17 მაისი

ევროპულმა სასამართლომ 17 მაისის საქმეზე საქართველოს პასუხისმგებლობა დააკისრა

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ 2013 წლის 17 მაისის საქმეზე საქართველოს პასუხისმგებლობა დააკისრა. სარჩელში 2 LGBT ორგანიზაცია და 35 კერძო პირი მონაწილეობდა. ადამიანის უფლებათა სასამართლოს გადაწყვეტილებით, 2013 წელს ევროპული კონვენციის მე-3, მე-11 და

ნიქო გორგილაძე — მაქვს პრინციპი, რომ არასდროს დავმალო საკუთარი თავი

“სიყვარული არის სიყვარული, ყოველთვის და ყველგან” — ამბობდა ნიქო 2018 წლის 17 მაისს, მთავრობის კანცელარიასთან, პოლიციითა და ჰომოფობებით გარშემორტყმულ აქციაზე. სწორედ ამ დროს, მასთან მოულოდნელად მივიდა უცხო ადამიანი და დაარტყა. ამის შემდეგ ნიქო რამდენჯერმე გახდა აგრესიის სამიზნე, რის შედეგადაც საცხოვრებლად

არც ერთ მომენტში არ მიგრძნია, რომ დედას აღარ ვუყვარვარ — მარიამ გაგოშაშვილი

მე ვარ მარიამ გაგოშაშვილი, 38 წლის, ქართველი ქვიარ ფემინისტი აქტივისტი და ემიგრანტი ამერიკის შეერთებულ შტატებში. ბავშვობა — პლეხანოვი, “გარაჟებზე” ხტომა და ხეებზე ცოცვა გავიზარდე

ჩვენი სხეული, ჩვენი სიცოცხლე, ჩვენი უფლებები – 2022 წლის 17 მაისის მთავარი თემა

17 მაისი ჰომოფობიის, ბიფობიისა და ტრანსფობიის წინააღმდეგ ბრძოლის საერთაშორისო დღეა, რომელიც ოფიციალურად ევროპის პარლამენტისა და მსოფლიოს არაერთი ქვეყნის მიერ არის აღიარებული.

არც ერთ მომენტში არ მიგრძნია, რომ დედას აღარ ვუყვარვარ — მარიამ გაგოშაშვილი

მე ვარ მარიამ გაგოშაშვილი, 38 წლის, ქართველი ქვიარ ფემინისტი აქტივისტი და ემიგრანტი ამერიკის შეერთებულ შტატებში.

ბავშვობა — პლეხანოვი, “გარაჟებზე” ხტომა და ხეებზე ცოცვა

გავიზარდე თბილისში, აღმაშენებლის გამზირზე, ძალიან დატვირთულ, ხალხმრავალ უბანში. კორპუსებს შორის იყო ძალიან დიდი ეზო და სულ იქ ვიყავი, დღე და ღამე. მყავდა ძალიან ბევრი ახლო მეგობარი, მეზობლები და უბნელები. ალბათ ჩემი ყველაზე საყვარელი მოგონებაა მე და ანა, ჩემი მეგობარი გარაჟებზე რომ დავხტივართ, ხეებზე ვძვრებით, რაღაც საიდუმლო ადგილებს აღმოვაჩენთ, მაგალითად, ძველი, მიტოვებული ქარხნის ეზო.

ცუდი მოგონებაც ეს წლებია და ტრავმები. ძალიან პატარა რომ ვიყავი, თურმე ღამით საწოლიდან ვვარდებოდი. წამიყვანეს ნევროპათოლოგთან და აღმოჩნდა, რომ სტრესის ბრალია — ჩვენი საძინებელი იყო ქუჩის მხარეს და მთელი ეს სამოქალაქო ომი, სროლები ძალიან კარგად ისმოდა, ჩანდა და ალბათ მაგის გამო ნერვები მქონდა დაზიანებული. ამას ემატებოდა უშუქობა, უგაზობა, უსაჭმლობა და ა.შ. კიდევ კარგი, რომ ბავშვი ვიყავი. ეს პერიოდი ჩემი მშობლებისთვის კიდევ უფრო რთული იყო.

მარიამი და მისი ბავშვობის მეგობარი, ანა
მარიამი და მისი ბავშვობის მეგობარი, ანა

თვითგამორკვევა და ქამინგაუთი — “ღმერთო, ლეზბიანკა არ გავხდე”

გარდატეხის ასაკში, როცა გოგოებს მოსწონდათ კლასელი და მეზობელი ბიჭები, მე არავინ მომწონებია. ცოტა მიკვირდა, მაგრამ ვებღაუჭებოდი ბავშვობას, არ მინდოდა გაზრდა, ისევ გარაჟებზე და ხეებზე ცოცვა მინდოდა. 

მოგვიანებით, როცა უკვე ვიცოდი რა არის სექსი, მქონდა ხოლმე ფანტაზიები ქალებზე, თუმცა არ ყოფილა სიმპათია კონკრეტული ადამიანის მიმართ. ვნერვიულობდი, ვფიქრობდი: “ღმერთოოო, ლეზბიანკა არ გავხდე” და ვლოცულობდი ხოლმე.

არც უნივერსიტეტში მომწონებია არავინ. მაგრამ ვსწავლობდი ფსიქოლოგიას და დავიწყე ფროიდის კითხვა სექსუალობაზე, სადაც ამბობს, რომ ყველა ადამიანი ბისექსუალია. ეს იყო გარდამტეხი მომენტი ჩემს ცნობიერებაში. მივხვდი, რომ ეს ნორმალურია და თურმე ეს არის, მე რაც “მჭირს”. 

არც ერთ მომენტში არ მიგრძნია, რომ დედას აღარ ვუყვარვარ, ან გამებუტა, ან გაბრაზებულია. პირიქით, სულ გვერდში მედგა, მიუხედავად იმისა, რომ თვითონაც დასჭირდა შინაგანი სამუშაოები, რათა ეს ყველაფერი მიეღო და გაეაზრებინა, რადგან მაშინ საქართველოში ლგბტქი აქტივიზმის პირველი დღეები იყო.

ცოდნის საშუალებით მივიღე საკუთარი თავი და ისეთი გახარებული ვიყავი, ყველა ახლო მეგობარს მოვუყევი, ფაქტობრივად, ქამინგაუთი გავაკეთე. 18-19 წლის ვიყავი, მაგრამ რადგან არანაირი გამოცდილება არ მქონდა და არც არანაირი ობიექტი მყავდა სიმპათიის. ჩემი ნათქვამი ყველამ არასერიოზულად მიიღო: “უიმე, მარიამი რა უცნაურია, სულ რაღაცას უცნაურობს, ორიგინალობს” და მსგავსი დამოკიდებულებები იყო. ეს არის ადრეული 2000-იანები ან გვიანი 90-იანები, მაშინ ლგბტქი საკითხები დისკურსში ფაქტობრივად არ არსებობდა. იყო ჭორები რამდენიმე ცნობილ ადამიანზე, კონკრეტულად გეი კაცზე, და მორჩა. ქართველი ლგბტქი ადამიანი, მით უმეტეს ქალი, ჩემს ცნობიერებაში მაშინ არ იყო, ქვიარს არავის ვიცნობდი.

მარიამ გაგოშაშვილი

წლების შემდეგ ბუდაპეშტში წავედი სასწავლებლად, სადაც პირველად მომეწონა გოგო და ვაკოცე. 21 წლის ვიყავი ამ დროს და საქართველოში რომ დავბრუნდი, უკვე ფაქტები დავდე მეგობრებთან, რომ აი, ხომ ვამბობდი.

ჩემთვის ქამინგაუთი არ ყოფილა ერთჯერადი. 22 წლის ასაკში მეგონა, რომ ბისექსუალი ვიყავი. მყავდა ბოიფრენდებიც, მაგრამ 23 წლის ასაკში შემიყვარდა გოგო და ეს იყო ჩემი პირველი ქვიარ სიყვარული. მერე უკვე მივხვდი, რომ თურმე ბიჭები არ მაინტერესებს და გავაკეთე მეორე ქამინგაუთი. 

ოჯახი — უპირობო სიყვარული

დედაჩემისთვის თქმა მომიწია. არ მინდოდა, არ ვაპირებდი. როცა ბუდაპეშტში ვცხოვრობდი და ვსწავლობდი, დედაჩემმა დამაკავშირა ეკა აღდგომელაშვილთან და მითხრა, რომ ის აფუძნებს ლგბტქი ორგანიზაციას. თბილისში პერიოდულად ჩამოვდიოდი და მივედი ინკლუზივში. იქ იყო თემის პირველი შეხვედრები. ალბათ მაქსიმუმ 30 ადამიანი ვიქნებოდით. იქ გავიცანი ერთი ადამიანი, რომელიც ძალიან ცუდად გადამეკიდა. პატარა რომანი გვქონდა და როცა აღარ მომინდა ურთიერთობის გაგრძელება, არ შემეშვა. ეს გაგრძელდა წლების განმავლობაში — წავედი ბერლინში, ჩამოვედი, მყავდა ბოიფრენდი, გელფრენდი და ამ პერიოდში სულ დამდევდა, მოდიოდა ფანჯარასთან და ჩემს სახელს იძახდა, ვიღაც ნაცნობი ჰყავდა მობილური ოპერატორის კომპანიაში და ჩემი ტელეფონის ნომრიდან სწერდა ჩემს ნათესავებს და ა.შ. 

შარშან, თბილისში რომ ვიყავი, 5 ივლისის პერიოდი იყო. ტაქსით გავედი დედაჩემთან. მამაჩემიც სასწრაფოდ გამოვიდა — ძალიან ინერვიულა. მგონი მიხვდა, რომ უსამართლობაა ის, რის გამოვლაც გვიწევს, რომ რეალური საფრთხე მემუქრება მე, მის შვილს.

დედაჩემთან მივედი შველის სათხოვნელად, რადგან მივხვდი, რომ ამას მარტო ვერ ვუმკლავდებოდი. არამარტო ის ვუთხარი, რომ ვიღაც მაწუხებს, არამედ ის, რომ ისიც ქვიარია და მეც. ალბათ ძალიან ბევრი იყო ეს ინფორმაცია. მახსოვს, რომ ინერვიულა, შეეშინდა, თუმცა ძალიან დამეხმარა და ყველანაირად გვერდში დამიდგა. იმ საღამოსვე მკითხა, ჩემი ბრალია, რომ ეგეთი ხარო? მე დავუშვი რამე შეცდომა ბავშვობაშიო? რაღაც პროცესი გაიარა თვითონაც ემოციურად, თუმცა არც ერთ მომენტში არ მიგრძნია, რომ აღარ ვუყვარვარ, ან გამებუტა, ან გაბრაზებულია. პირიქით, სულ გვერდში მედგა, მიუხედავად იმისა, რომ თვითონაც დასჭირდა შინაგანი სამუშაოები, რათა ეს ყველაფერი მიეღო და გაეაზრებინა, რადგან მაშინ საქართველოში ლგბტქი აქტივიზმის პირველი დღეები იყო.

მარიამ გაგოშაშვილი

ამის შემდეგ მე უფრო მეტად ჩავერთე ინკლუზივის, მერე WISG-ის მუშაობაში. დედაჩემთან ერთად ვმუშაობდი ქალთა ფონდშიც, სადაც ერთად სერიოზული პოლიტიკური განათლება გავიარეთ. ბისექსუალობის ფაზა როცა მქონდა, ფიქრობდა, რომ საბოლოო ჯამში მაინც ვიღაც ბიჭი მომეწონებოდა, მაგრამ მერე მიხვდა, რომ ასე არ იქნებოდა.

არ უნდოდა, მეთქვა ოჯახის სხვა წევრებისთვის. ვიცი, ამის მიზეზი იყო ის, რომ მერე ტვინს გაუბურღავდნენ, თავისი  ფემინისტური აქტივიზმიდან გამომდინარე, ამ ყველაფერს ისევ მას დააბრალებდნენ და არ უნდოდა პრობლემები. მე მაწუხებდა ის, რომ მიმაჩნდა, ბოლომდე არ მიჭერდა მხარს ქამინგაუთში. მაგრამ ესეც გამოვიარეთ, თვითონაც არაერთხელ მიუცია ინტერვიუები ამ თემაზე.

ჩემი ძმისგან ძალიან კარგი დამოკიდებულება იყო. ძალიან გონებაგახსნილია, ბევრი ქვიარ მეგობარი ჰყავს და მაგ მხრივ ძალიან გამიმართლა. 

მამაჩემისთვის იყო რთული. ყველას შეიძლება არ ვუყვებოდი, მაგრამ არასდროს ვმალავდი ჩემს იდენტობას. ამიტომ, მეგონა, მთელმა ოჯახმა იცოდა, მათ შორის, მამაჩემმაც. ისე მოხდა, რომ ლგბტქი ადამიანების შესახებ ერთ-ერთ პირველ ქართულ დოკუმენტურ ფილმში გადამიღეს, ლია ჯაყელი იყო ავტორი. იქ მე, დავით მიხელ შუბლაძემ და გიორგი კიკონიშვილმა გავაკეთეთ ქამინგაუთი. ვისაუბრეთ ჩვენს სექსუალობაზე და ა.შ. 2013 წლის 17 მაისის მერე ეს ფილმი გოგი გვახარიამ აჩვენა წითელ ზონაში. მაშინ უკვე ამერიკაში ვიყავი. მამაჩემმა მომწერა: “მამი, ბიჭები ვართ აქ, ვსვამთ და ტელევიზორში გიყურებთო. რა მაგარია, ვამაყობთ შენით, შენი სადღეგრძელო დავლიეთო” და ჩავთვალე, რომ ყველაფერი იცის, მიმიღო. 

სამი წლის შემდეგ, როცა დავიწყე ახალი სამსახური, რომლის სახელწოდებაშიც არის “ლესბოსელი”, მამაჩემს მივწერე, რომ ნიუ-იორკში გადავდივარ. ორაზროვანი აღარაფერი იყო და პირდაპირ ეწერა “Lesbian”, ამიტომ ვეღარ დაიძვრინა თავი, ვერ დააიგნორა ეს თემა და გაბრაზდა. დაახლოებით წელიწად ნახევარი არ ვლაპარაკობდით. მერე შევრიგდებოდით ხოლმე, როცა თბილისში ჩამოვდიოდი, მერე ისევ გავებუტებოდით ერთმანეთს და ა.შ.

მიუხედავად იმისა, რომ უახლოესი მეგობრების წრეში და ოჯახშიც მქონდა მხარდაჭერა, არ ნიშნავს, რომ დაცული ვიყავი ჰომოფობიური აგრესიისგან

შარშან, თბილისში რომ ვიყავი, 5 ივლისის პერიოდი იყო. ტაქსით გავედი დედაჩემთან. მამაჩემიც სასწრაფოდ გამოვიდა — ძალიან ინერვიულა. მგონი მიხვდა, რომ უსამართლობაა ის, რის გამოვლაც გვიწევს, რომ რეალური საფრთხე მემუქრება მე, მის შვილს. მერე ჩემს დაბადების დღეზე ჩემი შეყვარებული იყო ჩამოსული. მამაჩემმა გაიცნო და ძალიან მოეწონა, გამიყვანა ცალკე ოთახში და მითხრა: “მამი, მე მგონი, ძალიან კარგი ქალია”. საყვარლობა იყო. ასე დარეგულირდა ნელ-ნელა.

