჩიტანი და ანა გურდიში არიან, რომლებმაც მნახველების ყურადღება სექსუალობისა და გენდერული იდენტობის მიღების ინდივიდუალური გამოცდილების გააზრებისკენ მიმართეს, რომელიც, დარწმუნებული ვარ, თემის არაერთი წევრის ამბავთან იქნება თანაზიარი.
2021 წლის ფესტივალის სამუშაო შეხვედრების ფარგლებში დამუშავებული კიდევ ერთი ფილმის, Queerky Town-ის სამუშაო ვერსიის პრემიერაც წლევანდელ ფესტივალზე შედგა. რეჟისორი კრისტიან დოროფტეი კიშინიოვის მცხოვრებლების გამოკითხვის, იუმორის განვითარების გზის გააზრებისა და აბსურდული, სახუმარო ჩანართების საშუალებით ყოველდღიური ცხოვრების ხუმრობანარევ სარჩულს იკვლევს. დოროფტეი ცდილობს, იუმორი ჰეტერონორმატიული აღქმის მიღმა დაინახოს და მკითხველი ქვიარ ქალაქის ქუჩებში ამოგზაუროს.
2022 წლის ფესტივალის სამუშაო შეხვედრების გამარჯვებული სტელა როქსანას, დამწყები ტრანსგენდერი რეჟისორის იდეა გახდა, რომელმაც საკუთარი იდენტობის მიღების, ოჯახის წევრებთან ურთიერთობისა და ტრანზიციის თანმდევი გამოწვევების მოყოლა განიზრახა. როქსანას მიერ შექმნილი სრულმეტრაჟიანი ფილმის პრემიერა, სავარაუდოდ, მომდევნო წლის ფესტივალზე შედგება.
ქვიარ ხმების ერთ-ერთი უმთავრესი მიზანი ადგილობრივი ლგბტქი სცენის განვითარების ხელშეწყობაა, ამიტომ ღონისძიების ორგანიზატორები ყოველი ფესტივალის განმავლობაში გეგმავენ სხვადასხვა კულტურულ და სასწავლო აქტივობას, რომელიც თემის წევრების დაინტერესებას შეუწყობს ხელს. ასეთი იყო, მაგალითად, ვოგის გაკვეთილები, რომელიც 2021 წლის ფესტივალზე ჩატარდა.
მაქსიმის თქმით, უნდათ, რომ „ადგილობრივებში დაინტერესების მარცვალი გააღვივონ”, რათა ფესტივალის დასრულების შემდეგ ადამიანებს სურვილი და მონდომება გაუჩნდეთ, რომ ქვიარ ხელოვნებაში უკეთ გაერკვნენ და თვითონაც იქცნენ პერფორმერებად.
2022 წლის ქვიარ ხმების ფარგლებში სამი სხვადასხვა აქტივობა დაიგეგმა — დრეგ შოუ, ბალრუმი და პერფრომატიული პოეზიის საღამო.
მოლდოვას ადგილობრივი დრეგ სცენა განვითარების ადრეულ ეტაპზეა და მხოლოდ ერთეულ დრეგ არტისტს თუ ნახავთ. ამიტომ, დრეგ შემსრულებლები საბერძნეთიდან ჩამოიყვანეს. მათ ფესტივალის სტუმრებს შოუ წარუდგინეს, დრეგ ხელოვნებას აზიარეს, საკუთარი დრეგ სახლები გააცნეს და ამ გზით ადგილობრივებს დრეგ სცენის მუშაობის სპეციფიკა წარუდგინეს.
ფესტივალის ერთ-ერთი მთავარი ღონისძიება ბალრუმი იყო, რომლის ჟიურის წევრები და წამყვანი ასევე არ იყვნენ ადგილობრივები. სამი სხვადასხვა ქვიარ სახლის წარმომადგენლებმა დამსწრეებს ბალრუმის ისტორია და სპეციფიკა გააცნეს. ბალრუმებისთვის დამახასიათებელ სხვადასხვა კატეგორიებში ადგილობრივებმა მიიღეს მონაწილეობა.
ყველაზე დიდი სიახლე, რომელიც ფესტივალის განმავლობაში ვნახეთ, ბერლინური ქვიარ სახელოვნებო ჯგუფების, “Queerdos” პერფორმანსი იყო — ერთგვარი მცდელობა, ეკვლიათ, რა ადგილი აქვს ქვიარ სხეულსა და იდენტობას საჯარო სივრცეში, როგორია ჩაგვრის ისტორია და როგორია ბრძოლა ხილვადობისთვის რელიგიური, სოციალური, ეკონომიკური თუ პოლიტიკური ჩაგვრის პირობებში.
