თანასწორობის მოძრაობის დაკვეთით ჩატარებული ახალი კვლევა — ბულინგი საქართველოს საჯარო სკოლებში — ბულინგის გავრცელების პრაქტიკას, არსებულ რეგულაციებს, სახელმძღვანელოებში ბულინგის თემატიკასა და პოლიტიკის დოკუმენტებში ბულინგის შესახებ არსებულ მექანიზმებს სწავლობს. კვლევის თანახმად საჯარო სკოლებში
მე ვარ დავით კახაბერი, თანასწორობის მოძრაობის დირექტორი. მიუხედავად იმისა, რომ ბევრჯერ მქონია განცდა და სურვილი, ყველაფერი მიმეტოვებინა და ხელები ჩამომეშვა, მაინც ვერ შევძელი და ბოლოს მაინც უკან ვბრუნდები ხოლმე. ალბათ ამის მიზეზი არის იმედი, რომ რაღაცას შეცვლი. ეს იმედი მქონდა
23-დან 28 ივლისის ჩათვლით, თანასწორობის მოძრაობისა და ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფის (WISG) თანაორგანიზებით, ქვიარ-ფემინისტური საზაფხულო სკოლა მოეწყობა. საზაფხულო სკოლაში მოხვედრის შესაძლებლობა იმ ადამიანებს ექნებათ,
ჰომოფობიასთან, ბიფობიასთან და ტრანსფობიასთან ბრძოლის დღეს, 17 მაისს, ლგბტქი სათემო ორგანიზაციებმა — ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერმა ჯგუფმა, თანასწორობის მოძრაობამ, იდენტობა იუსმა და თემიდამ ერთობლივი განცხადება
თანასწორობის მოძრაობა არის ლგბტქი ადამიანების მხარდამჭერი ორგანიზაცია, რომლის მიზანია, ხელი შეუწყოს ლგბტქი თემისა და ქალების სრულფასოვან ინტეგრაციას საზოგადოებაში. თანასწორობის მოძრაობა იბრძვის საზოგადოებაში არსებული ჰომოფობიისა და სექსიზმის აღმოსაფხვრელად. შესაბამისად, ორგანიზაცია უზრუნველყოფს საჭიროებებზე დაფუძნებულ სოციალური თუ სამართლებრივი სერვისებისა მიწოდებასა და თემის მობილიზაციას, ასევე, მუშაობს საზოგადოების ცნობიერების შეცვლისა და პოლიტიკის ადვოკატირებისთვის.
წარმოგიდგენთ თანასწორობის მოძრაობის აქტივობებს 2023 წლის თებერვლის თვეში:
ქალთა და გენდერულ თანასწორობაზე მომუშავე ორგანიზაციები ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ და პარლამენტის გენდერული თანასწორობის საბჭოს თავმჯდომარეს, ნინო წილოსანს მიმართავენ. ორგანიზაციები მოუწოდებენ დეპუტატს, რომ არ დაუჭიროს მხარი რუსულ კანონპროექტს და დაარწმუნოს მისი კოლეგები, რომ ეს კანონი დააზიანებს და გაანადგურებს არამხოლოდ სამოქალაქო საზოგადოებას საქართველოში და ჩაახშობს თავისუფალ, ეთიკურ მედიას, არამედ პირდაპირ იმოქმედებს საქართველოს თითოეულ მოქალაქეზე, პირველ რიგში კი, ყველაზე დაუცველ ჯგუფებზე, როგორებიც არიან ქალები, გოგოები და ბავშვები.
განცხადების თანახმად, თუ საქართველოს პარლამენტი მიიღებს ინიცირებულ რუსულ კანონს, ყველა მიღწევა, რომელიც დაიდო გენდერული თანასწორობისა და ქალთა უფლებრივი მდგომარეობის გაუმჯობესების გზაზე, ფუჭად ჩაივლის.
ორგანიზაციები მიმართვაში აღნიშნავენ, რომ რომ საკანონმდებლო აქტის სათაურის ცვლილება, რისი ინიციატორიც ნინო წილოსანი იყო, ვერ გამოიწვევს მისი არსის გაუმჯობესებას. შესაბამისად, მათ მსგავსი ინიციატივა რეალურ გამოსავლად არ ესახებათ.
“ჩვენ, ქალთა ორგანიზაციები, ათწლეულებია ვიბრძვით საქართველოში გენდერული თანასწორობის გაძლიერებისა და ქალებისთვის თანაბარი უფლებებისა და ცხოვრების ღირსეული პირობების შექმნისათვის. ამ წლების განმავლობაში, ჩვენი ერთობლივი ძალისხმევითა და საერთაშორისო პარტნიორების მხარდაჭერით, მრავალ მნიშვნელოვან პროცესს ჩავუყარეთ საფუძველი, რომელმაც თვისობრივად გააუმჯობესა ქალების უფლებრივი მდგომარეობა საქართველოში.
ქალთა მოძრაობის დიდი ძალისხმევის და ადვოკატირების შედეგი იყო საქართველოს პარლამენტში გენდერული თანასწორობის მუდმივმოქმედი საბჭოს შექმნაც. წლების განმავლობაში, ჩვენ ვაგრძელებდით საბჭოსთან შედეგზე ორიენტირებულ თანამშრომლობას. ჩვენი ერთობლივი მუშაობით და საერთაშორისო პარტნიორების მხარდაჭერით, საქართველოში მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა გენდერული თანასწორობის გაძლიერებისკენ მიმართული საკანონმდებლო ჩარჩო და მრავალი მიმართულებით დაიხვეწა პოლიტიკა.
გაუმჯობესებულ საკანონმდებლო ჩარჩოს და პოლიტიკის განხორციელება რეალობაში სწორედ ჩვენი გავლით ხდება. ჩვენ, ქალთა ორგანიზაციები, ვიდექით და ვდგავართ ადამიანების დაცვის სადარაჯოზე. ჩვენ ვმუშაობთ ძალადობა გამოვლილ ადამიანებთან, შშმ ქალებთან, კონფლიქტის შედეგად დაზარალებულ თემებთან, სექსუალური შევიწროების მსხვერპლ ქალებთან და გოგოებთან, ბავშვობის ასაკში ქორწინების რისკის წინაშე მდგომ ოჯახებთან, ახალგაზრდებთან, ხანდაზმულებთან, ბავშვებთან და ყველა იმ ადამიანთან, ვისაც ჩვენი მხარდაჭერა სჭირდება. ჩვენ გვეამაყება, რასაც ვაკეთებთ და გვჯერა, რომ სწორედ ეს არის გზა ჩვენი ქვეყნის უკეთესი, ევროპული მომავლისაკენ.
ყველა ეს მიღწევა და ყველა აგური, რომელიც დაიდო გენდერული თანასწორობის და ქალთა უფლებრივი მდგომარეობის გაუმჯობესების გზაზე, ფუჭად ჩაივლის, თუ საქართველოს პარლამენტი მიიღებს ინიცირებულ რუსულ კანონს.
ღრმად ვართ დარწმუნებულნი, რომ ამ კანონის მიღება დააზიანებს არამხოლოდ საქართველოს ახალგაზრდა დემოკრატიას და ძირს გამოუთხრის ჩვენს პროდასავლურ გეზს, არამედ პირდაპირ იმოქმედებს ყველა იმ ადამიანის ცხოვრებაზე და ბედზე, ვისაც ამდენი წელია ერთობლივად ვაძლიერებთ.
ჩვენ გვჯერა, რომ თქვენ, როგორც საქართველოს პარლამენტის გენდერული თანასწორობის საბჭოს თავმჯდომარე, ადამიანი, რომელიც იმედად ესახება ბევრ ძალადობა გამოვლილ ქალს, და როგორც რიგითი მოქალაქე, ქალი, სრულიად იაზრებთ იმ საფრთხეს, რასაც აღნიშნული კანონები, მიღების შემთხვევაში, უქადის ჩვენ ქვეყანას.
შესაბამისად, მოგიწოდებთ, არ დაუჭიროთ მხარი მას და დაარწმუნოთ თქვენი კოლეგები, რომ ეს კანონი დააზიანებს და გაანადგურებს არამხოლოდ სამოქალაქო საზოგადოებას საქართველოში და ჩაახშობს თავისუფალ ეთიკურ მედიას, არამედ პირდაპირ იმოქმედებს საქართველოს თითოეულ მოქალაქეზე, პირველ რიგში კი, ყველაზე დაუცველ ჯგუფებზე, როგორებიც არიან ქალები, გოგონები და ბავშვები.
