დემოკრატია

ერევანში მიმდინარე დემოკრატიის ფორუმის მონაწილეებისთვის სომხეთში ევროკავშირის ელჩმა ანდრეა ვიქტორინმა განმარტა, თუ რა მნიშვნელობა აქვს დემოკრატიასა და სიტყვის თავისუფლებას.

მისი თქმით, დემოკრატია, კანონის უზენაესობა და ფუნდამენტური თავისუფლება მჭიდროდ არის დაკავშირებული და ეს ურთიერთკავშირი ერთიმეორეს აძლიერებს. დემოკრატია არ არის ერთჯერადი პროცესი, ეს არის ყოველდღიური მუშაობის შედეგი და მნიშვნელოვანია, მასში ყველამ მიიღოს მონაწილეობა. მან განმარტა, რომ დემოკრატია არის გარემო, რომელშიც ნებისმიერს შეუძლია ისარგებლოს თანაბარი უფლებებით, გამოხატოს თავისუფალი ნება, ჰქონდეს გადაწყვეტილებებში ხმის მიცემის შესაძლებლობა და შეძლოს, პასუხისმგებლობა დააკისროს ხმის მიმღებ პირებს. დემოკრატია ნიშნავს ხელისუფლების საქმიანობაში აქტიურ ჩართულობას კანონის უზენაესობის შესაბამისად. ელჩმა განაცხადა, რომ ამის მიღწევა ერთბაშად არ არის შესაძლებელი და გრძელვადიან ძალისხმევას მოითხოვს.

ვიქტორინის თქმით, არსებობს გამოწვევები, რომლებიც გავლენას ახდენენ დემოკრატიაზე მთელს მსოფლიოში. ასეთი სერიოზული გამოწვევების წინაშე სომხეთიც დადგა, მაგალითად, როგორიცაა, კოვიდ-პანდემია, 44-დღიანი ომი, ომის შემდგომი ვითარება და ბოლო დროს რუსეთის ომის გავლენა უკრაინაში. მან აღნიშნა, რომ არ არსებობს მშვიდობა და უსაფრთხოება დემოკრატიის გარეშე. ამ გამოწვევებს მნიშვნელოვანი სოციალური, ფსიქოლოგიური და ეკონომიკური შედეგები მოაქვს, ხოლო მათი დაძლევა ადამიანის უფლებების დაცვისას რთულია. ელჩმა უმნიშვნელოვანეს მიღწევად 2021 წელს ჩატარებული გამჭვირვალე ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების ორგანიზება დაასახელა, მიუხედავად მოკლე წინასაარჩევნო დროისა და პანდემიისა.

ვიქტორინმა აღნიშნა, რომ არჩევნები ასახავს ხალხის ნებას ქვეყანამ დემოკრატიული გზისა და რეფორმებისკენ გააგრძელოს სვლა, რაშიც დიდია თავისუფალი მედიის როლი. მან ხაზი გაუსვა იმას, რომ ევროკავშირი მხარს უჭერს მედიის თავისუფლებასა და პლურალიზმს, როგორც თანამედროვე დემოკრატიის ერთ-ერთ საყრდენს და ღია და თავისუფალი დებატების ფორუმს.

სომხეთს სჭირდება ძლიერი სამოქალაქო საზოგადოება, თქვა ვიქტორინმა. პოლიტიკური ცვლილებების მისაღწევად მნიშვნელოვანია საზოგადოების აქტიური ჩართულობა. მან აღნიშნა, რომ უფლებადამცველები და არასამთავრობო ორგანიზაციები, რომლებიც ქალებისა და ბავშვების უფლებებს იცავენ, ოჯახში ძალადობას ებრძვიან და მხარს უჭერენ ლგბტქი თემს, კრიტიკისა და სიძულვილის სამიზნეები გახდნენ. ელჩმა განაცხადა, რომ ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია არ არის შერჩევითი, ყველას უფლებები თანაბარია, განურჩევლად ადამიანის რასის, ეროვნების, რელიგიის, გენდერული იდენტობის თუ სექსუალური ორიენტაციისა.

ვიქტორინმა პოზიტიურ ნაბიჯად მოიხსენია 2020 წელს პარლამენტის მიერ ძალადობის კრიმინალიზაცია და განმარტა, რომ სომხეთ-ევროკავშირის მჭიდრო პარტნიორობის თანახმად, ევროკავშირი სომხეთს დემოკრატიის გაძლიერებაში, კანონის უზენაესობის განმტკიცებაში, ადამიანის უფლებათა დაცვასა და მოსახლეობისთვის მშვიდობიანი და უსაფრთხო გარემოს შექმნაში ეხმარება.