18 სექტემბერს, სტამბულში ჰომოფობიურმა ჯგუფმა ლგბტქი ასოციაციების დახურვისა და მათი საქმიანობის აკრძალვის მოთხოვნით მსვლელობა მოაწყო. დემონსტრაციას სახელწოდებით “დიდი საოჯახო შეკრება” რამდენიმე ათასი ადამიანი შეუერთდა. ორგანიზატორების სპიკერმა, კურსატ მიკანმა განაცხადა, რომ თურქეთის პარლამენტისგან
Human Rights Watch ივნისში, სტამბოლში პრაიდზე გამოსულ აქტივისტებზე ხელისუფლების მხრიდან თავდასხმას ეხმაურება და აღნიშნავს, რომ თურქეთის ხელისუფლება ცდილობს, ლგბტქი უფლებები წარმოაჩინოს ისე, თითქოს ეს საფრთხეს უქმნის მორალურ, რელიგიურ და ოჯახურ ფასეულობებს. ივნისში, სტამბოლიდან იზმირამდე პრაიდის თვის აღსანიშნად ათასობით თურქი აქტივისტი,
26 ივნისს, მას შემდეგ, რაც თურქმა პოლიტიკოსებმა პრაიდთან დაკავშირებული ღონისძიებების აკრძალვის შესახებ განაცხადეს, სტამბულში გამართულ მშვიდობიან მარშზე პოლიციამ 373 აქტივისტი დააკავა. ჯერ კიდევ მარშის
6 თებერვალს, დილის საათებში თურქეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში, სირიის საზღვართან ახლოს, დამანგრეველი მიწისძვრის შედეგად თურქეთსა და სირიაში დაღუპულთა და დაზარალებულთა რაოდენობა იზრდება. ბოლო მონაცემებით, თურქეთში
6 თებერვალს, დილის საათებში თურქეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში, სირიის საზღვართან ახლოს, დამანგრეველი მიწისძვრის შედეგად თურქეთსა და სირიაში დაღუპულთა და დაზარალებულთა რაოდენობა იზრდება.
7.8-ბალიანი მიწისძვრის ეპიცენტრი ქალაქ გაზიანთეფის მახლობლად იყო და მას რამდენიმე განმეორებითი ბიძგი მოჰყვა, მათ შორის ერთ-ერთი კი თითქმის ისეთივე მაღალი მაგნიტუდის იყო (7.5), როგორიც პირველი.
საზღვართან ახლოს თურქეთის ტერიტორიაზე ამჟამად სამძებრო-სამაშველო ოპერაციებში 79 000-ზე მეტი პერსონალია ჩართული.
მომხდართან დაკავშირებით დაზარალებულთათვის ჰუმანიტარული დახმარების მიწოდების მიზნით საქართველოში თურქეთის საელჩომ განცხადებაა გააკეთა:
„2023 წლის 6 თებერვალს ქაჰრამანმარაშში მომხდარი და ვრცელ ტერიტორიაზე დამანგრეველი შედეგების მომტანი მიწისძვრის შედეგად დაზარალებულ რეგიონებში ჰუმანიტარული დახმარების მიწოდების მიზნით, საელჩოს კოორდინაციით მოხდება საჭირო მასალების შეგროვება და ჩვენს ქვეყანაში გაგზავნა.
საჭირო მასალების სია ჩამოთვლილია ქვემოთ.
თუ მასალები გამოუყენებელი და ზამთრის პირობებზე იქნება მორგებული, ასევე ღია ყუთებში იქნება განთავსებული, დიდად მადლობელი ვიქნებით“.
საჭირო მასალების სიაშია:
მსურველებს შეუძლიათ შემოწირულობები 2023 წლის 10 თებერვლის ჩათვლით მიიტანონ ქვემოთ მითითებულ მისამართებზე თბილისში:
მისამართი: ილია ჭავჭავაძის #35
ელ. ფოსტა: [email protected]
საკონტაქტო ნომრები: 511 130 198 (Beliz Turpçu), 599 033 560 (Boran Can Koçboğan).
