დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფოს დედოფალი ელიზაბეტ II 8 სექტემბერს, 96 წლის ასაკში გარდაიცვალა. ის ისტორიაში შევიდა, როგორც მონარქი, რომელიც ყველაზე ხანგრძლივად იყო ტახტზე და დედოფლობის 70 წლის იუბილეც აღნიშნა. ელიზაბეტი 1952 წელს, მამის, მეფე ჯორჯ VI-ის გარდაცვალების შემდეგ ავიდა ტახტზე.
ბოლო წლების განმავლობაში დედოფალი განიხილავდა ლგბტქი უფლებებს და მხარდაჭერას საჯაროდ გამოხატავდა. გავიხსენოთ ამ თემასთან დაკავშირებული რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფაქტი.
ლგბტქი ადამიანების თანასწორობის მხარდაჭერა
2013 წელს, ელიზაბეტ მეორემ, ერთა თანამეგობრობისთვის, რომელშიც 50-ზე მეტი ერი შედის, მათ შორის, ყოფილი ბრიტანეთის კოლონიები და გაერთიანებული სამეფო და რომლის სიმბოლური ხელმძღვანელიც გაერთიანებული სამეფოს მონარქია, ახალი წესდება დაამტკიცა.
წესდებაში ვკითხულობთ:
“უდავოდ ვეწინააღმდეგებით ყველა სახის დისკრიმინაციას, სქესის, რასის, კანის ფერის, სარწმუნოების, პოლიტიკური რწმენის მიუხედავად”.
დედოფლის მხარდაჭერა ადამიანების ნაწილმა მოიწონა და პროგრესულ სვლად შეაფასა, მაგრამ ზოგიერთ აქტივისტს ეჭვები გაუჩინა, რადგან ტექსტი ისე იყო ფორმულირებული, რომ კონკრეტულად ლგბტქი ადამიანებს არ მოიცავდა.
დედოფლის კურთხევა ქორწინების თანასწორობისთვის
2013 წელს, ელიზაბეტ მეორემ პარლამენტის მიერ მიღებული კანონები დალოცა, რომლებიც ინგლისსა და უელსში ერთი და იმავე სქესის წყვილთა ქორწინებას აკანონებდა. მოგვიანებით, 3 წლის შემდეგ, გაზეთმა Daily Mail გამოქვეყნა სტატია, რომლის თანახმადაც, დედოფალს არ სურდა თანხმობის გაცემა. ბუკინგემის სასახლემ ამ ისტორიას “ყალბი და დაუსაბუთებელი” უწოდა.
ლგბტქი უფლებების მომდევნო საჯარო მხარდაჭერა
2017 წელს, პარლამენტის გახსნაზე სიტყვით გამოსვლისას, დედოფალმა ელიზაბეტმა მთავრობას გაერთიანებული სამეფოს გეი მოქალაქეებისა და სხვადასხვა ჯგუფის დისკრიმინაციისგან დაცვისკენ მოუწოდა.
“ჩემი მთავრობა მიაღწევს პროგრესს ანაზღაურებებს შორის გენდერული უთანასწორობის აღმოსაფხვრელად და ადამიანების დისკრიმინაციის დასაძლევად, მათი რასის, რწმენის, სქესის, შეზღუდული შესაძლობლის თუ სექსუალური ორიენტაციის მიუხედავად”, — განაცხადა დედოფალმა.
ამ სიტყვებმა, ლგბტქი აქტივისტებისგან როგორც მოწონება, ასევე კრიტიკა დაიმსახურა.
“მოხარული ვართ, რადგან მოვისმინეთ აღიარება, რომ მომდევნო 2 წლის განმავლობაში დისკრიმინაციის სხვა ფორმებთან ერთად, სექსუალური ორიენტაციის საფუძველზე დისკრიმინაციის დასაძლევად მეტის გაკეთებაა საჭირო. ამავდროულად, გვაშფოთებს ის, რომ არაფერი იყო ნახსენები გენდერული იდენტობის საფუძველზე დისკრიმინაციის წინააღმდეგ ბრძოლაზე”, — ნათქვამია ლგბტქი უფლებათა ჯგუფის, Stonewall-ის განცხადებაში.
პირველი ღიად გეი თანამშრომელი სამეფო კარზე
ოლი რობერტსი სამეფო კარზე 2018 წლამდე მუშაობდა. მისი ევალებოდა დედოფლის თანხლება ოფიციალურ შეხვედრებზე, ძაღლების გასეირნება და ფოსტის შეგროვება. გავრცელებული ინფორმაციით, რობერტსი სამსახურიდან მას შემდეგ გაათავისუფლეს, რაც “საკუთარი თანამდებობის მეშვეობით ცნობადობის მოპოვება მოინდომა”. აქტივისტებით თქმით, ოლი რობერტსი არ ყოფილა საჯაროობის მაძიებელი და მისი თანამდებობიდან გადადგომა ბუკინგემის სასახლეში არსებულ ჰომოფობიაზე მიუთითებდა. ამასთან დაკავშირებით სამეფო ოჯახს კომენტარი არ გაუკეთებია.
გარდაქმნის თერაპიის წინააღმდეგ
2021 წლის პარლამენტის გახსნისას დედოფალმა მთავრობას დაავალა, აეკრძალა გარდაქმნის თერაპია – მავნე პრაქტიკა, რომელიც ლგბტქი ადამიანების “გამოსწორებას” ისახავს მიზნად.
“გატარდება რეფორმები რასობრივი და ეთნიკური უთანასწორობის აღმოსაფხვრელად და გარდაქმნის თერაპიის ასაკრძალად”, — განაცხადა მან.
დღესდღეობით, ბრიტანეთში გარდაქმნის თერაპია იკრძალება არასრულწლოვნებისთვის და იმ ზრდასრულებისთვის, რომლებსაც კლიენტის “ინფორმირებული თანხმობა” არ აქვთ. აკრძალვა მხოლოდ სექსუალურ ორიენტაციას ეხება და მასში არ მოიაზრება გენდერული იდენტობა.
