მუმინები

ტუვე იანსონი — ქვიარ მწერლის კეთილი სამყარო და ცხოვრების სიყვარული

ფინელი საბავშვო მწერალი, ილუსტრატორი, მხატვარი და კომიქსების ავტორი, ტუვე იანსონი გარდაცვალების შემდეგ ქვიარ ადამიანებისთვის განსაკუთრებით ძვირფას შემოქმედად იქცა. ამის მიზეზი ავტორის უშიშარი ცხოვრებისეული გადაწყვეტილებები და ფასდაუდებელი შემოქმედებაა, რომელშიც ქვიარ გამოცდილებების დანახვაც შეიძლება.

ტუვე იანსონი — ქვიარ მწერლის კეთილი სამყარო და ცხოვრების სიყვარული

ფინელი საბავშვო მწერალი, ილუსტრატორი, მხატვარი და კომიქსების ავტორი, ტუვე იანსონი გარდაცვალების შემდეგ ქვიარ ადამიანებისთვის განსაკუთრებით ძვირფას შემოქმედად იქცა. ამის მიზეზი ავტორის უშიშარი ცხოვრებისეული გადაწყვეტილებები და ფასდაუდებელი შემოქმედებაა, რომელშიც ქვიარ გამოცდილებების დანახვაც შეიძლება. ის აქტივიზმში ჩაბმული არასდროს ყოფილა, მაგრამ საკუთარი ცხოვრება აქცია დემონსტრაციად.

იანსონი ამბიციური მხატვარი და ილუსტრატორი, საბავშვო გრაფიკული ნაწარმოებების თუ ზრდასრულთა საკითხავი წიგნების ავტორი იყო, რომელიც მკაცრად განსაზღვრულ გენდერულ როლებს მუდმივად ეწინააღმდეგებოდა და ურთიერთობა ჰქონდა როგორც კაცებთან, ისე ქალებთან. მას ბედნიერებისკენ სწრაფვა არ შეუწყვეტია მაშინაც კი, როცა ფინეთში ჰომოსექსუალობა დანაშაულად ითვლებოდა.

„მუდამ პიროვნება მიყვარდებოდა — ზოგჯერ კაცი, ზოგჯერ კი ქალი. მნიშვნელოვანი კი მხოლოდ ის იყო, რომ მე ისინი მიყვარდებოდნენ“, — ამბობდა ტუვე.

იანსონმა პირველი გრაფიკული წიგნი ჯერ კიდევ 14 წლის ასაკში შექმნა, რომლის სახელი სარა და პელი და ნეპტუნის ბავშვები იყო. აღნიშნული ტექსტი დაწერიდან 5 წლის შემდეგ, 1933 წელს გამოქვეყნდა.

გასული საუკუნის 40-იანი წლებიდან მოყოლებული, ტუვეს მიერ შექმნილი სტუმართმოყვარე, მრავალფეროვანი, კეთილი ხეობა და თეთრი, მომრგვალებული, დიდდრუნჩიანი მუმინები თუ მათი დიდი სამეგობრო მსოფლიოს არაერთ პატარა თუ იანსონის ამბებზე გაზრდილ ადამიანს მასპინძლობს. თუმცა, ნაკლებმა ადამიანმა, განსაკუთრებით ქართულენოვანმა მკითხველმა, თუ იცის, რომ ქვიარ ავტორის ცხოვრებისეული გამოცდილებები, ქალები, რომლებიც უყვარდა, ოჯახის წევრები და მეგობრები არაერთი პერსონაჟის ინსპირაციად იქცა და მრავალფეროვანი, მილიონობით ადამიანისთვის საყვარელი სამყაროც სწორედ პირადი ისტორიების შთაგონებით შეიქმნა.

„ქალი შემიყვარდა სიგიჟემდე“

ტუვე იანსონი 45 წლის განმავლობაში ერთ ქალთან ერთად ცხოვრობდა, იქამდე კი რამდენიმე ქალთან ჰქონდა ურთიერთობა. როცა პირველად ქალი შეუყვარდა, ფინეთში ჰომოსექსუალობა კრიმინალად მიიჩნეოდა და ასე გაგრძელდა 1971 წლამდე.

