ტესტი — რამდენად კარგად იცნობ საქართველოს უახლეს ლგბტქი ისტორიას?

17 მაისი ჰომოფობიასთან, ბიფობიასთან და ტრანსფობიასთან ბრძოლის საერთაშორისო დღეა, რომელსაც მსოფლიოს 130-ზე მეტ ქვეყანაში ყოველწლიურად აღნიშნავენ. ეს თარიღი სიმბოლურად აირჩა იმ დღის პატივსაცემად, როდესაც 1990 წელს ჰომოსექსუალობა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის დაავადებების საერთაშორისო კლასიფიკაციიდან ამოიღეს.

საქართველოში 17 მაისი პირველად 2011 წელს აღინიშნა.

2019 წლის ივნისში თბილისში პირველად ჩატარდა პრაიდ კვირეული, რომლის დასკვნით ღონისძიებადაც „ღირსების მარშის“ გამართვა იგეგმებოდა. სამწუხაროდ, ამ წელს მარშის ჩატარება ვერ მოხერხდა, რადგან შინაგან საქმეთა სამინისტრომ ჰომოფობიური ჯგუფებისაგან გამომსვლელების დაცვაზე უარი განაცხადა.

მიუხედავად ამისა, 8 ივლისს თბილისი პრაიდმა და მხარდამჭერებმა მაინც მოახერხეს პარტიზანული აქციის გამართვა შინაგან საქმეთა სამინისტროსთან.

იხილეთ 2019 წლის პრაიდ კვირეულის ირგვლივ განვითარებულ მოვლენებზე გადაღებული დოკუმენტური ფილმის ოფიციალური თრეილერი.

ჰომოსექსუალობის დეკრიმინალიზაცია პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ მოხდა. საქართველოში შესაბამისი მუხლი 2000 წლის 1 ივნისს გაუქმდა.

საქართველოში პირველი ანტი-ლგბტქი აქცია 2010 წლის აგვისტოში ჩატარდა ბათუმში, როდესაც ქალაქში სასულიერო პირები და მრევლი გამოვიდნენ „გეი აღლუმის“ წინააღმდეგ.

იმ დროისთვის ქართულ ბეჭდურ და ონლაინ მედიაში ვრცელდებოდა ინფორმაცია, თითქოს 26 აგვისტოს ლგბტქი ადამიანები საჯარო მსვლელობას გეგმავდნენ. სინამდვილეში, ამ დროს „ღირსების მარშის“ ჩატარება საერთოდ არ იგეგმებოდა.

ფონდი ინკლუზივი 2006 წელს დააარსა პაატა (პაკო) საბელაშვილმა და ის პირველი ორგანიზაციაა საქართველოში, რომელიც ლგბტქი ადამიანების უფლებების ადვოკაციითა და ლობირებით იყო დაკავებული.

ანტიდისკრიმინაციული კანონი საქართველოს პარლამენტმა 2014 წლის 2 მაისს მიიღო. ამ კანონის საფუძველზე იკრძალება ადამიანის ნებისმიერი ნიშნით დისკრიმინაცია, მათ შორის ასაკით, ჯანმრთელობის მდგომარეობით, შეზღუდული შესაძლებლობით, სექსუალური ორიენტაციით, გენდერული იდენტობით, პროფესიით და სხვა.

2012 წლის 27 მარტს საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 53-ე მუხლს სასჯელის დანიშვნის შესახებ დაემატა მუხლი 53​¹ „სასჯელის დამამძიმებელი გარემოებები“, რომლის მიხედვითაც:

„დანაშაულის ჩადენა რასის, კანის ფერის, ენის, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის, გენდერის, გენდერული იდენტობის, ასაკის, რელიგიის, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულების, შეზღუდული შესაძლებლობის, მოქალაქეობის, ეროვნული, ეთნიკური ან სოციალური კუთვნილების, წარმოშობის, ქონებრივი ან წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის ან დისკრიმინაციის შემცველი სხვა ნიშნით შეუწყნარებლობის მოტივით არის პასუხისმგებლობის დამამძიმებელი გარემოება ამ კოდექსით გათვალისწინებული ყველა შესაბამისი დანაშაულისათვის“.

საქართველოში პირველი გეი/ქვიარ ბარია „Success“. სახეშეცვლილი ფორმით ის დღესაც არსებობს და სტუმრებს მრავალფეროვან ღონისძიებებს სთავაზობს.

მეტის გასაგებად შეგიძლიათ წაიკითხოთ ჩვენი ინტერვიუ ნია გვათუასთან, „საქსესის“ ამჟამინდელ მფლობელთან.

ქართული ფილმი „ჩემი ოთახი“ ბრიტანეთის კინოინსტიტუტმა 2022 წლის 50 საუკეთესო ფილმის სიაში შეიყვანა, სადაც ის სიის 49-ე ადგილს იკავებს.

„ჩემი ოთახი“ სოსო ბლიაძის მეორე სრულმეტრაჟიანი ფილმია, რომელმაც კარლოვი ვარის კინოფესტივალზე მთავარი როლის შემსრულებლებს, თაკი მუმლაძესა და მარიამ ხუნდაძეს, საუკეთესო ქალი მსახიობის ჯილდო მოუტანა. გარდა ამისა, ფილმი კიოლნის კინოფესტივალზე მთავარი პრიზით დაჯილდოვდა და ის ასევე ბათუმისა და თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალების გამარჯვებულიცაა.

2017 წლის 15 სექტემბერს რესპუბლიკურმა პარტიამ თბილისის საკრებულოს არჩევნებისთვის საარჩევნო სიის ხუთეულში წარადგინა ღიად ლესბოსელი იურისტი და ლგბტქი აქტივისტი ნინო ბოლქვაძე, რაც საქართველოს არჩევნების ისტორიაში ამის პირველი შემთხვევა იყო.