პოლიამორია სიყვარულის არამონოგამიური მიდგომაა, რომელშიც ადამიანები არა ერთ, არამედ ერთდროულად ერთზე მეტ ადამიანთან რომანტიკულ ან/და სექსუალურ ურთიერთობებს გულისხმობს. პოლიამორიის განსაკუთრებულობა იმაში მდგომარეობს, რომ მას შეუძლია უსასრულო რაოდენობის ფორმის მიღება და სიყვარულის, ზრუნვის და თანადგომის უხვად გაცემა. პოლიამორული ურთიერთობის სხვადასხვა სტრუქტურა და ფორმა არსებობს.
რა არის პოლიამორია და რას ნიშნავს იყო პოლიამორული?
პოლიამორია პირდაპირ შეიძლება ვთარგმნოთ, როგორც “ბევრი საყვარელი/ შეყვარებული”. ქვიარ ურთიერთობების ექსპერტი და სექს თერაპევტი, რეიჩელ ვრაითი განმარტავს: “გამომდინარე იქედან, რომ ყველა ურთიერთობის ფორმა უნიკალურია, პოლიამორიული სიყვარულის ფორმებიც განსხვავდება, თუმცა მათ ერთი რამ აერთიანებთ — პოლიამორია ითვალისწინებს რომანტიკულ და სექსუალურ კავშირს ერთზე მეტ ადამიანთან და ეს კავშირი შეთანხმებულია დანარჩენ პარტნიორებთან. პოლიამორი არის ადამიანი, რომელიც მონაწილეობას იღებს ურთიერთობის ამგვარ სტრუქტურაში”.
თუ მიგაჩნიათ, რომ რთულია რომანტიკული ურთიერთობაში ყოფნა ერთზე მეტ ადამიანთან, იფიქრეთ მეგობრობაზე. მეგობრებთან ჩვენი ურთიერთობები სიყვარულსა და ზრუნვას ემყარება და ეს ემოციები არ არის მიმართული ექსკლუზიურად მხოლოდ ერთი მეგობრისკენ — ჩვენს გრძნობებს ერთდროულად ბევრ მეგობარს ვუზიარეთ და ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ არ ვართ ერთგული მეგობრები. ჩვენ ვიაზრებთ, რომ ყველა ტიპის ურთიერთობას სჭირდება სხვადასხვანაირი ჩართულობა და ყველა მეგობარს სჭირდება სხვადასხვა დონის ყურადღება. არსებობენ საუკეთესო მეგობრები, გამორჩეული მეგობრები. ამგვარი რამ გვხვდება პოლიამორიულ ურთიერთობებშიც, სადაც ადამიანები პარტნიორებს პირველად/უპირატესად ან მეორეხარისხოვნად მოიხსენიებენ, თუმცა ამის მიუხედავად, ყველა ურთიერთობის ფორმა მაინც დამყარებულია ზრუნვაზე, სიყვარულზე და თავდადებაზე.
რა განსხვავებაა პოლიამორულ, არამონოგამურ და ღია ურთიერთობებს შორის?
არამონოგამია ერთგვარი ქოლგა ტერმინია, რომელიც აერთიანებს ურთიერთობის ყველა იმ ფორმას, რომელიც არ არის კონცენტრირებული ერთ პარტნიორთან ურთიერთობაზე. პოლიამორიაც და ღია ურთიერთობაც შეგვიძლია ამ ტერმინის ქვეშ გავაერთიანოთ.
ღია ურთიერთობა არის ურთიერთობის ფორმა, რომლის დროსაც პარტნიორებს შორის არსებობს შეთანხმება, რომ მათ ექნებათ სექსუალური ან რომანტიკული კავშირები სხვებთანაც, თუმცა არსებობს ღია ურთიერთობის ისეთი ფორმებიც, რომლის დროსაც პარტნიორებს სხვა, მესამე ადამიანთან მხოლოდ სექსი აქვთ და შეთანხმება არ ითვალისწინებს რომანტიკული გრძნობების განვითარებას მესამე ადამიანის მიმართ.
ურთიერთობის რა სტრუქტურები მოქმედებს პოლიამორიაში? როგორი შეიძლება იყოს პოლიამორული ურთიერთობა?
ვრაითის თქმით, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ არ არსებობს პოლიამორული ურთიერთობების სწორი და არასწორი გზები. ყველაფერი დამოკიდებულია იმაზე, რა გზას აირჩევთ თქვენ და ურთიერთობის რომელი ფორმაა მორგებული თქვენს საჭიროებებზე. მართალია, უკვე არსებობს პოლიამორული ურთიერთობების ფორმები, თუმცა ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ ერთადერთი სწორი გზა ამ ფორმებზე ბრმად მიყოლაა.
“ჩვენი მონოგამიურ-ნორმატიული საზოგადოება ხშირად გვავალდებულებს, რომ ურთიერთობებში ვეძებოთ წესები და გეგმები, თითქოს გვჭირდება ვიცოდეთ ურთიერთობის წარმათვისთვის სწორი გზები. პოლიამორიის შემთხვევაში უფრო მეტი ადგილი რჩება წარმოსახვისთვის. თქვენ უნდა შექმნათ თქვენზე მორგებული ურთიერთობების სტრუქტურები, იმის მიუხედავად, უკვე არსებობს ამ სტრუქტურისთვის სახელი თუ არა”, — ამბობს სექს თერაპევტი ჯაიდა შუავარნასრი.