1946 წელს, 32 წლის ტუვემ მეგობარ ევა კონიკოვს ასეთი წერილი მისწერა:

„რაღაც ისეთი შემემთხვა, რაც ვფიქრობ, უნდა გითხრა. უბედნიერესი ვარ, აღტაცებული და მშვიდი. იცი, თავს ათოსის ცოლივით ვგრძნობ და მგონი, მუდამ ასე ვიქნები, მაგრამ დავუბრუნდეთ სათქმელს — ქალი შემიყვარდა სიგიჟემდე. ეს ისეთი ბუნებრივი და გულწრფელია, რომ ვერავითარ პრობლემას ვხედავ. ამაყი და უკონტროლოდ ბედნიერი ვარ. ბოლო კვირები თავგადასავლებით სავსე ხანგრძლივ ცეკვას, სინაზეს, სიმძაფრეს ჰგავს — სიმარტივითა და სილამაზით გამორჩეულ ახალ მიწებზე ექსპედიციას“.

ტუვე იანსონის ქვიარ სიყვარულის საიდუმლო წერილები

ქალი, რომელიც ტუვეს შეუყვარდა, ვივიკა ბენდლერი იყო, აგრონომი და თეატრის რეჟისორი. ვნებიანი სასიყვარულო კავშირი ტუვესთვის ბედნიერების წყაროდ იქცა და სურდა, საკუთარი გრძნობების შესახებ მსოფლიოსთვის ეხარებინა. ვივიკას ღიად საუბარი არ სურდა, ამიტომ გახშირებული მიმოწერისას ტუვე ახალ-ახალ გზებს იფიქრებდა, რათა ვერავინ მიმხვდარიყო, რომ ვივიკას სახელზე გაგზავნილი წერილების მატება მისი ბრალი იყო.

„P.S. ყავისფერი კონვერტი ჩემი დალაქის სახელით გამოგიგზავნე, რათა წელი საშიში სცენით არ დაიწყო. რაციონალურიც შემიძლია ვიყო! მომდევნო ჯერზე მომვლელს დავითანხმებ, მის მერე კი ბოსტნეულის გამყიდველს“, — ვკითხულობთ ვივიკასთვის 1946 წელს გაგზავნილი წერილის მინაწერში.

ვივიკა ტუვეს ერთ-ერთ ყველაზე მასშტაბურ ნამუშევარშიც ჩანს. წვეულება ქალაქში ჰელსინკის მერიის შენობაში მდებარე რესტორნის კედელზე დახატა, რომლისთვისაც თანხა ვივიკას მამამ, ქალაქის მერიის თავმჯდომარემ გადაუხადა. ტუვემ საკუთარი თავიც გამოსახა — მაგიდასთან მჯდომი, რომლის უკანაც კაცთან ერთად ცეკვით გართულ ვივიკას ვხედავთ.

ტუვეს და ვივიკას სიყვარული მუმინების ისტორიაშიც აისახა, ვიფსლას და ტოფსლას სახით. აღნიშნულ პერსონაჟებს მუმინების სერიის მესამე წიგნში, ჯადოქრის ქუდში ვხვდებით [საბავშვო წიგნი ქართულად სულაკაურის გამომცემლობამ თარგმნა].


„აგვისტოს დასაწყისში, დილაუთენია, დაახლოებით იმ ადგილას, სადაც სნიფმა ჯადოქრის ქუდი იპოვა, ტოფსლამ და ვიფსლამ გამოიარეს. ისინი მთის წვერზე გაჩერდნენ და მუმინების ხეობას გადახედეს. ტოფსლას წითელი ქუდი ეხურა, ვიფსლა კი უზარმაზარ ჩემოდანს მოათრევდა. მათ გრძელი გზა ჰქონდათ გამოვლილი და საკმაოდ დაღლილები იყვნენ. ქვევით, ვაშლისა და არყის ხეებში ჩაფლული მუმინების სახლის საკვამურიდან, კვამლი ამოდიოდა.