არ ვფიქრობ, რომ აუცილებელია ყველა ადამიანმა ქამინგაუთის გზა აირჩიოს, ინდივიდუალურია. ეს დასავლეთის კულტურიდან წამოსული ფენომენია, რომელიც ყველასთვის შეიძლება არ იყოს საჭირო. უკვე 9 წელია ვცხოვრობ ამერიკაში და აქ ძალიან სხვანაირად ხდება ეს ყველაფერი — თინეიჯერები მშობლებს ელაპარაკებიან პირად ცხოვრებაზე, სექსი ტაბუ არ არის, სექსუალური განათლება არის სკოლის პროგრამის ნაწილი. აქედან გამომდინარე, მიღებულია, რომ ადამიანებს ჰყავთ ბოიფრენდი, გელფრენდი და ამაზე ლაპარაკობენ. მამაჩემს იმის გაგონებაც არ ენდომებოდა, რომ მე ბოიფრენდი მყავს და სექსი მაქვს.

ქამინგაუთის გაკეთებამდე მნიშვნელოვანია, გვყავდეს მხარდამჭერები, მეგობრები, რომლებიც გვერდში დაგვიდგებიან, რადგან ამის მარტო გაკეთება რთულია.

მარიამ გაგოშაშვილი, ნანა ფანცულაია
მარიამ გაგოშაშვილი დედასთან ერთად

საზოგადოება და მეგობრები, რომლებსაც არ სჯერათ

ასე ღიად და პირდაპირ იმის თქმა, რომ ქვიარობის გამო მშორდებოდნენ, არ ყოფილა. ძირითადად იყო ის, რომ არ სჯეროდათ ჩემი იდენტობის, რადგან ყოველთვის ვიყავი ძალიან ფემინური. სერიოზულად არ მიღებდნენ, იცინოდნენ ამაზე და ეს იყო ძალიან მტკივნეული. პერიოდულად მჭირდებოდა იმის მტკიცება, რომ ქვიარი ვარ. ამ ყველაფერმა ალბათ რაღაც ურთიერთობებზე იმოქმედა, ბუნებრივად დამაშორა ხალხს, უბნელებს, რომლებიც ძალიან მიყვარს. მაგალითად, მყავს ბავშვობის მეგობარი, რომელიც თბილისში ყოველ ჩამოსვლაზე მეკამათება ჩემს იდენტობაზე. მე მგონი ვერ მიღებს, უჭირს ამის გაგება, მე კიდევ მიჭირს ახსნა-განმარტება ამდენი წლის მერე. მაგრამ ბავშვობის ბევრი მეგობარი ისევ შემომრჩა, მათი უმეტესობა ჰეტეროა. არ ვიცი, როგორ მოხდა, მაგრამ ძალიან გამიმართლა, რომ ასეთი წრე მყავდა, თავისუფალი. ესეც რაღაც მხრივ პრივილეგიაა, მესმის, რომ გავიზარდე თბილისის ცენტრში, განათლებულ ხალხს შორის, რომელიც არის საშუალო ფენა და ა.შ. თუმცა ამ ყველაფრის მიუხედავად, ისევ იმ წრეში, მაგალითად, ჩემი ნაცნობის მშობლები საშინელებებს ამბობენ ჩემზე. ვსაუბრობ ხალხზე, რომლებიც მეცნიერები არიან, უნივერსიტეტებში ასწავლიან. მყავდა შეყვარებული, რომლის მშობლებიც პროფესორები იყვნენ, მაგრამ როცა გაიგეს ჩვენ შესახებ, ძალიან ცუდად მოგვექცნენ, ეს გოგო გამოკეტეს სახლში. არ მინდა ვთქვა, რომ განათლება ჰომოფობიას ყოველთვის ეწინააღმდეგება. შეიძლება ძალიან მშვენივრად თანაარსებობდეს ეს ორი. უბრალოდ, მე გამიმართლა.

ძალიან მიამიტები ვიყავით. 17 მაისი დიდი გაკვეთილი იყო ჩემთვის, ძალიან გავიზარდე იმის მერე

თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ უახლოესი მეგობრების წრეში და ოჯახშიც მქონდა მხარდაჭერა, არ ნიშნავს, რომ დაცული ვიყავი ჰომოფობიური აგრესიისგან. იმის გამო, რომ არასდროს ვმალავდი იდენტობას, ყოველთვის აუთ ვიყავი როგორც თემის წევრი და ასევე ძალიან ხილვადი, როგორც ქვიარ და ფემინისტი აქტივისტი, ბევრჯერ ვყოფილვარ დისკრიმინაციისა და ძალადობის სამიზნე თუ მსხვერპლი, მაგალითად, სერვისებზე უარის თქმა, სადღაც არ შეშვება, ფიზიკური თუ სიტყვიერი შეურაცხყოფა, ძალადობა როგორც შემთხვევით გამვლელების, ისე პოლიციის მხრიდან. ოჯახისა და მეგობრების მხარდაჭერა რომ არ მქონოდა, ალბათ ძალიან გამტეხდა ეს ინციდენტები ფსიქოლოგიურად, დამანგრევდა. ამ მხარდაჭერამ გამაძლიერა, რომ გავმკლავებოდი ძალადობისა და დისკრიმინაციის ფაქტებს. 

მარიამ გაგოშაშვილი

საქართველოში რაღაც დონეზე მაინც კოლექტივისტური საზოგადოება ვართ. ამას თავისი პლუსებიც აქვს, თუმცა ისიც ყოველთვის იცი, რომ შენს გადაწყვეტილებს აქვს შედეგები საზოგადოებაზე, კოლექტივზე, გარემოზე, ამიტომ არჩევანს აკეთებ შენს პირად თავისუფლებასა და სხვა ადამიანების კომფორტს შორის. კომფორტსა და თავისუფლებას შორის, ალბათ ცხადია, რომ თავისუფლებას მეტი წონა აქვს. 

2013 წლის 17 მაისი და იმედგაცრუება

ვერიდები ხოლმე დეტალების მოყოლას, რადგან ძალიან მძიმეა. თუმცა საჭიროა ამაზე საუბარი. 

მაშინ მე და ნანა, დედაჩემი ვმუშაობდით ქალთა ფონდში, ჩვენი პარტნიორები იყვნენ იდენტობა და WISG, რომლებიც ამ აქციას აორგანიზებდნენ. მე, როგორც თემის წევრი და არაფორმალური აქტივისტი, ვიყავი ჩართული ორგანიზების საკითხებში,  დავდიოდი შსს-ს შეხვედრებზეც. ნანა იქ იყო როგორც ქალთა ფონდის წარმომადგენელი და როგორც დედაჩემი. 

აქტივისტების სხვადასხვა ჯგუფზე სხვადასხვა ორგანიზაცია იყო პასუხისმგებელი. იდენტობის ხალხი პუშკინის სკვერისკენ წავიდა და რადგან იქ რთული იყო შესვლა, WISG-ის ხალხი შევხვდით ვაჩნაძის კუთხეში და ერთად ვაპირებდით ასვლას. არასწორი კომუნიკაციაც იყო, მათ შორის, იდენტობის ხალხმა არ გვითხრა დროის შესახებ და ა.შ., რასაც არ ჩავუღრმავდები, მაგრამ ეს მერე განხეთქილების საფუძველიც იყო.

ჩემთან ერთად და ჩვენს მხარდასაჭერად იყო ჩემი რამდენიმე მეგობარიც, ჰეტერო, სისგენდერი ბიჭები, ასევე, დედაჩემი. არ ვიცი როგორ, მაგრამ მალე ალბათ თვალსაჩინო გახდა, რომ აქციის მონაწილეები ვართ. მოგვეხვია ბრბო. იქ იყო რამდენიმე პოლიციელი, რომლებმაც, გარდა იმისა, რომ არაფერი გააკეთეს, პირიქით, ჩვენ გვეუბნებოდნენ, ნუ უშლით ნერვებს, ნუ ამწარებთ ამ ხალხს, დაიშალეთო და ა.შ., მაგრამ ვერანაირად ვერ წავიდოდით, ეს ხალხი ჩვენს მოსაკლავად ემზადებოდა. 20-25 ადამიანი და რამდენიმე პოლიციელი შენობის კუთხეში ვიდექით და წინ ვხედავდით ზღვა ადამიანებს. გაგვიმართლა, რომ გაეროს თანამშრომელი იყო მოსული, ოღონდ როგორც კერძო პირი, თუმცა ჰქონდა ბეიჯი. ამან გადაგვარჩინა. რომ არა ის გოგო, პოლიცია ჩვენი უსაფრთხოების დასაცავად არაფერს აკეთებდა. მისი მოთხოვნით კორდონივით გააკეთეს და შეგვიყვანეს სადარბაზოში. შეკრებილები ყვიროდნენ, გვაფურთხებდნენ, ქვებს გვესროდნენ.

17 მაისი
2013 წლის 17 მაისი ფოტო: გიორგი გოგუა/ლიბერალი

რაღაც პერიოდის განმავლობაში შიგნით ვიყავით, მერე რამდენიმე დამატებითი პოლიციელი მოვიდა და იქვე, კოლმეურნეობაზე რომ იდგნენ ყვითელი მიკროავტობუსები, იქიდან ერთ-ერთი წამოიყვანეს. პატარა კორდონი გააკეთეს, ქაოსი იყო. გვითხრეს, ჩაიკუზეთ და თავზე დაიფარეთ ხელებიო, რადგან შეკრებილები გვესროდნენ რაღაცებს. მიკროავტობუსში შევედით, მაგრამ ის იყო შემორტყმული ყველა მხრიდან. არ ვიცი, როგორ დავიძარით იქიდან. ცდილობდნენ კარების გაღებას, ფანჯრები ჩალეწეს, ყველაფერს გვესროდნენ – ქვებს, ხურდებს, ვიღაცამ სოსისები თუ სარედლებიც გვესროლა. ჩვენი გადმოთრევა უნდოდათ, თმებში გვწვდებოდნენ, სულ ნაკაწრები გვქონდა. ერთი თუ ორი პოლიციელი შემოგვყვა. ერთმა მართლა ძალიან გამოიჩინა თავი, რაღაცნაირად ახერხებდა, რომ ორივე კარგი დაეკეტა და არ შემოეშვა ბრბო.

თურმე სოლიდარობას, ერთმანეთის მხარდაჭერას აქვს ლიმიტები, ხანდახან ეს მხოლოდ რიტორიკაა და როცა მოქმედებაზე მიდგება საქმე, ცოტათი მოვიკოჭლებთ

რაღაცნაირად გავარღვიეთ ეს ბრბო და წაგვიყვანეს სადღაც თბილისის ზღვისკენ. მერე პოლიციის მანქანებით დაგვარიგეს სახლებში.

შემდგომი პერიოდი იყო კიდევ უფრო რთული. გარდა ამ დღის ტრავმისა, უსაფრთხოდ აღარავინ გრძნობდა თავს, იყო სახლიდან გასვლის შიში, აგრესია მეზობლებისგან. გაიზარდა აგრესია ყველას ქვიარ ადამიანის მიმართ, შეგვექმნა უსაფრთხოების პრობლემები ყველა დონეზე. იყო ჯგუფური თერაპიის მცდელობა, მაგრამ არც ისე ეფექტური. ყველა ვიყავით ტრავმირებულები და ვცდილობდით, ერთმანეთზე გვეზრუნა, როგორც შეგვეძლო. ეგ პერიოდი უკვე ძალიან ბუნდოვნად მახსოვს…

პოზიტიური იყო, რომ ხალხი აღშფოთდა და მეორე დღეს გამოვიდა. მაგრამ ბევრს გვქონდა მომენტი: “გუშინ სად იყავით?!”.

დღევანდელი გადმოსახედიდან, ვხვდები, რომ ძალიან მიამიტები ვიყავით. დიდი გაკვეთილი იყო ჩემთვის, ძალიან გავიზარდე იმის მერე. ძალიან მიამიტურად მჯეროდა, მაგალითად, სახელმწიფო დაპირებების იმ სიტუაციაში, რადგან შსს გარანტიას გვაძლევდა, მაგრამ მივხვდი, რომ პოლიცია და სახელმწიფო ჩვენს ინტერესებს არასდროს დაიცავს.

ასევე, ძალიან მტკივნეული იყო ის, რომ სოციალური აქტივისტების დიდი ნაწილი აქციაზე არ გამოვიდა. ეს იმედგაცრუება ნამდვილად მაქვს. ამან შეცვალა ჩემი დამოკიდებულება საქართველოში ფემინისტური მოძრაობის მიმართაც, რადგან ფემინისტების დამოუკიდებელი ჯგუფიდან ჩემი არაქვიარ მეგობრები იქ არ იყვნენ. ეს იყო გარდამტეხი მომენტი, რომ თურმე სოლიდარობას, ერთმანეთის მხარდაჭერას აქვს ლიმიტები, ხანდახან ეს მხოლოდ რიტორიკაა და როცა მოქმედებაზე მიდგება საქმე, ცოტა მოვიკოჭლებთ.

ამ დღემ განხეთქილებები გააჩინა ლგბტქი მოძრაობაშიც. გამოჩნდა, ვინ არის ჩაგვრის სამიზნე ყველაზე მეტად: ქვიარ ქალები და ტრანსი ადამიანები, მაშინ, როცა გეი ბიჭები პირველები იყვნენ ასულები ევაკუაციისთვის სპეციალურად გამოყოფილ ავტობუსებში, დონორებს ელაპარაკებოდნენ და ამშვიდებდნენ. რა თქმა უნდა, ყველასთვის ძალიან მძიმე იყო ეს დღე, მაგრამ ზოგისთვის უფრო. 

მანამდეც მქონდა იმედგაცრუებები, მაგრამ ეს იყო ბოლო წვეთი, რამაც მიმახვედრა, რომ აღარ მინდა მანდ ყოფნა. ჯერ ერთი, თვითგადარჩენის მომენტი იყო, რომ მჭირდებოდა დასვენება, გარემოს გამოცვლა და რეაბილიტაცია არამარტო 17 მაისისგან, არამედ ყველაფრისგან. მჭირდებოდა აქტივიზმის გადააზრებაც.

როგორც ქვიარ ადამიანი, ამერიკაში უსაფრთხოდ გრძნობ თავს. როგორც ქალი — დიდი განსხვავება არ არის, აქაც არის წამოძახებები, შევიწროება

მე და ჩემი იმდროინდელი შეყვარებული 17 მაისის მერე ძალიან მალე წამოვედით ამერიკაში. უკვე გაზაფხულზე ვფიქრობდით ლტოლვილებად ჩაბარებაზე, მაგრამ შემთხვევით გამიმართლა, რომ შემომთავაზეს სამსახური. ჩემს შეყვარებულსაც დაუფინანსეს ემიგრაციის პროცესი და გადავბარგდით.

ცხოვრება ამერიკაში

სან-ფრანცისკოში წავედით. მანამდე ვიყავი ნამყოფი და ვიცოდი, რომ იქ მინდოდა გადასვლა. სამსახურიც იქ აღმოჩნდა. იქ ბევრ ადამიანს, თან პატარა ქალაქია და ვფიქრობდი, თბილისივით იქნება-მეთქი. ძალიან მნიშვნელოვანი იყო, რომ საერთოდ უცხო გარემოში არ მოვხვდი.

ძალიან მოუმზადებლად წავედით, არ ვიცოდით, სად მივდიოდით. გაგვიმართლა, რომ სრულიად შემთხვევით ნაცნობმა შემოგვთავაზა მასთან დარჩენა. დიდი ბინა იყო, ცხოვრობდა ორ სხვა ადამიანთან ერთად და სახლში ჰყავდათ ძაღლი და კატა. ჩვენ ჩავადექით ორი ადამიანი და ორი კატა. 3 კვირა ვიყავით იქ.