ამას გარდა, ვფიქრობთ, რომ საკანონმდებლო აქტის სათაურის ცვლილება ვერ გამოიწვევს მისი არსის გაუმჯობესებას. შესაბამისად, სამწუხაროდ, მსგავსი ინიციატივა არ გვესახება რეალურ გამოსავლად.
იმ შემთხვევაში, თუ თქვენ მხარს დაუჭერთ რუსულ კანონს, თქვენ კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენებთ ყველა იმ მიღწევას, რითაც ასე ამაყობთ.
კანონის მიღების შემთხვევაში, წარმოუდგენლად გვესახება თქვენთან კონსტრუქციული თანამშრომლობის გაგრძელება და შედეგზე ორიენტირებული ერთობლივი საქმიანობა“, — ნათქვამია მიმართვაში.
განცხადებას ხელს ამ დროისთვის 69 ორგანიზაცია აწერს:
ანტიდასავლურმა მოძრაობამ პარლამენტში რუსული კანონის ორი ვერსია წარადგინა. ორივე ითვალისწინებს „უცხოური გავლენის აგენტად“ რეგისტრაციას იმ შემთხვევაში, როცა დაფინანსების წყარო საერთაშორისო ორგანიზაციებია. წინააღმდეგ შემთხვევაში, გათვალისწინებულია ჯარიმა, ახალ ვერსიაში კი არის პატიმრობის შესახებ ჩანაწერიც. შედეგად, საფრთხე ექმნება თავისუფალ მედიას, არასამთავრობო ორგანიზაციების საქმიანობას და უამრავ სერვისს, რომელსაც მოსახლეობა სწორედ არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიის დახმარებით იღებს, მათ შორის, ჯანდაცვის, განათლების, ინფრასტრუქტურული სერვისები და სხვა.
ქართული ოცნება აპირებს პირველი მოსმენით მხარი დაუჭიროს ორივე კანონპროექტს და შემდეგ ვენეციის კომისიას გადაუგზავნოს განსახილველად. შესაბამისად, ანტიდასავლური მოძრაობის მიერ პარლამენტში უკვე რეგისტრირებულ რუსულ კანონპროექტებს მედია და არასამთავრობო ორგანიზაციები ჩვენი მუშაობის შეზღუდვის მცდელობად მივიჩნევთ. ჩვენ გავავრცელეთ ერთობლივი განცხადებაც და აღვნიშნეთ, რომ კანონპროექტი მიმართულია არა მხოლოდ თავისუფალი სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და კრიტიკული მედიის, არამედ — საქართველოს მოსახლეობის წინააღმდეგ. გარდა ამისა, დამატებით განცხადება გავრცელდა მედიის მხრიდან. ხელმომწერი მედიაორგანიზაციები ვაცხადებთ, რომ არ ვაპირებთ „აგენტებად“ რეგისტრაციას, რეგისტრაციას, რადგან კანონის მიზანია, მედიამ და საზოგადოებრივმა ორგანიზაციებმა ვეღარ ასახონ ქვეყანაში არსებული კორუფცია, უსამართლობა და სიღარიბე.
მსგავსი კანონი რუსეთში 2012 წელს მიიღეს. ბოლო დეკადამ ცხადყო, რომ რომ რუსეთის ავტორიტარმა მმართველმა, „გამჭვირვალობის“ მიზეზით მიღებული კანონის მეშვეობით, მედიისა და არასამთავრობო სექტორის კრიტიკული ხმა სრულიად ჩაახშო.
ლგბტქი არასამთავრობო ორგანიზაცია თანასწორობის მოძრაობა აღმასრულებელი დირექტორის პოზიციაზე ვაკანსიას აცხადებს. ამ დროისთვის ორგანიზაციის აღამსრულებელი დირექტორი დავით კახაბერია. თანასწორობის მოძრაობის ახალი აღმასრულებელი დირექტორი მუშაობას 2023 წლის ივლისიდან, 6-თვიანი გამოსაცდელი ვადით დაიწყებს, განაცხადების გაგზავნის ბოლო ვადა კი 10 მარტამდეა.
ვაკანსიის ტექსტის მიხედვით, ორგანიზაციის აღმასრულებელი დირექტორობის კანდიდატები ცოდნის, გამოცდილებისა და უნარ-ჩვევების შესაბამისად შეირჩევიან. კანდიდატებს მოეთხოვებათ:
თანასწორობის მოძრაობის მიერ გამოქვეყნებული ვაკანსიის მიხედვით, ორგანიზაციის აღმასრულებელი დირექტორის ფუნქცია-მოვალეობებში იქნება:
განცხადებების გადარჩევის შემდეგ, შერჩეული კანდიდატები გასაუბრების ეტაპზე გადავლენ. აღმასრულებელი დირექტორის ვაკანსიის სრულად ნახვას თანასწორობის მოძრაობის საიტზე შეძლებთ.
თანასწორობის მოძრაობა არის ლგბტქი ადამიანების მხარდამჭერი ორგანიზაცია, რომლის მიზანია, ხელი შეუწყოს ლგბტქი თემისა და ქალების სრულფასოვან ინტეგრაციას საზოგადოებაში. თანასწორობის მოძრაობა იბრძვის საზოგადოებაში არსებული ჰომოფობიისა და სექსიზმის აღმოსაფხვრელად. შესაბამისად, ორგანიზაცია უზრუნველყოფს საჭიროებებზე დაფუძნებულ სოციალური თუ სამართლებრივი სერვისებისა მიწოდებასა და თემის მობილიზაციას, ასევე, მუშაობს საზოგადოების ცნობიერების შეცვლისა და პოლიტიკის ადვოკატირებისთვის.
წარმოგიდგენთ თანასწორობის მოძრაობის აქტივობებს 2023 წლის იანვრის თვეში:
იხილეთ აგრეთვე:
თანასწორობის მოძრაობა არის ლგბტქი ადამიანების მხარდამჭერი ორგანიზაცია, რომლის მიზანია, ხელი შეუწყოს ლგბტქი თემისა და ქალების სრულფასოვან ინტეგრაციას საზოგადოებაში. თანასწორობის მოძრაობა იბრძვის საზოგადოებაში არსებული ჰომოფობიისა და სექსიზმის აღმოსაფხვრელად. შესაბამისად, ორგანიზაცია უზრუნველყოფს საჭიროებებზე დაფუძნებულ სოციალური თუ სამართლებრივი სერვისებისა მიწოდებასა და თემის მობილიზაციას, ასევე, მუშაობს საზოგადოების ცნობიერების შეცვლისა და პოლიტიკის ადვოკატირებისთვის.
იხილეთ თანასწორობის მოძრაობის 2022 წლის დეტალური ანგარიში.
2022 წლის განმავლობაში თანასწორობის მოძრაობა აქტიურად მუშაობდა ლგბტქი თემის გაძლიერებასა და მხარდაჭერაზე. წელს ორგანიზაცია 11 წლის გახდა. ამ დროის განმავლობაში არსებული მრავალი გამოწვევისა და დაბრკოლების მიუხედავად, თანასწორობის მოძრაობა დღეს ყველაზე დიდ ლგბტქი სათემო ორგანიზაციას წარმოადგენს კავკასიის რეგიონში: მისი სერვისები ფარავს საქართველოს თითქმის ყველა დიდ ქალაქს და ორგანიზაცია მონაწილეობს ყველა იმ მთავარ საადვოკაციო პროცესში, რომელიც ლგბტქი ადამიანებისთვის პოლიტიკური, სოციალური და კულტურული გარემოს ცვლილებას ემსახურება.
ლგბტქი სათემო ორგანიზაციების საქართველოს მთავრობის მიერ „ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის მსხვერპლისათვის გასაცემი კომპენსაციის ოდენობის განსაზღვრისა და გაცემის წესის“ დამტკიცებას გამოეხმაურნენ, რომლით სარგებლობასაც ტრანსგენდერი ქალები ვერ შეძლებენ.