— კვამლსლა, — თქვა ვისფლამ.

— რაღაცსლა დუღსლა, — დაუდასტურა ტოფსლამ.

ისინი ხეობისკენ დაეშვნენ, თან გზადაგზა ტოფსლებისა და ვიფსლების უცნაურ ენაზე ლაპარაკობდნენ. მათი ენა ყველას არ ესმოდა, მაგრამ მთავარი ის გახლდათ, რომ თვითონ მშვენივრად აგებინებდნენ ერთმანეთს.

[ბაკურ სულაკაურის 2003 წლის თარგმანი შვედურიდან]


ვიფსლა და ტოფსლა საკუთარ, გამოგონილ ენაზე საუბრობენ და იმავე ფრაზებს იყენებენ, რომლებიც ტუვესა და ვივიკას წერილებში გვხვდება. ისინი დიდ საიდუმლოს დაატარებენ, მომნუსხველ სამეფო ლალს, რომელიც სამყაროში წითელ შუქს ასხივებს. შეიძლება ითქვას, რომ ეს ამბავი ტუვესა და ვივიკას სახიფათო სიყვარულის ალეგორიაა.

თარგმანში დაკარგული ვიფსლა და ტოფსლა

ორიგინალ, შვედურ ვერსიაში პერსონაჟების სახელები ვიფსლა და ტოფსლაა, რაც ტუვესა და ვივიკას მეტსახელებს შეესაბამება, რომელთაც ტუვე ვივიკასთვის მიწერილ წერილებში იყენებდა. გენდერული თვალთახედვით, საინტერესოა, რომ ინგლისურ ენაზე მთარგმნელმა სახელები თინგუმი და ბობი გამოიყენა. ბობი, როგორც წესი, მასკულინურ სახელად ითვლება, სახელებს — ტოფსლასა და ვიფსლას კი შვედურ ენაში ფემინური წარმოშობა აქვს. ინგლისურ თარგმანში, რომელიც საყოველთაოდ გავრცელდა, ტუვესა და ვივიკას შესახებ მინიშნება დაკარგულია.

„ვიფსლა, იცი რა, ბოლო დროს ახალი, „სახლში დაბრუნების“ მსგავსი შეგრძნება მეუფლება, როცა სტუდიაში მივდივარ. შენთან დაბრუნების. რა თქმა უნდა, შეიძლება იქ წერილი მელოდეს, შენი ყელსაბამი კი ჩემი საწოლის თავთან კიდია. ვუყურებ დაძინებამდე და გაღვიძებისას და ხელში მიკავია, როცა ბედნიერი არ ვარ“, — სწერდა ტუვე ვივიკას 1947 წლის 3 იანვარს გაგზავნილ წერილში.

იმავე წლის 31 იანვარს კი ვივიკას შემდეგი წერილი გაუგზავნა — „ჩამეხუტე ამაღამ — მოგწონვარ, არა?! მიუხედავად იმისა, რომ ისე გამოვიყურები, როგორც რაღაც, რაც კატამ გარედან შემოათრია. ვერ გიგზავნი ლექსებს, რომლებიც, საკმარისად კომპეტენტური რომ ვიყო, შენთვის ყოველ დილა-საღამოს უნდა მეწერა, — გონებაგაფანტული ტოფსლა“.

ტუვეს და ვივიკას ურთიერთობამ რამდენიმე ამაღელვებელ კვირაზე დიდხანს ვერ გასტანა, რადგან ნათელი გახდა, რომ ვივიკა ქმრის მიტოვებას არ აპირებდა. მოგვიანებით ისიც დადასტურდა, რომ მას სხვა ქალი საყვარლებიც მრავლად ჰყავდა. ტუვე გულგატეხილი იყო, მაგრამ დროის სვლასთან ერთად, ისინი ერთგულ მეგობრებად იქცნენ, რომელთაც ერთმანეთი ეიმედებოდათ. ერთობლივად, ნაყოფიერი კოლაბორაციაც არაერთხელ ჰქონდათ, მუმინების ამბების შესახებ თეატრალური პროექტები განახორციელეს.