მისამართი: თავისუფლების მოედანი #4
ელ. ფოსტა: [email protected]
საკონტაქტო ნომერი: 577 562 000 (Mert Softer)
მისამართი: ილია ჭავჭავაძე, #37
ელ. ფოსტა: [email protected]
საკონტაქტო ნომერი: 557 505 946 (ხათუნა)
მისამართი: ლიბანის ქუჩა #4/გ, ავჭალა
საკონტაქტო ნომერი: 577 562 007 (İsa Altun)
წყარო: The Guardian, BBC, T.C. Tiflis Büyükelçiliği’
ქვიარი უსამძიმრებს დაღუპულთა ოჯახებსა და ახლობლებს.
18 სექტემბერს, სტამბულში ჰომოფობიურმა ჯგუფმა ლგბტქი ასოციაციების დახურვისა და მათი საქმიანობის აკრძალვის მოთხოვნით მსვლელობა მოაწყო.
დემონსტრაციას სახელწოდებით “დიდი საოჯახო შეკრება” რამდენიმე ათასი ადამიანი შეუერთდა. ორგანიზატორების სპიკერმა, კურსატ მიკანმა განაცხადა, რომ თურქეთის პარლამენტისგან ახალი კანონის მოსათხოვად 150 000-ზე მეტი ხელმოწერა შეაგროვეს, რათა აიკრძალოს “ლგბტქი პროპაგანდა”, რომელიც, მათი თქმით, ნეტფლიქსზე, სოციალურ მედიაში, ხელოვნებასა და სპორტში ვრცელდება.
ძიძა ბურსას პროვინციიდან, ჰატიჯე მუგე აღნიშნავს, რომ ხალხი შვილებისთვისა და მომავალი თაობებისთვის წვიმის მიუხედავად შეიკრიბა. მან მთავრობას ზომების მიღებისკენ მოუწოდა.
“მათ უნდა გადაარჩინონ ოჯახები და ბავშვები ამ სიბინძურისგან”, — თქვა ჰატიჯემ.
ჰომოფობიურ ჯგუფს აქციაზე ჰქონდა ბანერები წარწერით: “ოჯახის დაცვა ეროვნული უსაფრთხოების საკითხია”.
დემონსტრაციის ორგანიზატორებმა აქციამდე ვიდეო გაავრცელეს, რომელშიც თურქეთის ძველი ლგბტქი მარშებიდან ფოტოები იყო გამოყენებული. დემონსტრაციასა და ვიდეოს ქვიარ ასოციაციებისა და სხვა უფლებადამაცველი ჯგუფების პროტესტი მოჰყვა. სტამბულის პრაიდის ორგანიზატორებმა ღონისძიების აკრძალვა და ვიდეოს წაშლა მოითხოვეს, რადგან ორივე სიძულვილთან იყო დაკავშირებული.
ორგანიზაციამ ILGA Europe, რომელიც ლგბტქი თემის თანასწორობისთვის მუშაობს, ტვიტერზე პოსტი გამოაქვეყნა და ძალადობის რისკებთან დაკავშირებით შეშფოთება გამოთქვა.
“თურქეთის სახელმწიფომ უნდა შეასრულოს თავისი კონსტიტუციური ვალდებულება, დაიცვას ყველა მოქალაქე სიძულვილისა და ძალადობისგან”, — ნათქვამია განცხადებაში.
გარდა ამისა, თურქეთის მაღალჩინოსნებმა ლგბტქი ადამიანებს “გარყვნილები” უწოდეს, რომლებიც “ტრადიციული ოჯახური ღირებულებების შელახვას ისახავენ მიზნად”.
Amnesty International-ის თურქეთის ოფისმა განაცხადა, რომ საჯარო მოხელეების განცხადებები თურქეთის თანასწორობის და ანტიდისკრიმინაციულ პრინციპებს არღვევს.