ბერლინიდან ჩამოსულმა შემსრულებლებმა პერფორმანსისას აითვისეს კიშინიოვის ქუჩები, კაფეები, სასწავლო სივრცეები და პოეტური მანიფესტები გააჟღერეს. პერფორმერებთან ერთად მოვიარეთ ქუჩები, სხვადასხვა ლოკაციაზე მათ სათქმელს მოვუსმინეთ, ჩვენც ვიქეცით პერფორმანსის ნაწილად და ბოლოს აუდიო-ვიზუალური პერფორმანსის გზით მიმღებლობისა და, ზოგ შემთხვევაში, უხილავი ჩაგვრების შესახებ მოყოლილი ამბების შემსწრე გავხდით.
ქვიარ კინოფესტივალის უმნიშვნელოვანესი ნაწილი, რა თქმა უნდა, საერთაშორისო ფილმების ჩვენებაც იყო. ფესტივალის პროგრამა სამხრეთ ამერიკულ, აზიურ თუ ევროპულ ფილმებს აერთიანებდა, რომლების შესახებ ქვიარის ამ სტატიაში შეგიძლიათ წაიკითხოთ. გარდა ამისა, ყველა საფესტივალო დღე ითვალისწინებდა მოკლემეტრაჟიანი მხატვრული და დოკუმენტური ფილმების ჩვენებებს, რომლებიც საერთაშორისო გამოცდილების გაზიარებას ისახავდა მიზნად. ფესტივალის ამ ნაწილზე ცალკე სტატიაში შეძლებთ წაკითხვას.
მიუხედავად იმისა, რომ როგორც მაქსიმმაც აღნიშნა, მოლდოვამ ლგბტქი უფლებების გაუმჯობესების გზაზე გარკვეული პროგრესის გზა უკვე გაიარა, ჯერ კიდევ პრობლემაა „საზოგადოების მხრიდან მიმღებლობის თვალსაზრისით. დაბალია ხელოვნებაში ქვიარ რეპრეზენტაცია. ჩვენ, ფაქტობრივად, არ ვარსებობთ ზოგადი სოციუმისთვის და აგრესიული თავდასხმების სიმცირის მიუხედავად, ოჯახების, სასწავლო სივრცეების, გარემოს იმგვარად ადაპტაცია, რომ ქვიარ ადამიანები გარიყულად არ გრძნობდნენ თავს, ჯერ კიდევ პრობლემაა“. ამიტომ, ფესტივალი ახლა არანაკლებ საჭიროა, თუ უფრო მეტადაც არა.
„ჩვენ ძლიერი თემი ვართ და არ ვგულისხმობ მხოლოდ ლგბტქი თემს. გვინდა, უფრო მეტი ადამიანი გავაერთიანოთ. დიდი იმედი გვაქვს, თუნდაც ეს სივრცე, სადაც ახლა შევიკრიბეთ, ასე ვთქვათ, მეინსტრიმული თავშეყრის ადგილი გახდება და სხვადასხვა სოციალურ ჯგუფს შორის დიალოგს შევუწყობთ ხელს, შევქმნით მოცემულობას, რომელშიც ყველა ადამიანი მიღებულად იგრძნობს თავს. ამასთან, გვინდა, მოლდოვური ქვიარ კულტურა ქვეყნის საზღვრებს მიღმაც გავრცელდეს“, — აღნიშნავს მაქსიმი ფესტივალის შორსმიმავალ მიზნებთან დაკავშირებით.
მაქსიმმა ისიც გამიზიარა, რომ ისურვებდა რეგიონის, მოლდოვის მსგავსი გამოცდილების მქონე ქვეყნების პროცესში მეტად ჩართვას, საერთო გამოცდილებების გაზიარების გზით მხარდამჭერი სისტემის შექმნას და სხვადასხვა ქვეყნის, მათ შორის, ქართული კულტურის უკეთ გაცნობას, რათა დავინახოთ, რა არის საჭირო იმისთვის, რომ რეგიონში გარემოს უკეთესობისკენ გარდაქმნა შევძლოთ.