ვიფსლა და ტოფსლა მუმინების სერიაში ქვიარ გამოცდილების ალბათ ყველაზე პირდაპირი რეფერენსია, თუმცა წიგნებსა და კომიქსებში გენდერისა და ურთიერთობების შესახებ არაერთი საინტერესო პერსპექტივა ჩანს.

მუმინის ამბებში მუმინტროლის საუკეთესო მეგობარი, სნუსმუმრიკი მომთაბარეა, რომელსაც თავისუფლება უყვარს და არ უნდა, რომ ერთ ადგილს იყოს მიჯაჭვული, მუმინტროლს კი მუდამ მეგობართან ერთად სურს ყოფნა.

ხშირად აღნიშნავენ, რომ ეს ურთიერთობა ტუვე იანსონსა და ავტორის ხანგრძლივ საყვარელს, ატოს ვიტანენს შორის არსებულ ურთიერთგანწყობებს ირეკლავს, რომელსაც ვივიკას გაცნობის პერიოდშიც ხვდებოდა. თუმცა, იგივე შეიძლება ითქვას ვივიკასთან ურთიერთობაზეც — ტუვეს ვივიკასთან მყარი ურთიერთობა უნდოდა, მაგრამ ვივიკას თავისუფლება სურდა. აღსანიშნავია ისიც, რომ სნუსმუმრიკის მცირე ნაწილი ტუვეშიც ცხოვრობდა — მასაც უნდოდა თავისუფლება, რათა საკუთარი შემოქმედებისთვის მეტი დრო ჰქონოდა და ცხოვრების გზა დამოუკიდებლად გაეკვალა, თანაც, იმ დროის ახალგაზრდა ქალებისგან განსხვავებულად ცხოვრობდა, წესებს არ ემორჩილებოდა. თუმცა, სნუსმუმრიკის ბენდლერთან პარალელი ბევრად აშკარად იკითხება. კრიტიკოსები კი აღნიშნავენ, რომ იანსონმა საკუთარი ინსპირაციით პატარა მი და მუმინტროლი შექმნა.

ამორფული გენდერული როლები მუმინების ხეობაში

ზოგიერთმა მკითხველმა შეიძლება თქვას, რომ მუმინების ხეობაში გენდერული როლები სოციალურად განსაზღვრულ სტანდარტს შეესაბამება. მსგავსი შეფასება დედობრივი მზრუნველობით გამორჩეულ დედა მუმინსა და თავგადასავლების მოყვარულ, მასკულინურ მამა მუმინს ემყარება, ასევე დარდიმანდ ფრეკენ სნორკს.

თუმცა, მუმინების ხეობაში გენდერული როლები ძირითადად ნაკლებად არის გამიჯნული. მაგალითისთვის, ჰემულენები, რომლებიც შეიძლება მასკულინურებიც იყვნენ და ფემინურებიც, მაგრამ მუდამ ატარებენ გრძელ კაბებს ან ვომპერები, რომელთა გენდერიც თითქმის არაა განხილული.

ყველაზე ცალსახად გამოკვეთილი მდედრობითი პერსონაჟი მიმლაა, რომელსაც 30-ზე მეტი შვილი ჰყავს.

პერსონაჟის ორიგინალი სახელი, მიმლა, რომელიც მისი სახეობის სახელიც არის, იმ სიტყვისგან მოდის, რომელსაც ტუვე და მისი მეგობრები ხშირად იყენებდნენ სექსის ნაცვლად. ცხადია, მიმლას სექსი ხშირად უნდა ჰქონოდა, რომ ამდენი შვილი გაეჩინა. წერილებსა და დღიურებში სიტყვა მიმლას ტუვე სექსის ნაცვლად ხშირად იყენებს, ის შეიძლება მიემართებოდეს როგორც ჰეტეროსექსუალებს, ისე ერთი და იმავე სქესის ადამიანებს შორის სექსს. იანსონი სიტყვას არსებითი სახელის ფორმითაც იყენებს — წერს, როგორ შეხვდა მოხუც მიმლას, როცა საოჯახო საქმეების მოსაგვარებლად დადიოდა.

