შინაგან საქმეთა მინისტრმა, ვახტანგ გომელაურმა საპარლამენტო მოსმენაზე 5-6 ივლისის მოვლენების შესახებ დასმულ კითხვებს უპასუხა. მისი თქმით, ვერ წარმოიდგენდნენ ჟურნალისტებზე თავდასხმას და ეს შესაძლებლობა არ განუხილავთ. „სამწუხაროდ ძალიან ცუდი რაღაც მოხდა, ჟურნალისტებზე აგრესიული
2021 წლის 6 ივლისს, პალიტრანიუსის ოპერატორ ბექა მშვილდაძეზე ფიზიკური ძალადობისთვის ბრალდებული ირაკლი ყავლაშვილის წინააღმდეგ სასამართლომ გამამტყუნებელი განაჩენი გამოიტანა და 2 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა. ბექა მშვილდაძეს 6 ივლისს, 5 ივლისს დაგეგმილი ღირსების მარშის მეორე დღეს, პარლამენტთან დაგეგმილი მდუმარე აქციის დაწყებამდე
26 ივნისს, მას შემდეგ, რაც თურქმა პოლიტიკოსებმა პრაიდთან დაკავშირებული ღონისძიებების აკრძალვის შესახებ განაცხადეს, სტამბულში გამართულ მშვიდობიან მარშზე პოლიციამ 373 აქტივისტი დააკავა. ჯერ კიდევ მარშის
26 ივნისს, მას შემდეგ, რაც თურქმა პოლიტიკოსებმა პრაიდთან დაკავშირებული ღონისძიებების აკრძალვის შესახებ განაცხადეს, სტამბულში გამართულ მშვიდობიან მარშზე პოლიციამ 373 აქტივისტი დააკავა.
ჯერ კიდევ მარშის დაწყებამდე გავრცელებული ინფორმაციით, პოლიციამ 52 ადამიანი დააკავა.თურქეთის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ლგბტქი უფლებების მხარდამჭერი ჯგუფის, KaosGL-ის ცნობით, პოლიციამ სულ 373 ადამიანი დააკავა და საპატიმროში გატარებული ღამის შემდეგ გაათავისუფლა.
სოციალური ქსელებით გავრცელებულ ვიზუალურ მასალაში ჩანს, რომ პოლიცია მძიმედ არის შეიარაღებული და მეტალის ჯებირებით ბლოკავენ ტაქსიმის მოედნამდე მისასვლელ გზებს, ასევე მეტროც დაკეტეს, რათა პრაიდზე დასწრების მსურველებს, გადაადგილება არ შეძლებოდათ.
ლგბტქი უფლებადამცველებმა განცხადება გამოაქვეყნეს, რომელშიც ნათქვამია, რომ გმობენ პოლიციის სისასტიკეს და მშვიდობიანი დემონსტრანტების დაკავებას.
„ჩვენ ვგმობთ პრეზიდენტ ერდოღანის მიერ მართული თურქული პოლიციის სისასტიკეს და ღირსების მარშის დღეს 373 ლგბტქი ადამიანის, უფლებადამცველისა და ჟურნალისტის დაკავებას — უპრეცენდენტოდ მაღალი ციფრი, რაც თურქეთში გამართული ნებისმიერი საჯარო დემონსტრაციების ისტორიაში გვახსოვს. თურქეთი არღვევს არაერთ უმნიშვნელოვანეს, მათ შორის, საერთაშორისო სამართლის პრინციპს და ამისთვის პასუხი უნდა აგონ. სახელმწიფოს მიერ მართული სისასტიკე და ძალადობა, რომელიც ვიხილეთ, კიდევ ერთხელ გვიჩვენებს, რამდენად მარტივია მოპოვებული უფლებებისა და თავისუფლებების დაკარგვა. ჩვენი თავისუფლებისთვის ბრძოლა არ დასრულებულა და ახლა, როგორც არასდროს, ერთმანეთის გვერდით დგომა და სოლიდარული, ერთიანი ბრძოლა მოგვეთხოვება“, — აღნიშნა ბილჯანა გინოვამ, ERA-ს, დასავლეთ ბალკანეთისა და თურქეთის ლგბტქი თანასწორუფლებიანობის დაცვის ასოციაციის ადვოკატირების მენეჯერმა.
As usual Turkish gov’t doesn’t allow the Gay pride march in Istanbul today. Here a police officer is throwing LGBT flags into dustbin.
The same government permitted the gay parade between 2003-2015, without any issue pic.twitter.com/J9Bp40wSGX
— Ragıp Soylu (@ragipsoylu) June 26, 2022
სტამბულში ღირსების მარში 2015 წლიდან იკრძალება, მაგრამ ყოველწლიური სისასტიკის, რეზინის ტყვიებისა და წიწაკის სპრეის მიუხედავად აქტივისტები და მხარდამჭერები ლგბტქი უფლებების დასაცავად იკრიბებიან. თურქეთში ერთი და იმავე სქესის მქონე ადამიანებს შორის სქესობრივი აქტი დაშვებულია, თუმცა არ არსებობს კანონი, რომელიც ლგბტქი ადამიანებს დისკრიმინაციისგან იცავს.
გასულ წელს, თურქეთმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გასულიყო სტამბულის შეთანხმებიდან — ქალთა და ლგბტქი ადამიანების ძალადობისგან დაცვისთვის შემუშავებული საერთაშორისო ინიციატივა. ეს დამატებითი წნეხია, რომელიც ლგბტქი ადამიანების მიმართ არსებულ სიძულვილსა და ჩაგვრას ემატება. ხელისუფლების წარმომადგენლები არც კი ერიდებიან და ლგბტქი ადამიანებს საჯაროდ მოიხსენიებენ შეურაცხმყოფელი ტერმინებით.