მთავრობის მიერ დამტკიცებული წესის თანახმად, ქალთა მიმართ ძალადობის მსხვერპლი განმარტებულია, როგორც „პირი, რომელიც საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობის შესაბამისად ცნობილია დაზარალებულად საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებულ გენდერული ნიშნით ქალის მიმართ ჩადენილ დანაშაულში და რომელმაც უშუალოდ მიიღო ჯანმრთელობის დაზიანება ან რომელიც გენდერული ნიშნით ქალის მიმართ ჩადენილი დანაშაულის შედეგად გარდაიცვალა“. დამტკიცებული წესის მიხედვით, ჯანმრთელობის დაზიანებად განიხილება ფსიქიკური ტანჯვით მიყენებული ფსიქოლოგიური ზიანიც.
ლგბტქი სათემო ორგანიზაციების განცხადებაში ნათქვამია, რომ საქართველოში ტრანს ადამიანებისთვის თვითიდენტიფიკაციაზე დაფუძნებული გენდერის სამართლებრივი აღიარების მექანიზმი არ არსებობს, რაც ძალადობის მსხვერპლ ტრანსგენდერ ქალებს კომპენსაციით სარგებლობის შესაძლებლობას ართმევს.
“დამკვიდრებული პრაქტიკის თანახმად, ტრანს ადამიანი, რომელიც სქესის დამადასტურებელ ქირურგიულ ოპერაციას ჩაიტარებს და აღნიშნულის დამადასტურებელ ცნობას სამედიცინო დაწესებულებიდან სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოს წარუდგენს, ნებისმიერი დამატებითი ექსპერტიზის გარეშე, მარტივად იცვლის სქესის აღმნიშვნელ ჩანაწერს დაბადების სააქტო ჩანაწერში. რაც შეეხება ტრანს ადამიანებს, ვისაც ქირურგიული ოპერაციის ჩატარება არ სურთ, ან ჯანმრთელობის მდგომარეობის გათვალისწინებით ქირურგიული ოპერაციის ჩატარება არ შეუძლიათ, ან ამ ძვირადღირებული ოპერაციისთვის საჭირო მატერიალური რესურსი არ გააჩნიათ, დამკვიდრებული პრაქტიკით გენდერის სამართლებრივი აღიარების უფლება შეზღუდული აქვთ”, — აღნიშნულია განცხადებაში.
განცხადების ხელმომწერი ორგანიზაციები: თანასწორობის მოძრაობა, ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფი, პერიფერია და თემიდა სახელმწიფოს ახსენებენ, რომ სტამბულის კონვენციის ხელმოწერისას ნაკისრი ვალდებულების 30-ე მუხლის შესრულების მიუხედავად, “არ ასრულებს სტამბულის კონვენციის მე-4 მუხლით გათვალისწინებულ შეთანხმებას იმაზე, რომ მსხვერპლთა უფლებების დამცველი ზომების მიღება ნებისმიერი (მათ შორის, გენდერული იდენტობის) ნიშნით დისკრიმინაციის გარეშე უნდა იყოს უზრუნველყოფილი“.
განცხადების ხელმომწერები აღნიშნავენ იმასაც, რომ ქვეყანაში ტრანსგენდერ ქალებს ხელი არ მიუწვდებათ ძალადობის აღკვეთის და ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების ადმინისტრაციულ გარანტიებზეც.
ლგბტქი სათემო ორგანიზაციები საქართველოს პარლამენტს საქართველოში მცხოვრები ტრანს ადამიანებისა და სათემო ორგანიზაციების აქტიური ჩართულობით თვითიდენტიფიკაციაზე დაფუძნებული გენდერის სამართლებრივი საკანონმდებლო მექანიზმის შემუშავებისკენ, საქართველოს მთავრობას თვითიდენტიფიცირებაზე დაფუძნებული საკანონმდებლო და ადმინისტრაციული მექანიზმის აღსრულების უწყებათა ინტერსექტორული თანამშრომლობით მხარდაჭერისკენ, ხოლო იუსტიციის სამინისტროს თვითიდენტიფიცირებაზე დაფუძნებული გენდერის სამართლებრივი აღიარების სწრაფი, გამჭვირვალე და ხელმისაწვდომი ადმინისტრაციული პროცედურების შემუშავებისა და შექმნისკენ მოუწოდებენ.
მე ვარ დავით კახაბერი, თანასწორობის მოძრაობის დირექტორი. მიუხედავად იმისა, რომ ბევრჯერ მქონია განცდა და სურვილი, ყველაფერი მიმეტოვებინა და ხელები ჩამომეშვა, მაინც ვერ შევძელი და ბოლოს მაინც უკან ვბრუნდები ხოლმე. ალბათ ამის მიზეზი არის იმედი, რომ რაღაცას შეცვლი. ეს იმედი მქონდა 2011 წელს, როცა ლგბტ საქართველოს ვაფუძნებდით; ეს იმედი მქონდა 2013 წლის 17 მაისსაც, მიუხედავად იმისა, რაც მოხდა; ეს იმედი მქონდა 2016 წელს, როცა ჰორუმს ვაკეთებდით და აქტიურად ვიყავი ჩართული თეთრი ხმაურის მოძრაობაში, როგორც ამაყი გეი აქტივისტი; ეს იმედი მქონდა 2019 წელსაც, როცა თანასწორობის მოძრაობა ძალიან დიდი გამოწვევების წინაშე იდგა და ეს იმედი მაქვს დღესაც, რომ რაღაცას შევცვლი. არ ვიცი, როდემდე გამყვება ენთუზიაზმი, რადგან ამ გზაზე სულ არის იმედგაცრუება და ფრუსტრაცია. ამას ვეძახი აქტივისტის წყევლას — ერთხელ თუ შეხვედი აქტივიზმში, ბრაზდები, მოდიხარ, მაგრამ მერე ისევ ბრუნდები.
დავიბადე თბილისში. ვსწავლობდი 51-ე სკოლაში და რომ მკითხონ, რომელია დედამიწაზე ყველაზე საშინელი ადგილი თურქეთის გოქჩენის აეროპორტის შემდეგ, ვიტყოდი, რომ ეს არის 51-ე სკოლა.
სკოლიდან არ დამრჩენია არცერთი კარგი მოგონება. თუმცა, რაოდენ უცნაურიც არ უნდა იყოს, ბულინგის მსხვერპლი ვიყავი არა კლასელების, არამედ მასწავლებლების მხრიდან.
ქართული ეკლესია არის მედალი, რომელსაც ორი მხარე არ აქვს, მხოლოდ ბოროტებაა. მიუხედავად ამისა, მგონია, რომ ჩემს განვითარებაში დიდი როლი ითამაშა.
მახსოვს ზოოლოგიისა და ბოტანიკას მასწავლებელი, რომელიც ძალიან მიყვარდა და მეგონა, რომ ჩემი მხარდამჭერი იყო. უკვე სტუდენტი ვიყავი, როცა დედაჩემი მომიყვა, რომ სკოლაში სწავლის დროს დაიბარა და ჩემზე უთხრა, რაღაც სჭირს და იქნებ ექიმთან მიიყვანოთო. ბავშვობაში ძალიან ფემინური ვიყავი და ეს შეაფასა ასე, ჰომოსექსუალობას გულისხმობდა.
მეორე შემთხვევა იყო მათემატიკის მასწავლებელთან. მაშინ ტელეკომპანია მზის ეთერში გადიოდა საშინელი გადაცემა, ერქვა ტაბუ და იქ ერთ-ერთი ადამიანი დაქამინგაუთდა, როგორც გეი კაცი. მეორე დღეს მთელ ქალაქში ცნობილი გახდა, რომ თურმე ვიღაცა ერთი ცალი გეი არსებობს ამ ქვეყანაში. ამაზე ლაპარაკობდნენ სკოლაშიც. მათემატიკის გაკვეთილი, ფაქტობრივად, არ ჩაგვტარებია, მთელი 40 წუთი ეს მასწავლებელი იდგა, თვალებში მიყურებდა და ლაპარაკობდა, ზოგადად რა საშინელება ხდება საქართველოში, როგორ „მომრავლდნენ“ გეები, თუ ცისფერებს ამბობდა, აღარ მახსოვს. პრაქტიკულად მთელ კლასს ეუბნებოდა, რომ აი, თქვენთანაც ზის ასეთი ადამიანი. საბედნიეროდ, გამიმართლა და კლასელებს ამაზე ყურადღება არ გაუმახვილებიათ, მაგრამ ეს 40 წუთი ჩემს ცხოვრებაში დარჩა, როგორც საშინელი მომენტი, როცა ვიღაც გიყურებს, რაღაცაში გდებს ბრალს და ვერ ხვდები, დანაშაული რაშია.