ქვიარ პერსპექტივიდან კიდევ ერთი საინტერესო პერსონაჟი ინკია, პატარა ცუგა, რომელიც მუმინებზე დაწერილ წიგნებშიც ჩანს და კომიქსებშიც. 1956 წლის კომიქს დედა მუმინის მოსამსახურეში ინკის „დიდი და შავბნელი საიდუმლო“ აქვს. მას ძაღლები არ მოსწონს, კატებს ამჯობინებს და უნდა, რომ ერთ-ერთ მათგანთან დამეგობრდეს. როცა დედა მუმინი საიდუმლოს გაიგებს, პრობლემას გადაჭრის, ძაღლს ზოლებით მოხატავს და ამით ინკის საჭიროებას, რომ საკუთარ თავთან მართალი იყოს, აკმაყოფილებს.

მუმინების ხეობაში გენდერული როლების ამორფულობა და მრავალფეროვნება შესაძლოა ტუვეს პირადი სურვილიდან გამომდინარეობდეს. მას არ სურდა, რომ პირად ცხოვრებაში იარლიყები მიეწებებინათ. იანსონმა უარი თქვა შვილის გაჩენაზეც და არ უცხოვრია 40-50-იანი წლების გოგოებისთვის ტიპური ცხოვრებით, მაგრამ უნდა ითქვას ისიც, რომ საკუთარი ჰომოსექსუალობის მიღება სხვადასხვა მიზეზის გამო ადრეულ წლებშივე ვერ შეძლო.

„არ ვფიქრობ, რომ სრულად ლესბოსელი ვარ“

როცა ტუვე ვივიკას შეხვდა, მწერალი ჟურნალისტ და პარლამენტის წევრ ატოს ვირტანენთან 3-წლიან ურთიერთობაში იყო. ივა კონიკოვისთვის 1946 წელს, შობის წინა კვირაში გაგზავნილ წერილში ტუვე საკუთარ სექსუალურ ორიენტაციას ამგვარად აღწერს: „არ ვფიქრობ, რომ სრულად ლესბოსელი ვარ. მკაფიო შეგრძნება მაქვს, რომ ეს ვერ იქნებოდა ვერცერთი ქალი ვის გარდა და ჩემი ურთიერთობები კაცებთან შეუცვლელია. შესაძლოა უკეთესი, უფრო მარტივი, ბედნიერი, ნაკლებად შფოთიანი“.

მომდევნო წლებში ტუვე პირადი და პროფესიული ძიების პროცესს გადიოდა, ურთიერთობები კაცებთანაც ჰქონდა და ქალებთანაც, ამასთან, ცდილობდა ხატვა და მუმინების ამბებზე მუშაობა დაებალანსებინა. მაგრამ როცა 1955 წლის საშობაო წვეულებაზე დურგალსა და ხელოვანს, ტულეკი პეტილას შეხვდა, გააცნობიერა, რომ ცხოვრების სიყვარული იპოვა.

„იმდენად მიუჩვეველი ვარ ბედნიერებას, რომ მისი ყველა უპირატესობის ბოლომდე გათავისება მიჭირს… ისე ვგრძნობ თავს, როგორც ბაღი, რომელიც ბოლოსდაბოლოს მორწყეს და ჩემს ყვავილებს აყვავება შეუძლიათ“, — სწერდა ტუვე ტულეკის 1956 წლის ზაფხულში.

