ახლო აღმოსავლეთსა და ჩრდილოეთ აფრიკის რეგიონში ჰომოფობია კვლავ მძვინვარებს. ამ რეგიონების უმეტეს ქვეყანაში ლგბტქი თემის უფლებებს არ აღიარებენ და ქვიარ კავშირები კრიმინალიზებულია. სირიელი ლგბტქი ადამიანები დისკრიმინაციის სამიზნე ყოველდღიურად ხდებიან, ამას სახელმწიფო პოლიტიკა და კანონმდებლობა უმაგრებს ზურგს, რომელიც სიძულვილსა და ნებისმიერი იმ ადამიანის მიმართ აგრესიას აღვივებს, რომლებიც სოციალურ სტანდარტებსა და მოლოდინებთან შესაბამისობაში არ არიან. სირიული კანონმდებლობის 520-ე მუხლი გეი ურთიერთობებზე სანქციებს აწესებს და ლგბტქი ადამიანებს 3 წლამდე პატიმრობის საფრთხესაც კი უქმნის.
ჰაზემმა (აქ და შემდეგ ისტორიებშიც სახელები შეცვლილია), სირიელმა გეი კაცმა, Al-Monitor-თან საუბრისას აღნიშნა — „ვიღაცამ დამასმინა, რის შემდეგაც დამაკავეს და 8 თვის განმავლობაში წამებისა და დამამცირებელი მოპყრობის მსხვერპლი ვიყავი. როდესაც ამნისტიით გამომიშვეს, [ოპოზიციასთან დაკავშირებულ] სირიის ეროვნული არმიის კონტროლირებად ტერიტორიაზე გადავედი, რადგან განმეორებით დაკავების შიში მქონდა. ჩემი სექსუალური ორიენტაციისა და არატოლერანტული საზოგადოების გამო სამსახურის ვერ ვპოულობ. იძულებული ვარ, სრულებით დავმალო ჩემი იდენტობა, რადგან ფსიქოლოგიური და ფიზიკური ზიანის საფრთხე მემუქრება“.
მაჯდიც გეი კაცია, რომელიც ახლა თურქეთის ერთ-ერთ ქალაქში ცხოვრობს. ის ჰყვება — „თურქეთში 6 წელზე მეტია დავსახლდი, რადგან სირიაში სექსუალური იდენტობის გასაიდუმლოება და შიშში ცხოვრება მიწევდა. მდგომარეობა არც თურქეთშია ბევრად უკეთესი — ერთ-ერთ ჰუმანიტარულ ორგანიზაციაში სამსახური 2018 წელს დავკარგე, მას შემდეგ, რაც გაიგეს, რომ გეი ვარ. ახალ სამსახურს იმავე მიზეზის გამო ვერ ვიწყებ. ახლახან ევროპის ერთ-ერთ ქვეყანაში თავშესაფრის მოთხოვნით განაცხადი გავგზავნე. ჩემი შიში და უარყოფის განცდა უსასრულოა და მას შემდეგ, რაც თურქეთი სტამბულის კონვენციიდან გავიდა, კიდევ უფრო გამძაფრდა. განსაკუთრებით მაშინ ვშიშობ, როცა სახელმწიფო უწყებებთან მიწევს შეხება. მიუხედავად იმისა, რომ თურქეთში ჰომოსექსუალობა აკრძალული არაა, საზოგადოება მაინც ნეგატიურად არის განწყობილი. თურქეთში ჰომიციდის შემთხვევები განსაკუთრებით მაღალია, ხელისუფლებამ კი ყველა ლგბტქი თემთან დაკავშირებული ღონისძიება აკრძალა. მინდა, ეს ქვეყანა დავტოვო და ნორმალური, უსაფრთხო ცხოვრებით ვიცხოვრო, სანამ ძალიან გვიან იქნება“.
ქვიარ ადამიანების სამწუხარო გამოცდილებების პარალელურად, სირიელი ლგბტქი აქტივისტები კამპანიებს გეგმავენ, რათა საზოგადოებაში არსებული სტერეოტიპები შეიცვალოს და უფლებებზე საუბარი გააქტიურდეს. მსგავსი ინიციატივები, უმეტეს შემთხვევაში, დასახულ მიზანს ვერ აღწევს და დაგეგმვის სირთულეების, განგრძობითი ხასიათის არარსებობის გამო, ამ ინიციატივებს მალევე ივიწყებენ.
24 მარტს, სირიელმა აქტივისტებმა და ლგბტქი თემის ნაწილმა სირიული ორგანიზაცია Guardians of Equality Movement (თანასწორობის მოძრაობის მცველები) დააარსეს, რომელიც მიზნად ლგბტქი ადამიანთა უფლებების დაცვას ისახავს. აღნიშნული ორგანიზაცია პირველი ნაბიჯია სირიელი ლგბტქი ადამიანების წინააღმდეგ განმეორებითი დანაშაულების შესაჩერებლად და დაცვის გარანტიების შესაქმნელად.