რაღაცაში რომ ვერ ჯდები, პოულობ ადამიანებს და გარემოს, რომელიც შენთან უფრო ახლოსაა. მაშინ გავიცანი ჩემი ბავშვობის მეგობარი, 2003 წელს. ბავშვობის მეგობარზე მხოლოდ ეს ადამიანი მახსენდება და არა ჩემი რომელიმე კლასელი ან მეზობელი. მისი გაცნობის შემდეგ, საერთოდ სხვანაირი ცხოვრება დაიწყო, რადგან მასთან ერთად ჩემს ცხოვრებაში სხვა ხალხი შემოვიდა. იმ პერიოდში სიახლე იყო ინტერნეტი, აქტიური იყო ფორუმები. გარდა ამისა, მახსოვს, რომ შაბათს თუ კვირას რუსთაველის გამზირი იკეტებოდა და როკ ჯგუფების კონცერტები იმართებოდა. იქ გავიცანი ძალიან ბევრი ადამიანი და აღმოჩნდა, რომ ისინი რადიკალურად განსხვავდებოდნენ იმათგან, ვისაც მანამდე ვიცნობდი. ეს ჩემთვის სკოლის მეგობრების ალტერნატივა იყო.
ეს ხალხი და სივრცეები ძალიან დამეხმარა იმაში, რომ ადრეულ ასაკშივე მიმეღო საკუთარი თავი ისეთი, როგორიც ვიყავი, არ მქონოდა ბრალეულობის განცდა. მომავალში ქამინგაუთი რომ გავაკეთე, მათი დამსახურება მგონია. მიუხედავად იმისა, რომ ახლა პიროვნულად ცოტა ადამიანი მახსოვს, მათ ძალიან დიდი როლი ითამაშეს იმაში, რომ როგორც პიროვნება, ჩამოვყალიბებულიყავი.
მერე უკვე უნივერსიტეტში ჩავაბარე, თან ფილოსოფია მაინტერესებდა. მაშინ ფილოსოფოსობა “ქულ” იყო და რაღაც მომენტში ის უფრო მომწონდა, რომ ფილოსოფოსი ვიყავი, ვიდრე ის, რომ ფილოსოფიას ვსწავლობდი. ამის შემდეგ იყო სწავლა საფრანგეთში, შემდეგ ჩეხეთში.
თვითგამორკვევის პროცესი არ მახსოვს. ამაზე ძალიან ბევრი მიფიქრია. ერთადერთი, რაც მახსოვს, ვიყავი ფემინური, რასაც ვეძახით ფემინურს პატრიარქალურ საზოგადოებაში. თან ყოველთვის მაღალი ვიყავი და შესაბამისად, ყოველთვის ვჩანდი. ამის გამო სულ თითით საჩვენებელი ვიყავი. ეს გარეგნულად, თორემ შინაგანად არ მახსოვს. სულ იყო ხუმრობები, დაცინვა ამ ფემინურობაზე, მაგრამ დიდი ბულინგის მსხვერპლი არ ვყოფილვარ.
საბოლოოდ ალბათ 12-13 წლის ასაკში მივხვდი, ვინ ვიყავი.
აუცილებლად უნდა გვესმოდეს, რომ მტერი არის ერთი. შესაბამისად, როგორი განსხვავებული პოზიციებიც არ უნდა გვქონდეს, არის მომენტები, როცა ყველა ერთად უნდა ვიდგეთ, იქნება ეს 5 ივლისი, 17 მაისი თუ სხვა თარიღები.
ქამინგაუთი პირველად მეგობართან, ლევან სუთიძესთან გავაკეთე. ძალიან ბევრი საერთო გვქონდა, მართლა ყველაზე ახლობელი ადამიანი იყო და დღემდე არის, მიუხედავად იმისა, რომ დღეს მე და ის სრულიად განსხვავებულ პოლიტიკურ პოზიციებზე ვართ. ჩემთვის დღემდე მართლა ძმასავით არის, რომელთან ერთადაც გავიზარდე. მინდოდა, ის ყოფილიყო პირველი, ვისაც ეს ცოდნა ექნებოდა ჩემ შესახებ. თვითონ ამაყი ადამიანია, შეიძლება არ აღიაროს, მაგრამ ჩემი მხრიდან ყოველთვის იყო ის, რომ I Always looked up to him, მნიშვნელოვანი იყო, რას მეტყოდა, რას მირჩევდა. დღემდე ასე ვარ სხვათა შორის, როცა ვხვდები ხოლმე, რომ რაღაც ჩიხში შევდივარ, მას ვეკითხები აზრს. მართალია, ეს ყველაფერი ჩემი დაცინვით მთავრდება, მაგრამ მაინც (იცინის).
ოჯახსაც თავად ვუთხარი. მყავს დედა, მამა და და, რომელიც ჩემი დაბადებიდან 9 წლის მერე გაჩნდა და რომელიც ძალიან მიყვარს. გამიმართლა, რომ ძალიან დიდი მხარდაჭერა მაქვს ოჯახისგან. დედაჩემი ძალიან აქტიურადაა ჩართული ბევრ რამეში, ის არ არის აქტივისტი, მაგრამ ყოველთვის საჯაროდ პოზიციონირებს, განსაკუთრებით, თუ უკრაინას ეხება საქმე. სულ აპროტესტებს რაღაცას. მამა უფრო მშვიდი ადამიანია და ჩუმად მიჭერს მხარს, თუ შეიძლება ასე ითქვას. ხოლო ჩემი და ყველაფერ იმაში არის ჩართული, რაშიც მე.
მჯერა, რომ ის პრივილეგიები, რაც მაქვს, როგორც აქტივისტს და როგორც ადამიანს, არის იმის დამსახურება, რომ ჩემი ოჯახი ყოველთვის მხარს მიჭერდა. არ ვგულისხმობ მხოლოდ იდენტობის გამო მხარდაჭერას. ოჯახის ფინანსების მთავარი პრიორიტეტი ყოველთვის იყო ჩემი განათლება და ეს ძალიან ბევრს ნიშნავდა, ბავშვობიდან ვსწავლობდი ფრანგულს, ინგლისურს, რუსულს და სამივე ამ ენას დღემდე ვიყენებ საქმიანობაში. 90-იან წლებზე ვსაუბრობთ, პერიოდზე, როცა სახლში ნავთის “კერასინკით” ვთბებოდით, მაგრამ ჩემი მშობლები ყველაფერს აკეთებდნენ, რომ მაგალითად, ცურვაზე მევლო. და ეს ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან ჩვენთან რომ მოდიან ბენეფიციარები, ხშირად პრობლემები იმიტომ აქვთ, რომ მშობლებმა მათი მხარდაჭერა ადრეულ ასაკში შეწყვიტეს.
საჭიროა პოლიტიკურად ძლიერი ლგბტქი თემი, რაზეც ყველამ ერთად უნდა ვიზრუნოთ — ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რა გვინდა. არ არის საკმარისი უბრალოდ გეი ვარ და დროშა მინდა ვიქნიო. რას ვითხოვთ?
ეს მხარდაჭერა რომ არ მქონოდა, დიდი ალბათობით, საერთოდ სხვანაირად წავიდოდა ჩემი ცხოვრება. ზოგადად, ყოველთვის, როცა რაღაცას მივაღწევ, მშობლებს მადლობას ვუხდი ამის გამო, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან დამოუკიდებელი ადამიანი ვიყავი და პირველი სამსახური 19 წლის ასაკში მქონდა.
ჩემს ცხოვრებას ორ ნაწილად ვყოფ ხოლმე — ეკლესიაში ყოფნის პერიოდი და ცხოვრება წამოსვლის შემდეგ. ძირეული განსხვავება კი არის ის, რომ მაშინ მჯეროდა ქრისტეს მკვდრეთით აღდგომის და დღეს აღარ.