მარიამ გაგოშაშვილი

 

პარალელურად, ბინას ვეძებდით. ზოგადად, ამერიკელები ძალიან უცნაური ხალხია. გემეგობრებიან, მაგრამ არავინ შეიწუხა თავი, რომ რეალურად აეხსნათ საყოფაცხოვრებო ნიუანსები. მაგალითად, ის, რომ ბინას ვერ იქირავებ, თუ არ გაქვს კრედიტ ისტორია ამერიკაში. მე ვმუშაობდი, ჩემი შეყვარებული ბინებს ეძებდა. სამი კვირის განმავლობაში დღეში ათ ბინას ვნახულობდით ალბათ. ამისთვის საჭიროა აპლიკაცია შეავსო და თანხა გადაიხადო, რომ შენი კრედიტ ისტორია შეამოწმო. ვიხდიდით ამ ფულს, მაგრამ კრედიტ ისტორია არ გვქონდა. როცა მივხვდით რაში იყო საქმე, ჩემმა სამსახურმა მოგვცა საგარანტიო წერილი და ამის დახმარებით შევძელით ბინის შოვნა.

არ ვიცოდით, სად გვეყიდა საჭმელი მაგალითად, აფთიაქის საჭმელებს ვყიდულობდით, სენდვიჩებს, სნექებს. მერე აღმოვაჩინეთ დიდი სუპერმარკეტი, სადაც იყო ათასნაირი ხილი და ყველაფერი. ეს იყო ძალიან დიდი ბედნიერება.

ცოტა კომიკური იყო ჩვენი პირველი თვე, არ ვიცოდით სად მოვხვდით, ვინ ვიყავით. შეიძლება იმის გამოც, რომ ძალიან ტრავმირებულები ვიყავით 17 მაისის შემდეგ, წესიერად არც გამოვიკვლიეთ. ძალიან ცოტა ხელფასი გვქონდა, ძალიან ღარიბები ვიყავით, მერე ნელ-ნელა მოვედით აზრზე.

მარია გაგოშაშვილი

ძალიან რთულია ემიგრაცია, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან გაგვიმართლა, რადგან ვიზა გვქონდა და არალეგალურად არ ვიყავით. თუმცა არასდროს მინანია წასვლა და ძალიან მიხარია, რომ გადავდგი ეს ნაბიჯი.

უკვე მე-10 წელია, რაც აქ ვარ. ახლა ვცხოვრობ ნიუ-იორკში. ვმუშაობ Astraea Lesbian Foundation for Justice-ში, ვარ პროგრამების დირექტორი. რამდენიმე ფონდია ჩვენს ორგანიზაციაში, ერთ-ერთი არის საერთაშორისო, რომელსაც მე ვხელმძღვანელობ. დაახლოებით 5-მილიონიანი ბიუჯეტი გვაქვს და მხარს ვუჭერთ ქვიარ, ტრანს და ინტერსექს მოძრაობებსა და აქტივისტებს მსოფლიო აღმოსავლეთსა და სამხრეთში.

ვერ ვიმეტებ საკუთარ თავს, რომ დავბრუნდე

რაც ამერიკაში ვცხოვრობ, სულ ვარ სანაპირო ქალაქებში, რომლებიც ისტორიულად ბევრად უფრო პროგრესულია, ვიდრე დანარჩენი ქვეყანა. თან სან-ფრანცისკოც და ნიუ-იორკიც ყოველთვის იყო ქვიარ თემისთვის საყვარელი ადგილები, უსაფრთხო სივრცეები. ბევრად მეტი საკანონმდებლო დაცვაა ამერიკაში, ფედერალურ დონეზე არსებობს ქორწინების თანასწორობა. მე, მაგალითად, ჯერ კიდევ ვარ დაქორწინებული ჩემს ყოფილზე, ძალიან ზარმაცები ვართ და განქორწინება ვერ მოვახერხეთ, ისე ძალიან კარგი ურთიერთობა გვაქვს. როგორც ქვიარ ადამიანი, აქ უსაფრთხოდ გრძნობ თავს. როგორც ქალი — დიდი განსხვავება არ არის, აქაც არის წამოძახებები, შევიწროება. თბილისში ღამის 4 საათზე მარტო შეიძლება ვყოფილიყავი ქუჩაში და არ შემშინებოდა თავდასხმის. აქ საფრთხეს გრძნობ, მაგრამ ეს არ არის კავშირში ჩემს ქვიარ იდენტობასთან. 

ქვიარ აქტივიზმი საქართველოში და 17 მაისის ტრავმა

მოძრაობა დანაწევრებულია, მაგრამ ის არსებობს და პერსპექტივების მრავალფეროვნება ჩანს, ყველა ერთ აზრზე არ არის და მხოლოდ ერთი ხმა არ ისმის.

თუმცა დაპირისპირებების ნაწილი წამოსულია ზუსტად იმ ტრავმებისგან, რაც გვაქვს მოძრაობაში და ამის მნიშვნელობას მგონი ვერ ვხვდებით. ვერ ვაცნობიერებთ კოლექტიური ტრავმის როლს. ამ ტრავმას თუ არ ვუმკურნალეთ, არ ვუშველეთ, ეს ურთიერთობები არ დალაგდება. ძალიან საჭიროა ამაზე ყურადღების მიქცევა. მაგალითად, ძალიან მნიშვნელოვანია დალხენის პრაქტიკები, საქართველოშიც არის ადგილობრივი მეთოდები. არსებობს სხვა ნაცადი მიდგომებიც, როგორიცაა მედიტაცია, არტ თერაპია, იოგა, სომატური თერაპია, და ა.შ. მე მქონდა იდეა, რომ 17 მაისის აქციაში მონაწილე ხალხი შეგვეკრიბა რაღაც გასვლით ღონისძიებაზე, სადაც დალხენის სხვადასხვა ფორმით ვიმუშავებდით ამ ტრავმებზე. ძალიან მინდა ოდესმე ეს განვახორციელო, რადგან ამ ტრავმების გააზრების გარეშე მოძრაობის კონსოლიდაცია ძალიან გაჭირდება.

მარიამ გაგოშაშვილილგბტქი მოძრაობაში ჩემთვის რამდენიმე კრიტერიუმია მნიშვნელოვანი: საჯარო დისკურსზე რამდენად აისახება ის თემები, რაზეც მოძრაობა მუშაობს, რამდენად არის აზრთა და ხმათა მრავალფეროვნება და აქტორების რაოდენობა. ამ სამივე კრიტერიუმით დიდი პროგრესია. მხოლოდ ერთი ტიპის აქტივიზმი არ არის, სხვადასხვა სტრატეგია და ადგილი აქვს ყველას ამ ერთიან ეკოსისტემაში. სოციალური ცვლილება არ არის სწორხაზოვანი მოვლენა და ყოველთვის  არის დამოკიდებული კონტექსტზე, პერიოდზე. არ ვიცით, რა არის სწორი სტრატეგია, სხვადასხვა კონტექსტის, პერიოდის, სტრატეგიის კომბინაცია ქმნის ეფექტურ შედეგს. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ყველა ერთსა და იმავეს არ აკეთებს, არ არის ერთი ლიდერი, რომელსაც ყველა მხარს უჭერს.

იმას ვაცნობიერებ, რომ საქართველოში არ ვცხოვრობ და იმ ყველაფერს საკუთარ ტყავზე ვერ ვგრძნობ, რასაც საქართველოში მყოფი ქვიარები, მიუხედავად იმისა, რომ ჩამოვდივარ ხოლმე და ვცდილობ შევხვდე აქტივისტებს. 

ძალიან დიდი დაღი დააჩინა 17 მაისმა იმ თაობაზე, რომელიც მაშინ ჩართული ვიყავით აქტივიზმში. ჩვენთვის ბევრად უფრო მძიმედ აღიქმება დღევანდელი დღე. ჩემი მეგობრები, ვინც საქართველოში არიან, რაღაც პროგრესს ხედავენ, მაგრამ იმდენად არა, ვიდრე აქტივისტების ახალი თაობა, რომლებსაც ეს ტრავმა არ აქვთ. მათ ის შიში არ დაჰყვებათ, ბევრად უფრო ოპტიმისტურად არიან განწყობილები, რაც კარგია. მე მგონი, საჭიროა ვისწავლოთ წინამორბედების, მოძრაობის გამოცდილებაზე და გავითვალისწინოთ ეს, მაგრამ მეორე მხრივ, ისიც კარგია, რომ ეს ტრავმა და სიმძიმე ახალ თაობას არ აქვს, აქვთ მეტი ამბიცია და ბრძოლისუნარიანობა.

ახლა ბევრად მეტ ქვიარ ადამიანს ვხედავ საჯარო სივრცეებში, ბევრად მეტი ქვიარ მეგობრული ადგილი არსებობს და ე.წ. ბაბლი, რომელიც მიმღებელია, უფრო გაფართოვდა. ეს იგრძნობა ყველა ჩამოსვლაზე. შარშან 5 ივლისი იყო ერთგვარი გადამოწმებაც, ნამდვილად ასეა თუ არა. მივხვდი, რომ შეიძლება ბაბლი გაიზარდა, მაგრამ დისტანციაც საკმაოდ გაიზარდა ბაბლსა და დანარჩენ ქვეყანას შორის, პოლარიზაციაა. უმრავლესობა ჯერ კიდევ არ არის იმ დონეზე, რომ რეალური მიმღებლობა გაჩნდეს და არ არსებობს ამის პოლიტიკური ნება.

სოციალურ ცვლილებებს ბევრი დრო სჭირდება. 10 წელიც არ გასულა 17 მაისის შემდეგ და 20 წელიც არ გასულა, რაც საქართველოში პირველი ლგბტქი ორგანიზაცია, ინკლუზივი გაჩნდა. ეს ძალიან პატარა პერიოდია იმისთვის, რომ სერიოზული, ძირეული სოციალური ცვლილებები მოხდეს. ამას დასჭირდება ალბათ 20 წელი კიდევ და მერე კიდევ. სოციალურ ცვლილებებს თან ახლავს წინააღმდეგობის გაზრდა, რაც მტკივნეულია იმ ადამიანებისთვის, ვინც არის ამ ყველაფრის სამიზნე, მაგრამ ეს ცვლილების ბუნებრივი ნაწილია.

“ყველაზე მეტად თბილისი და ურთიერთობის თბილისური მოდელი მენატრება”

ძალიან გრძელვადიან გეგმებს არასდროს ვსახავ, რადგან არ ვიცი, 5 წლის შემდეგ რა მომინდება და რა პრიორიტეტები მაქვს. ახლა ნიუ-იორკში კომფორტულად ვარ. მიფიქრია ნახევარი წლით მექსიკაში წასვლაზე და იქ ცხოვრებაზეც. საქართველოზე არ ვფიქრობ. წელს არც ჩამოვსულვარ. პირველი წელია, რომ ჩავაგდე, რადგან შარშანდელი ზაფხული ძალიან მძიმე იყო 5 ივლისის გამო, ამას დაემატა უკრაინაში ომი და ჩემთვის ამდენი რაღაცის კომბინაცია ნიშნავს, რომ ვერ დავისვენებ. საცხოვრებლადაც არ ვიცი, ვერ ვიმეტებ საკუთარ თავს, რომ დავბრუნდე. ძალიან ეგოისტურად კი ჟღერს, მაგრამ ყველამ საკუთარ თავს უნდა მოვუაროთ. ოდესმე შეიძლება მომინდეს, არ ვიცი.

მთავარი, რაც მენატრება, არის კულტურული მომენტი — როგორი ურთიერთობებიც გვაქვს ადამიანებს, მეგობრობის როგორი მოდელიც არსებობს. ეს ძალიან მაკლია და მაგას სულ ვეძებ. აქ ჩემი მეგობრების უმრავლესობა ემიგრანტია და სულ ვცდილობ გარშემო მყავდეს ისეთი ხალხი, ვინც კულტურულად იზიარებს იგივე ტიპის ურთიერთობებს, მაგრამ მთლად ის არ არის. საქართველოში უფრო ღრმა, უფრო ახლო და… ძალიან მენატრება ეს. თურმე ძალიან კარგი ყოფილა ცოტა უფრო კოლექტიური საზოგადოება. მანდ როცა ვცხოვრობდი, ინდივიდუალიზმს შევნატროდი. აქ მეორე უკიდურესობაა და ძალიან იზოლირებულად გრძნობ თავს, მიუხედავად იმისა, რომ გყავს მეგობრები და ახლობლები. გარდა ამისა, თვითონ თბილისი მენატრება, ძალიან მიყვარს ეს ქალაქი და მით უმეტეს, პლეხანოვი, ჩემი ქუჩები, სადაც გავიზარდე, ეს ესთეტიკა და ენერგია, რაც თბილისშია.

ნიქო გორგილაძე — მაქვს პრინციპი, რომ არასდროს დავმალო საკუთარი თავი

“სიყვარული არის სიყვარული, ყოველთვის და ყველგან” — ამბობდა ნიქო 2018 წლის 17 მაისს, მთავრობის კანცელარიასთან, პოლიციითა და ჰომოფობებით გარშემორტყმულ აქციაზე. სწორედ ამ დროს, მასთან მოულოდნელად მივიდა უცხო ადამიანი და დაარტყა. ამის შემდეგ ნიქო რამდენჯერმე გახდა აგრესიის სამიზნე, რის შედეგადაც საცხოვრებლად გერმანიაში წავიდა. ბევრჯერ გაგვაოცა სულგრძელობით, მათ შორის, თავდამსხმელის მიმართ. ამბობს, რომ არ ნანობს და დღესაც გავიდოდა იმ აქციაზე, მაგრამ სურს, მთლიანად ამ დღით არ იყოს მოცული, ხალხს მხოლოდ ამით არ ახსოვდეს და 2018 წლის 17 მაისისგან გათავისუფლდეს, თუმცა იმასაც იაზრებს, რომ ეს მისი ცხოვრების მნიშვნელოვანი ნაწილია.

ქვიარი ნიქოს ბავშვობაზე, ეკლესიაზე, რელიგიაზე, ოჯახზე, ქამინგაუთზე, საზოგადოების დამოკიდებულებაზე და ბევრ სხვა საკითხზე ესაუბრა.


მე ვარ ნიქო გორგილაძე, დავამთავრე ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის მეცნიერებისა და ხელოვნების ფაკულტეტი, ისტორიის სპეციალობით. მას მერე ვეძებ საკუთარ თავს.

ბავშვობა

ვიზრდებოდი ქობულეთში, ზღვაზე და ეს ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ქართველ ქვიარებთან შედარებით, პრივილეგირებული ვარ იმ მხრივ, რომ ჩემი ბავშვობა არ ყოფილა ტრავმული ორიენტაციის გამო. დამიცვა იმან, რომ ღიად არც მე გამომივლენია და არც სხვებს დაუფიქსირებიათ ჩემი იდენტობა. არ მაქვს ჩამოყალიბებული პასუხი, ეს კარგია თუ ცუდი. კარგია იმ მხრივ, რომ ძალიან ბევრი ტრავმისგან დამიცვა, ხოლო ცუდია იმიტომ, რომ როცა ადამიანი ისე ამთავრებს სკოლას, რომ სექსუალურ იდენტობაზე არ აქვს სრულფასოვანი ცოდნა, ეს ძალიან დიდი ტრაგედიაა და კიდევ ერთხელ უსვამს ხაზს განათლების სისტემის ხარვეზს, სკოლაში სექსუალური განათლების მნიშვნელობას. 