ფესტივალის დასრულების შემდეგ კიშინიოვში კიდევ ერთი დღით დავრჩით, კიდევ ერთხელ დავათვალიერეთ იმ ქალაქის ქუჩები, რომელიც თითქოს დროში გაიყინა — ქალაქის ცენტრშიც კი შეხვდებით შენობების ნანგრევებს, რომელთა გვერდით შუშის ახალ, მახინჯ შენობებს თუ ევროპული ქვეყნებისთვის სახასიათო არქიტექტურის ძეგლებს ნახავთ. აქ სხვადასხვა დრო, განსხვავებული ისტორიისა და ღირებულების მქონე ძეგლები თანაარსებობენ, თუმცა ზედაპირზე ბოლომდე არ ჩანს ის, რაც უმთავრესია — საზოგადოება ნელი ნაბიჯებით, მაგრამ მაინც ვითარდება, მიმღებლობისკენ სვლა გრძელდება და ეს პირველ რიგში იმის დამსახურებაა, რომ თემის აქტიური წევრები, თითოეული ლგბტქი ადამიანი მთელი მონდომებით ცდილობს, მაქსიმალურად ჩართული, ქმედითი, საკუთარი თავისა და საზოგადოებისთვის უკეთესობის მომტანი იყოს. იქნებ, ეს სულაც გარე დამკვირვებლის თვალით დანახული რეალობის ფრაგმენტებია, მაგრამ ის კი ვიცი, რომ ჯერ კიდევ გრძელი გზა გვაქვს გასავლელი და სხვა ქვეყნების გამოცდილებაც გვაჩვენებს, რომ ძალის დაკარგვა და დანებება ამ პროცესში ხელს თუ არ შეგვიშლის, ჩვენც შეგვიძლია პროგრესისკენ მყარად სვლა განვაგრძოთ.
ავტორი: Sian Cain / The Guardian
პოლ იორი საკუთარ ფურგონს მაჩვენებს. მას ყოველთვის უნდოდა, რომ მანქანისგან (“ისინი ფალოსისებრნი არიან, არა?”) სკულპტურა შეექმნა და პანდემიისას, ისევე, როგორც უმეტესი ჩვენგანი, სიკვდილზე ფიქრობდა. ამიტომ, როცა ფურგონი იპოვა, საღებავი სრულად შემოაცალა და მოზაიკად გარდაქმნა. ახლა მანქანას იორის სტილში, წვრილი ნაჯღაბნით აწერია — “გამჟიმე სიკვდილამდე”, ნომრის ადგილას კი დიდი ასოებით არის მიწერილი — “არა ჰომო”.
ასე უბრალოდ ფურგონი როგორ უნდა ვიყიდოთ?
“ონლაინ ვიპოვე”, — მპასუხობს ირონიულად. სულ რაღაც 3 კვირაში დაასრულა. ვთხოვე, ხელები ენახებინა, ველოდი, რომ წლობით სკულპტურებზე და მოგვირისტებაზე ნამუშევარი თითები მოუვლელი ექნებოდა, მაგრამ კოხტად ლაქგადასმულ ფრჩხილებს ვხედავ.
“ახლა ცუდ ფორმაში არ არიან, მაგრამ დიდ ინსტალაციებზე მუშაობის შემდეგ ისე მაქვს, თითქოს მაწანწალა კატებთან ვმუშაობ”, — მპასუხობს პოლი.
სულ რაღაც 34 წლის ასაკში იორის ნამუშევრები ყველასგან გამორჩეულად გასაოცარი, ფერადოვნად ვულგარულია და ასახავს გენდერის, სექსუალობის, პოლიტიკის, რელიგიის, კაპიტალიზმისა და სარეკლამო ინდუსტრიის თემებს. მისი ბოლო და ამ დროისთვის ყველაზე დიდი გამოფენა ახლახან გაიხსნა — საკარნავალო წარმოდგენა მელბურნის თანამედროვე ხელოვნების ავსტრალიურ ცენტრშია წარმოდგენილი.
ის ყველაზე ცნობილი ნარჩენებისგან შექმნილი უზარმაზარი ინსტალაციებით გახდა. ბოლო გამოფენაზე მისი აქამდე ყველაზე დიდი ნამუშევარია წარმოდგენილი — კოშკი და გუმბათი, რომელიც Happy Meal-ის სათამაშოების გროვით, საკოსტიუმო სამკაულებით, ნაქსოვი ნაჭრებით, ნეონის სანათებით, სწრაფი კვების ლოგოებით, დილდოებით, მუხუდოს თუნუქის ქილებით, წინასაქორწინო წვეულებასთან ასოცირებული ნივთებით არის დაფარული. რაღაც მომენტში მგლოვიარე სახით დასცქერის პენისის ფორმის საწრუპებს და ამბობს, “ეს რა ამაზრზენი ქვეკატეგორიაა”.