„GEM განსაკუთრებით მოწყვლადი სირიელი ლგბტქი ადამიანების დაცვასა და ადამიანის უფლებების ადვოკატირებას ისახავს მიზნად, როგორც სოციალურ, ისე დიპლომატიურ დონეზე და არ ითვალისწინებს ადამიანთა პოლიტიკურ, რელიგიურ და ეთნიკურ კუთვნილებას. ჩვენი პროგრამები სირიელი ლგბტქი ადამიანების აუცილებელ საჭიროებებს უზრუნველყოფს და მათ, მათ შორის, ნაკლებად უსაფრთხო გარემოში, ჰოლისტური დაცვის სერვისებს აწოდებს, აღვრიცხავთ ლგბტქი უფლებების დარღვევებს, ვატარებთ კვლევებს და ადვოკატირებას ვუწევთ ლგბტქი უფლებების დაცვას“, — ვკითხულობთ ორგანიზაციის ვებსაიტზე.
Al-Monitor-თან საუბრისას ორგანიზაციის ხელმძღვანელმა ისაუბრა და თქვა — „წარსულში ორიენტაციის გამო დამაკავეს და იძალადეს, ამას ხელი შეუწყო იმ ფაქტმა, რომ სირიაში ლგბტქი უფლებების დაცვისთვის არცერთი ორგანიზაცია არ მუშაობდა. ამან მიბიძგა, რომ თანამოაზრეები, აქტივისტები შემომეკრიბა და GEM დამეარსებინა. სამიზნე აუდიტორიამდე მედიის, სოციალური მედიის, პარტნიორი ორგანიზაციებისა და ჩვენივე წევრების დახმარებით ვაღწევთ. ბენეფიციართა უსაფრთხოების და ანონიმურობის დასაცავად მონაცემთა დაცვის ძლიერ მექანიზმებს ვიყენებთ. მას შემდეგ, რაც ძალადობის ფაქტს გამოვიძიებთ, მსხვერპლებს ფინანსურ დახმარებას და უსაფრთხო ადგილას გადაყვანას ვთავაზობთ.
„გასულ წელს დროებით დამაკავეს. ოჯახთან კონტაქტი და ადვოკატის აყვანა შემიზღუდეს. დაკავებიდან 4 დღეში, როცა ცემის გამო ჩემი მენტალური და ფიზიკური ჯანმრთელობა მკვეთრად გაუარესდა, კლინიკაში გადამიყვანეს და ამის შემდეგ გამომიშვეს. არც მერე მომასვენეს და ჩემს სახლს გამუდმებით არბევდნენ. GEM-ისგან $7-ათასიანი გრანტი მივიღე და ქალაქგარეთ გადავცხოვრდი. ახლა თურქეთში გაღწევა და ევროპაში გადასვლა მინდა“, — აღნიშნა ლგბტქი ორგანიზაციის ერთ-ერთმა ბენეფიციარმა.
სირია ათწლეულზე მეტია, სისხლიან კონფლიქტშია ჩართული და ამ დროის განმავლობაში ლგბტქი ადამიანებზე თავდასხმის, მათ შორის, გატაცების, დაკავების, სექსუალური ძალადობის შემთხვევები სირიის არაერთ რეგიონში გახშირდა. საერთაშორისო ორგანიზაციები გამოსავლის პოვნას ვერ ახერხებენ, საფრთხის წინაშე მყოფი ადამიანების დახმარება რომ შეძლონ, რასაც ძალადობის ფაქტებზე საერთაშორისო მედიის დუმილი ემატება. სირიის ლგბტქი თემის შესახებ მიახლოებული სტატისტიკაც კი არ არსებობს, რადგან უმეტესობა საკუთარი იდენტობის გამხელას ერიდება.
ფადელ აბდულ განი, ადამიანის უფლებათა დამცველი სირიული ქსელის დირექტორი აღნიშნავს, რომ უფლებადაცვით საქმიანობას სირიაში არსებული უარყოფის მდგომარეობა და საზოგადოების ლგბტქი თემის საწინააღმდეგო განწყობა ართულებს, ამიტომ „ორგანიზაციები ადამიანთა დაცვას ვერ ახერხებენ. ლგბტქი სირიელებზე თავდასხმების, მათ შორის, მკვლელობის, წამებისა და იძულებითი გასახლების შემთხვევები გრძელდება, სანამ უფლებადაცვითი ორგანიზაციები მდგომარეობის დიდ აუდიტორიამდე მიტანისგან თავს იკავებენ“.
წყარო: AL-Monitor