ნიქო გორგილაძე

ასევე, დამიცვა სტიქაროსნობამ. რაღაცნაირი პატივისცემით იყვნენ ჩემ მიმართ განწყობილი, თუმცა მგონია, რომ ეს მხოლოდ სტიქაროსნობით არ იყო განპირობებული.

არ მიყვარს, როცა ბავშვობას იხსენებენ ან ძალიან მუქ, ან ძალიან ნათელ ფერებში. იყო ტრავმული გამოცდილებებიც, რაც ქართული რეალობიდან გამომდინარე, ყველას ჰქონდა, თუმცა ჩემს შემთხვევაში ეს არ ყოფილა იდენტობის გამო. საერთო ჯამში, საკუთარი თავი უბედური არ მახსოვს. 

ეკლესიაში ყოფნა ჩემთვის იყო აბსოლუტური სიხარულის განცდა. 9 წლისამ დავიწყე მარხვა, მაშინ ჩავიცვი სტიქარიც. ჩემი ოჯახი იყო აბსოლუტურად არარელიგიური, ჩემი ნებით მოვინათლე. ოჯახისგან არათუ დაძალება, არამედ ხელშეწყობაც კი არ მქონია. გაკვეთილების დაწყებამდე, დილის 07:00 ვესწრებოდი წირვას, ვეზიარებოდი და მერე მივდიოდი სკოლაში. 

ამ ბოლო დროს ძალიან ხშირად მახსენდება, როგორ ვსეირნობ ზღვაზე ბაბუასთან ერთად. ის იყო ადამიანი, რომელიც თითქმის არ ლაპარაკობდა. როცა ძალიან ვიღლები, მენატრება ის მომენტი, შენს საყვარელ ადამიანთან ერთად, ხელჩაკიდებული, უხმოდ რომ სეირნობ წინ და უკან, ზღვის სანაპიროზე.

“სამყაროს შეცნობა ეკლესიიდან დავიწყე”

ძალიან ბევრ ადამიანს ჰგონია, რომ ეკლესია დავტოვე, რადგან “ჰომოსექსუალი გავხდი”. ეს ასე არ ყოფილა. პროცესი გაცილებით ადრე დაიწყო, მანამ, სანამ დავიწყებდი ფიქრს ჩემს იდენტობაზე. 

მე არ ვყოფილვარ უბრალოდ სტიქაროსანი, სამყაროს შეცნობა ეკლესიიდან დავიწყე. 10 წლის განმავლობაში ეკლესია იყო ჩემი ყოველდღიურობა. ეს იყო ჩემთვის ალტერნატიული სივრცე. ბევრ ჩემს მეგობარს ამაზე ეცინება, მაგრამ პატარა ქალაქში, სადაც არ არსებობს ის, რაც თუნდაც თბილისში, ეკლესია შეიძლება გახდეს ალტერნატიული სივრცე, თუ იქ არის სწორი ადამიანი და ასეთი სწორი ადამიანი ჩემთვის იმ დროსა და იმ ადგილას იყო ჩემი მოძღვარი. მან მე ძალიან ბევრი რამ მომცა და ვფიქრობ, რომ მეც ბევრი რამ მივეცი მას. გვქონდა ძალიან კარგი, ინტელექტუალური ურთიერთობა, ეკლესიაში 10 წელი მხოლოდ ლოცვისა და მარხვისთვის ვერ გავჩერდებოდი. 

ეკლესიაში ყოფნა ჩემთვის იყო აბსოლუტური სიხარულის განცდა. 9 წლისამ დავიწყე მარხვა, მაშინ ჩავიცვი სტიქარიც. ჩემი ოჯახი იყო აბსოლუტურად არარელიგიური, ჩემი ნებით მოვინათლე. ოჯახისგან არათუ დაძალება, არამედ ხელშეწყობაც კი არ მქონია. გაკვეთილების დაწყებამდე, დილის 07:00 ვესწრებოდი წირვას, ვეზიარებოდი და მერე მივდიოდი სკოლაში. 

მეც მქონდა ჰომოფობიური მოსაზრებები, მეც იმ კულტურის ნაწილი ვარ და თავისთავად ცხადია, როცა კულტურა არის ჰომოფობიური, მიუხედავად იმისა, გეი ხარ თუ არა, შენშიც არის ყველა ეს სიმახინჯე, მიზოგინია იქნება ეს თუ ჰომოფობია.

პირველივე დღიდან ვსწავლობდი თეოლოგიას, ვიცოდი ძველქართული კითხვა. ახლაც აქ მიდევს ძველქართული სახარება ნუსხახუცურად და დღემდე ვკითხულობ. ეს ენა არის ჩემთვის ძალიან ძვირფასი და ნუსხახუცურად უფრო სწრაფად ვკითხულობ, ვიდრე თანამედროვე ქართულად, რადგან მთელი ეს პერიოდი მედავითნეც ვიყავი.

2013 წლის 17 მაისს არ მქონია ერთმნიშვნელოვნად გეი მეგობრული პოზიცია. ფეისბუქიც მქონდა, ინტერნეტთან წვდომაც, მაგრამ როგორი სანაცნობო წრეც გყავს რეალობაში, იგივეა ფეისბუქში და ისეთივე ინფორმაცია მოდის. ჩემ ირგვლივ ვრცელდებოდა ინფორმაცია, რომ გამოვიდა ადამიანთა ჯგუფი სერიოზული დაფინანსებით, გეგმით და გადაწყვიტეს გამიზნულად წაბილწონ ჩვენი შვილები, არიან შიშვლები, მამაოებს აიძულეს ძალადობა და ა.შ. 

როცა ეს კადრები პირდაპირ ეთერში გადაიცემოდა, ბავშვობის მეგობარ ბერთან ვიყავი სტუმრად. იქ იყვნენ სხვა ადამიანებიც ეკლესიიდან. ვხედავთ, რომ მღვდლები, სტიქაროსნები გავეშებული სახეებით დაერივნენ აქტივისტებს. ვიკითხე, მიაჩნდათ თუ არა ეს ნორმალურად და მახსოვს, ყველამ თქვა, რომ ძალადობა არ არის სწორი. თავისთავად, არც ის იყო სწორი, რომ სასულიერო პირები რუსთაველზე გავიდნენ, მაგრამ მაშინ მე არ მქონდა არანაირი ინფორმაცია, გარდა იმისა, რასაც წერდნენ სასულიერო პირები, მსგავსი შინაარსის ფეისბუქ გვერდები. ასეთი მოსაზრებაც არსებობდა, რომ ზოგი სასულიერო პირი გასაშველებლადაც იყო მისული. 

ყველა მოვლენას, რაც ხდებოდა ჩემ ირგვლივ, ვუყურებდი სახარებიდან

მეც ვიყავი მათ შორის, ვინც ამბობდა, რომ ყველას ერთ ქვაბში ნუ მოვხარშავთ. ჩემი პოზიცია იყო, რომ “ძალადობას არ ვემხრობი, მაგრამ გარეთ ნუ გამოდიან”.

შემდეგ იყო ასეთი შემთხვევა — ერთ-ერთი სტიქაროსანი სკაიპში საუბრისას გამომიტყდა, რომ გეია. ყველა მოვლენას, რაც ხდებოდა ჩემ ირგვლივ, ვუყურებდი სახარებიდან. მქონდა აღქმა, რომ ყველაფერი, რაც ხდება, ეს არის ღვთის ნება. მიუხედავად იმისა, რომ მაშინ საერთოდ უცნობი იყო ჩემთვის ლიბერალური თეორია, ჩემთვის ღმერთი იყო არა ერთი ტიპი, რომელიც არის მკაცრი, არამედ აბსოლუტური სიყვარული, რომელსაც უყვარს ყველა. შესაბამისად, როცა ამ ბიჭმა მითხრა, რომ ასეთი დაიბადა, გამიჩნდა კითხვები — თუ ბიბლია ამბობს, რომ ჰომოსექსუალი მოხვდება ჯოჯოხეთში, მაშინ ღმერთმა რატომ გააჩინა იგი ასეთად? ამ დროიდან დავიწყე ლიტერატურის მოძიება, ჯერ თეოლოგიური, მერე სამედიცინო. ოღონდ ჯერ კიდევ არ ვიცოდი, რომ გეი ვარ…

გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ამ დროს მე უკვე გადაწყვეტილი მქონდა სასულიერო აკადემიაში ჩაბარება და მონასტერში წასვლა, სახლშიც მქონდა ნათქვამი, რომ დაოჯახებას არ ვაპირებდი. ალბათ ამანაც განაპირობა ის, რომ ჩემი სექსუალობა მქონდა ძალიან ჩაწიხლული, დაკონსერვებული. 

მერე თბილისში წავედი სასწავლებლად. ჯერ კიდევ სტიქაროსანი ვიყავი, უბრალოდ, უკვე მქონდა განსხვავებები ოფიციალურ ეკლესიასთან. უნდა აღინიშნოს, რომ ილია მეორე და საპატრიარქო არასოდეს აკეთებდნენ ძალადობრივ განცხადებებს, პირიქით, ოფიციალურად ემიჯნებოდნენ. ჩემამდე მოდიოდა მხოლოდ ეს ინფორმაცია. თბილისში გავიგე, რომ იმ ჯგუფების უკან სწორედ საპატრიარქო დგას. ქობულეთში ყოფნისას ვფიქრობდი, ჩვენი უწმინდესი და უნეტარესი, ეს კეთილი კაცი რა დღეში ჩააგდეს, რამდენს უნდა გაუმკლავდეს, როცა ბოროტი მღვდლები სჩადიან რაღაცებს, რაც პატრიარქს არ უნდა; რომ პატრიარქს რომ სცოდნოდა, ამას არ დაუშვებდა და ა.შ. ასეთი გულუბრყვილო ვიყავი.

მეც მქონდა ჰომოფობიური მოსაზრებები, მეც იმ კულტურის ნაწილი ვარ და თავისთავად ცხადია, როცა კულტურა არის ჰომოფობიური, მიუხედავად იმისა, გეი ხარ თუ არა, შენშიც არის ყველა ეს სიმახინჯე, მიზოგინია იქნება ეს თუ ჰომოფობია. თუმცა ეს აგრესიული, ძალადობრივი ჰომოფობია ჩემში არასდროს ყოფილა, მიუხედავად იმისა, რა ვიცოდი ამ იდენტობის შესახებ.

უნივერსიტეტამდე ჩემი სივრცე იყო ჩაკეტილი, შემდეგ გაიხსნა, სხვადასხვა ადამიანი შემოვიდა და შევძელი, გავცნობოდი ბევრ სხვადასხვა მოსაზრებას. უგონო და და სულელი არასდროს ვყოფილვარ, რომ ვერ შემძლებოდა ამ სხვადასხვა მოსაზრებებს შორის თავად გამომეტანა დასკვნა, როცა ამის შესაძლებლობა გაჩნდა. რა პოზიციაც ჩამომიყალიბდა, რადიკალურად განსხვავდებოდა ეკლესიის ოფიციალური პოზიციისგან.

ნიქო გორგილაძე

მანამდე სულ მქონდა განცდა, რომ პატრიარქი არის პროევროპელი კაცი, სულ ვაზიარებდი მის განცხადებებს. ჩემსა და მრევლს შორის დაპირისპირება პირველად მოხდა სპირიდონის განცხადების შემდეგ, რომელმაც უკრაინაში 2014 წელს რუსეთის შესვლის შემდეგ, 2015 წელს თქვა, რომ უკრაინა, რუსეთი და ბელარუსი ერთი სახელმწიფო უნდა გახდეს და მრევლს ამისთვის ლოცვისკენ მოუწოდა. გავაზიარე ეს განცხადება და დავაწერე, *ლე ხარ-მეთქი. ამ დროს ჯერ კიდევ სტიქაროსანი ვიყავი. ქობულეთში რომ ჩავედი, ტაძარში ჩვეულებრივად მივედი, არც მიფიქრია, რომ რამე ისეთი გავაკეთე, რაც არ უნდა გამეკეთებინა. გამოვარდა ერთი სტიქაროსანი და მითხრა, გაეთრიე ტაძრიდან, შე ბოკერიაო, შე ბენდუქიძეო. მესამეც ახსენა, მგონი სოროსი. ფაქტობრივად, წირვა ჩაიშალა, მღვდელი გამოვიდა და თქვა, ორივემ დატოვეთ ეკლესიაო. მე ვთქვი, რომ არ წავიდოდი, რადგან მათთან კი არა, ღმერთთან ვიყავი მისული და ვისაც არ მოსწონს, შეუძლია თავად დატოვოს ეკლესია-მეთქი. 

ისე წამოვედი ეკლესიიდან, რომ ჩემს მოძღვარს არ უთქვამს, სტიქარი გაიხადეო. ერთხელ, დამიკავშირდა და შემომთავაზა, ფერიის დედათა მონასტერში წავიდეთო. იქ წირვა უნდა ჩაეტარებინა ღამისთევით. ურთიერთობა უკვე მეტ-ნაკლებად გაციებული იყო, ძალიან ბევრი განსხვავება იყო უკვე ჩვენს შორის, თუმცა ძალიან დიდი პატივისცემით და სიყვარულით ვიყავი განწყობილი. მომაკითხა მანქანით მგალობლებთან ერთად. ამ დროს მე მიკეთია პირსინგი. ალბათ ყველას ეგონა, რომ მოვიხსნიდი და ისე წავიდოდი. ცხადია, ასე არ მოხდა. მე თუ ქობულეთში მოვიხსნიდი პირსინგს, მაშინ აღარც თბილისში გავიკეთებდი. ჩავჯექი მანქანაში და წინა შუქი რომ აინთო, ამ ჩემმა ვერცხლისფერმა პირსინგმა გადაანათა ფერიცვალებასავით. 

მე მგონი ასეთი შემთხვევა არც ყოფილა ქართულ მართლმადიდებელ ეკლესიაში, რომ სტიქარით და პირსინგით იდგა ადამიანი ღამისთევის წირვაზე. მონაზვნები მიყურებდნენ გაოცებულები, მაგრამ ხმას არავინ იღებდა, რადგან ამ სისტემაში კაცი, მოძღვარია უპირატესი და მერე მოდის ქალი. ჩემს მოძღვარს საერთოდ არაფერი უთქვამს.

ოფიციალურად სტიქარი გავიხადე 2016 წელს. აღდგომის წირვა ერთი საათის დაწყებული იყო, როცა მივხვდი, რომ იქ შეკრებილ ადამიანებთან არაფერი მაკავშირებდა. ქრისტე ამბობს, 2 და 3 ადამიანი რომ შეიკრიბება ჩემი სახელით, მეც იქ ვარო. ანუ ამ ადამიანებს ერთმანეთთან უნდა აკავშირებდეთ სიყვარული, უნდა იყვნენ ერთნი. 

გავიხადე სტიქარი და წამოვედი. არავის არაფერი უთქვამს, ასეთ დროს იქ ისეა ყველა ყველაფერში ჩართული, რომ ყურადღებას ვერც მოგაქცევენ.  გამოვედი გარეთ, იყო ღამე და ღმერთთან თანაგანცდა ვიგრძენი იქ, აბსოლუტურად მარტომ, ყველანაირი შენობის გარეშე.

ჩემთვის ეკლესია, როგორც სისტემა ადრე იყო მშვიდობის, უსაფრთხოების და ეროვნულობის საერთო გარანტი და ახლა არის პროგრესის, თავისუფლების, სახელმწიფოებრიობის და მომავლის პირველი მტერი საქართველოში, საპატრიარქო კი კრემლის მთავარი კანტორა საქართველოში.