ჩემი მაშინდელი რწმენა ალბათ სკოლამაც განაპირობა. დამრიგებლები იყვნენ ღრმად მორწმუნე ქალები, რომლებიც რელიგიას თავს გვახვევდნენ, მაგალითად, “მამაო ჩვენოს” ვკითხულობდით ხშირად და ა.შ. ძალიან მიყვარს ფენტეზი და ბავშვობაში რელიგიასაც ვუყურებდი ისე, როგორც ამ ჟანრის წიგნებსა თუ ფილმებს: მასწავლებლები გვიყვებოდნენ, მაგალითად, ანტიქრისტეს ბეჭედზე, სერაფიმე საროველზე, დათვებს რომ ელაპარაკებოდა სადღაც ტყეში და ძალიან მომწონდა ეს ყველაფერი. მერე, როცა გავიზარდე, დავინტერესდი უშუალოდ რელიგიით, შევისწავლე და გულწრფელად მჯეროდა.
5 წლის განმავლობაში ვიყავი სტიქაროსანი. ჩემი მშობლები რელიგიურები არ არიან, მაგრამ მე ვიყავი. თუ სხვებს მშობლები ეჩხუბებიან “ცოლი მოიყვანე”, ჩემთან ჩხუბი იყო “მღვდელი არ გახდე”.
აქამდე ამაზე არ მიფიქრია, რა როლი ჰქონდა ამ ყველაფერს ჩემს ცხოვრებაში. სულ ვამბობ, რომ ქართული ეკლესია არის მედალი, რომელსაც ორი მხარე არ აქვს, მხოლოდ ბოროტებაა. მიუხედავად ამისა, მგონია, რომ ჩემს განვითარებაში დიდი როლი ითამაშა. მათ შორის იმის გამოც, რომ როცა გამიჩნდა პროტესტი და დავიწყე ალტერნატივის ძებნა.
მაშინ დავდიოდი კავკასიურ სახლში, სადაც ტარდებოდა ლექციები რელიგიურ საკითხებზე, მათ შორის, ე.წ. ლიბერალი მორწმუნეების მიერ, რომლებიც ეკლესიისთვის ძალიან მიუღებელნი იყვნენ. ეს იყო ინტელექტუალური რესურსი მქონე ხალხი, რომელთა ნაწილთან დღემდე მაქვს ურთიერთობა და დიდ პატივს ვცემ. იქ გავიცანი ბასილ კობახიძე, რომელმაც ძალიან ბევრი წიგნი მაჩუქა, იმდენი, რომ არ ვიცოდი, ტაქსიში როგორ ჩამედო. მთელი ზაფხული იმ წიგნებს ვკითხულობდი და ჩემს ხედვებში მაშინ ძალიან ბევრი რამ რადიკალურად შეიცვალა. 17-18 წლის ვიქნებოდი, როცა მივხვდი, რომ სხვა რაღაც უნდა მეპოვა ცხოვრებაში. მალევე მივედი ფონდ ინკლუზივში.
მეორე მხრივ, დღემდე ძალიან ვაფასებ ამ ყველაფერს, მაგალითად, პავლე მოციქული — მიუხედავად იმისა, რომ იდეოლოგიურად სრული წინააღმდეგობა მაქვს მასთან, ძალიან საინტერესო ფიგურა მგონია ევროპის ისტორიაში, რადგან, მინიმუმ, ტოლერანტობისა და მრავალფეროვნების იდეა ეკუთვნის ამ კაცს. ესთეტიკურად ქრისტიანობა დღემდე ძალიან მომწონს, სხვა რელიგიებზე იმავეს ვერ ვიტყოდი, ბუდიზმის გარდა, რომელიც ალბათ უფრო ფილოსოფიაა, ვიდრე რელიგია.
2008 წელს მე და ჩემი მეგობარი მივედით ფონდ ინკლუზივში. ეს იყო პირველი ლგბტ ორგანიზაცია საქართველოში. იქ ბევრ რამეში ვიყავი მოხალისეობრივად ჩართული, მათ შორის, თემის წევრების შეხვედრები, რომელიც პარასკევობით იმართებოდა ხოლმე და ძალიან ბევრი ადამიანისთვის იყო ერთადერთი სივრცე, სადაც შეგვეძლო შეკრება და კარგი დროის გატარება. მაშინ 18 წლის ვიყავი.
ინკლუზივის მთელი ხიბლი იყო იმაში, რაც დღეს დავკარგეთ და რაც ბუნებრივია, რომ დაიკარგებოდა — პარასკევ დღეს ველოდებოდით, რადგან ვიცოდით, რომ დაგვხვდებოდა ძალიან საინტერესო ადამიანის ერთსაათიანი მოხსენება ან დისკუსია და მერე ძალიან კარგი ღონისძიება, სადაც გვექნებოდა გართობის, ერთმანეთთან საუბრის საშუალება. მოდიოდნენ ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორები და საუბრობდნენ საინტერესო თემებზე, იმართებოდა კინოჩვენებები და ოთახი სულ სავსე იყო. რაღაცნაირი სული ჰქონდა ამ ყველაფერს, რომელიც, სამწუხაროდ, ვერცერთმა არასამთავრობო ორგანიზაციამ და მეტიც, დიდმა გეი ფართებმაც ვერ შევინარჩუნეთ. თუმცა უნდა გვახსოვდეს, რომ მაშინ ეს ხდებოდა იმის ხარჯზე, რომ იმ ადამიანების უმრავლესობა, ვინც იქ დავდიოდით, ვმალავდით იდენტობასა და ორიენტაციას.
შემდეგ იყო ორგანიზაცია იდენტობა, სადაც ასევე მოხალისეობრივად ვიყავი ჩართული. 2011 წელს კი მე და ჩემმა მეგობრებმა გადავწყვიტეთ, შეგვექმნა მეორე ორგანიზაცია, რომელიც იქნებოდა უფრო მეტად სათემო, ლგბტ საქართველო (მომავალში თანასწორობის მოძრაობა). დირექტორი იყო დავით მიხეილ შუბლაძე. იმდენად პატარა ორგანიზაცია იყო, რომ მახსოვს, მასთან ვიყავით სახლში, ერთოთახიან ბინაში და შევკეტეთ სამზარეულოში, გამგეობის სხდომისას ინტერესთა კონფლიქტი რომ არ ყოფილიყო. მაშინ ვინმეს რომ ეთქვა, რომ 11 წლის შემდეგ ეს ორგანიზაცია იქნებოდა არამხოლოდ საქართველოში, არამედ რეგიონში ყველაზე დიდი, ამდენი სერვისით, ალბათ ვერ დავიჯერებდი.
მალე იდენტობაში მოხდა ბევრი სამწუხარო რამ. 2016 წელს იყო ძლიერი ორგანიზაციის საჭიროება, რადგან თემი იზრდებოდა. ამას ემთხვევა ის პერიოდი, როდესაც მე და ჩემმა მეგობრებმა გადავწყვიტეთ პირველი ქვიარ ფართების სერიის, ჰორუმ ნაითსის დაწყება. უცებ ხალხი გაჩნდა თითქოს არსაიდან, თითქოს ყველა იმალებოდა, ან ჩვენ გვეგონა, რომ იმალებოდნენ, მაგრამ პირველ ღონისძიებაზე მოვიდა 1000 ადამიანი. ეს იყო ძალიან დიდი პასუხისმგებლობა და ძალიან დიდი შოკიც. თანასწორობის მოძრაობა იყო პასუხი მოთხოვნაზე — თემი არსებობს, ამ ხალხს აქვს გამოწვევები, სჭირდებათ სერვისი და რას აკეთებ შენ, როგორც აქტივისტი? გადავწყვიტეთ, რომ მაქსიმუმი გაგვეკეთებინა, რათა ამ ადამიანებისთვის ჩვენი კომპეტენციიდან გამომდინარე მიგვეწოდებინა ის, რაც უნდოდათ.
ჰომოფობიის დასამარცხებლად საჭოროა, სახელმწიფოს ჰქონდეს ნება. როცა სახელმწიფოს აქვს ნება, მას გააჩნია ყველა ის ინსტრუმენტი, რითაც შეუძლია წარმატებებს მიაღწიოს. დღეს, სამწუხაროდ, ეკლესია და ხელისუფლება ვალსს ცეკვავენ, რაც გამორიცხავს იმას, რომ სახელმწიფოს ეს ნება უახლოეს მომავალში ექნება. ჩვენ ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ, რომ მივახვედროთ ხელისუფლება — შეიძლება არ უნდოდეთ, მაგრამ ვალდებულება აქვთ და მინიმუმი მაინც უნდა გააკეთონ.