„განა გასაოცარი და ნამდვილად შესანიშნავი არაა, რომ ჩვენ შორის ერთი ჩრდილიც კი არ ჩამოწოლილა? და იცი, საუკეთესო ისაა, რომ ამ ჩრდილების არც მეშინია. როცა ისინი მოვლენ (და ვფიქრობ, რომ ეს აუცილებლად ხდება იმ ადამიანებს შორის, რომლებსაც ერთმანეთი ადარდებთ), ვფიქრობ, მათგან თავის დაღწევას შევძლებთ“, — სწერდა ტუვე ტულიკის იმავე წერილში, რომელშიც ტუუ-ტიკი პირველად გამოჩნდა. ურთიერთობის ადრეულ პერიოდში გამოთქმული ვარაუდი გამართლდა და მათი სიყვარული 45 წელზე მეტხანს გაგრძელდა, სანამ 2001 წელს, 86 წლის ტუვე იანსონს კიბო შეიწირავდა.

1956 წელს, გაცნობიდან მალევე, ტულეკისთვის გაგზავნილ კიდევ ერთ წერილში ტუვე აღნიშნავდა, რომ იპოვა ადამიანი, რომელთან ყოფნაც უნდა. წერილიდანვე დაიბადა მუმინების ხეობის კიდევ ერთი პერსონაჟი. 1956 წლის წერილში ტუვემ პაწაწინა არსება დახატა და ის ტულეკის სახელის შეცვლილი, კნინობით-ალერსობით ფორმით — ტუუ-ტიკი მოიხსენია.

ტუვე იანსონის პირველი ნახატი, რომელზეც ტუუ-ტიკი ჩანს

ტულეკი, რომლის მეტსახელიც ტუტი იყო, პერსონაჟ ტუუ-ტიკის პროტოტიპად იქცა. ტუუ-ტიკი მუმინების ზამთარში გვხვდება. ის ბრძენი და მშვიდი პერსონაჟია, რომელიც მუმინტროლს უცნაურ ზამთრის სამყაროში მიუძღვება მაშინ, როცა მის ოჯახს ჩვეული ზამთრის ძილით სძინავს.

ტუუ-ტიკი მუმინტროლს ზამთრის სამყაროს განსაკუთრებული არსებების შესახებ უყვება. რეალურ სამყაროსა და მუმინების ხეობას შორის ზედმეტად პირდაპირი პარალელების გარეშე მოთხრობილ სცენებში, შესაძლოა, ქვიარ ადამიანების ალეგორია დავინახოთ, რომლებსაც ნამდვილი ვინაობის გაცხადება არ შეეძლოთ.

მუმინების ზამთარი, 1958 [ლიკა ჩაფიძის თარგმანი, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა]
თვით ტუვე აღნიშნავდა, რომ ცივი, უცხო სამყარო, რომელიც მუმინების ზამთარში აღწერა, მუმინების, როგორც ბიზნესის კომერციული მხარეა. მას მუდმივად უწევდა, რომ 50-იან წლებში მეტი და მეტი ფანის ყურადღება მიეპყრო.

ტულეკი მისი დიდი მხარდამჭერი იყო, რომელმაც სამუშაოსთან გამკლავებაში შეუწყო ხელი და მეგზურობაც შესთავაზა, ისევე, როგორც ნაწარმოებში ტუუ-ტიკიმ მუმინტროლს. ალბათ მის გარეშე ვერც მუმინების ზამთრის წერისას განცდილ კრეატიულ ჩიხს გადალახავდა მარტივად.

„მიყვარხარ, როგორც მოჯადოებულს…“

Moomin

ტუვემ ტულეკიში დაინახა თანამგზავრი, ისეთივე თავისუფლებისმოყვარე ადამიანი, როგორიც თვითონ იყო და პარტნიორი, რომელიც ხვდებოდა და პატივს სცემდა იმ ფაქტს, რომ მისთვის უმთავრესი სამუშაო და ხელოვნება იყო. როგორც ჩანს, ტუვემ საკუთარი იდენტობის წლობით ძიების შემდეგ სიმშვიდე იპოვა.