გამოფენის ნებისმიერ წერტილში ნახავთ მის დელიკატურად ნაგვირისტებ ცისარტყელასებრ ნაყშებს, რომლებიც ვულგარულ, მეამბოხე გზავნილებს შეიცავს კაპიტალიზმისა და კოლონიალიზმის შესახებ. უზარმაზარი ნაქსოვები, თარგები, მძივებით შექმნილი ნამუშევრები გაფორმებულია სლოგანებით, რომლებიც ერთდროულად ქვიარ მგრძნობელობისაც არის და ჰომოფობიურიც, რასისტულიც და ანტირასისტულიც. შეხვდებით ერექციის არაერთ გამოსახულებასაც.
“გაბრუებული კარგა ხნით მიაშტერდები რომელიმეს და აღმოაჩენ, რომ ამდენი ხანი პენისს უყურებდი”, — მეუბნება ცენტრის ერთ-ერთი თანამშრომელი, რომელიც იორის კაშკაშა ნაქარგს შეჰყურებს.
გამოფენა ეკუთვნის მომცრო, მოწესრიგებულ კაცს, რომელიც სიმშვიდეს აფრქვევს და შავი მაისურის მიღმა მარგალიტის ყელსაბამიც მოუჩანს. შოუ 100-ზე მეტ ნამუშევარს აერთიანებს, რომელთა უმეტესი ნაწილი წლობით ავსტრალიის სხვადასხვა გალერეაში გამოფენის შემდეგ შეკრიბეს. ზოგიერთი ათწლეულზე მეტია თვითონაც არ უნახავს, ამიტომ ამბობს — “ძველი ნამუშევრების ნახვა უცნაურ ოჯახურ შეკრებას ჰგავს. ისინი პატარა ბავშვებივით არიან, რომლებიც ჩემს ცხოვრებაში დაბრუნდნენ”.
მისი ნამუშევრები ზედაპირულად შეფასებისას ბედნიერებას ასხივებენ, თუმცა იორი მათ და საკუთარ თავსაც პესიმისტად მიიჩნევს.
“ჩემი ნამუშევრები ბნელი, ცინიკური სიღრმეებიდან მოდის. მათ არ ვხედავ როგორც ბედნიერს — პლასტმასით არის შექმნილი და მილიონობით წელი არ დაიშლება, რაც გულისამრევია”, — ამბობს ის.
მიზიდულობის ნაწილი სწორედ სიბნელიდან მოდის, ფიქრობს ის.
“გამოწვევებით სავსე დროებაში ვცხოვრობთ და ამას მრავალი ადამიანი გრძნობს. როგორც ქვიარ ადამიანი, რომლისთვისაც შეურაცხმყოფელი სახელები ქუჩაში არაერთხელ დაუძახიათ, ვფიქრობ, რომ მარგინალიზებული ხმების ღირებულება ისაა, რომ გადარჩენა ვისწავლეთ. მაგალითად, ნაქსოვი მასალა, რომელსაც მუდმივად ვუბრუნდები, გარკვეულწილად დაცულობის და კომფორტის წყაროა”, — აღნიშნავს პოლი.
იორი მელბურნში დაიბადა და ინგლისელი მამისა და ავსტრალიელი დედის ოჯახიდან არის. რელიგიურ ოჯახში იზრდებოდა, რაც ახალგაზრდა ქვიარ ბიჭისთვის რთული იყო, მისთვის “ჯოჯოხეთური” წლები კათოლიკურ სკოლაში სწავლას უკავშირდება, რა დროსაც ბულინგის სამიზნე იყო.
“მაგრამ კათოლიკურ ეკლესიაში კემპ მგრძნობელობა დიდი დოზით გვხვდება. პერიოდი, რომელიც მე განსაკუთრებით მიყვარს, მე-17 საუკუნის ბაროკოა — დრამატული, მგრძნობიარე, როგორც ჰოლივუდი. ზოგიერთი ნამუშევარი ეროტიკულიც კი არის. ამიტომ, ქვიარობასა და რელიგიას შორის ბევრი კვეთაა, მათ შორის, დეკორატიულობისა და სპექტაკლის/წარმოდგენის სიყვარული”, — აღნიშნავს ხელოვანი.