თურქეთში ლგბტქი მსვლელობები 2015 წლიდან დაშვებული აღარ არის.
Human Rights Watch ივნისში, სტამბოლში პრაიდზე გამოსულ აქტივისტებზე ხელისუფლების მხრიდან თავდასხმას ეხმაურება და აღნიშნავს, რომ თურქეთის ხელისუფლება ცდილობს, ლგბტქი უფლებები წარმოაჩინოს ისე, თითქოს ეს საფრთხეს უქმნის მორალურ, რელიგიურ და ოჯახურ ფასეულობებს.
ივნისში, სტამბოლიდან იზმირამდე პრაიდის თვის აღსანიშნად ათასობით თურქი აქტივისტი, ლესბოსელი, გეი, ტრანსგენდერი და ბისექსუალი ადამიანი გამოვიდა. თურქეთის ხელისუფლებამ გამოსვლებს ლგბტქი აქტივისტებზე, იურისტებსა და ჟურნალისტებზე თავდასხმების სერიით უპასუხა. თურქული ლგბტქი უფლებათა დამცველი ჯგუფის “Kaos GL” თქმით, მთავრობამ აკრძალა 10 ლგბტქი ღონისძიება და მხოლოდ 37 დღეში 530-ზე მეტი ადამიანი დააკავა.
Human Rights Watch-ის განცხადებით, სტამბოლის პრაიდზე დაკავებულებმა განაცხადეს, რომ დიდი ხნის განმავლობაში იყვნენ არაადამიანური მოპყრობის მსხვერპლნი — ეკეთათ ხელბორკილები და ისხდნენ მანქანებში საკვებისა და წყლის გარეშე. ისინი ღამით დააკავეს. პოლიციამ ადვოკატებს ხელი შეუშალა დაკავებულებთან დროულად შეხვედრაში, რაც დაკავებულთა ადვოკატთან წვდომის უფლების დარღვევაა. მათთან შეხვედრის უფლება მხოლოდ ორ ადვოკატს მიეცა. ერთ-ერთი მათგანი პოლიციასთან დაპირისპირების შედეგად ძალადობის მსხვერპლი გახდა, რის გამოც, ადვოკატმა სასამართლოს მიმართა.
თავდასხმების ეს ბოლო სერია არის თურქეთის მთავრობის მხრიდან საჯაროდ შეკრებისა და მანიფესტაციის უფლების შელახვა მათთვის, ვინც მხარს უჭერს ლგბტქი ადამიანებს და იცავს მათ უფლებებს, ნათქვამია განცხადებაში.
Human Rights Watch წერს, რომ 2015 წლიდან თურქეთის მთავრობამ დაიწყო კამპანიის წარმოება საჯარო ლგბტქი ღონისძიებების ჩასაშლელად, მათ შორის, პრაიდის მსვლელობისა და ანკარაში დაგეგმილი ლგბტქი ღონისძიებების. მთავრობამ, ასევე, დააწესა ცენზურა და დააჯარიმა ის მედიები, რომლებიც ლგბტქი ადამიანებს დადებითად წარმოაჩენდნენ. მთავრობის წარმომადგენლები საჯაროდ გამოდიოდნენ, რათა ლგბტქი ადამიანები თურქეთის ღირებულებების, ოჯახისა და ბავშვებისთვის საფრთხედ გამოეცხადებინათ.
“თურქეთის ხელისუფლების მუდმივი მცდელობა, ლგბტქი უფლებები წარმოაჩინოს ისე, თითქოს ეს საფრთხეს უქმნის მორალურ, რელიგიურ და ოჯახურ ფასეულობებს, არ გვაძლევს საშუალებას დავინახოთ მთლიანი სურათი: პოლიტიკური კონტექსტი და ანტი-უფლებათა დღის წესრიგი, რომელიც მთავრობის მიერ ლგბტქი აქტივისტებისა და მათი მხარდამჭერების დარბევას ემყარება. ლგბტქი უფლებების დარღვევა თურქეთის მთავრობის გააქტიურებული კამპანიის ნაწილია, რომელიც მიზნად ისახავს ოპოზიციის გაჩუმებასა და დემოკრატიული გარანტიების გაუფასურებას”, – ამბობს Human Rights Watch.