აუცილებლად უნდა აღვნიშნო ისიც, რომ მრევლში ყოფნა ჩემთვის არ ყოფილა ცალსახად ნეგატიური გამოცდილება. თავისთავად ცხადია, ქრისტიანობიდან უამრავი სიკეთის მიღება და შემეცნებაა შესაძლებელი და ასეც მოხდა. თუმცა, სამწუხაროდ, ჩვენს რეალობაში, პირდაპირ შეიძლება ითქვას, რომ ეს არის გამონაკლისი, რადგან, კარგად ვხედავთ, არათუ რიგითი მრევლისა თუ მღვდლის, სინოდის დონეზეც კი, ხალხი ეკლესიას შეაბერდა ისე რომ, ნაძირლობისა და კრიმინალის მეტი არაფერი უკეთებია. და რაც მთავარია, ეს ყველაფერი, სხვებისთვის მორალის კითხვის პარალელურად ხდება.

დღეს უკვე მე ვარ საკუთარი თავის ღმერთი, არ მჯერა მარადიული ცხოვრების. რაღაც ეტაპის შემდეგ, როცა ამ ორგანიზაციულ რელიგიას გავემიჯნე, ჩემთვის ღმერთები გახდნენ ის კარგი ადამიანები, რომლებიც იყვნენ ჩემს ცხოვრებაში. ვფიქრობდი, რა როლი ჰქონდა ჩემს ცხოვრებაში ბიბლიურ ღმერთს, რისიც მანამდე მწამდა. მივხვდი, რომ არანაირი და ამის საჭიროება არ მქონდა, აბსოლუტურად თვითკმარი ვიყავი. ადამიანების დიდ ნაწილს ჰგონია, ღმერთი საჭიროა მორალისთვის ან იმისთვის, რომ თავი მოთოკოს. მე აბსოლუტურად ჩამოყალიბებული მაქვს ჩემი მორალი, კარგად ვიცი რა არის ჩემთვის მისაღები და მიუღებელი, კარგი და ცუდი. ამისთვის არც არასდროს მჭირდებოდა ღმერთი და არც ახლა მჭირდება. ვერც იმის მტკიცების საჭიროებას ვხედავ, რომ რადგან რელიგიური არ ვარ, არ ნიშნავს, რომ კარგი არ ვარ. 

ჩემთვის ეკლესია, როგორც სისტემა ადრე იყო მშვიდობის, უსაფრთხოების და ეროვნულობის საერთო გარანტი და ახლა არის პროგრესის, თავისუფლების, სახელმწიფოებრიობის და მომავლის პირველი მტერი საქართველოში, საპატრიარქო კი კრემლის მთავარი კანტორა საქართველოში.

პირველი სიყვარული და ქამინგაუთი

სტუდენტობამდე მე ჩემი იდენტობა არ მიპოვია, თუმცა ის, რომ ჩემი სექსუალობა გვიან ასაკში აღმოვაჩინე, ნორმალური არ არის. მაგრამ როგორც მოხდა, იმით უკმაყოფილო არ ვარ, რადგან როცა ჩემი თავი ვიპოვე, არც ერთი წამით არ მქონია ან საკუთარი თავის მიუღებლობა, ან დეპრესია. ვიყავი უბედნიერესი, როცა პასუხი გავეცი საკუთარ თავს.

რა თქმა უნდა, ღრმა ბავშვობიდან ვგრძნობდი მიზიდულობას ბიჭების მიმართ, მაგრამ ვერ ვხსნიდი, ეს რა იყო. როცა დაბალ კლასებში მეკითხებოდნენ, ვინ იყო ჩემი შეყვარებული, ყოველთვის გოგოს სახელს ვპასუხობდი, ოღონდ მართლა ასე ვფიქრობდი, რადგან სხვა მოდელი არ არსებობდა — კულტურა გეუბნება, რომ ბიჭი ხარ და უნდა გიყვარდეს გოგო.

მეგობრებთან ერთად ვცხოვრობდი და პირველად დავქამინგაუთდი მათთან, ვუთხარი, რომ ვარ გეი. მათ ჰქონდათ ძალიან ადეკვატური რეაქცია, რამაც, პრინციპში, შემიქმნა ძალიან არასწორი წარმოდგენა, თითქოს მთელი სამყარო ასე შეხვდებოდა ჩემს ბედნიერებას.

უკვე სტუდენტი ვიყავი, როცა ქობულეთიდან თბილისისკენ მიმავალ მატარებელში შევხვდი ბიჭს, რომელსაც როგორც კი შევხედე, რაღაცნაირად ვიგრძენი თავი. დავინტერესდი ამ ადამიანით, მაგრამ მივხვდი, რომ ეს იყო ისეთი ინტერესი, რომელიც აქამდე არავის მიმართ არ მქონია. მომინდა, მისთვის მეკოცნა. ეს იყო პირველი დადასტურება საკუთარ თავთან, რომ ბიჭები მომწონს. 

როცა თბილისში ჩავედი, ძალიან ბედნიერი მივედი ბინაში, სადაც მეგობრებთან ერთად ვცხოვრობდი და პირველად დავქამინგაუთდი მათთან, ვუთხარი, რომ ვარ გეი. მათ ჰქონდათ ძალიან ადეკვატური რეაქცია, რამაც, პრინციპში, შემიქმნა ძალიან არასწორი წარმოდგენა, თითქოს მთელი სამყარო ასე შეხვდებოდა ჩემს ბედნიერებას. მაგრამ ამის შემდეგ ძალიან, ძალიან ბევრი ბრძოლა დამჭირდა და მოხდა ისე, რომ ფაქტობრივად, მთელი ჩემი გარემოცვა შეიცვალა. ამას მაშინ აღვიქვამდი ტრაგედიად, თორემ ამ გადასახედიდან რომ ვუყურებ, ყველაფერი ლოგიკურად მოხდა.

რეალობაში არ ხდება დასავლური ფილმების მსგავსად: “დედა, მამა, მე გეი ვარ” და მერე ჩახუტება. როცა მეკითხებიან, ყოველთვის ვურჩევ ხოლმე, რომ სანამ არ იქნებიან მზად მენტალურად, ასევე, ფინანსურად იმისთვის, რომ ოჯახის გარეშე შეძლონ ცხოვრება, მანამ პრაგმატული თვალსაზრისით ქამინგაუთი არ იქნება სწორი, რადგან სამწუხაროდ, ხშირია, რომ დროებით მაინც უწევთ სახლის დატოვება. თუმცა ქამინგაუთი მართლა ძალიან მნიშვნელოვანია, ამოსუნთქვასავითაა და დიდი ტვირთი გეხსნება. მე მესმის ყველასი, ვისაც ეს უნდა. მით უმეტეს, გინდა, რომ შენთვის ყველაზე ძვირფას ადამიანებთან გააკეთო ეს. გარდა ამისა, გინდა ერთგვარად გადაამოწმო — როცა გეუბნებიან, რომ უყვარხარ, მართლა უყვარხარ? მე ვფიქრობდი, რომ ვისაც მართლა ვუყვარვარ, დარჩება ჩემთან და თუ ადამიანს არ ვუყვარდი, რატომ უნდა დამწყდეს გული, თუკი ჩემი ცხოვრებიდან წავა? ჩემს ცხოვრებაში ასეც მოხდა. ბოლო პერიოდში რამდენიმე მეგობარი დაბრუნდა და არასდროს მითქვამს უარი მათ მიღებაზე.

არასდროს დამიმალავს ჩემი ორიენტაცია. ყოველთვის, როცა მეკითხებოდნენ, ვპასუხობდი სიმართლეს, მათ შორის, ძალიან საშიშ მომენტებში. მქონდა და დღემდე მაქვს პრინციპი, რომ არასდროს დავმალო საკუთარი თავი. ყველაზე დიდი შეურაცხყოფა, რაც შეიძლება საკუთარი თავისთვის მიმეყენებინა, იქნებოდა ის, რომ უარმეყო ის.

დედამ ბოლომდე იბრძოლა ჩემთვის, ისე, რომ ამის შესახებ არაფერი მოუყოლია. სხვებისგან ვიგებდი, რომ ვიღაცასთან აღარ მეგობრობს, ვიღაცას ეკამათა, რაღაც გადაიტანა. 

მინდა ვუთხრა ქვიარებს, რომ არ არსებობს არც ერთი სიტუაცია, საიდანაც გამოსავალი არ არის. იპოვონ ადამიანი, ვისთანაც კომფორტულად იქნებიან. თუ ასეთი ირგვლივ არავინ ჰყავთ, აუცილებლად შეიცვალონ მეგობრები, ალტერნატიული სივრცეები იპოვონ და ქამინგაუთიც დაიწყონ პატარ-პატარა ნაბიჯებით.

ოჯახი

ოჯახთან მქონდა დამოკიდებულება, რომ თუ მკითხავდნენ, ვეტყოდი. ვფიქრობდი, რომ ეშინოდათ ამ შეკითხვის დასმის და როცა მზად იქნებოდნენ, მერე ვუპასუხებდი. მე მგონია, რომ მშობელმა ყოველთვის იცის ამის შესახებ, მით უმეტეს, როცა არ მალავ. 

რეალურად, ოჯახთან ქამინგაუთი ორჯერ გამომივიდა, ორივეჯერ საჯაროდ — 2018 წლის 17 მაისის აქციაზე და გოგი გვახარიას გადაცემაში. თუმცა მაშინაც, 2018 წელს, ჩემებმა ეს არ მიიღეს, როგორც ქამინგაუთი. ყველა მედიაში მომიხსენიებდნენ, როგორც ქვიარ აქტივისტს, გეი აქტივისტს, მაგრამ ისინი თავს იკატუნებდნენ. დღემდე ასეა. მამაჩემს რამდენჯერ უკითხავს, გერმანელ გოგოს მოვიყვან ცოლად თუ ქართველს. უკვე მეცინება, აღარ მინდა ამაზე კამათი, თან როცა შორს ვარ, განსაკუთრებით ვუფრთხილდები ურთიერთობებს.

ნიქო გორგილაძე
ნიქო გორგილაძე 2018 წლის 17 მაისის შემდეგ, პოლიციის მიერ აქციაზე მიყვანილ ავტობუსში.

მგონი, გიორგი კიკონიშვილს ეწერა, რომ ქართველ მშობელს ყოველ ჯერზე თავიდან უნდა უთხრა გეი რომ ხარ, რადგან სულ აქვს განცდა, რომ შეიძლება “გადაგევდი”. 

დედაჩემი ისე ჩამოვიდა გერმანიაში, რომ ჩვენ ამაზე ნალაპარაკევი არ გვქონდა. ვუთხარი, რომ იქნებოდა გოგი გვახარიას გადაცემა ჩემ შესახებ. ცოტა დაიძაბა, რად გინდა, ყველა უნდა ალაპარაკოო და ა.შ. როცა ეს გადაცემა გამოქვეყნდა, ჩვეულებრივად გავაზიარე ფეისბუქზე, მისთვის აღარაფერი მითქვამს. ვიცოდი, რომ ნახავდა, მაგრამ დიდხანს არ გამოჩნდა და ავღელდი, თან ვბრაზდებოდი, როგორ შეიძლება რეაქცია არ ჰქონოდა, თუნდაც ცუდი. ამ დროს ვიდეოზე ვხედავ მის საჯარო კომენტარს: “როგორიც ხარ, ისეთი მიყვარხარ”.

ჩემთვის ეს ძალიან ემოციური იყო. მიუხედავად ყველაფრისა, ასეთ კომენტარს მაინც არ ველოდი. ჩემი ნებისმიერი ქვიარ მხარდამჭერი ნაცნობისგან, თუნდაც რომელიმე ყოფილიყო დედაჩემი, ეს სიტყვები არ იქნებოდა ასეთი ღირებული, რადგან მათთვის ეს არის ჩვეულებრივი რეაქცია. მაგრამ დედაჩემმა, რომელსაც ამის გამოცდილება არ ჰქონია, რომელსაც უმაღლესი განათლებაც კი არ აქვს, რომელსაც რეალურად არ აქვს ეს ღირებულებები, მისი სივრცისთვის ეს უცხოა, მაინც შეძლო ამის თქმა. ეს არის ჩემთვის უპირობო სიყვარული, რაც ძალიან ემოციურია. 

არ მინდა, რომ დედაჩემი იყოს მოცული მხოლოდ ჩემით. მან იმაზე მეტი გააკეთა ჩემთვის, ვიდრე ველოდი და პირიქით, მინდა, რომ არ დავტვირთო ჩემით. ქართველი ქალები ისედაც მუდმივად ცხოვრობენ შვილების ცხოვრებით

მან ბოლომდე იბრძოლა ჩემთვის, ისე, რომ ამის შესახებ არაფერი მოუყოლია. სხვებისგან ვიგებდი, რომ ვიღაცასთან აღარ მეგობრობს, ვიღაცას ეკამათა, რაღაც გადაიტანა.

ამ თემაზე ერთმანეთთან არასდროს გვისაუბრია. ამ ეტაპზე ვერც ვგრძნობ ამის საჭიროებას. შეიძლება ეს თავდაცვის მექანიზმიცაა, რომ არ მინდა, მათგან მოვისმინო ისეთ მოსაზრებები, რომლებიც არ მომეწონება. 

გარდა ამისა, არ მინდა, რომ დედაჩემი იყოს მოცული მხოლოდ ჩემით. მან იმაზე მეტი გააკეთა ჩემთვის, ვიდრე ველოდი და პირიქით, მინდა, რომ არ დავტვირთო ჩემით. ისედაც ქართველი ქალები მუდმივად ცხოვრობენ შვილების ცხოვრებით, მინიმუმ, ის თაობა, რომელზეც ახლა ვსაუბრობ. მე უკვე 26 წლის ვარ, არასრულწლოვანი აღარ ვარ. დედას კიდევ ჰყავს ჩემი უმცროსი ძმა, ლუკა. თვითონაც იმ ასაკშია, რომ მინდა მაქსიმალური დრო დაუთმოს იმას, რაც, მათ შორის, ჩემ გამო შეეზღუდა. შეიძლება ვიღაცამ ჩათვალოს, რომ ეს არასწორია, მაგრამ ჩემთვის ასეა კომფორტული და მგონია, რომ დედაჩემისთვისაც. მისთვის მე აბსოლუტურად მისაღები ვარ.

ნიქო გორგილაძე
2018 წელს საქართველოდან წასვლის შემდეგ ნიქომ დედა პირველად 2022 წლის ზაფხულში ნახა. ის ნიქოს გერმანიაში სტუმრობდა.

მყავს უფროსი ძმაც. ზოგადად, მირჩევნია, მასზე არ ვილაპარაკო. როცა ეს ამბები მოხდა, 2018 წელს, ნათესავები ჩემთან კომუნიკაციას ვერ ბედავდნენ და ძირითადი წნეხი გადავიდა მასზე, მათ შორის, “ბირჟაზე” ეუბნებოდნენ: “უფროსმა ძმამ ხო უნდა მიხედოს თავის პატარა ძმას, ძმაო” და ა.შ. ახლაც არ მინდა სადმე რაიმე ფორმით ვახსენო — მე ვიცნობ ამ ხალხს და ძალიან კარგად, ვიცი, რომ რამეს მისწერენ.

