პრაიდის თვის დასასრულს, გავიხსენოთ ლგბტქ+ მოძრაობის პიონერები – ქალები, რომლებმაც ეს დღესასწაული შესაძლებელი გახადეს. ჩვენი ისტორია შექმნეს და იბრძოლეს, ვყოფილიყავით საკუთარი თავი, შიშისა და ბოდიშის მოხდის გარეშე.
სტორმი დელარვერი
ის 1920 წელს ნიუ ორლეანში, ლუიზიანას შტატში დაიბადა. მამამისი თეთრკანიანი იყო, ხოლო დედა – აფროამერიკელი და მოსამსახურედ მუშაობდა სტორმის მამის ოჯახში. რადგან დაბადების მოწმობა არ ჰქონდა და ზუსტი თარიღი არ იცოდა, დაბადების დღეს 24 დეკემბერს აღნიშნავდა. ბავშვობაში ხშირად იყო ბულინგისა და შევიწროების მსხვერპლი.
თინეიჯერობის ასაკში სტორმი ცნობილ ”ძმები რინგლინგების ცირკში” ( Ringling Brothers Circus) გამოდიოდა და ცხენზე ჯირითობდა, თუმცა ჯირითის შეწყვეტა მოუწია – ცხენიდან გადმოვარდა და დაშავდა. დაახლოებით 18 წლისამ გააცნობიერა, რომ ლესბოსელი იყო.
სიცოცხლის განმავლობაში მუშაობდა, როგორც ღონისძიებების წამყვანი, მომღერალი, ფეისკონტროლი და დაცვა, ქუჩის მოხალისე პატრული… მონაწილეობდა აშშ-ი პირველ რასობრივად ინტეგრირებულ დრეგ შოუში, როგორც ჯგუფის ერთადერთი დრეგ ქინგი. იმ დროისთვის, როცა დრეგ ქინგები ძალიან ცოტანი იყვნენ, მისი უნიკალური სტილი და დრეგ წარმოდგენები ძალიან ცნობილი გახდა და ისტორიული პრეცედენტი შექმნა. მან გავლენა მოახდინა მოდაზეც: თავისი კოსტუმირებული წარმოდგენებითა და მაკიაჟით ის ასახიერებდა როგორც კაცს, ასევე ქალს, თეთრკანიანსა თუ შავკანიანს. სცენის მიღმა, ის ირგებდა მომხიბვლელ ანდროგენულ სტილს, რითაც სხვა ლესბოსელებს შთააგონებდა, ეტარებინათ ისეთი სამოსი, რომელსაც ”მამაკაცის ტანსაცმელს” უწოდებდნენ.
სტორმი დელარვერი ცნობილია თავისი როლით სტოუნვოლის ამბებში. ითვლება, რომ ის იყო ამ აჯანყების ერთ-ერთი კატალიზატორი. 52 წლის შემდეგ, როცა ამ მოვლენებს ”სთოუნვოლის ბუნტი” უწოდეს, დელარვერიმ თქვა, რომ ”ბუნტი” სწორი შეფასება არაა – ”ეს იყო აჯანყება, ეს იყო სამოქალაქო დაუმორჩილებლობა! ეს არ ყოფილა წყეული ბუნტი!” – აბობდა ის.
ის იყო ლგბტ უფლებებისთვის მებრძოლი და სტოუნვოლის შემდეგ, მრავალი წლის განმავლობაში მუშაობდა დაცვად ლესბოსურ ბარებში. სტორმი იყო ”სტოუნვოლის ვეტერანთა ასოციაციის” წევრი, ელჩი და შემდგომში ვიცე-პრეზიდენტი, რეგულარულად მონაწილეობდა პრაიდის აღლუმებში. ლგბტ საკითხებზე მუშაობის გარდა, მან შეძლო, ორგანიზება გაეკეთებინა და დაეწესებინა შეღავათები ძალადობაგამოვლილი ქალებისა და ბავშვებისთვის. როდესაც ეკითხებოდნენ, რატომ აკეთებდა ამას, ის პასუხობდა: ”ვიღაცამ უნდა იზრუნოს ამ ხალხზე. ეს ძალიან მარტივია – ხალხს რომ არ ეზრუნა ჩემზე, როდესაც მე პატარა ვიყავი და ჩემს შავკანიან დედასთან ვიზრდებოდი, დღეს აქ არ ვიქნებოდი.”
სიცოცხლის ბოლო წლებში, ის ავად იყო და დემენციით იტანჯებოდა. გარდაიცვალა 2014 წლის 2 მაისს, 93 წლის ასაკში. ”ნიუ-იორკ თაიმსის” მიერ გამოქვეყნებულ ნეკროლოგში ის მოხსენებული იყო, როგორც ”გეი სუპერგმირი.” მას ლგბტ თემის როზა პარკსსაც უწოდებენ.