„თურქეთის ლგბტქი მოძრაობას ჩაგვრის წინააღმდეგ უფრო აქტიური რეგიონული და საერთაშორისო სოლიდარობა და მხარდაჭერა სჭირდება. ეს შეიძლება იმ რესურსებით დახმარებასაც მოიცავდეს, რაც ლგბტქი უფლებადამცველებს სამართლებრივი ბრძოლის წარმართვაში დაეხმარება, სერვისულ ორგანიზაციებს კი უწყვეტი დახმარების გაგრძელებაში. ამასთან, აუცილებელია შევქმნათ და შევინარჩუნოთ უსაფრთხო ადგილები, სადაც აქტივისტები თემის წევრებთან მუშაობენ მაშინ, როცა ხელისუფლება მათ თავს ესხმის“, — აღნიშნავს გინოვა და ამატებს — „მნიშვნელოვანია, რომ საერთაშორისოდ გავრცელდეს ხელისუფლების მხრიდან ლგბტქი ადამიანებზე თავდასხმის ფაქტები, მხარი დაუჭირეთ თურქეთის ლგბტქი მოძრაობას, დაგმეთ და მოითხოვეთ, რომ მჩაგვრელ ხელისუფლებას სანქციები დაეკისროს“.
წყარო: DAZED
შინაგან საქმეთა მინისტრმა, ვახტანგ გომელაურმა საპარლამენტო მოსმენაზე 5-6 ივლისის მოვლენების შესახებ დასმულ კითხვებს უპასუხა. მისი თქმით, ვერ წარმოიდგენდნენ ჟურნალისტებზე თავდასხმას და ეს შესაძლებლობა არ განუხილავთ.
„სამწუხაროდ ძალიან ცუდი რაღაც მოხდა, ჟურნალისტებზე აგრესიული თავდასხმა ამ მასშტაბით არასდროს მომხდარა. არ აქვს მნიშვნელობა ვინ იყო, ამ შემთხვევაში ეს ალტ-ინფო და სხვა მოსახლეობა იყო, რაც მიუღებელია და ძალიან ცუდი ფაქტი მოხდა. ეს მხოლოდ ოპოზიციურად განწყობილ ტელევიზიებზე არ იყო, ყველაზე იყო, ფოტოგრაფიც კი სცემეს, რომელსაც ტელევიზიის ნიშანი არ ჰქონდა. ფიზიკურად იძალადეს. რატომ ვერ მოხდა გეტყვით, დაახლოებით რვა ლოკაციაზე იყო პოლიციის პატარ-პატარა ჯგუფები გაშლილი. აგრესია შეიძლება მომხდარიყო მსვლელობაზე, სადაც შეიკრიბებოდნენ ეს ადამიანები [ღირსების მარშის მონაწილეები]. პოლიციის ძირითადი ნაწილი ფილარმონიასთან იყო გადასროლილი, ვერის ბაღში და ასე შემდეგ, რომ სულ ცოტა კედელი აღგვემართა და გაგვეყვანა ეს ადამიანები იქიდან. სპონტანურად მოხდა რამდენიმე ადგილზე ჟურნალისტებზე თავდასხმა და ძალადობა. აქედან გამომდინარე, მესმის ჩვენი გასაკეთებელი იყო, არავის ვაბრალებ, არც თავს ვიმართლებ, ძალიან ცუდი ფაქტი იყო და ნამდვილად არ დაგვიშვია, რომ ჟურნალისტებზე მოხდებოდა ზეწოლა, ფიზიკური ზეწოლა მითუმეტეს. ამას ნამდვილად ვერ წარმოვიდგენდით, არ განგვიხილავს ეგ ფაქტი. მომავალში იმედია აღარ მოხდება და ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ მითუმეტეს ჟურნალისტებზე და პრესაზე აღარ მოხდეს თავდასხმა, მთლიანი აქცენტი გადატანილი იყო ლგბტქი ადამიანებზე. სამწუხაროდ მოხდა ეს“, – აღნიშნა გომელაურმა.
მისი თქმით, 5-6 ივლისამდე ღირსების მარშის ორგანიზატორებთან შეხვედრები გამართეს, კვირეულის პირველი ორი ღონისძიება წარმატებულად ჩატარდა, მსვლელობასთან დაკავშირებით კი სხვადასხვა შესაძლებლობა განიხილებოდა, „მაგრამ შეთანხმება ვერ შედგა და თემა გაჩერდა“.
2021 წლის 6 ივლისს, პალიტრანიუსის ოპერატორ ბექა მშვილდაძეზე ფიზიკური ძალადობისთვის ბრალდებული ირაკლი ყავლაშვილის წინააღმდეგ სასამართლომ გამამტყუნებელი განაჩენი გამოიტანა და 2 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა.
ბექა მშვილდაძეს 6 ივლისს, 5 ივლისს დაგეგმილი ღირსების მარშის მეორე დღეს, პარლამენტთან დაგეგმილი მდუმარე აქციის დაწყებამდე დაესხნენ თავს, ძალადობრივი კონტრაქციის მონაწილეებმა პალიტრა ნიუსის ოპერატორს ფიზიკური დაზიანება მიაყენეს.
5 ივლისს დაგეგმილი ღირსების მარში არ ჩატარებულა, მაგრამ გაიმართა ძალადობრივი ჯგუფების მიერ ორგანიზებული აქცია, რომლის დროსაც მედიის 50-ზე მეტ წარმომადგენელს ფიზიკურად გაუსწორდნენ, დაარბიეს სამოქალაქო მოძრაობის ოფისები, დაამტვრიეს ინვენტარი. აღსანიშნავია, რომ სამართალდამცავებს ძალადობრივი აქციის ორგანიზატორები დღემდე არ დაუკავებიათ.