Human Rights Watch ასევე წერს, რომ ბოლო წლებში თურქეთის ხელისუფლება პოლიტიკურ უთანხმოებებს მტრობით შეხვდა, აკავებდა და უთვალთვალებდა უფლებადამცველებს, ოპოზიციაში მყოფ პოლიტიკოსებს, ქალთა უფლებებისთვის მებრძოლ აქტივისტებს, სტუდენტებს, დამოუკიდებელ ჟურნალისტებსა და ხელისუფლების სხვა კრიტიკოსებს. მთავრობამ და მისი კონტროლის ქვეშ მყოფმა ორგანოებმა დააწესეს სადამსჯელო სანქციები დამოუკიდებელი რადიოებისთვისა და ტელევიზიებისთვის. ადამიანებს დევნიდნენ სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებული პოსტების გამო, რომლებშიც ისინი არ ემხრობოდნენ ძალადობას. პროკურორები მათ ბრალს სდებდნენ ისეთ დანაშაულებებში, როგორიცაა „პრეზიდენტის შეურაცხყოფა“ და „საზოგადოებრივი მტრობის წაქეზება“. ბოლო 5 წლის განმავლობაში თურქეთის ხელისუფლებამ 349000-ზე მეტი ვებ-გვერდი აკრძალა.
როგორც Human Rights Watch აღნიშნავს, თურქეთის ავტორიტარიზმის სანგრებში ღრმად ჩაძირვა საფრთხეს უქმნის არა მხოლოდ ლგბტქი ადამიანებს, არამედ ყველას, ვისაც პროტესტის გამოხატვა და დემოკრატიული მომავლის ძებნა სურს ქვეყნისთვის, რომელშიც ყველა ადამიანის უფლება დაცული იქნება.
26 ივნისს, მას შემდეგ, რაც თურქმა პოლიტიკოსებმა პრაიდთან დაკავშირებული ღონისძიებების აკრძალვის შესახებ განაცხადეს, სტამბულში გამართულ მშვიდობიან მარშზე პოლიციამ 373 აქტივისტი დააკავა.
ჯერ კიდევ მარშის დაწყებამდე გავრცელებული ინფორმაციით, პოლიციამ 52 ადამიანი დააკავა.თურქეთის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ლგბტქი უფლებების მხარდამჭერი ჯგუფის, KaosGL-ის ცნობით, პოლიციამ სულ 373 ადამიანი დააკავა და საპატიმროში გატარებული ღამის შემდეგ გაათავისუფლა.
სოციალური ქსელებით გავრცელებულ ვიზუალურ მასალაში ჩანს, რომ პოლიცია მძიმედ არის შეიარაღებული და მეტალის ჯებირებით ბლოკავენ ტაქსიმის მოედნამდე მისასვლელ გზებს, ასევე მეტროც დაკეტეს, რათა პრაიდზე დასწრების მსურველებს, გადაადგილება არ შეძლებოდათ.
ლგბტქი უფლებადამცველებმა განცხადება გამოაქვეყნეს, რომელშიც ნათქვამია, რომ გმობენ პოლიციის სისასტიკეს და მშვიდობიანი დემონსტრანტების დაკავებას.