რაც შეეხება ჩვენს ურთიერთობებს, ბავშვობიდან ძალიან განვსხვავდებოდით ერთმანეთისგან და გვქონდა არა ცუდი, მაგრამ დისტანცირებული ურთიერთობა. იდენტობის გამო მისგან არანაირი შეურაცხყოფა არ ყოფილა. 2018 წლის 17 მაისის მერე მკითხა, რად მინდოდა ეს და მომიყვა, რა გადახდა ჩემს ოჯახს, რადგან ისინი არ მიყვებოდნენ. იმ დღის შემდეგ ამ თემაზე არ გვილაპარაკია არც ერთხელ. ურთიერთობა მაქვს ჩვეულებრივად, როცა ვრეკავ ოჯახში, მოვიკითხავთ ხოლმე ერთმანეთს. საქართველოში რომ ვყოფილიყავი, ალბათ დაძაბული ურთიერთობა მექნებოდა ოჯახთან. ვიაზრებ, რომ დისტანციამ ძალიან ბევრი რამ განსაზღვრა, დაფიქრების უფრო მეტი საშუალება გაქვს. 

ცოტა ხნის წინ მეგობარი მეუბნებოდა, რომ დედასთან ურთიერთობა ბავშვობის მერე არ ჰქონია. უცხოეთში ცხოვრობს, ყველაფერი აქვს, რაც სურს, მაგრამ მითხრა, ჩემი ოცნებაა, ერთხელ მაინც მოვისმინო დედაჩემის იავნანა და ჩამეხუტოს, ყველაფერს ვაპატიებ და ძალიან ბედნიერი ვიქნებოდიო…

სულ ვცდილობ, ჩემები მაქსიმალურად დავიცვა ამ თემისგან. ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც გერმანიაში ვარ, გარდა იმისა, რომ ფიზიკურად აღარ შემეძლო საქართველოში ყოფნა და იძულებული გავხდი, ისიც არის, რომ მინდა მე ჩემი ცხოვრება მქონდეს და ჩემი ოჯახის წევრებს თავიანთი. ეს საქართველოში თითქმის შეუძლებელია.

გეების ძალიან დიდი ნაწილი იტანჯება დანაშაულის გრძნობით, მათ მენტალური პრობლემები ეწყებათ ამის გამო. სამწუხაროდ, ძალიან ხშირად ოჯახები ბოროტად სარგებლობენ ამით და ყველანაირ თავისუფლებას უზღუდავენ. მე ამ მხრივაც პრივილეგირებული ვარ, ოჯახის შიგნით ძალადობა, წნეხი, ჩაგვრა არ გამომიცდია. 

ქვიარებს მინდა ვუთხრა, არასოდეს საკუთარი თავი არ დაადანაშაულონ. იცხოვრონ, დატკბნენ თავისუფლებით და არავის, მათ შორის არც ოჯახის გამო საკუთარ ცხოვრებაზე უარი არ თქვან. ამავდროულად, შეიძლება ურთიერთსაწინააღმდეგო აზრებს გამოვთქვამ, მაგრამ მნიშვნელოვანია ქვიარებმაც სცადონ გაუგონ მშობლებს საერთო კონტექსტში — ძალიან ბევრი მიზეზია, კულტურული, ფინანსური, რელიგიური და უამრავი სხვა, რის გამოც ისინი ვერ უგებენ შვილებს. მიუხედავად ყველაფრისა, არასდროს არ უნდა იფიქრონ, რომ მშობლებს ისინი არ უყვართ. მე მგონია, რომ იმ სიტყვებს მათი მშობლების პირით ამბობს პატრიარქატი, სისტემა, მთელი ეს მახინჯი კულტურა და არა მათი დედა ან მამა. საბედნიეროდ, მე ასეთი სიტყვები არ გამიგია, მაგრამ ბევრ ადამიანს მოუსმენია და ვიცი, რომ რთულია მათ ახლა ჩემი ნათქვამი მიიღონ. 

საქართველოში ქვიარებს არ აძლევენ უფლებას, აღიქმებოდნენ ოჯახისგან დამოუკიდებლად. მუდმივად ხარ ოჯახის სირცხვილი, რომელსაც ვერც ოჯახი ჩამოიწმენდს და შენ ხომ თავისთავად მთელი ცხოვრება “სირცხვილჩამოუწმენდავი” დადიხარ.

ზოგჯერ ძალიან უხერხულად ვგრძნობდი ხოლმე თავს, როცა დედაჩემზე პოსტებს ვწერდი, რადგან ამის კომფორტი ძალიან ბევრ გეის არ აქვს. ცოტა ხნის წინ მეგობარი მეუბნებოდა, რომ დედასთან ურთიერთობა ბავშვობის მერე არ ჰქონია. უცხოეთში ცხოვრობს, ყველაფერი აქვს, რაც სურს, მაგრამ მითხრა, ჩემი ოცნებაა, ერთხელ მაინც მოვისმინო დედაჩემის იავნანა და ჩამეხუტოს, ყველაფერს ვაპატიებ და ძალიან ბედნიერი ვიქნებოდიო…

საზოგადოება და მეგობრები

ქვიარისთვის მთავარი წნეხი არის საზოგადოების მიერ ოჯახზე დარტყმა, რადგან ადამიანი საკუთარი თავის გარდა, და ხშირად, პირველ რიგშიც, ფიქრობს ოჯახზე. წნეხი სამეზობლოსგან, ნათესავებისგან, ჭორები, მათ შორის, ძალიან პრიმიტიული. ეს ჯანმრთელობაზეც აისახება. მაგალითად, დედაჩემს საცრემლე აპკი დაუზიანდა, მე ეს ძალიან გვიან გავიგე. მამაჩემს სამსახურში ეუბნებოდნენ, რომ მის ადგილას მომკლავდნენ, რომ ფსიქიატრიულში დამაწვენდნენ და ა.შ., რის შედეგადაც ის ცუდად გახდა. საქართველოში ხომ სამსახური ერთგვარად ოჯახიც არის, ძალიან ბევრ დროს ატარებ თანამშრომლებთან და წარმოიდგინეთ, რომ ეს ადამიანები, ფაქტობრივად შენი ოჯახის წევრები, ამას გეუბნებიან.

საქართველოში ქვიარებს არ აძლევენ უფლებას, აღიქმებოდნენ ოჯახისგან დამოუკიდებლად. მუდმივად ხარ ოჯახის სირცხვილი, რომელსაც ვერც ოჯახი ჩამოიწმენდს და შენ ხომ თავისთავად მთელი ცხოვრება “სირცხვილჩამოუწმენდავი” დადიხარ. შენი ნებისმიერი გამოჩენა იქნება პრობლემა ოჯახისთვის. მე არსად ვაპირებდი წასვლას 2018 წლის 17 მაისის შემდეგ. ყველას კატეგორიულად ვეუბნებოდი: რამდენი მილიონიც ხართ, თქვენ მოგიწევთ წასვლა, მაგრამ მე არასდროს წავალ, ამ ქვეყნის მოქალაქე ვარ და ვიცხოვრებ აქ. დღემდე ყელში მეჩხირება ეს სიტყვები, ძალიან მჯეროდა ამის… 

მე არ გავქცეულვარ, მზად ვიყავი იმისთვის, რომ გავმკლავებოდი ყველა გამოწვევას საზოგადოების მხრიდან, მაგრამ ჩემზე და არა ჩემს ოჯახზე.

17 მაისის შემდეგ ქობულეთში პირველად რომ ჩავედი, ვიყავი ჩვეულებრივად, არანაირ დაძაბულობას არ ვგრძნობდი, რადგან ჩემებს არაფერი უთქვამთ. ამ დროს მე მჭირდებოდა როგორც 17 მაისის ძალადობის ტრავმის გადალახვა, ასევე, შემდგომი ორი ძალადობის, როცა ჯგუფურად დამესხნენ თავს და ტრანსპორტიდან ჩამომაგდეს. ამის გადალახვაზე უნდა მემუშავა თუ ახალ ამებებზე, რომელიც მოჰყვა ამ ყველაფერს? ჩემი პატარა ძმა უკვე სპორტზე დადიოდა, ასევე, იმავე სკოლაში სწავლობდა, სადაც მე და დირექტორს უთქვამს, რომ მე შევარცხვინე ოჯახი. მე არ გავქცეულვარ, მზად ვიყავი იმისთვის, რომ გავმკლავებოდი ყველა გამოწვევას საზოგადოების მხრიდან, მაგრამ ჩემზე და არა ჩემს ოჯახზე, ჩემს უმცროს ძმაზე.

საზოგადოებისგან წნეხი დღემდე იქნება, დარწმუნებული ვარ. უბრალოდ, ამაზე ჩემები არ მიყვებიან. ჩვენი საზოგადოება ისეთია, რომ არ გამოტოვებს შანსს, პირდაპირ თუ ირიბად რამე არ წამოგაძახოს. დღემდე, სამარშრუტო ტაქსიში, იმდენ ხალხში შეიძლება ჰკითხონ დედაჩემს, “რამ შეშალა შენი შვილი, რატომ გადადგა ეს ნაბიჯი?!” და ა.შ. ამ დროს დედა ჩემს უმცროს ძმასთან ერთადაა.

მე წამოვედი, ამხელა მანძილით ვარ დაშორებული და ჩემები მაინც ვერ ახერხებენ, იცხოვრონ ჩემი ამბის გარეშე.

საქართველოში ჰომოსექსუალი ადამიანი უნდა აკონტროლებდეს თავის ყველა ქცევას. პარტნიორს ხელი ვერ უნდა ჩაკიდო, დამშვიდობებისას ვერ უნდა აკოცო და ა.შ. ვიღაცები ლაპარაკობენ მხოლოდ სიცოცხლის უფლებაზე, სამსახურზე, მაგრამ ადამიანის ჯანსაღი სოციალიზაციის განვითარებისთვის და ცხოვრებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ საკუთარ თავს გამოხატავდეს. 

გეების მთელი ცხოვრება საქართველოში არის ასეთი, რომ სულ უნდა იფიქრო იმაზე, სხვამ ცუდად არ იგრძნოს თავი. და სად ხარ ამ დროს შენ? როგორც კი ერთხელ მაინც იტყვი, რომ შენც იქ ხარ, ეს ითვლება ეგოიზმად და რომ ამის დრო არ არის. და როდის არის ამის დრო? ვუყურებ საშუალო ასაკის ქვიარებს და მათი დრო არასდროს დადგა

ყოფილა სიტუაცია, როცა ჩემი მეგობრის დაბადების დღეზე მარტო წავსულვარ და მაინც ჩემთვის ერთ-ერთი დიდი წნეხი იყო ის, რომ დალევის შემდეგ იწყებოდა ღლიცინი, თითქოს უწყინარი ხუმრობები, რომლებიც საბოლოოდ არის ჰომოფობიური. რატომღაც ადამიანებს ჰომოფობია მხოლოდ ძალადობა ჰგონიათ. ამ დროს შენ არ იცი რა გააკეთო, ორმაგი წნეხის ქვეშ ხარ — რომ შეეკამათო (და აუცილებლად უნდა შეეკამათო, რადგან შენი ღირსების საკითხია), გამოდის, რომ დაბადების დღის ზეიმის განწყობას აფუჭებ და არ გინდა ასეთი ტიპი იყო ან უნდა ითმინო, როგორ გლანძღავენ, როგორ გაყენებენ შეურაცხყოფას და არა, ეს არ არის ხუმრობა. ამ დროს კი მეგობრები გეუბნებიან: “კაი, რა გჭირს, ნიქო, ხო იცი, რომ ჩემს დაბადების დღეზე ჰომოფობიას არ მოვითმენ?!”. მე მასწავლის, რა არის ჰომოფობია.

გეების მთელი ცხოვრება საქართველოში არის ასეთი, რომ სულ უნდა იფიქრო იმაზე, სხვამ ცუდად არ იგრძნოს თავი. და სად ხარ ამ დროს შენ? როგორც კი ერთხელ მაინც იტყვი, რომ შენც იქ ხარ, ეს ითვლება ეგოიზმად და რომ ამის დრო არ არის. და როდის არის ამის დრო? ვუყურებ საშუალო ასაკის ქვიარებს და მათი დრო არასდროს დადგა

მე არ მომწონს, რომ ქვიარებს ძირითადად ჰყავთ ქვიარ მეგობრები. მაგრამ ეს ზუსტად ამ მიზეზების გამო ხდება. ყოველთვის ვცდილობდი, შევბრძოლებოდი ამას, მინდოდა ვყოფილიყავი არა გამოყოფილი, არამედ საზოგადოების ნაწილი. მაგრამ მერე უკვე ხვდები, რომ იღლები ამ ბრძოლით, ადამიანი არ მინდა ცხოვრობდეს ისეთ გარემოში, სადაც სულ უწევს ბრძოლა. ადეკვატური სამეგობრო იმიტომ გჭირდება, რომ მათთან მაინც არ გიწევდეს მუდმივი ახსნის რეჟიმში ყოფნა.

შეურაცხყოფას ვინც მაყენებდა, ვინც თავს დამესხა, ისინი ნაკლებად მახსოვს. მახსოვს ის ადამიანები, ვისაც რაღაც უნდა ეთქვა და არ მითხრა. მქონდა განცდა, რომ ვიმსახურებდი ამ თქმას…

ნიქო გორგილაძე

ბევრი ადამიანი წავიდა ჩემგან ორიენტაციის გამო. მაგრამ იმდენად მარტივად და მალე ვივიწყებ წყენას და ცუდ მომენტებს, რომ ყოველთვის მიჭირს გახსენება, რის გამო მიჩხუბია ან მიკამათია. გარდა ამისა, მიუხედავად ყველაფრისა, ბოლო დროს გავხდი ძალიან სენსიტიური და მაინც არ მინდა მათ გული ვატკინო. ვხვდები, რომ იმათაც რაღაცნაირად ბევრი მიზეზი ჰქონდათ. ეს მათ არ ამართლებს, მაგრამ მაინც.

მქონდა პერიოდი, როცა საკუთარ თავს ვადანაშაულებდი, მათ შორის, ოჯახის დაზარალებაში. მერე მივედი იმ დასკვნამდე, რომ დამნაშავე იყო საზოგადოება და რომ მე მაქვს სრული უფლება, ვიცხოვრო. ჩემი ერთადერთი დანაშაული იყო ის, რომ ვცხოვრობ და არ შეიძლება სიცოცხლის უფლება იყოს დანაშაული. 

წასვლა და მატარებლის ფანჯრიდან დანახული ზღვა

მახსოვს ქობულეთიდან წამოსვლა და ფანჯრიდან დანახული ზღვა. სპეციალურად ისე გავაკეთე, რომ რამდენიმე დღით ადრე ჩავსულიყავი თბილისში. ირგვლივ სრული სიგიჟე ხდებოდა და მინდოდა ცოტა ხნით მარტო ვყოფილიყავი. მინდოდა მევლო იმ ადგილებში, რომლებიც მიყვარდა და კარგა ხანს ვერ ვნახავდი. თუმცა არ ვიცოდი, რომ ამდენ ხანს ვერ ვნახავდი. 

ქვეყანა იძულებულს მხდიდა, წავსულიყავი. ამასთან შეგუება იყო ძალიან მძიმე — ბავშვობიდან დარწმუნებული ვიყავი, რომ ძალიან ძლიერი ვარ. მქონდა განცდაც, რომ დავმარცხდი და იმათ გაიმარჯვეს.