უნივერსიტეტში არქეოლოგია და ანთროპოლოგია ისწავლა, რაც მის სურვილს კვებავს, რომ ყველაფერი შეაგროვოს ან, როგორც თვითონ ამბობს, “გადაარჩინოს”. ის კაპიტალიზმის ნარჩენებს აგროვებს გადაყიდვის წერტილებიდან ან ონლაინ მაღაზიებიდან და როცა ნამუშევრების შექმნას იწყებს, “იმპროვიზაციას” მიმართავს.
“სანამ არ დავასრულებ, არ ვიცი როგორი იქნება. ბავშვებმაც კი იციან, რომ როცა კოლაჟს ქმნიან — ერთ საგანს დადებ, გვერდით მეორეს მიუდებ და ფიგურას მიიღებ, ამიტომ კომიკურია, როცა ნივთები ერთმანეთს არ ერგებიან”, — ამბობს იორი.
კომპლექსური ქსოვილების მოგვირისტება იორიმ მას შემდეგ დაიწყო, რაც 2010 წელს მენტალური ჯანმრთელობის კრიზისი ჰქონდა, რისი საფუზველიც, მისი თქმით, დაქანცვა იყო. ამ დროისთვის მუშაობდა, სწავლობდა, ხელოვნების ნამუშევრების ქმნიდა და საკლუბო სივრცეებშიც დადიოდა — ყველა ჩამოთვლილ აქტივობას დიდ დროს უთმობდა. მისი ნების საწინააღმდეგოდ 2 კვირით ფსიქიატრიულ კლინიკაში გადაიყვანეს. შემდეგ, როცა დასვენებისა და მედიკამენტური მკურნალობის უკან მოტოვების პერიოდი დადგა, დამოუკიდებლად შეისწავლა კერვა — ხელობა, რომელსაც ხანგრძლივი პოლიტიკური ისტორია აქვს. მაგალითისთვის, სწორედ ამ გზით ქმნიდნენ სუფრაჟისტები საპროტესტო ბანერებს
“ჩემი ნამუშევრების უმრავლესობა მკაფიო პოზიციით გამოირჩევა, რაც მომწონს. პოლიტიკურ ხელოვნებას დიდი ტრადიცია აქვს, მაგრამ თვითონ ხელოვნება სულაც არაა თავისთავად პროტესტი ან აქტივიზმი. ის გვთავაზობს კითხვებს, რომლებიც რადიკალურად ფიქრისკენ მოგვმართავს. მაგალითად, აქ ყოფნის შემდეგ შეიძლება წინასაქორწინო წვეულების პენისის ფორმის საწრუპებს იმავე თვალით აღარასდროს შეხედოთ“, — აღნიშნავს ხელოვანი.
მის ნამუშევრებში ასახული შოკისმომგვრელი და ვულგარული დეტალები შეიძლება მნახველისთვის გამაღიზიანებელიც კი აღმოჩნდეს. 2013 წელს, ბავშვთა პორნოგრაფიის შექმნისა და გავრცელების ბრალდებით დააჯარიმეს და პოლიციამ წმინდა კილდას გალერია დაარბია კიდეც, რადგან ამ სივრცეში გამოფენილი იყო ხელოვანის კოლაჟი, რომელშიც ბავშვების თავების გამოსახულება სქესობრივ აქტში ჩართული კაცების ტანზეა დამაგრებული. ჯარიმა გაუქმდა და სასამართლომ პოლიცია იორის ნამუშევრისთვის მიყენებული ზიანისთვის დააჯარიმა.
“რაც უფრო მემატება ასაკი, უფრო ვხვდები, რომ საზოგადეობაში განხეთქილებაა იმ წარმოდგენებთან დაკავშირებით, რაც ხელოვნების მიმართ არსებობს და იმ ნამუშევრებზე, რომელთაც როგორც ქვიარ ხელოვანი ვქმნი. მაშინ ამ პროცესმა გავლენა იქონია, მაგრამ ათწლეულზე მეტი გავიდა და იმდენსაც აღარ ვფიქრობ”, — ამბობს ხელოვანი.