„ჩვენ ვგმობთ პრეზიდენტ ერდოღანის მიერ მართული თურქული პოლიციის სისასტიკეს და ღირსების მარშის დღეს 373 ლგბტქი ადამიანის, უფლებადამცველისა და ჟურნალისტის დაკავებას — უპრეცენდენტოდ მაღალი ციფრი, რაც თურქეთში გამართული ნებისმიერი საჯარო დემონსტრაციების ისტორიაში გვახსოვს. თურქეთი არღვევს არაერთ უმნიშვნელოვანეს, მათ შორის, საერთაშორისო სამართლის პრინციპს და ამისთვის პასუხი უნდა აგონ. სახელმწიფოს მიერ მართული სისასტიკე და ძალადობა, რომელიც ვიხილეთ, კიდევ ერთხელ გვიჩვენებს, რამდენად მარტივია მოპოვებული უფლებებისა და თავისუფლებების დაკარგვა. ჩვენი თავისუფლებისთვის ბრძოლა არ დასრულებულა და ახლა, როგორც არასდროს, ერთმანეთის გვერდით დგომა და სოლიდარული, ერთიანი ბრძოლა მოგვეთხოვება“, — აღნიშნა ბილჯანა გინოვამ, ERA-ს, დასავლეთ ბალკანეთისა და თურქეთის ლგბტქი თანასწორუფლებიანობის დაცვის ასოციაციის ადვოკატირების მენეჯერმა.
As usual Turkish gov’t doesn’t allow the Gay pride march in Istanbul today. Here a police officer is throwing LGBT flags into dustbin.
The same government permitted the gay parade between 2003-2015, without any issue pic.twitter.com/J9Bp40wSGX
— Ragıp Soylu (@ragipsoylu) June 26, 2022
სტამბულში ღირსების მარში 2015 წლიდან იკრძალება, მაგრამ ყოველწლიური სისასტიკის, რეზინის ტყვიებისა და წიწაკის სპრეის მიუხედავად აქტივისტები და მხარდამჭერები ლგბტქი უფლებების დასაცავად იკრიბებიან. თურქეთში ერთი და იმავე სქესის მქონე ადამიანებს შორის სქესობრივი აქტი დაშვებულია, თუმცა არ არსებობს კანონი, რომელიც ლგბტქი ადამიანებს დისკრიმინაციისგან იცავს.
გასულ წელს, თურქეთმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გასულიყო სტამბულის შეთანხმებიდან — ქალთა და ლგბტქი ადამიანების ძალადობისგან დაცვისთვის შემუშავებული საერთაშორისო ინიციატივა. ეს დამატებითი წნეხია, რომელიც ლგბტქი ადამიანების მიმართ არსებულ სიძულვილსა და ჩაგვრას ემატება. ხელისუფლების წარმომადგენლები არც კი ერიდებიან და ლგბტქი ადამიანებს საჯაროდ მოიხსენიებენ შეურაცხმყოფელი ტერმინებით.
„თურქეთის ლგბტქი მოძრაობას ჩაგვრის წინააღმდეგ უფრო აქტიური რეგიონული და საერთაშორისო სოლიდარობა და მხარდაჭერა სჭირდება. ეს შეიძლება იმ რესურსებით დახმარებასაც მოიცავდეს, რაც ლგბტქი უფლებადამცველებს სამართლებრივი ბრძოლის წარმართვაში დაეხმარება, სერვისულ ორგანიზაციებს კი უწყვეტი დახმარების გაგრძელებაში. ამასთან, აუცილებელია შევქმნათ და შევინარჩუნოთ უსაფრთხო ადგილები, სადაც აქტივისტები თემის წევრებთან მუშაობენ მაშინ, როცა ხელისუფლება მათ თავს ესხმის“, — აღნიშნავს გინოვა და ამატებს — „მნიშვნელოვანია, რომ საერთაშორისოდ გავრცელდეს ხელისუფლების მხრიდან ლგბტქი ადამიანებზე თავდასხმის ფაქტები, მხარი დაუჭირეთ თურქეთის ლგბტქი მოძრაობას, დაგმეთ და მოითხოვეთ, რომ მჩაგვრელ ხელისუფლებას სანქციები დაეკისროს“.
წყარო: DAZED