წასვლის პირველი მიზეზი იყო ფიზიკური უსაფრთხოება. ორი სისხლის სამართლის საქმე იყო აღძრული და სახელმწიფომ არაფერი გააკეთა ჩემს დასაცავად. ხოლო მეორე მიზეზი იყოს ის, რომ გავიაზრე, უკვე არამხოლოდ მე მექმნებოდა პრობლემა, არამედ ჩემს ოჯახსაც. 

ჩემებმა ქობულეთიდან გამაცილეს. მაშინ დედაჩემი პირველად ვნახე ატირებული. ასეთი უსუსური არასდროს მინახავს და ეს იყო ძალიან მძიმე… როცა მატარებელში ჩავჯექი, ძალიან ბევრი ვიტირე. გაბრაზებული ვიყავი ჩემს ქვეყანაზე, მიმაჩნდა, რომ არ ვიმსახურებდი ასეთ მოპყრობას. ქობულეთს რომ გავცდი, მაშინ გავიაზრე, რომ ქვეყანა იძულებულს მხდიდა, წავსულიყავი. ამასთან შეგუება იყო ძალიან რთული — ბავშვობიდან დარწმუნებული ვიყავი, რომ ძალიან ძლიერი ვარ. მქონდა განცდაც, რომ დავმარცხდი და იმათ გაიმარჯვეს.

პირველად მივდიოდი საზღვარგარეთ, თვითმფრინავშიც პირველად ვიჯექი. წავედი სრულიად უცხო გარემოში, სრულიად მარტო. ამან ძალიან გამზარდა, საქართველოში ალბათ იმავეს ვერ მოვახერხებდი, ბევრი მიზეზის გამო. 

მიუხედავად იმისა, რომ აქ ცხოვრებას ძალიან ბევრი ბენეფიტი აქვს, ყოველთვის მაქვს უსამართლობის განცდა, რომ აქ ნებით არ ჩამოვსულვარ, რომ ჩემი ქვეყანა სხვაგანაა. იშვიათად, მაგრამ მქონია შეგრძნებაც, რომ ვერ შევძელი, მიუხედავად იმისა, რომ ამაში სულ მეწინააღმდეგებიან. მაგრამ როცა ვფიქრობ, როგორი ვიქნებოდი, რომ არ წამოვსულიყავი, საერთოდ შევძლებდი კი, რამე გამეკეთებინა? მგონია, რომ წამოსვლით საკუთარ თავსაც და ოჯახსაც სწორად მოვექეცი.

ემიგრაცია

როცა საქართველოდან წამოვედი, არ იგეგმებოდა ბანაკში ჩემი ცხოვრება, მაგრამ საბოლოოდ ასე გამოვიდა. არ ვიყავი ამისთვის მზად. ამ გადასახედიდან ვერ ვიტყვი, რომ ძალიან გაუსაძლისი პირობები იყო, მაგრამ ჩემთვის შეგუება მძიმე აღმოჩნდა. უცებ მოვხვდი ამდენ უცხო ადამიანთან, ენა არ ვიცოდი. გარდა ამისა, იქ იყვნენ ქართველები, რომლებიც ჩემდამი მტრულად იყვნენ განწყობილნი და ვიღაცები ამიმხედრეს. ვერ ვეჩვეოდი საკვებს, საერთო საპირფარეშოებს. ახლა მეცინება, მაგრამ სამრეცხაოში ტანსაცმლის მიტანა დამაგვიანდა და არ დამატოვებინეს, კიდევ ერთი კვირა უნდა დავლოდებოდი და ამაზე მაშინ ძალიან ბევრი ვიტირე.

მაგრამ ყველაზე მეტად იმაზე მეტირებოდა, რომ ამ ჩემთვის ძალიან რთულ პირობებშიც კი ერთი წამით არ ვფიქრობდი უკან დაბრუნებაზე. ძალიან ემოციური გამოდგა იმაზე ფიქრი, რომ საიდან უნდა მოდიოდე ადამიანი, რა პირობებიდან და რა გამოცდილებით, რომ გირჩევნია ამ რთულ ახალ გარემოს გაუმკლავდე, ვიდრე შენს ქვეყანაში წასვლაზე იფიქრო… მეგონა ამ თემებზე უკვე შემეძლო ემოციის გარეშე საუბარი, მაგრამ მაინც ემოციური გამოდგა…

ყველაზე მეტად ზღვა მენატრება. ოდესმე აუცილებლად მექნება სახლი ზღვასთან. 

ლაიფციგში სამი თვე ვიყავი, მერე წავედი დრეზდენში. გერმანიაში ჩამოსვლიდან 6 თვის თავზე მივიღე დადებითი პასუხი, მაგრამ ამას ჰქონდა სამართლებრივი საფუძველი, რომ საქართველოში დაზარალებულად მცნეს.

პირველ წელს ძალიან გამიჭირდა. ვიყავი ასოციალური, არ ვურთიერთობდი ადამიანებთან. ქუჩაში როცა გავდიოდი, მქონდა განცდა, რომ ვიღაც ადევნებული მყავდა. ენის კურსზე ჯგუფელი დაძახების მიზნით მხარზე შემეხო და შევკივლე, შიშები მქონდა და ვერ ვიტანდი შეხებას. 

ვერავის ვეტყვი, რომ საქართველოდან არ წავიდნენ, მაგრამ უნდა იცოდნენ, რომ ეს ძალიან ბევრ სირთულესთანაა დაკავშირებული, ძალიან დიდ ძალისხმევას, საკუთარ თავზე მუშაობას მოითხოვს.

ნიქო გორგილაძე

ახლა დრეზდენში ვსწავლობ, ვმუშაობ არქივში. რა თქმა უნდა, ჰომოფობები აქაც არიან, მაგრამ კანონი გიცავს და საზოგადოებაც ბევრად თავისუფალია. თბილისში უმეტესად გიწევდა მალვა, დამთრგუნველი იყო, რომ ადამიანებს, რომლებთანაც პაემანი გექნებოდა, ჰქონდათ შიშები, რამდენჯერმე ამოწმებდნენ ბინის უკვე დაკეტილ კარს და ა.შ. აქ შენი პირადი ცხოვრება არავის აინტერესებს. საქართველოში იმას თუ შეეგუებიან, რომ გეი ხარ, მერე აინტერესებთ, გყავს თუ არა სტაბილური პარტნიორი და თუ არ გყავს, თითქოს არასრულფასოვნად მიგიჩნევენ. არადა, მე მომწონს ჩემი ცხოვრება ისეთი, როგორიც არის, შემიძლია ბევრი პაემანი მქონდეს, შევხვდე ბევრ სხვადასხვა ადამიანს. ეს ძალიან საინტერესოა. 

ყველაზე მეტად ზღვა მენატრება. ოდესმე აუცილებლად მექნება სახლი ზღვასთან, იქნება ეს ქობულეთი თუ სხვა ქალაქი. ბავშვობაში, როცა ზღვაზე მივდიოდი, სულ მქონდა განცდა, რომ იმ ჰორიზონტის იქეთ იყო რაღაც სხვა სამყარო. მიუხედავად იმისა, რომ ქობულეთი მომწონდა გეოგრაფიულად, მიყვარდა ზღვა, ატმოსფერო, სულ მქონდა განცდა, რომ იქაურობის არ ვარ და სხვაგან მინდა.

ჯერ კიდევ ძებნის პროცესში ვარ, ვინ ვარ და სად არის ჩემი სახლი. ეს დაუსრულებელი პროცესია. მუდმივად ვიქნები გზაზე იმის საპოვნელად, რაც ამ ჰორიზონტს მიღმაა. ეს არ ნიშნავს, რომ საკუთარი თავი არ მიპოვია, უბრალოდ, ამ პროცესს დასრულებულს ვერ უწოდებ, სანამ თავად არ დასრულდები.

სახალხო დამცველმა ლგბტქი თემის მხარდამჭერი განცხადება გამოაქვეყნა და ხელისუფლებას სათანადო რეაგირებისკენ მოუწოდა

საქართველოს სახალხო დამცველმა ჰომოფობიასთან, ბიფობიასთან და ტრანსფობიასთან ბრძოლის დღესთან დაკავშირებით განცხადება გამოაქვეყნა, რომელშიც აღნიშნულია, რომ ამ დღის მიზანს „ძალადობის დაგმობა და ლგბტ+ ადამიანების მიმართ სოლიდარობის გამოხატვა წარმოადგენს. თუმცა, ლგბტ+ ადამიანები და მათი მხარდამჭერები ამ დღის საჯაროდ აღნიშვნას ძალადობის რისკების და სახელმწიფოს მხრიდან დაცვის გარანტიების არარსებობის გამო წლებია ვერ ახერხებენ“.

განცხადებაში საუბარია ლგბტქი თემის წინაშე არსებული გამოწვევების შესახებ და ნათქვამია, რომ გაზრდილი ხილვადობისა და დისკრიმინაციული განწყობების შემცირების მიუხედავად, „ამ პროცესს თან არ ახლავს სახელმწიფოს თანმიმდევრული და გააზრებული პოლიტიკა. უფრო მეტიც, სახელმწიფოს სამართლებრივი უმოქმედობა ახალისებს ლგბტ+ ადამიანების მიმართ უთანასწორობას საზოგადოებრივი ცხოვრების თითქმის ყველა სფეროში, ვერ აუმჯობესებს მათი ცხოვრების ხარისხს და დაუცველს ტოვებს მათ ძალადობისა და დისკრიმინაციის პირისპირ“. გარდა ამისა, განცხადებაში საუბარია სიძულვილის ნიადაგზე ჩადენილი დანაშაულების დროული, ეფექტიანი და ანგარიშვალდებული გამოძიების ხარვეზებზე და ამ მიმართულებით ერთიანი სახელმწიფო სტრატეგიის არარსებობის შესახებ.

განცხადებაში კიდევ ერთხელ არის აღნიშნული 2021 წლის 5 ივლისს განვითარებული მოვლენების შესახებ „როდესაც ულტრამემარჯვენე ჯგუფების ლიდერები და სხვა წევრები საზოგადოებას ლგბტ+ თემის წარმომადგენლებისა და მათი მხარდაჭერების მიმართ ძალადობისკენ პირდაპირ და საჯაროდ მოუწოდებდნენ. 2021 წლის 5 ივლისს, ღირსების მარშის დღეს, ამ ძალადობრივი ჯგუფების მიერ ჟურნალისტებსა და უფლებადამცველებზე ფართომასშტაბიანი თავდასხმა სამართალდამცავებმა ვერ აღკვეთეს, რის შედეგადაც არაერთი ადამიანი ფიზიკურად მძიმედ დაშავდა“.

საქართველოს სახალხო დამცველმა შესაბამის სახელმწიფო უწყებებს და საჯარო პირებს მოუწოდა, „ეფექტიანი პრევენციული და რეაქტიული რეაგირება მოახდინონ ლგბტ+ ადამიანების მიმართ ჩადენილ სავარაუდო დანაშაულებზე და გააკეთონ საჯარო განცხადებები, რაც საზოგადოებაში თანასწორობის შესახებ ცნობიერების ამაღლებას შეუწყობს ხელს“.

გაეროსა და ევროკავშირის წარმომადგენლობამ, ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიამ და ქვეყანაში მოქმედმა საელჩოებმა ლგბტქი თემის მხარდამჭერი განცხადება გამოაქვეყნეს

საქართველოში გაეროსა და ევროკავშირის წარმომადგენლობამ, ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიამ და ქვეყანაში მოქმედმა საელჩოებმა ჰომოფობიასთან, ბიფობიასთან და ტრანსფობიასთან ბრძოლის საერთაშორისო დღესთან დაკავშირებით ერთობლივი განცხადება გაავრცელეს, რომლითაც ქართველ ლგბტქი თემს სოლიდარობა გამოუცხადეს.

„ჰომოფობიასთან, ბიფობიასა და ტრანსფობიასთან ბრძოლის საერთაშორისო დღეს (IDAHOBIT), კიდევ ერთხელ ვუცხადებთ მხარდაჭერასა და სოლიდარობას ლესბოსელ, გეი, ბისექსუალ, ტრანსგენდერ, ქვიარ და ინტერსექს (ლგბტქი+)  თემს  საქართველოში.  ლგბტქი+ ადამიანები საქართველოს საზოგადოების ერთ-ერთი ყველაზე მარგინალიზებული და დაუცველი ჯგუფია. თემის წარმომადგენლები აწყდებიან დისკრიმინაციასა და ძალადობას, რომლის შესახებ ინფორმაცია ხშირად ცნობილიც კი არაა, ხოლო მათი უფლებების დაცვა და რეალიზება კვლავაც გამოწვევად რჩება“, — ვკითხულობთ განცხადებაში.

განცხადების ავტორები აღნიშნავენ, რომ აუცილებელია 2021 წლის 5 ივლისის „სამარცხვინო მოვლენების“ წამქეზებელი და ჩამდენი პირების გასამართლება. ამასთან, განცხადებაში ნათქვამია, რომ „საქართველოს მთავრობა ვალდებულია, დაიცვას მშვიდობიანი შეკრების უფლება, აღკვეთოს დისკრიმინაცია და ძალადობა და უზრუნველყოს მოქალაქეთა შესაძლებლობა ღიად და საჯაროდ აღნიშნონ IDAHOBIT [ჰომოფობიასთან, ბიფობიასთან და ტრანსფობიასთან ბრძოლის საერთაშორისო დღე], მათი უფლებებისა და უსაფრთხოების სათანადოდ დაცვით“.

ასევე, განცხადებაში ყურადღება გამახვილებულია WISG-ის უახლეს კვლევაზე, რომლის მიხედვითაც ლგბტქი საკითხებთან დაკავშირებით საზოგადოების აზრი პოზიტიურად იცვლება.

„ამავდროულად, გვინდა აღვნიშნოთ, რომ საქართველოს მოქალაქეთა მზარდი რაოდენობა მხარს უჭერს მრავალფეროვნებას და მიაჩნია, რომ ლგბტქი+ პირთა უფლებების დაცვა მნიშვნელოვანია. უახლესი მონაცემებით, საქართველოში მუდმივად მატულობს იმ ადამიანთა რიცხვი, რომლებიც მიუღებლად მიიჩნევენ ლგბტქი+ თემებისთვის შეკრებისა და გამოხატვის უფლების შეზღუდვას და თვლიან, რომ სახელმწიფო სათანადოდ არ რეაგირებს ლგბტქი+ პირების მიმართ ძალადობასა და დისკრიმინაციაზე.

სახელმწიფო პოლიტიკა და პრაქტიკა უნდა შეესაბამებოდეს როგორც საქართველოს საერთაშორისო ვალდებულებებს, ისე აღნიშნულ სოციალურ ცვლილებას. ლგბტქი+ უფლებები ეფექტურად და სათანადოდ უნდა იყოს დაცული, მათ შორის, ადამიანის უფლებათა  ეროვნული სტრატეგიისა და სამოქმედო გეგმის მეშვეობით. ასევე, აუცილებელია სოციალური დაცვის გაძლიერება და ლგბტქი+ თემის მოწყვლადი წარმომადგენლების მხარდაჭერა ისეთ მტკივნეულ საკითხებში, როგორებიცაა სასურსათო დაუცველობა, უსახლკაროდ დარჩენის მზარდი რისკი და ჯანდაცვის სერვისზე წვდომის სირთულეები“, — აღნიშნულია განცხადებაში, რომელიც მოუწოდებს „საქართველოს სახელმწიფო, პოლიტიკურ, სამოქალაქო და რელიგიურ ლიდერებს, თავიანთი პასუხისმგებლობის ფარგლებში არ დაიშურონ ძალისხმევა დისკრიმინაციის, სტიგმატიზაციისა და ძალადობის წინააღმდეგ საბრძოლველად, მათ შორის პატივისცემასა და თანაგრძნობაზე დაფუძნებული საჯარო გამოსვლებისა და ლგბტქი+ თემებთან კონსტრუქციული დიალოგის გზით,  ყველაზე საჭირბოროტო პრობლემების გადასაწყვეტად“.