ახლა ერთობა იმ იდეით, რომ პოპულისტად მიიჩნევენ: ბევრ ადამიანს მოსწონს სწრაფი კვების ობიექტის, Hungry Jacks-ის აბრა, რომელსაც Horny Jocks (აღგზნებული ათლეტი) აწერია და არ ფიქრობენ იმ ღრმა მნიშვნელობაზე, რაც ამის უკან დგას.
“ხალხს ჩემს ნამუშევრებთან ურთიერთობა უკვე აქვს, რაც მაშინვე განმუხტავს იმ დაძაბულობას, რასაც თანამედროვე ხელოვნება იწვევს ხოლმე. სხვების ნამუშევრებზე ამბობენ: “ეს რამდენად საჩემოა? მესმის რა ხდება აქ?”. ჩემი ნამუშევრების დათვალიერებისას კი ადამიანების სიტყვებია: “ასეთი სათამაშო მქონდა”, “ეს ლოგო მეცნობა”. ეს ყველაფერი რეალური ცხოვრებიდან აღებული დეტალებია”, — აღნიშნავს პოლ იორი საუბრის.
“The Colors We Don’t See at The End of The Rainbow” — ეს ახალი ჟანრია ბრუკლინში დაბადებული ფოტოგრაფისა და კინორეჟისორის, ლინდსი პერიმენისგან. Keep Reading
Tbilisi Pride–მა ახლახან აუდიტორიას ახალი წამოწყების შესახებ ამცნო, რომელიც პოსტპანდემიურ პერიოდში ქვიარ სცენის განახლებას, ქვიარ არტისტების მხარდამჭერი პლატფორმის შექმნასა და ლგბტქი ადამიანების გასაძლიერებლად ფონდების მოძიებას ისახავს მიზნად.
Stream for Pride ონლაინ სტრიმინგის სერიაა, რომლის მსმენელებსაც თანხის გადარიცხვა მთელი მსოფლიოდან შეეძლებათ. აღსანიშნავია, რომ პირველი სტრიმიდან შემოსული თანხა სრულად გადაირიცხება უკრაინელი ლგბტქი ადამიანების დასახმარებლად.
Tbilisi Pride-ის პირველი სტრიმი კაფე გალერიში ჩაიწერა, სივრცე კი ვიზუალურმა არტისტმა ATIRAMA-მ გააფორმა. სტრიმინგ სერია პერიოდულად გაიმართება, პირველ სტრიმში კი არტისტების – NASI, GWÄN და 2HS (CrimeB2BSpeedball) – მოსმენას შეძლებთ, ამისთვის 31 მარტს, საღამოს 20:00 საათიდან Tbilisi Pride-ის, KyivPride-ისა და InterPride-ის გვერდებს უნდა მიადევნოთ თვალი, წამოწყებას ქვიარიც შეუერთდა, ამიტომ სტრიმის მოსმენას ჩვენი ფეისბუკ გვერდიდანაც შეძლებთ.
მეჯლისები ქვიარ კულტურის ნაწილად ჯერ კიდევ მე-19 საუკუნის ბოლოს იქცა. აფრიკელ-ამერიკელი და ლათინო ლგბტქი ადამიანების მიერ დაწყებული ქვიარ საღამოები ერთადერთი თავშესაფარი იყო მარგინალიზებული ადამიანებისთვის, რომელთაც დრეგ მეჯლისზე მცირე ხნით მაინც შეეძლოთ საკუთარი იდენტობის უსაფრთხოდ გამოხატვა.
დრეგ მეჯლისებისთვის დამახასიათებელია საპირისპირო სქესთან ასოცირებული ტანსაცმლის ტარება, საცეკვაო ნომრები, ვოგინგი, მუსიკალური ნომრების შესრულება, ლიფ სინქი და სხვა. დრეგ მეჯლისების 50-60-იანი წლებიდან კიდევ უფრო განვითარდა და იმდროინდელი სოციუმისგან გარიყული ბევრად მეტი ადამიანი გააერთიანა.
ქვიარ საღამოების შესახებ ფართო საზოგადოებამ 1990 წლის დოკუმენტური ფილმით – Paris is Burning – გაიგო, იმავე წელს გამოვიდა მადონას სიმღერა – Vogue, რაც ქვიარ ანდერგრაუნდ სივრცეების განუყოფელი ცეკვის მიმდინარეობის საყოველთაო აღიარება იყო. ვოგინგი სტილიზებული ცეკვა, გნებავთ, პოზირებაა, რომელიც იმეორებს მოდელების მოძრაობებს, რომელთა გავლენითაც ის შეიქმნა, მეტიც, ვოგინგი სცდება ამ ჩარჩოს და ქმნის გამოცდილებას, რომელშიც მრავალი ინსპირაცია ახლებური, თავბრუდამხვევი სანახაობით არის გაერთიანებული.