მნიშვნელოვანია ხალხის დასაქმებაც. ადამიანს არ უნდა ეცალოს, რომ 17 მაისს, პარასკევ დღეს გამოვიდეს რუსთაველზე ვიღაცის საცემად.
ამ წლების მანძილზე, ყველა ფრუსტრაციას მოჰყვებოდა ძალიან დიდი ზრდა და ამ ყველაფრის მერე უფრო ძლიერები ვართ. ერთადერთი, რაც მაშინებს, არის ის, რომ ხალხი მიდის საქართველოდან. მალე აქტივიზმი გახდება ძალიან რთული.
სახელმწიფომ უნდა გააცნობიეროს, რომ ის, რასაც ვაკეთებთ არასამთავრობო ორგანიზაციები, არის მათი პასუხისმგებლობა, იქნება ეს ნორმალური ჯანდაცვა, ნორმალური სამართლებრივი სივრცე თუ სხვა. უბრალოდ შეუძლებელია, რომ მოქალაქეები იყვნენ არასამთავრობო ორგანიზაციების იმედად, კოვიდის დროს რჩებოდნენ ქუჩაში და ორგანიზაციებისთვის მიმართვა უწევდეთ, რომ იქნებ რამე ვუშველოთ. მიუხედავად იმისა, რომ მეამაყება ეს ორგანიზაცია, შვილივით არის ჩემთვის და ყველა ის აქტივობა, რასაც ვაკეთებთ, უმნიშვნელოვანესია, იმედს ვიტოვებ, რომ ერთ დღეს აღარ იქნება საჭირო, ადამიანები იყვნენ ჩვენს იმედად.
გარდა ამისა, საჭიროა პოლიტიკურად ძლიერი ლგბტქი თემი, რაზეც ყველამ ერთად უნდა ვიზრუნოთ — ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რა გვინდა. არ არის საკმარისი უბრალოდ გეი ვარ და დროშა მინდა ვიქნიო. რას ვითხოვთ? ამიტომ მგონია, რომ პირველ რიგში სამუშაოა სწორედ თემის გაძლიერებაზე.
ძლიერი თემი თუ არ გეყოლება, აქტივიზმზე საუბარი შეუძლებელია — დავრჩებით ის პრივილეგირებული ადამიანები, რომლებსაც, საბედნიეროდ, გვქონდა მხარდაჭერა ან ადამიანები, რომლებსაც სხვა გზა აღარ დარჩათ. ძლიერ თემს სჭირდება კარგი ეკონომიკური და სოციალური მდგომარეობა.
ამაში ქართველები არ ვართ განსაკუთრებულები, ყველა ქვეყანაში არსებობს ასეთი გამოცდილება, ორგანიზაციებს აქვთ განსხვავებული ხედვები. მეორე მხრივ, ბევრი პიროვნული პრობლემაც იყო, ეს კონფლიქტები არ ეფუძნებოდა სუფთად იდეოლოგიურ დაპირისპირებას. ეს პიროვნული რაღაცები, სამწუხაროდ, დღემდე არ არის გადალახული, მე თვითონაც ამ ყველაფრის ნაწილი ვარ. ალბათ მეტი დროა საჭირო.
ჩვენი გვაქვს პრინციპი “არ ავნო” და ყოველთვის გამოვდივართ თემის წევრების ინტერესებიდან, რადგან სათემო ორგანიზაცია ვართ. მესმის, რომ ვიღაცას შეიძლება რაღაცის გაკეთება მოუნდეს, მაგრამ ჩვენთვის პრიორიტეტული არის ვიცოდეთ, რომ ეს თემის სურვილია და არა რამდენიმე კერძო ადამიანის. თუმცა ეს კერძო ადამიანებიც თემის წევრები არიან და ამიტომ, იდეოლოგიური განსხვავებების მიუხედავად, ჩვენი პოზიცია არასდროს ყოფილა ისეთი, რომ სხვა ორგანიზაციებისთვის რამეში ხელი შეგვეშალა. სხვა საკითხია, რამდენად ჩავერთვებით რაღაცაში.
გამიჭირდება ვთქვა, რა და როგორ იქნება მომავალში, კონტექსტი იცვლება. ერთი წლის წინ საერთოდ სხვა პოლიტიკური კონტექსტი იყო, დღეს სულ სხვაა. მე რისიც მჯერა, არის ის, რომ მიუხედავად გახლეჩისა, როგორიც, მაგალითად, 2018 წელს მოხდა, მე ამ პროცესს ცალსახად ნეგატიურად არ შევაფასებდი. აქტივიზმი გადახალისდა. უმჯობესია, იყოს ბევრი ორგანიზაცია, ბევრი ხედვა და სტრატეგია, უბრალოდ, აუცილებლად უნდა გვესმოდეს, რომ მტერი არის ერთი. შესაბამისად, როგორი განსხვავებული პოზიციებიც არ უნდა გვქონდეს, არის მომენტები, როცა ყველა ერთად უნდა ვიდგეთ, იქნება ეს 5 ივლისი, 17 მაისი თუ სხვა თარიღები. ჩემი პოზიციიდან გამომდინარე, იმედს ვიტოვებ, რომ ეს ყველაფერი ასე არ დარჩება და ამ კონფლიქტების მოგვარებაში წინსვლა გვექნება.
2008 წელთან შედარებით, დღეს თემი არის უფრო დიდი. 2013 წელს ვიყავით მაქსიმუმ 30 დაქამინგაუთებული ადამიანი, ალბათ მაგდენიც არა. დღეს, როცა ვლაპარაკობთ ქვიარ თემზე, ვლაპარაკობთ ათასობით ადამიანზე, რომლებიც სხვადასხვა კუთხით არიან ჩართულები თემის გაძლიერების პროცესში, მათ შორის, გასართობ სივრცეებში, რაც საკულტოდ იქცა.
დღეს ქალაქში 5 ქვიარ სივრცეა, 6-მდე არასამთავრობო ორგანიზაცია ვმუშაობთ, თემის წევრებისთვის უფასოდაა ხელმისაწვდომი სერვისები, რომლებიც, როგორც წესი, ძვირია ხოლმე. სამწუხაროდ, ამ ყველაფერს დასჭირდა მრავალწლიანი ბრძოლა, რამაც იმსხვერპლა ბევრი აქტივისტის ფსიქიკური ჯანმრთელობა, რადგან მონსტრს ვეჭიდავებით.
ამ წლების მანძილზე, ყველა ფრუსტრაციას მოჰყვებოდა ძალიან დიდი ზრდა და ამ ყველაფრის მერე უფრო ძლიერები ვართ. ერთადერთი, რაც მაშინებს, არის ის, რომ ხალხი მიდის საქართველოდან. მალე აქტივიზმი გახდება ძალიან რთული, რადგან აქტივისტები წასულები არიან.
რაც ჩემთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი და საამაყოა, ლგბტქი ადამიანები რაღაცნაირად გავხდით სამოქალაქო საზოგადოების ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილი.
ახლა გვაქვს ფუფუნება, საჯარო დისკუსიები მოვაწყოთ ტერმინოლოგიაზე და ვიმსჯელოთ, რამდენი ფერი უნდა იყოს დროშაზე. ეს ნიშნავს, რომ რაღაცები არის უკეთესად. ამასთან, მგონია, რომ გაცილებით მეტი რამ და უფრო სწრაფად ამ ქვეყანაში მოხდება TikTok-ის დამსახურებით, ვიდრე ჩვენ მოვახერხეთ წლების მანძილზე.
თანასწორობის მოძრაობამ ქვიარ ჟურნალ ეგალიტეს (თანასწორობა) ახალი ნომერი გამოსცა, რომელიც ქვიარ უტოპიის კონცეფციასთან დაკავშირებული 12 სტატიისგან შედგება.
„ეგალიტეს ეს გამოცემა ცდილობს ქვიარ პოლიტიკის შიდა უთანხმოებას და მრავალგვარობას უტოპიის იდეით უპასუხოს. ის უარს არ ამბობს ინდივიდუალიზმზე საერთო მიზნის სასარგებლოდ, ის ცდილობს ქვიარ მრავალხმიანობა თავის თავში დაიტიოს“, — ნათქვამია ჟურნალის რედაქტორის, ნუკრი მაია ტაბიძის წინასიტყვაობაში.