განცხადებას აქვეყნებენ საქართველოში გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია, ევროკავშირის წარმომადგენლობა, საქართველოში ავსტრიის, ამერიკის შეერთებული შტატების, ახალი ზელანდიის, ბელგიის, ბულგარეთის, გაერთიანებული სამეფოს, გერმანიის, დანიის, ესპანეთის, ესტონეთის, იაპონიის, ირლანდიის, ისრაელის, იტალიის, ლატვიის, ლიტვის, ნიდერლანდების, ნორვეგიის, პორტუგალიის, რუმინეთის, საფრანგეთის,  სლოვენიის, ფინეთის,  შვედეთის, შვეიცარიის, ჩეხეთის რესპუბლიკის, ხორვატიის საელჩოები და საქართველოში ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის ხელმძღვანელი.

ჩვენი სხეული, ჩვენი სიცოცხლე, ჩვენი უფლებები – 2022 წლის 17 მაისის მთავარი თემა

17 მაისი ჰომოფობიის, ბიფობიისა და ტრანსფობიის წინააღმდეგ ბრძოლის საერთაშორისო დღეა, რომელიც ოფიციალურად ევროპის პარლამენტისა და მსოფლიოს არაერთი ქვეყნის მიერ არის აღიარებული. Keep Reading

17 მაისი: მეხსიერება და პერსპექტივები — პანელური დისკუსია წარსულის გამოცდილების გადაფასებისა და სამომავლო პერსპექტივების დასახვის მიზნით

ჰომოფობიასთან, ტრანსფობიასთან და ბიფობიასთან ბრძოლის საერთაშორისო დღესთან დაკავშირებით, Tbilisi Pride-მა ეროვნული დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI) მხარდაჭერით, პანელური დისკუსია — 17 მაისი: მეხსიერება და პერსპექტივები — დააორგანიზა.

პანელურმა დისკუსიამ თავი მოუყარა ლგბტქი თემის წევრებს, ადგილობრივი და საერთაშორისო სამოქალაქო ორგანიზაციების წარმომადგენლებს, აქტივისტებს, დიპლომატიურ კორპუსს, მედიის წარმომადგენლებსა და პოლიტიკოსებს, რათა მომხსენებლებთან ერთად განეხილათ ქართველი ქვიარ ადამიანების წინაშე არსებული გამოწვევები, შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვისა და ძალადობის მრავალწლიანი გამოცდილება და გაეაზრებინათ ის პროგრესი, რაც ლგბტქი უფლებადაცვითი მიმართულებით მიიღწა.

თბილისი პრაიდის პირდაპირი ეთერი

უმცირესობების მდგომარეობის, საერთო ჩაგვრებისა და ურთიერთსოლიდარობის მნიშვნელობის შესახებ, მოხსენებით პარლამენტარი, ტარიელ ნაკაიძე წარსდგა. ნაკაიძის თქმით, დემოკრატიული ქვეყნისა და თავისუფალი გარემოს შენება ადამიანის მიმართ სოლიდარობის გარეშე ძნელად წარმოსადგენია, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი იმ დროს არის, როცა სახელმწიფოს მხრიდან ამის ნება არ არსებობს.

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ნათელი მომავალი გვქონდეს, დემოკრატიულ ქვეყანაში, თავისუფალ გარემოში ვიცხოვროთ, პირველ რიგში, ადამიანის მიმართ სოლიდარულები უნდა ვიყოთ, მიუხედავად მისი ორიენტაციისა თუ ნებისმიერი განმასხვავებელი ნიშნისა. სამწუხაროდ, ჩვენი დღევანდელი ხელისუფლების მხრიდან ვერცერთი უმცირესობის მიმართ კარგად მოპყრობას ვერ ვხედავთ, ძნელია რაიმე დაიმაიმედებლის პოვნა, დადებითი კონტექსტის მოძებნა ჭირს, ამიტომ სხვადასხვა სოციალური ჯგუფები ამ მომენტში კიდევ უფრო მეტად უნდა ვიყოთ სოლიდარულები ერთმანეთის მიმართ. მთავარი ღირებულება ადამიანია და ინდივიდის უფლებებთან დაკავშირებით მკაფიო, ღია და აშკარა პოზიცია უნდა გვქონდეს. აუცილებელია, რომ საპარლამენტო პროცესებში სულ უფრო მეტი აქტივისტი იყოს ჩართული და მე პირადად მზად ვარ, რომ ხმა ვიყო უმცირესობების, რადგან აუცილებელია, ტაბუდადებულ თემებზე აქტიურად საუბარი დაიწყოს. რთულია თქმა, რამდენად შესაძლებელია ამ პირობებში პროგრესის მიღწევა, თუმცა მგონია, რომ ბრძოლას ყოველთვის აქვს შედეგი და ყველა ერთად უნდა დავდგეთ — პოლიტიკოსები, საზოგადოება. ის ცვლილებები, რაც მოქალაქეთა განწყობების მიმართულებით მიიღწა, უნდა გაგრძელდეს და ამაში საკუთარი როლი უნდა შეასრულოს ყველამ, მათ შორის, ჩვენ, პარლამენტარებმა“, — აღნიშნა ჩვენთან საუბრისას ტარიელ ნაკაიძემ. 

პარლამენტარ ხათუნა სამნიძე კი თვლის, რომ უმთავრესი პრობლემა პოლიტიკაში ლგბტქი საკითხებზე საუბრის შიშია, რაც პროგრესის მიღწევას ართულებს.

„პირველ რიგში, პოლიტიკაში ქვიარ თემებზე საუბრის, დისკუსიის, თემთან ურთიერთობის შიში უნდა დაიძლიოს. ლგბტქი საკითხები პოლიტიკის, საპარლამენტო მუშაობის ნაწილი არ არის და ეს მთავარი პრობლემა მგონია. პოლიტიკოსები თავს არიდებენ მსგავს თემებზე მუშაობას და თემთან ურთიერთობას, რაც უნდა შეიცვალოს. თანასწორობის მოპოვება ხანგრძლივი, დამღლელი პროცესია, რაც თემისა და მათი მხარდამჭერებისგან მოთმინებას ითხოვს, თანაც, სახელმწიფო პრობლემას არ აღიარებს, რაც პროგრესის მიღწევასაც ართულებს. საზოგადოებრივი განწყობა იცვლება, რასაც გამოკითხვებიც მოწმობს და თუნდაც მიუღებლობის შემთხვევაში, ძალადობას ბევრი გმობს. თუმცა, ახლა კიდევ უფრო მეტი მუშაობაა საჭირო, რომ მიღწეული პროგრესი ნათლად დავინახოთ“, — განაცხადა ხათუნა სამნიძემ.

თბილისი პრაიდის პირდაპირი ეთერი

საქართველოს სახალხო დამცველის მოადგილემ, ეკატერინე სხილაძემ, ლგბტქი ადამიანების უფლებრივი მდგომარეობისა და საზოგადოების დამოკიდებულებების შესახებ ისაუბრა. სხილაძემ ჩვენთან საუბრისას ლგბტქი თემის წინაშე არსებული გამოწვევები შეაფასა და აღნიშნა, რომ უმთავრესი პრობლემა ისაა, რომ ლგბტქი საკითხები სახელმწიფო პოლიტიკის ნაწილი არ არის.

„დღეს ლგბტქი თემის ყველაზე დიდი გამოწვევა ისაა, რომ მათთვის მნიშვნელოვანი საკითხები სახელმწიფო პოლიტიკის ნაწილი არ არის. არათანმიმდევრული სახელმწიფო პოლიტიკა ვერ პასუხობს დისკრიმინაციის შემთხვევებს თუ სხვა მნიშვნელოვან უფლებადაცვით საკითხებს. ამასთან, მნიშვნელოვანია, რომ 17 მაისის აღნიშვნა შეკრებისა და გამოხატვის უფლების დარღვევას დაუკავშირდა. წლებია, თემის წევრები და მათი მხარდამჭერები სახელმწიფო ნების არარსებობის გამო ამ დღის თავისუფალ, უსაფრთხო სივრცეში აღნიშვნას ვერ ახერხებენ, შესაბამისად, მნიშვნელოვანია, რომ სახელმწიფო უწყებების წარმომადგენლებმა თანასწორუფლებიანობის მიმართულებით მათი პასუხისმგებლობა გაიაზრონ, მხარდამჭერი განცხადებები გააკეთონ და ამ პროცესის ნაწილი იყვნენ“, — აღნიშნა ეკატერინე სხილაძემ.

თბილისი პრაიდის პირდაპირი ეთერი

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს წევრმა, ჟურნალისტმა ხატია ღოღობერიძემ მოხსენება ჰომოფობიისა და ტრანსფობიის დაძლევაში მედიის როლის შესახებ წარადგინა. მისი თქმით, მედიამ უნდა გაიაზროს ის როლი, რაც მას საზოგადოების განათლების მიმართულებით აქვს და ეცადოს, რომ აუდიტორიას ინფორმაცია მიაწოდოს ისე, რომ ხალხმა დასკვნები სიყვარულისა და სიკეთის სასარგებლოდ გააკეთოს.

„მედიის წარმომადგენლები ინფორმაციას ვაწოდებთ აუდიტორიას და ისე უნდა ვიმუშაოთ, რომ საზოგადოებამ დასკვნები არა სიძულვილის და ბოროტების სასარგებლოდ, არამედ სიყვარულისა და სიკეთის სასარგებლოდ გააკეთოს, მიხვდნენ, რომ ადამიანები არ იმსახურებენ სიძულვილსა და გარიყვას. მედიას საზოგადოების განათლების როლიც აქვს და თუ ჩვენ ფეხს ავუწყობთ საზოგადოების ამდროინდელ განწყობას, ვერ მივიღებთ იმ შედეგს, რაც გვინდა ჩვენი ქვეყნის, ჩვენი მომავალი იყოს. ერთი ადამიანის ჩაგვრაც კი არის ნებისმიერი იმ მოქალაქის პასუხისმგებლობა, რომელიც ქვეყნის ბედზე წუხს. მედიის როლიც სწორედ ის არის, რომ გაზარდოს მოქალაქეების თვითშეგნება, მოძალადეებს პირდაპირ უწოდოს მოძალადეები და ისინი უფლებადამცველებად არ მოიხსენიოს, რისი გამოცდილებაც გვაქვს. ქუჩაში ადამიანებს დადევნებულ ხალხს მედია უფლებადამცველებად მოიხსენიებდა. მნიშვნელოვანია, რომ გავმიჯნოთ ერთმანეთისგან და ვუწოდოთ ყველაფერს თავისი სახელი, ეს შედეგს აუცილებლად მოიტანს. მცირე მიღწევა გვაქვს, თუმცა აუცილებელია, კიდევ უფრო წინ წავიდეთ და საინფორმაციო სივრცის გარდა, კომედიურ თუ გასართობ გადაცემებზე მუშაობისას უკეთ გავაცნობიეროთ, რამდენად ძლიერდება სიძულვილის ფონი, სტიგმა“, — თქვა ხატია ღოღობერიძემ მედიის როლზე საუბრისას.

პანელური დისკუსიის მომხსენებლებს შორის ასევე იყვნენ გენდერისა და ადამიანის უფლებების მკვლევარი, აქტივისტი, ლევან ბერიანიძე, რომელმაც 17 მაისების ისტორიის, ხილვადობის პოლიტიკის მიმართულებით არსებული მიღწევებისა და გამოწვევების შესახებ ისაუბრა. თანასწორობა 17-ის დირექტორმა, ნინო ბოლქვაძემ კი შეკრებისა და მანიფესტაციის თავისუფლების მნიშვნელობის შესახებ, ასევე ევროსასამართლოს გადაწყვეტილებების შესახებ ისაუბრა.

პანელური დისკუსიისას, გამხსნელი სიტყვით აუდიტორიას საქართველოს სახალხო დამცველმა, ნინო ლომჯარიამ, ეროვნული დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI) საქართველოს ოფისის დირექტორის მოადგილე, თეონა ყუფუნიამ და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) მუდმივმა წარმომადგენელმა საქართველოში, ნიკ ბერესფორდმა მიმართეს.

პანელური დისკუსიის დასკვნითი ნაწილი კითხვა-პასუხის ფორმატში წარიმართა, რომლის დროსაც მომხსენებლებმა დამსწრეებთან ერთად განიხილეს ის გამოწვევები, რაც ლგბტქი თემს დღეს აქვს და გეგმები, რომლითაც თანასწორობის მიმართულებით პროგრესი უნდა მიიღწეს. 

ევროპულმა სასამართლომ 17 მაისის საქმეზე საქართველოს პასუხისმგებლობა დააკისრა

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ 2013 წლის 17 მაისის საქმეზე საქართველოს პასუხისმგებლობა დააკისრა. სარჩელში 2 LGBT ორგანიზაცია და 35 კერძო პირი მონაწილეობდა. ადამიანის უფლებათა სასამართლოს გადაწყვეტილებით, 2013 წელს ევროპული კონვენციის მე-3, მე-11 და მე-14 მუხლები დაირღვა, რაც დისკრიმინაციის აღმოფხვრას გულისხმობს. გამამტყუნებელი განაჩენი პოზიტიური ვალდებულებების შეუსრულებლობის, ეფექტური საგამოძიებო პროცესის წარმართვის, შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლების უზრუნველყოფის ნაწილთან დაკავშირებით გამოიტანეს.

სასამართლომ იმსჯელა და გადაწყვიტა, რომ სახელმწიფომ ვერ შეძლო პრევენციული ზომების მიღება, არ შეუსრულებია პოზიტიური თუ ნეგატიური ვალდებულებები, რასაც შედეგად არაადამიანური მოპყრობა, შეკრებისა და გადაადგილების თავისუფლების შეზღუდვა მოჰყვა, ამასთან, ინციდენტებთან დაკავშირებით ეფექტური საგამოძიებო პროცესის წარმოება არ შემდგარა.

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ 27 ინდივიდის სასარგებლოდ მიიღო გადაწყვეტილება, რადგან ისინი სიძულვილის ენისა და აგრესიული ქმედებების სამიზნედ იქცნენ, რაც სახელმწიფომ ვერ აღკვეთა. ოფიციალურმა უწყებებმა მოქალაქეთა მხრიდან გამოვლენილი აგრესიულ ქმედებებთან დაკავშირებით საგამოძიებო პროცესის ეფექტურად წარმართვა ვერ შეძლეს, რაც, შესაძლოა, სახელმწიფოს მხრიდან ნების არარსებობას მიეწერებოდეს. სასამართლოს მსჯელობის თანახმად, მიუხედავად იმისა, რომ ინციდენტის დღეს აგრესიულად განწყობილი დემონსტრანტების მოულოდნელად დიდი ტალღა შეიკრიბა, სახელმწიფოს შეეძლო, წინასწარი ღონისძიებების შედეგად ეფექტურად ემოქმედა, რაც არ მოხდა. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზების გამო, რომელსაც ადამიანთა ღირსების შემლახავი ქმედებები მოჰყვა, ხელისუფლებას სხვადასხვა აპლიკანტისთვის ჯამურად 201 500 ევროს გადახდა დაეკისრა.