დრეგ კულტურა მეინსტრიმულ სივრცეებში სულ უფრო აქტიურად მკვიდრდება, რასაც ხელი ლეგენდარული დრეგ ქვინის, რუპოლის რეალითი შოუმ შეუწყო.
მიუხედავად მზარდი გავლენისა, იმ ქვეყნებში, სადაც ლგბტქი უფლებებისთვის ბრძოლა მნიშვნელოვანი გამოწვევაა, დრეგ კულტურა სულ უფრო ნელა ვითარდება, ამიტომ დავით გოგიშვილის, ვატო კერძაიას, გიორგი ჩემინავას და მათე ხიდეშელის მიერ ჩამოყალიბებული საინიციატივო ჯგუფის იდეა, რომ საქართველოში ყოველთვიური დრეგ მეჯლისები გაემართათ, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ქართველი ლგბტქი ადამიანებისთვის. საინიციატივო ჯგუფის წამოწყებას Tbilisi Pride-იც შეუერთდა და ერთობლივი ძალებით იდეა რეალობად აქციეს.
24 მარტს, მტკვარზე პირველი დრეგ მეჯლისი გაიმართა, რომლის თემატიკა ვედრება და ყვავილები იყო. საღამომ დრეგ მეჯლისების ხანგრძლივი ისტორიისთვის დამახასიათებელი არაერთი კულტურული თავისებურება გაიმეორა – დრეგ პერფორმანსი, დრეგ ქვინების შეჯიბრი, პოზირება, ვოგინგი და, რა თქმა უნდა, ცეკვა, რომელმაც ლგბტქი ადამიანები და მხარდამჭერები უსაფრთხო სივრცეში გააერთიანა.
დრეგ შემსრულებლების შეჯიბრება თვეში ერთხელ გაიმართება და „მიზნად ისახავს საქართველოში ბალის კულტურის განვითარებას, ქვიარ არტისტებისა და თემის გაძლიერებას და მათ შესაკავშირებლად უსაფრთხო სივრცის შექმნას, სადაც ყველას შეეძლება თვითგამოხატვა თავისუფლად და შეუზღუდავად“.
პირველ დრეგ მეჯლისზე საკუთარი ნამუშევარი შეასრულა ქვიარ არტისტმა / მომღერალმა THE MADLENA-მ, რომლის სიმღერის – Manifest – განახლებული ვერსია მეჯლისის სტუმრებმა უკრაინის მხარდამჭერი ვიზუალური გაფორმების ფონზე მოისმინეს. უკრავდნენ ქართული ელექტრონული სცენის გამორჩეული არტისტები Moku T და Kravai.
რაც ყველაზე მთავარია, Matt Shelly-ს მასპინძლობით გამართულ დრეგ შეჯიბრში 8 დრეგ შემსრულებელი მონაწილეობდა, რომლებიც ჟიურის და აუდიტორიის წინაშე სანახაობრივი ლიფ სინქებით წარსდგნენ. ლიფ სინქ ნომრები პოლიტიკურ სიტუაციას, სოციალურ გამოწვევებს, მენტალურ ჯანმრთელობას, ურთიერთობის პრობლემებს ეხმიანებოდა.
შეჯიბრის პირველ ტურში BIPOLARA, Lile, Pusseidon, Lucy Lou, Gerilyn Stone, Sofio McQueen და Not So Virgin Mari მონაწილეობდნენ, მათ შორის სამმა ჟიურის ერთნაირი ქულები დაიმსახურა და მეორე ტურში გამარჯვებულის გამოსავლენად ლიფ სინქის შესრულება ერთდროულად მოუწიათ. ჟიურის რჩეული Gerilyn Stone გახდა, საკუთარი რჩეული დაასახელეს კონსულებმა, მათი რჩეული Lile გახდა, რომელიც დრეგ ქვინების ფავორიტადაც დასახელდა, საკუთარი რჩეული გამოავლინა Tbilisi Pride-მაც.
დრეგ მეჯლისი ვოგინგით გაგრძელდა, რომელში მონაწილეობაც ნებისმიერ მსურველს შეეძლო.
