2021 წელს ნეპალმა ,,მესამე სქესის” კატეგორია შემოიღო, რაც ლგბტქ+ უფლებების ადვოკატორების შედეგია. პირველად ისტორიაში, ნეპალელ მოქალაქეებს ექნებათ საშუალება, თავიანთი სქესი აღნიშნონ ჩანაწერით – „სხვა“ და არა მხოლოდ მამაკაცით ან ქალით.
თეორიულად, მსგავსი ჩანაწერი ლგბტქ+ ადამიანებს საშუალებას მისცემს, ადვოკატირება გაუწიონ უკეთეს სამართლებრივ უფლებებს. ნეპალს აქვს კვოტები სამუშაო ადგილებსა და საგანმანათლებლო გარემოში მოწყვლადი ჯგუფებისათვის და ასევე, შეღავათიან ჯანდაცვას სთავაზობს მათ, თუმცა ლგბტქ+ ადამიანები ამ დრომდე ვერ სარგებლობენ ამ შეღავათით, რადგან საშეღავათო აღწერისას, მათი რიცხვი არ იყო გათვალისწინებული დოკუმენტაციის არქონის გამო.
ლგბტქ+ ადამიანების უფლებადამცველების შეფასებით, ნეპალის 30-მილიონიანი მოსახლეობიდან, დაახლოებით 900,000 არის ქვიარი ან ტრანსგენდერი.
მიუხედავად იმისა, რომ ნეპალმა 10 წლის წინ შეიტანა კანონმდებლობაში მესამე გენდერის დაშვება, მონაცემების შეგროვების პროცესს თან ახლდა პრობლემები, ამ გადაწყვეტილების გამო, მთავრობას აკრიტიკებდნენ.
ნეპალელემა აქტივისტმა რუქსანა კაპალიმ საჩივარი შეიტანა ნეპალის უზენაეს სასამართლოში ,,მესამე სქესის” მინიჭების მეთოდოლოგიის წინააღმდეგ. კაპალიმ ქვიარ ადამიანების აღწერას ,,პრობლემური” უწოდა და თქვა, რომ ,,ის ვერ ასახავს ნეპალში ლგბტქ თემის რეალურ მონაცემებს და განსხვავებული იდენტობების აღიარება ვერ ხერხდება ჩაგვრის, მარგინალიზაციის, გარიყულობის, დისკრიმინაციის, ძალადობის გამო და, რეალურად, ქვეყანაში ვერ ხდება ლგბტქ+ უფლებების გაცნობიერება.”
ლგბტქ+ ადამიანები ამბობენ, რომ ,,მესამე სქესის” დოკუმენტაციაში აღნიშვნა, სულაც არ ნიშნავს სოციალურ აღიარებას. ასოციაცია ,,პრესის” ცნობით, ლგბტქ+ საზოგადოების წევრები კვლავ განიცდიან დისკრიმინაციას საზოგადოებრივი ცხოვრების ყველა სფეროში და მოლოდინი აქვთ, რომ კანონმდებლებლობა მაინც მოახენს ამის იგნორირებას.
მიუხედავად მიმდინარე მოვლენებისა, ნეპალი სამხრეთ აზიაში ადამიანის უფლებების დაცვის კუთხით ერთ-ერთ პროგრესულ ქვეყანდ ითვლება. ჯერ კიდევ 2007 წელს, ქვეყანში აიკრძალა დისკრიმინაცია გენდერული იდენტობის ან სექსუალური ორიენტაციის საფუძველზე, 2013 წელს ტექნიკურად შესაძლებელი გახდა დოკუმენტებში გენდერული კატეგორიების დამატება, 2016 წელს კი, გაფართოვდა ისეთი თემები, რომელიც დასაქმებისა და საცხოვრისის სფეროში დისკრიმინაციას კრძალავს.
წყარო: them.us