ნუკრი მაია ტაბიძე ქვიართან ამბობს, რომ ქვიარ უტოპიის კონცეფცია მას ეკუთვნის და უნდოდა, რომ თემაზე, რომელიც მისთვის უცნობი და საინტერესო იყო, განსხვავებული გამოცდილების მქონე ავტორებთან ერთად ეკვლია პასუხები, ჩაეტარებინა ერთგვარი ექსპერიმენტი.
„დათქმა ზუსტად ეს გვქონდა, რომ არანაირად არ ვზღუდავდით თავს ფორმაში, მიდგომაში, მეთოდში, ეს შეიძლება ყოფილიყო ექსპერიმენტი, ინტერვიუ, მოკვლევა, თვითდაკვირვება, იუმორის გამოყენება, სიზმრების ანალიზი, ნებისმიერი რამ და რაღაცნაირად ამოიზარდა უფრო დიდი თემატური სეგმენტები“, — ამბობს ნუკრი მაია ტაბიძე.
ქვიარ უტოპია მომავლის წარმოუდგენელი სცენარების გააზრების მცდელობა არ არის, ეს ერთგვარად ოცნებაა წარმოუდგენელზე და კავშირშია დღევანდელობასთან. ეგალიტეს ახალი ნომრის თემები რელიგიის, სპირიტუალობის, მაგიის, სექსის, სიყვარულის, ოჯახის გადააზრების, ბუნების, ტექნოლოგიებისა და მეცნიერების თემებს შეეხება და ნუკრი მაია ტაბიძის თქმით, ერთ მთავარ კითხვას აღძრავს — რამდენად წარმოუდგენელია ქვიარ უტოპიის იდეა?
„სწორედ ეს იყო იდეა, რომ უტოპია გვეკვლია ყოველდღიურობაში და არა როგორც მომავლის უცნაური სცენარები. ამოსავალი წერტილი იყო, ჩვენ რა გვინდა, რაზე ვოცნებობთ, იდეა ოცნებაზე იყო დაფუძნებული და საბოლოოდ გვინდოდა, რომ კითხვის ნიშანი დაგვეყენებინა, რამდენად წარმოუდგენელია? იმიტომ, რომ ჩვენი, ქვიარების არსებობა ბევრისთვის წარმოუდგენელია, რამდენი ხანი გვიმეორებდნენ თუნდაც იმას, რომ არ ვარსებობთ და ამაზე ლაპარაკი გვიწევს მუდამ, რომ ვართ! თუნდაც ამ ჟურნალის გამოცემაც 15 წლის წინ უტოპია იყო, ჩემთვის ვინმეს რომ ეთქვა, რედაქტორი იქნებიო, ვერ დავიჯერებდი. წარმოუდგენელზე ფიქრი და ოცნება იყო პროცესის თანმდევი და არა სცენარის დასახვის იდეა“, — აღნიშნავს ნუკრი მაია ტაბიძე.
ჟურნალის ქვიარ უტოპიის იდეისადმი მიძღვნილ ნომერში 12 ავტორის სტატიას შეხვდებით. ლილი მამულაშვილი, ანა ნიკოლაძე, სალომე ჟვანია, სალომე ქინქლაძე, ლიკა გულბანი, ნინუცა ნადირაშვილი, ლაშა ყაბანაშვილი, ნინი ხუროშვილი, ანა ტურიაშვილი, Nonbinary Misfits, ათინა ბრეგვაძე და პანტა ერთმანეთისგან განსხვავებულ თემებს, იდეებს სხვადასხვა ფორმით იკვლევენ, რაც საბოლოოდ საერთო კონცეფციას აგებს.
თანასწორობის მოძრაობის ქვიარ ჟურნალ ეგალიტეს პირველი ნომერი 2020 წლის იანვარში გამოიცა.
ადამიანის უფლებებზე მომუშავე საერთაშორისო ორგანიზაციამ, Civil Rights Defenders-მა თბილისში ოფისი გახსნა. როგორც საქართველოსა და უკრაინის პროგრამის ხელმძღვანელი, თამარ კიკაჩეიშვილი ქვიართან ამბობს, იქიდან გამომდინარე, რომ ადამიანის უფლებების მიმართულებით ქვეყანაში საკმაოდ ცუდ ტენდენციებს ხედავენ, იმუშავებენ სამოქალაქო სექტორის გაძლიერებაზე.
“მათ შორის, ქალების უფლებები, ქალთა გაძლიერება, ლგბტქი თემის გაძლიერება, ასევე, დემოკრატიასთან დაკავშირებული სხვადასხვა რეფორმა და ორგანიზაციები, რომლებიც მუშაობენ ამ რეფორმებზე. ძალიან მნიშვნელოვანია ოფისის ზუსტად ახლა გახსნა, რადგან ვხედავთ, როგორი შეტევაა მედიაზეც. ერთ-ერთი მიმართულება იქნება თავისუფალი, დამოუკიდებელი მედიის გაძლიერებაც. საკმაოდ მრავალფეროვანი პროფილი გვექნება და იმედი გვაქვს, გავაგრძელებთ იმას, რისი კეთებაც ამ ორგანიზაციამ 40 წლის წინ დაიწყო და რასაც მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში წარმატებით ახორციელებს”, — ამბობს კიკაჩეიშვილი.
ამ დროისთვის Civil Rights Defenders საქართველოში ხუთ ორგანიზაციასთან თანამშრომლობს: საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივა (GDI), თანასწორობის მოძრაობას, ქართული მედია ჯგუფი, რადიო მოზაიკა და ძალადობისგან დაცვის ეროვნული ქსელი.
თანასწორობის მოძრაობის დირექტორი, დავით კახაბერი ქვიართან ამბობს, რომ Civil Rights Defenders ორგანიზაციას უსაფრთხოების პროტოკოლების მიმართულებით ეხმარება.
“გამომდინარე იქიდან, რაც ვნახეთ გასულ წელს, თბილისი პრაიდის ოფისის დარბევას ვგულისხმობ, გადავწყვიტეთ, რომ მთლიანად შეგვეცვალა პოლიტიკა და Civil Rights Defenders ზუსტად ამ მიმართულებით გვეხმარება. განვაახლეთ უსაფრთხოების პროტოკოლები, რაც მოიცავს სხვადასხვა მიმართულებას, მათ შორის, საველე სამუშაოებს, დოკუმენტების შენახვას ისე, რომ არ ყოს ხელმისაწვდომი მესამე პირებისთვის და კიბერ უსაფრთხოებას. ქვეყანაში არსებული პოლიტიკური გარემოს გათვალისწინებით, არასდროს ხარ დაზღვეული, რომ იგივე არ განმეორდეს, რაც 5 ივლისს მოხდა თბილისი პრაიდის შემთხვევაში. მეორე მხრივ, იქიდან გამომდინარე, რომ თემის ბევრ წევრს ვაწვდით სხვადასხვა სახის სერვისს, თანასწორობის მოძრაობაში, მართალია მინიმალური, მაგრამ საკმაოდ სენსიტიური ინფორმაცია გროვდება ხოლმე და ბენეფიციარებისთვის ჩვენი სანდოობა გაცილებით უფრო იზრდება, როცა იციან, რომ ყველა ის ინფორმაცია დაცულია და ყველაფერს ვაკეთებთ იმისთვის, რომ როგორი ფორსმაჟორიც არ უნდა იყოს, ეს ინფორმაცია ვერავის ჩაუვარდეს ხელში”, — აღნიშნავს დავით კახაბერი.
ქართული მედია ჯგუფის ხელმძღვანელი, ნინო ჩიფჩიური ამბობს, რომ ორგანიზაცია 2014 წელს, გორში დააფუძნეს და უშუალოდ კონფლიქტებზე და ომით დაზარალებული მოქალაქეების დასახმარებლად მუშაობენ.