პირველ დრეგ მეჯლისზე არსებული დონაციის ყუთებიდან და QR კოდის დასკანერებით შემოსული თანხა KyivPride-ს გადაერიცხება და უკრაინაში მცხოვრები ლგბტქი ადამიანების საჭიროებებს მოხმარდება. როგორც ღონისძიების აღწერაში ვკითხულობთ: „ჩვენ მხარდაჭერას ვუცხადებთ მამაც უკრაინელ ხალხს მათ ბრძოლაში, რადგან ომი, რომელშიც ისინი ჩაებნენ, არ არის ომი ორ ქვეყანას შორის. ეს არის სიმართლის და სიცრუის, კეთილისა და ბოროტის ომი. ამ ომში წყდება: ადამიანის უფლებებს დაიცავენ თუ ფეხქვეშ გათელავენ; ვიცხოვრებთ უსაფრთხო გარემოში თუ ქიმიურ და ბირთვულ კატასტროფას მივიღებთ. ეს ჩვენი ომიცაა. ამ ომში უკრაინელი ქვიარ ადამიანები მამაცურად იბრძვიან და პირველ ღამეს შემოსული შემოწირულებები სწორედ მათ დასახმარებლად გადაირიცხება“.
თუ პირველ დრეგ მეჯლისს დააკლდით, გული ნუ დაგწყდებათ, მომდევნო ქვიარ საღამო ერთ თვეში ისევ მტკვარზე გაიმართება, თანაც, 24 მარტს შეჯიბრში მონაწილე დრეგ შემსრულებლების ნიჭი ქართული დრეგ სცენის იმედისმომცემ მომავალს გვპირდება, რომელიც, სავარაუდოდ, სულ უფრო მეტ ადამიანს დააინტერესებს და, ალბათ, დრეგ მეჯლისები ახალ შემსრულებლებსაც გაუხსნის გზას.
Untitled Gallery Tbilisi პროექტ ფუნგუსთან და Ria Keburia Foundation-თან ერთად უკრაინელი ქვიარ არტისტებისთვის სარეზიდენციო პროგრამას აცხადებს.
სარეზიდენციო პროგრამა 20-დან 30 აპრილამდე გაგრძელდება და 5 ქვიარ არტისტი იმუშავებს წინასწარ გამოცხადებულ თემებზე, რომელთა გამოფენაც პირველ მაისს შედგება. უკრაინელ არტისტებს სარეზიდენციო პროგრამაზე დარეგისტრირებისთვის ვადა 11 აპრილამდე (18:00 საათამდე) აქვთ.
„ტერორი, რომელსაც რეგიონში ყველა განვიცდით, სხვადასხვა მიმართულებით შიშებს აძლიერებს. ამ სიტუაციაში, ქვიარ ადამიანიები და ხელოვანები ერთ-ერთი ყველაზე დიდი გამოწვევისა და ტრავმის წინაშე არიან: ისინი იმ თვითაღმოჩენის პირისპირ რჩებიან, რას ნიშნავს იყო ქვიარი ამ საომარი თავდასხმის კონტექსტში, აქვთ მომავლის იმედები და შიშები იმასთან დაკავშირებით, როგორ ააშენებენ ცხოვრებას ნანგრევებიდან, რა ელით მათი ელემენტარული ადამიანური უფლებების აღიარებასა და დაცვას, რაც იმაზეა დამოკიდებული, ვინ მოიგებს ომს.
მუტაცია და სოლიდარობა იქნება ორი მთავარი თემა, რომელზეც ხელოვანები რია ქებურიას ფონდის რეზიდენციაში (კაჭრეთში) ცხოვრებისას იფიქრებენ. 10 დღის განმავლობაში, 5 ქვიარ არტისტი უკრაინიდან ამ თემებს დაამუშავებს, შემდეგ კი ნამუშევრების პრეზენტაცია გაიმართება და 10-დღიანი პერიოდი გამოფენით დასრულდება. ამის შემდეგ Untitled Gallery-ში, თბილისში მოეწყობა საჯარო დისკუსია“, – ვკითხულობთ Untitled Gallery Tbilisi-ს მიერ გამოქვეყნებულ განცხადებაში.
სარეზიდენციო პერიოდში საცხოვრებელ სივრცეს, კვებას და თბილისიდან კაჭრეთამდე და უკან ტრანსპორტირებას პროექტის ორგანიზატორები უზრუნველყოფენ.