“სამყაროში ურთიერთობების უთვალავი სტრუქტურა არსებობს, შენზე მორგებული სტრუქტურის პოვნა არის ის, რაც მონოგამმა ადამიანებმაც უნდა გააკეთონ”, — ამბობს თერაპევტი და დასძენს, რომ სიტყვები შესაძლოა გამოსადეგი იყოს იმის აღსაწერად, “თუ როგორ გადავაადგილები ამ სამყაროში, თუმცა ისინი მაინც არ აღწერენ ყველაფერს ბოლომდე”.
გაგაცნობთ პოლიამორული ურთიერთობების სხვადასხვა, ყველაზე გავრცელებულ სტრუქტურას:
ტრიადა
ტრიადა პოლიამორული კავშირის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ფორმაა, სადაც სამი ადამიანი იმყოფება ერთმანეთთან რომანტიკულ ან/და სექსუალურ ურთიერთობაში.
V
V შეგვიძლია განვმარტოთ, როგორ სამი ადამიანის დინამიკა, რომელშიც მხოლოდ ერთი ადამიანია ჩართული ორ სხვა ადამიანთან რომანტიკულ ან/და სექსუალურ კავშირში. დანარჩენ ორ ადამიანს ერთმანეთთან მეტამური კავშირი აერთიანებთ და მათ ხშირად შეყვარებულის შეყვარებულსაც უწოდებენ.
ოთხკუთხედი
პოლიამორული ოთხკუთხედი შეგვიძლია ვუწოდოთ ოთხ ადამიანს, რომლებიც რომანტიკულად ან სექსუალურად არიან დაკავშირებულები ერთმანეთთან. ურთიერთობის ამგვარ ფორმას პოლიკულასაც უწოდებენ და ის თანავარსკვლავედს მოგვაგონებს, სადაც ვარსკვლავებს შორის სხვადასხვა ხაზი ივლება.
ოთხ ადამიანს შორის კავშირი შეიძლება იყოს დახურული და ისინი მხოლოდ ერთმანეთთან ამყარებდნენ რომანტიკულ ან/და სექსუალურ კავშირებს, ან შესაძლოა ურთიერთობის ეს ფორმაც იყოს ღია და სცდებოდეს ამ ოთხ ადამიანს.
პოლიამორული ურთიერთობები მრავალ პარტნიორთან შეიძლება იყოს იერარქიული ან არაიერარქიული. იერარქიულ პოლიამორიაში არსებობს ერთგვარი განსხვავება პირველად ურთიერთობასა და მეორად ურთიერთობას შორის, მაშინ როცა არაიერარქიული პოლიამორია ყველას ერთ სიმაღლეზე აყენებს.
სოლო პოლიამორია
სოლო პოლიამორია არის ურთიერთობის კიდევ ერთი სტრუქტურა, სადაც ადამიანი მთავარ პარტნიორად საკუთარ თავს აღიქვამს და პრიორიტეტად თავის საჭიროებებს აყენებს. სოლო პოლიამორია ეჭქვეშ აყენებს იმ აზს, რომ “მთავარი პარტნიორის” ყოლა უნდა იყოს ყველა ადამიანის საბოლოო მიზანი ცხოვრებაში. სოლო პოლიამორს შესაძლოა ჰქონდეს ბევრი რომანტიკული/სექსუალური კავშირი, თუმცა მისთვის პრიორიტეტული საკუთარი თავია.
ანარქისტული ურთიერთობა
ურთიერთობის ფორმაზე მეტად, ანარქისტული ურთიერთობა შესაძლოა ფილოსოფიად მივიჩნიოთ, რომელიც სათავეს ანარქისტული იდეოლოგიისგან იღებს და ის ეწინააღმდეგება სიყვარულის პატრიარქალურ გაგებას, სადაც რომანტიკული ურთიერთობა ნებისმიერ სხვა ურთიერთობაზე აღმატებულია.
ანარქისტული ურთიერთობა არ ასახელებს ზოგიერთ ურთიერთობას, როგორც არსებითად უფრო მნიშვნელოვანს და ცდილობს, შექმნას სივრცე, სადაც თქვენ წყვეტთ, რომელი და რა ტიპის ურთიერთობაა უფრო მნიშვნელოვანი თქვენთვის.
რჩევები ადამიანებს, რომლებსაც სურთ პოლიამორიის ცდა
ექსპერტების თქმით, მნიშვნელოვანია ზედმეტი განსჯის გარეშე, მოთმინებით შევხვდეთ ჩვენს სურვილებსა და მისწრაფებებს. საჭიროა ამ საკითხებზე სწორი ინფორმაციების მოძიება სხვადასხვა სანდო წყაროს დახმარებით. ეცადეთ ისეთ ადამიანებთან გქონდეთ კომუნიკაცია, ვისაც პოლიამორული ურთიერთობის გამოცდილება უკვე აქვს და დაგეხმარებათ სწორი, ჯანსაღი დამოკიდებულებების ჩამოყალიბებაში.
წყარო: Them