„მიყვარხარ, როგორც მოჯადოებულს. ამავე დროს, გასაოცარ სიმშვიდეს ვგრძნობ და არაფრის მეშინია, რასაც ცხოვრება გვიმზადებს“, — წერდა ტუვე დღიურში, 1956 წლის ივნისში.

ტუვე შეიცვალა, როგორც თვითონ ამბობდა, ის „მოჩვენებების მხარეს“ (იმ დროს მოჩვენებებს ლესბოსელი ქალების აღმნიშვნელ ტერმინად იყენებდნენ) გადავიდა. ტუვე და ტულეკი 45 წლის განმავლობაში პარტნიორები იყვნენ — ჯერ ჰელსინკიში ცხოვრობდნენ, შემდეგ კი ფინეთის ყურეში მდებარე განმარტოებულ კუნძულზე სახლი აიშენეს, სადაც ზაფხულებს ატარებდნენ. იანსონის და პეტილას ერთობლივი ზაფხულები ტულეკიმ მრავალსაათიან ფირზე აღბეჭდა. ამ ჩანაწერების მიხედვით რამდენიმე დოკუმენტური ფილმი შეიქმნა.

სამართლიანი თამაში — ქვიარობის ყოველდღიური ზეიმი

East News

ტუვესა და ტულეკის მსგავსი წყვილი იანსონის გვიანდელ, 1989 წელს დაწერილ ნაწარმოებში, სამართლიან თამაშში აისახა. ეს არის იონასა და მარის, ორი 70 წლის ქალის ისტორია, რომლებიც ათწლეულების განმავლობაში ცხოვრობდნენ ისეთივე, დერეფნით განცალკევებულ სხვენის ტიპის ბინაში, როგორშიც ტუვე და ტულეკი. ისინი ერთად მუშაობენ და მოგზაურობენ.

სამართლიანი თამაში ლესბოსური ურთიერთობისა და ქვიარობის ყოველდღიური ზეიმის შესახებ დაწერილი ნაწარმოებია, რომელიც სექსუალურ იდენტობას არ განიხილავს, როგორც რაღაც მოცემულობას, რასაც დაფარვა ან განხილვა სჭირდება. წიგნს ფინეთის ლგბტქი უფლებადაცვითი ორგანიზაციის, SETA-ს ჯილდო გადაეცა.

სამართლიან თამაშში აღწერილი ურთიერთობა ბევრად პოზიტიურია, ვიდრე ტუვეს ათი წლით ადრე დაწერილ მოკლე მოთხრობების კრებულში — ხელოვნება ბუნებაში.

ერთ-ერთ მოკლე მოთხრობაში, დიდი მოგზაურობა, რომელსაც ჰომოსექსუალი პროტაგონისტი ჰყავს, მთავარი პერსონაჟი, როზა ცდილობს, რომ პარტნიორის, ელენას მოლოდინებსა და მომთხოვნ, მიჯაჭვულ დედას შორის ბალანსი გამონახოს. ორივე მათგანს როზასთან ერთად ხანგრძლივ მოგზაურობაში წასვლა უნდა. როზას დედა გოგოებს შორის რომანტიკულ ურთიერთობაზე თვალს ხუჭავს, რის საფუძველზეც მძაფრ დრამატულ მომენტებსა და შეფარულ, პასიურ აგრესიას ვადევნებთ თვალს.


ტუვეს შემოქმედების მკვლევრები აღნიშნავენ, რომ მწერალმა ქვიარ გამოცდილებების შესახებ ამბების მოყოლა 80-იანი წლებიდან ბევრად ღიად დაიწყო, რასაც სოციალურ ცვლილებებს, ხილვადობის ზრდასა და იანსონის მიერ საკუთარი იდენტობის გათავისებას უკავშირებენ.

მიუხედავად იმისა, რომ ტუვე აქტივისტი არასდროს ყოფილა, გაბედული, მამაცი ცხოვრებისეული გადაწყვეტილებები მას მსოფლიოს არაერთ ქვეყანაში მცხოვრები ქვიარ ადამიანისთვის სამაგალითო ფიგურად აქცევს.

წყარო: Moomin.com