“გასულ წელს, მას შემდეგ, რაც გამოჩნდა Civil Rights Defenders, გვქონდა 6-თვიანი პროექტი, სადაც საოკუპაციო ხაზთან და დევნილთა დასახლებებში მცხოვრები 30-მდე ქალი გადავამზადეთ. ეს იყო ძალიან მნიშვნელოვანი მხარდაჭერა, რადგან ამ ადამიანებს არ ჰქონდათ ინფორმაცია საკუთარ უფლებებზე, ასევე, იმ შესაძლებლობებზე, რითაც, მაგალითად, ქალ მეწარმეებს, ასევე, ომით დაზარალებულ მოქალაქეებს შეიძლება ესარგებლათ. ახლა ამ ადამიანებმა დაიწყეს ბიზნეს გეგმები, სხვადასხვა ორგანიზაციასთან თანამშრომლობა თუ საკუთარი ორგანიზაციების ჩამოყალიბება. ეს არის მნიშვნელოვანი ხმა, როგორც ქალი ლიდერების”, — ამბობს ნინო ჩიფჩიური.
Civil Rights Defenders 1982 წელს დაფუძნდა, როგორც შვედეთის ჰელსინკის ადამიანის უფლებათა კომიტეტი. დღეისთვის ორგანიზაცია თანამშრომლობს და მხარს უჭერს უფლებადამცველებს მსოფლიოს ოთხ კონტინენტზე.
თანასწორობის მოძრაობის დაკვეთით ჩატარებული ახალი კვლევა — ბულინგი საქართველოს საჯარო სკოლებში — ბულინგის გავრცელების პრაქტიკას, არსებულ რეგულაციებს, სახელმძღვანელოებში ბულინგის თემატიკასა და პოლიტიკის დოკუმენტებში ბულინგის შესახებ არსებულ მექანიზმებს სწავლობს. კვლევის თანახმად საჯარო სკოლებში არსებობს თეორიული მასალა შემუშავებული დოკუმენტების სახით, თუმცა საკმარისად არ არის დანერგილი პრაქტიკული მექანიზმები.
ახალი კვლევა განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მხრიდან ბულინგთან დაკავშირებით გადადგმულ ნაბიჯებს აფასებს და ნათქვამია, რომ ბულინგის შემთხვევათა სტატისტიკის წარმოება 2015 წელს დაიწყო და 2018 წლამდე 474 შემთხვევა აღირიცხა, თუმცა არ არსებობს კატეგორიებად დაყოფილი მონაცემები. ამასთან, ეს სტატისტიკა ყველა სკოლას არ მოიცავს და 1700-მე სკოლის მონაცემი აღწერილი არაა.
კვლევა იშველიებს სახალხო დამცველის მიერ 2017 წელს ჩატარებული მონიტორინგის შედეგებსაც, რომლის თანახმადაც.
„სკოლებში მოსწავლეთა უფლებრივი მდგომარეობა სავალალო მდგომარეობაში, უფრო კონკრეტულად:
მონიტორინგის შედეგების მიხედვით, ყველაზე ხშირია „დისკრიმანციული გამოვლინებები ეროვნების, რელიგიის, საცხოვრებელი ადგილის, აკადემიური მოსწრების, ჩამულობის და პირადი სტილის გამო. მეორე მხრივ აღსანიშნია, რომ მოსწავლეები და სკოლის თანამშრომლების მნიშვნელოვანი ნაწილის აზრით, მოსწავლის დამცირება და სხვადასხვა ნიშნით ჩაგვრა არ წარმოადგენს ძალადობის ფორმას“.
კვლევის ფარგლებში სასკოლო პროგრამის შესწავლამ აჩვენა, რომ სკოლის საგნები ბავშვთა უფლებების შესახებ ცოდნას ნაკლებად ფარავს და მეტად არის მიმართული იმ პასუხისმგებლობებზე, რაც ბავშვს ოჯახისა და საზოგადოების მიმართ აქვს, რაც სრულფასოვანი ინფორმაციის მოზარდებისთვის მიწოდებას აფერხებს.
თანასწორობის მოძრაობის ახალი კვლევა ორგანიზაციის მიერ 2020 წელს ჩატარებული კვლევის — ქვიარ ბულინგი სკოლაში შედეგების მიხედვით ცდილობს ბულინგთან დაკავშირებით იმ განსხვავებული მოსაზრებების ასახვას, რაც მოსწავლეებსა და მასწავლებლებს შორის არსებობს. მოსწავლეთა 31% სკოლაში თავს უსაფრთხოდ ზოგჯერ ან არასდროს გრძნობს. ამასთან, მასწავლებლების მხრიდან ბავშვების დამცირებაზე 12,5% საუბრობს. მასწავლებლების 43% კი მიიჩნევს, რომ ძალადობა სკოლებში აქტუალური პრობლემა არაა, 25%-ს კი ძალადობა აქტუალურ პრობლემად მიაჩნია, გამოკითხულთა მხოლოდ 5,3% მიიჩნევს, რომ სკოლაში დისკრიმინაციის ფაქტები ხდება, სულ რაღაც 2,4% კი აღნიშნავს, რომ ჰომოფობიური ძალადობა აქტუალური პრობლემაა. ამასთან, მოსწავლეების 34,7% თვლის, რომ ბულინგის წამქეზებლები მასწავლებლები არიან, 14,3%-ის აზრით კი ისინი თავად არიან მჩაგვრელები.
თანასწორობის მოძრაობის დაკვეთით ჩატარებული კვლევა სხვა ქვეყნების — გერმანიისა და ჩეხეთის ბულინგის შემცირებისკენ მიმართულ პრაქტიკას აანალიზებს, რაც საქართველოს სკოლებში ანალოგიური პრობლემის აღმოფხვრისთვის პერსპექტივების გაჩენას ისახავს მიზნად.
გერმანიაში ანტი-ბულინგის პროგრამა შეიქმნა, რომლის წარმატებით განხორციელებისთვის დირექტორებისა და მასწავლებლებისგან შემდგარი საკოორდინაციო ჯგუფი აქტიურად მუშაობს, უმეტესმა სკოლამ კი პროგრამაში მშობლებიც ჩართო და გარე ექსპერტების მხარდაჭერის შესაძლებლობაც შეიქმნა. პროგრამის ამუშავებიდან 2 წლის შემდეგ ჩატარებული კვლევის მიხედვით, გერმანიის სკოლებში თანმიმდევრული ქმედებების შედეგად ბულინგის შემთხვევები მკვეთრად შემცირდა.
რაც შეეხება ჩეხეთს, ქვეყნის ყველა სკოლას აქვს კონფლიქტის პრევენციის სახელმძღვანელო და ჰყავს პერსონალური ფსიქოლოგი. ერთ-ერთ სკოლაში კი განსაკუთრებით მაღალი ჩართულობის სისტემა აქვთ დანერგილი, რაც ბულინგისა და ძალადობის შემთხვევებზე სწრაფი რეაგირების საშუალებას იძლევა. 2017 წელს კი მოსწავლეებმა „შექმნეს სტარტაპი — FaceUp.com, რომლის მიზანიც ჩეხეთის რესპუბლიკის სკოლებში ბულინგის, სოციუმიდან გარიყვის და სხვა სოციალური პრობლემების წინააღმდეგ ბრძოლაა“. ჩეხეთის ბულინგის საწინააღმდეგო აქტივობების შედეგად, ბოლო 20 წელში ქვეყნის სკოლებში ბულინგის შემთხვევები 3-4-ჯერ შემცირდა.
გერმანიისა და ჩეხეთის მაგალითების გაანალიზების, სხვადასხვა კვლევის შედეგების აღწერის, სახალხო დამცველის მონიტორინგის შედეგებისა და სასკოლო პროგრამის შესწავლის საფუძველზე თანასწორობის მოძრაობამ შეიმუშავა რეკომენდაციები, რომელთა შესრულება, შესაძლოა, ბულინგთან ბრძოლაში მნიშვნელოვან დამხმარე ბერკეტად იქცეს.
აღნიშნული რეკომენდაციები მასწავლებლებისა და სკოლის ადმინისტრაციის გადამზადებას, სკოლის მარეგულირებელ დოკუმენტებში ბულინგის შემთხვევებზე რეაგირებისთვის ცხადი ბერკეტების განსაზღვრას, სოციალური მუშაობის სკოლების დიდ ნაწილზე განზოგადებას, ეროვნულ სასწავლო გეგმაში ბულინგის, ბავშვთა უფლებების, ტოლერანტობისა თუ დემოკრატიის პრინციპების მეტად ასახვას, ბულინგის თითოეულ შემთხვევაზე რეაგირებას, ასევე ონლაინ პლატფორმის ამუშავებას მოიცავს.
თანასწორობის მოძრაობის კვლევის სრულად ნახვას აღნიშნულ ლინკზე შეძლებთ.
